Kronik Kabızlık Belirtileri

Kronik kabızlık belirtileri

Kabızlık terimi; az miktarda,sert kıvamda,seyrek ve güç dışkılama olarak algılanabilirDışkılamada güçlük,dışkılama sonrası boşalmamışlık duygusu gibi normal süre ve kıvamda dışkılama olmasına rağmen bazı hastalar tarafından yanlışlıkla kabızlık olarak değerlendirilip kendince , bilinçsizce tedaviye başlayan bir çok kişi vardırBu şekilde yanlış tedavi ile sonradan ciddi sorunlar doğabilir

Kabızlık bir belirtidir,hastalık değildirAncak bu belirtiye yol açan çok sayıda organik hastalık olduğu unutulmamalıdır

Kabızlıkta dışkının niteliği sert olmasıdırDiğer niteliği dışkılama miktarıdırToplumlara,bireylere ve yiyeceklere bağlı olarak değişmekle birlikte;haftada 3 ve daha az dışkılama sert ve zor dışkılama ile birlikte alındığında kabızlık olarak değerlendirilebilir

Normal dışkılama mekanizması :

İnce barsaklardan yarı sıvı kıvamda kalın barsağın ilk kısmına gelen barsak içeriğini kalın barsakta suyunun emilerek dışkının normal kıvamı oluşmağa başlarKalın barsağın 3 türlü hareketi vardır

1-Barsak içindeki materyalin suyun emilmesini arttırıcı olarak boğumlardan kasılması

2-Suyun emilmesini devam ettirici ileri-geri kısa harketler

3-Dışkının kalın barsak içerisinde ilerlemesini sağlayan solucanımsı (ileri-itici)hareketler

Bu işlemler sonucunda kıvamı koyulaşan gaita,son barsağın üst kısmına gelip burada depolanırGenellikle yemeklerden sonra gastroenterik reflex ile gaita son barsağa doğru itilirSon barsak içinde birikmeğe başlayan gaita,son barsak duvarını gererek dışkılama ihtiyacı meydana getirirSon barsak kaslarının,karın içi adelelerin kasılması ile dışkılama meydana gelirÖzetle kabızlık 3 mekanizma ile meydana gelir

1-Kalın barsağın ilk kısmına ulaşan materyalin azlığı (açlık ve posa bırakmayan diyetle beslenme sonucunda böyle olur)

2-Kalın barsağın dışkıyı ileri doğru iten hareketlerin azalması (bazı nörolojik hastalıklarda olduğu gibi )

3-Dışkılama mekanizmasının bozulması (son barsak ve anüse organik,nörolojik,psikolojik nedenlerle dışkının dışarı atımını engelleyen olaylarda olduğu gibi)

Kabızlığın nedenleri :

Doğuştan olma bozukluklar,kültürel,psikolojik,çevresel faktörler,dışkılama ihtiyacının uygun koşullar olmadığı için baskılanması barsakta gaitanın ilerlemesini zorlaştıran hastalıklar,yaşlılarda uygun dışkılama pozisyonunu engelleyen bozukluklar,eklem sorunları,parkinson hastalığı gibi bazı nörolojik hastalıklar,hareket azlığı kabızlık nedeni olabilirKullanılan bazı ilaçlar da ,kabızlık nedeni olabilir

Bu saydığımız nedenler dışında ülkemizde ve batı dünyasında en sık kabızlık nedeni; barsak sağlığı yönünden yanlış beslenme sonucunda gelişen kabızlıktan kurtulmak için alınan ve bir müddet sonra alışkanlık yapan bir çok kabızlık ilaçlarının yanlış ve uygunsuz kullanımıdır

Kabız olduğunda ne zaman doktora görünülmelidir?

Uzun süre kabızlık çeken kişiler nedenini belirlemek amacıyla doktora baş vurup bazı tetkikler yaptırmalıdırBunun dışında dışkılama alışkanlığında yeni meydana gelmiş bir değişiklik,kilo kaybı,şiddetli karın ağrısı veya dışkılama ile birlikte kan gelmesi halinde hemen doktora başvurulmalıdırBu belirtiler çok ciddi bir durum belirtisi olabilirGuatr bezi hastalığı ve şeker hastalığında da dışkılama alışkanlığı değişebilir

Kabızlığı olanlarda ne gibi testler yapılmalıdır?

Önce problemin şiddeti belirlenmeye çalışılmalıdırFizik muayene ,laboratur testleri yapılmalıdırKalınbağırsak filmi veya rektoskopik tetkikler istenebilirTüm kalın barsağın değerlendirilebildiği kolonoskopi denilen ışıklı,kıvrılabilen bir cihazla kolonoskopi yapılabilir Bu şekilde polip(barsak içinde küçük veya büyük”ben’e”benzeyen oluşumlar)veya tümörler saptanabilir

Kabızlık problemi nasıl çözümlenir?

Düzenli yemek yemek ,sağlıklı yiyecekler ve yeterli miktarda sıvı alınmalıdırDüzenli egzersiz zengin lifli gıdalarla beslenmek ,kısaca özetlemek gerekirse günde 6-8 bardak su ya da sıvı ,fiziksel hareket ,bol lifli diyet

Lif nedir?

Lif bitkisel yiyeceklerin sindirilmeyen kısımlarıdır2 çeşit lif vardırSuda eriyen ve erimeyenSuda eriyen lifler kalın barsaktaki bakteriler tarafından sindirilerYulaf kepeği suda eriyen liflere örnektirKan kollestrolünü düşürmede yardımcıdırSuda erimeyen lifler kabızlık için en iyileridirBuğday kepeği ,tahıl taneleri ve elma ,armut gibi çeşitli meyvelerin kabukları örnek olarak verilebilir

Lif niçin önemlidir?

Lifler gaitanın hacmini arttırırLifler su tutarak gaitanın miktarını ve su içeriğini arttırırlarBu şekilde kalın barsak içerisindeki materyelin barsk boyunca hareketini arttırarak yardımcı olurlar

Lifi nereden alabilirsiniz ve ne miktarda almalıyız?

Uygun bir hareketi için günde 30-35 gr lif alınmalıdırLiften zengin bir çok yiyecek vardırMeyva ,sebzeler ,kepekli undan yapılmış ekmek en mükemmel örnekleridirBeyaz pirinç yerine kahverengi pirinç kullanılmakdırKepek büyük bir lif kaynağıdır Çeşitli doğal tahıl ürünlerinde bolc bulunur Diğer yiyeceklere karıştırılarak hazır kepek yenebilir

Sabahleyin aç karna birkaç adet kuru kayısı ,kuru incir veya kuru erik üzerine 2 bardak su içildikten sonra yapılacak bol bir kahvaltı sonrası tuvalet ihtiyacı olsun ya da olamsın tuvalete gidip 10-20 dk oturulmalıdırBu şekilde sağlanabilinicek bağırsak alışkanlığı uzun süreli rahatlatıcı olacaktırBirey hergün sabahları bu dışkılama girişimine zaman ayırılmalıdırBu dışkılama eğitiminde gençlerde daha iyi neticeler alınmaktadırOzmotik dışkılatıcılar (Magnezyum tuzları sodyum fosfat,laktiloz bu gruptandır)emniyetle uzun süre kullanılabilirBarsak hareketlerini uyarak dışkılama meydana getirenler piyasada birçok tablet ya da draje şeklinde hazır olarak bol miktarda tüketilmektedirElektronik bozuklukları,kemik erimesi ,protein kaybı ve bağımlılık yapabilirlerBazıları uzun süre kullanıldıklarıda barsak mukozasında pigment birikimine neden olarak melanosis koli adı verilen oluşuma yol açabilirlerÖzellikle barsak hareketlerini arttıracak etki gösteren dışkılatıcılar barsak duvarı içerisindeki sinirlerin harabiyetine yol açarArkasından kolay kolay düzelmeyen şiddetli kabızlık meydana gelmektedir

Sıvı vazelin,mineral yağlar,ağzından veya lavman yoluyla verilebilirŞiddetli kabızlıkta özellikle karında şişkinlikte mevcutsa lavman ile barsak boşaltılmaya çalışılmalıdır kabızlık kabızlık nedir kabızlık belirtileri kabızlık nedenleri kabızlık hastalığı