10-12-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Pascal,Blaise-Fransız Matematikçi Fizikçi ve Filozof
Pascal,Blaise-Fransız Matematikçi Fizikçi ve Filozof
Blaise Pascal (1623-1662) Fransız matematikçi, fizikçi ve filozof Blaise Pascal daha çocukken matematik konusunda olağanüstü yeteneğini ortaya koydu 16 yaşındayken yazdığı Essaipour les coniques (1640; "Koniklere İlişkin Deneme") adlı kısa çalışmasıyla büyük matematikçi Rene Descartes'ın bile ilgisini çekmeyi başardı Vergi mahkemesi başkanı olan babasının vergi hesapları için çok zaman harcadığını gören Pascal, 1642-44 arasında, dişli çarklarla çalışan ve toplama çıkarma işlemleri yapabilen bir hesap makinesi geliştirdi Bu aygıt ilk mekanik hesap makinesiydi {bak Hesap Makinesi) Pascal'ın matematik alanındaki öbür başarıları arasında, diferansiyel hesap ve olasılık kuramına katkıları sayılabilir {bak Olasilik Kurami)
Fizik alanında da Pascal'ın çok büyük katkıları olmuştur 1643'te İtalyan Evangelista Torricelli, yeryüzündeki her şeyin üzerinde bir hava basıncı olduğunu gösteren ve bu basıncı ölçen barometreyi bulmuştu Pascal deniz düzeyinden yükseğe çıkıldıkça hava basıncının azalması gerektiğini düşündü ve 1648'de gerçekleştirdiği deneyle bunu kanıtladı Bu deneyde Pascal'ın kardeşi, Auvergne' deki Puy de Dome Dağı'na çıkarak cıvalı bir barometre ile yaptığı ölçümlerle, yükseldikçe hava basıncının düştüğünü ortaya koydu
Pascal, akışkanlarla ilgili çalışmaları sonucunda Pascal yasası olarak bilinen önemli bir ilkeyi ortaya koydu Bu ilkeye göre kapalı bir kapta hareketsiz durumda bulunan bir akışkanın (sıvı ya da gazın) herhangi bir noktasındaki basınç değişimi, değerinde bir değişme olmadan akışkanın her yerine ve kabın çeperlerine iletilir Hidrolik pres ve hidrolik fren bu ilkeye dayanarak yapılmıştır {bak HİDROLİK) Uluslararası Birimler Sistemi'nde basınç birimi olan pascai (Pa) da adını bu ünlü bilim adamının adından almıştır
1646'da babasının hastalığı sırasında babasına bakan Jansenci iki din adamıyla tanışan Pascal, adını Piskopos Cornelius Jansen'den alan ve Katoliklik'i özel bir biçimde yorumlayan bu dinsel akımla ilgilenmeye başladı 1655'te geçirdiği bir araba kazasından sonra bütün ilgisini bu akıma yöneltti ve Jansen-cilik'in Fransa'daki önemli merkezlerinden biri olan Port Royal Manastırı'na girdi
Pascal'ın önemli yapıtları arasında, 1654'te yazdığı Traite du triangle arithmetique (1665;"Aritmetik Üçgenin İncelenmesi"), De l'es-prit geometrique (1658; "Geometri Anlayışı Üzerine"), Experiences nouvelles touchant le vide (1647; "Hava Boşluğuna İlişkin Yeni Deneyler") ve 1651'de yazdığı Traites de l'equilibre des liqueurs et de la pesanteur de la masse de l'air (1663; "Sıvıların Dengesi ve Hava Kütlesinin Ağırlığı Üzerine İncelemeler") sayılabilir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|