Arpacık Nedir

Arpacık Nedir?

Kirpik dibinde bulunan salgı bezlerinin mikrobik enfeksiyonudur

::: Belirtileri Nelerdir?

Şişlik kızarıklıkağrı batma yanma çapaklanma görmede azalma gibi belirtiler görülebilir

::: Tedavi gerekir mi?

Arpacık tedavi edilmediğinde bazen kendi kendine iyileşebildiği gibi bazen de çevre dokulara yayılıp daha ciddi sorunlara yol açabilir Şalazyon denilen sert şişlikler kalabilir Tedaviyle iyileşme daha hızlıdır Şişlik kalma ihtimali de daha azdır Arpacık tedavisi; damlalar merhemler ve pansumanla yapılır

::: Şişlik kalırsa ne yapmalı?

Arpacık sonrası şişlik kalırsa ( şalazyon ) pansuman tedavisine devam edip bir süre beklemek gerekir Bu süre içinde bir gerileme olmazsa cerrahi tedavi gerekir Cerrahi dışında enjeksiyon gibi tedaviler denenebilirse de cerrahi kadar başarılı değildir

::: Sık sık arpacık çıkıyorsa ne yapmalıyım?

Blefarit gibi bazı göz kapağı hastalıklarında sık sık arpacık çıkabilir Kirpik dibinde bulunan salgı bezlerinin kronik bir hastalığı olan blefaritin tedavisiyle arpacık gelişimi de önlenmiş olur

Arpacık

Sık karşılaşılan bir sorundur Nadiren cerrahi girişimler gerektirmekle birlikte, genellikle antibiyotik uygulamasıyla ve öteki basit yöntemlerle iyileştirilebilmektedir Arpacık, etkilediği gözkapağı bezlerine göre ikiye ayrılır Gözkapağının dışında kirpiklere bağlı yağ bezleri vardır Bunlar, gözün yüzeyini koruyan yağı (sebum) salgılarlar Bazen salgı bezi kanalı tıkanır ve içerde kalan bakteriler "dış" arpacığa neden olurlar
Gözkapağının içinde ise, "meibom bezleri" denen bir dizi bez daha vardır Bunlar da yağ bezleridir, ancak kirpiklerle bağlantılı değillerdir, gözkapağının arka yüzüne açılırlar Burada oluşan bir tıkanıklık ve enfeksiyon da "iç" arpacığa neden olur
Arpacık daha çok, derileri kuru ve egzamaya eğilimlilerde görülür Kepek ve pullanma bu koşullarda ortaya çıkar ve arpacık bunların etkisiyle oluşur Diğer enfeksiyonlarda olduğu gibi, genel olarak beden sağlığının bozuk olması ve direnç düşüklüğü de arpacığın sık görülmesine neden olur
Arpacık ortaya çıkmadan birkaç gün önce gözde kaşınma ve batma hissi başlar Arpacık bir iki günde ortaya çıkar Küçük, ağrılı bir nokta biçiminde başlar; sonra şişerek belirgin kırmızı bir püstül (içi irin dolu kabarcık) halini alır Dış arpacık kolayca tanınır Ama iç arpacığın görülmesi için gözkapağını dışa doğru çevirmek gerekir Şişen meibom bezi gözkapağını gerdiğinden iç arpacık, dış arpacıktan daha ağrılıdır
Arpacıkla birlikte gözkapağındaki ağrı ve batma hissi artar Işık ağrıyı artırır (fotofobi) ve göz sürekli sulanır Fotofobi, göz sulanması ve sürekli burnunu çekme, çocukta, kızamık gibi daha ciddi bir hastalığı akla getirebilir
Yeterince erken anlaşılırsa, antibiyotikli merhem ya da damlalar arpacık oluşumunu önleyebilir Ancak, çoğunlukla tanıdan önce püstül(ağızlaşma) oluşur ve antibiyotikler etkisiz kalır Tek tedavi, oluşan iltihabın boşalmasını sağlamaktır Sıcak kompres, kan akımını artırıp gözkapağını yumuşatarak ağrıyı azaltır ve enfeksiyonun iyileşmesini kolaylaştırır Basit bir sıcak kompres, tahta bir kaşığın çevresine pamuklu bir kumaş ya da pamuk sarıp sıcak suyun altına tutularak yapılabilir Su dayanılabilir sıcaklıkta olmalı ve kaşık her seferinde kapalı göz üstünde en az 10 dakika tutulmalıdır Dış arpacığın yerleştiği kıl kökü kolayca fark edilir Kirpik bir cımbızla alınırsa, arpacık kendiliğinden boşalır, ağrı ve şişlik azalır
İç arpacığın tedavisi daha zordur Enfekte olan meibom bezi dışarı açılmaya çalışır ama kalın gözkapağını delemez Sonunda akyuvarlar enfeksiyonun üstesinden gelir ve belirtiler ortadan kalkar ancak geride mikropsuz bir iltihap kisti kalır Meibom kisti, gözkapağının altında ağrısız, küçük bir kitle halinde hissedilir ve ancak cerrahi girişimle çıkarılabilir Lokal anestezi altında gözkapağı dışa çevrilerek kist alınır, çevresi temizlenir
Gözü ovuşturmak, enfeksiyonu bulaştıracağı için zararlıdır Kepeğin önlenmesi de önemlidir, çünkü arpacıkta rolü olduğu düşünülmektedir Neden blefarit, yani gözkapağı iltihabı ise, uzun süreli antibiyotik tedavisi ve hafif kortizonlu damlalar etkili olabilir
Birçok vakada neden bilinememektedir
OprDr Şaban Coşkun