Algı Nedir Algı Hakkında Bilgi |
10-15-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Algı Nedir Algı Hakkında BilgiAlgı Nedir Algı Hakkında Bilgi Duyusal uyarımların anlamlı deneyimlere çevrilme süreci Bu deneyim yani algı uyarım ile sürecin ortak ürünüdür Algılama sürecinin özellikleri ışık ses gibi değişik uyaranlar ile bu uyaranlardan doğan deneyimler yada algılar arasındaki ilişkilerden çıkartılabilir ve bu çıkarsamalar üstüne algılama kuramları geliştirilebilir Kaynak : yorumlanet - Linkleri Sadece Kayitli Uyelerimiz Gorebilir Uye Olmak Icin Tiklayiniz Ancak algılama sürecini doğrudan gözlemleme olanağı olmadığından bu kuramların geçerliliği de yanlızca dolaylı olarak irdelenebilir Bilginin kaynağı ve geçerliliği konusundaki sorular nedeniyle algılama öteden beri felsefenin konusu olmuştur Bilgi felsefesi kuramcıları insan deneyiminden bağımsız gerçek bir dünyanın varlığını böyle bir dünya varsa insanın onun özelliklerini nasıl öğrenebildiğini ve bu deneyimin gerçekliğini ya da doğruluğunun nasıl saptanabileceğini araştırırlar Algılamanın bilimsel temellerinin araştırılması ise büyük ölçüde psikolojinin konusu olmuştur Araştırmacılar dış dünyanın fiziğin özellikle eloktromagnetik enerji optik ve mekanik dallarının tanımladığı anlamda veri olarak kabul eder Bu durumda asıl sorun örneğin ışık gibi fiziksel bioenerji ile bu uyarımı algılayan organizma arasındaki karşılıklı etkileşim sürecinin araştırılmasıdır Duyum ve algı arasındaki ayrımın deneysel olarak gösterilmesi klasik bir sorun olagelmiştir Bunun en önemli nedeni bu iki kavramın tanımları üzerinde kesin bir anlaşmaya varılamamış olmasıdır Filozofları ve psikologların çoğu bu iki kavram arasındaki ayrımı temelde kabul eder Genel olarak duyumlar duyular yoluyla edinilen basit deneyimler algılarsa basit öğelerden çağrışım yoluyla oluşturulan karmaşık yapılardır Yaygın olarak benimsenen bir başka ayrım da duyumların tersine algının öğrenmenin etkisine açık olmasıdır Nitekim geçici duyarlılık değişiklikleri ve yorgunluk dikkate alınmadığı sürece beli bir uyarım her yinelenişinde aynı duyumlara yol açarken algılar aradaki sürede öğrenilenlere bağlı olarak bir durumdan öbürüne değişebilir Ayrıca bazı psikologlar algıları dış nedenlere bağlı olarak tanımlarken duyumları daha öznel kişisel ve içsel deneyimler olarak kabul ederler Duyum ve algı ayrımının anatomik-fizyolojik ölçütleri de vardır Buna göre duyum duyu organlarının hemen yakınında olup biten sinir sistemi olaylarıyla özdeşleşirken algı sinir sisteminin daha üst bölümlerinde beyin düzeyinde gerçekleşir Deneysel kanıtlar algının zaman içindeki gelişiminin ölçülebildiğini hatta algının zamanla değişebildiğini ya da birden çok algının oluşabileceğini ortaya koymaktadır Ayrıca algıların duyusal uyarım anında kendiliğinden ve tümüyle oluşmuş biçimde ortaya çıkmadığını zaman içinde gelişerek örgütlü bir yapıya dönüştüğünü gösteren veriler de vardır Kimi kuramcılar algılardaki örgütlemenin öğrenme sonucu oluştuğunu kimileri ise (özellikle Gestalt’çılar) fizyolojik olarak doğuştan var olduğunu savunurlar Katarakt nedeniyle doğuştan kör olan v ameliyatla görme yeteneği kazana kişiler üzerindeki araştırmalar bu tartışmalara bir ölçüde açıklık kazandırmıştır Yeni görmeye başlayan kişi ışık yoğunluğundaki değişikliklere ve renklere duyarlı olmasına karşılık gördüğü basit şekilleri birbirinden ayırmakta ve kısa süre önce gösterilen bir şekli hatırlamakta güçlük çeker Aynı eksiklik insan yüzlerini ayırt ederek tanıma konusunda da geçerlidir Bu basit yeteneklerin edinilmesi aylar süren denemeleri gerektirir Dolayısıyla algılama sistemi yinelenen uyarımlarla gelişerek biçimleri tanıma ve birbirinden ayırma gibi karmaşık işlevleri yerine getirebilecek düzeye ulaşır Doğuştan kör olan yetişkinlerin yalnızca görsel deneyimleri ek------ Oysa yeni doğmuş bebekte temel görme işlevlerinin çoğu az gelişmiştir Bu nedenle laboratuvar hayvanları ve bebekler üzerinde yapılan deneylere dayanarak görsel deneyimin algı örüntülerini oluşturmak için değil sürdürmek için gerekli olduğu öne sürülebilir Gene bu deneylerden örüntü ve derinlik algısının doğuştan var olduğu sonucu çıkartılabilir |
|