Psikoloji Ve Psikolojik Rahatsızlıklar İcin Önemli Bilgiler

Psikiyatri nedir?
insanların akli dengesizliklerini, davranış ve duygusal bozukluklarını inceleyen ve tedavisini yapan bir tıp dalıdır Bu dengesizlikler bazı hallerde beyinde vaki olan yapı değişikliklerinden ileri geldiği için psikiyatri ve nevroloji dallan çok kez birbirlerinin sınırını taşarlar
Psikoloji nedir?
Psikoloji davranış ve şuurlu hayatın bütün safhalarını inceleyen bir biyoloji bölümüdür
Psikolog nedir?
Genellikle hekim olmayan, psikoloji alanında araştırma yapan veya eğitimci olarak yetiştirilmiş kişidir Akli hastalıkların tedavisinde gereken zeka ölçme ve tatbiki psikolojik testler psikolog tarafından yapılır
Nevrozlar nedir?
Nevrozlar yersiz, aşırı ve anormal duygusal tepki örnekleridir Nörotik tepkiler normal duygusal tepkileri fazlasıyle aşan tepkiler olarak nitelenir Çığırından çıkarak insanları kendi etkileri altına almış olan duygulardır Bu tepkiler çok kez hastanın fazlasıyle etki lendiği sebeplerle meydana çıkar Bu gibi etkiler için "duygusal yükler" deyimi kullanılmaktadır Yine çok kez bunlar hastanın kontrolü dışında bilinmeyen veya şuuraltı güdülerden meydana gelmektedir Bunlar arasında kuruntu, duygusal çalkantılar, alınganlık, zorlayıcı fenomenler, fobilerden ve bazı, özellikle tepkisel tipte olan, depresyon türlerinden ileri gelmektedir Başka bir deyimle bunlar, durumlara karşı olgunlaşmamış cevaplardır
Kuruntu (vesvese)Aşırı kuruntudan ileri gelen bir cins duygusal düzensizliktir Bu gibi hastalar birçok durumlara karşı gösterdikleri tepkilerinde gergin, sinirli, alıngan ve birden patlayıcı olurlar Uykusuzluk görülebilir Bu gibi hastalarda çabuk atan nabız, kalbin normalin üstünde çarpması, fazla terleme, titreme ve baş ağrısı gibi fiziki belirtiler olabilir Ayrıca baş dönmeleri, kusma ve ishal da bu belirtiler arasındadır
Nörasteni nedir?
En ufak bir hareketten sonra bile duyulan aşırı yorgunluğa nörasteni denir ve bu, nevrozun başka bir şekildeki tezahürüdür Bu hastalıkla birlikte hipokondri (her belirtiden endişe duyma), iştahsızlık ve kilo kaybı gelir Nörastenik hastalar baş ağrıları, baş dönmeleri, uykusuzluk, zihni bir noktaya toplayamamak, sinirlilik, depresyon vb gibi belirtilerden de şikayetçi olabilirler Bu hastaların büyük çoğunluğu aslına maskelenmiş olan depresyondan mustariptirler
Bir kişinin psikiatrik yardıma ihtiyacı olduğu ne gibi belirtilerden anlaşılabilir?
a Açıkça fiziki oldukları belli olmayan hastalıklar
b Belirli bir hastalık teşhisi konmadığı halde devamlı ve inatla hasta olduğuna dair iddia ve şikayetler
c Sık sık meydana gelen inatçı depresyonlar
d Sinirlilik, kontrolden çıkmış terslik ve huzursuzluk
e İşinde devamlı çalışamamak durumu
f Sürekli yorgunluk
g İş arkadaşları ile sık sık tartışmalara girişmek
h Tekerrür eden telaşlanmalar ve gereksiz korkular
i İnatçı uykusuzluk
j Nedeni anlaşılamıyan iştahsızlık
Klostrofobi nedir?
Bu asansörlerde, tünellerde vb kapalı yerlerde bulunma korkusudur Bu hastalığın belirtileri çok kez kuruntu nevrozlu hastalarda görülür
Agorafobi nedir?
Bu da kuruntu nevrozunun başka türlü bir belirtisidir ve açık alanlarda hastaların kuruntu duymalarına yol açar
Histeri nedir?
Hastanın üzüntü ve sıkıntısını abartmalı ve dramatik yolda göstermesiyle tezahür eden ve çok kez rastlanan duygusal bir tepkidir Histerinin hedefi (şuurlu iken veya şuursuz olarak) dikkat veya sempati cezbetmek, dayanılması zor bir geçmişteki olayı zihinden sümektedr Bu gibi hastalar genellikle fazlasıyle hassas olmaktadır Hastalık belirtilerinin anatomik veya tıbbi nedenleri bulunmamaktadır Bu hastalık genellikle bir kaza gibi dramatik bir niteliği olan bir olaydan sonra kendisini göstermektedir Çoğunluk vakalarda hasta bu dramatik olayı olduğundan çok daha feci olarak göstermektedir Histerik tepkiler birdenbire tezahür etmektedirler Hasta ya fazlasıyle telaşlanıp gürültülü olmakta, her şeyden şikayet etmektedir, veya aksine fazlasıyle sakin olarak bütün belirtilere aldırış etmemektedir Gerçek olayların gerektireceği üzüntünün çok üstünde üzüntülü ve telaşlı bir hal gösterir veya şikayete te bulunmayarak gayet donuk bir şekilde ses çıkarmadan buna katlanır
Bir insan sinirli, heyecanlı veya kasvetli ise bir psikiatra danışması yararlı olur mu?Sinirli ve duygusal bakımdan rahatsız olan kimseler çok kez bilgili, tecrübeli ve zeki bir doktor tarafından yeterli derecede tedavi edilebilirler Ancak ciddi belirtilerin tehlike derecesi psikiatri bölümünde ihtisas yapmamış olan bir doktorun gözünden kaçabilir ve ya bunların ciddiyet derecesini tesbit edemeyebilirUzman ve tecrübeli psikiatr, bir hastanın vücudundaki belirtilerden depresyon veya psikoz arazı bulurken, aynı belirtileri başka bir hastanın kuruntu veya, düzensizliğinden olduğunu teşhis edebilmektedir Bu gibi buluşlarla ele alınarak gerekli tedavi sistemi kararlaştırılır ve çok kez bu teşhis ve karar bir hastanın hayatının kurtulmasını sağlar
Psikozlar nedir?Psikozlar bir dereceye kadar düzensiz şahsiyetler gösteren daha ciddi akıl hastalıklarıdır Davranışlar gerçek dışı bir hal ve çoğu zaman olaylarla ilgili değildir Bu davranışlar artık hastanın kontrolünün dışındadır Bu hastalıklar, akli düzensizlik ve bir dereceye kadar mantık dışı davranış görüldüğünden dolayı akıl hastalıkları kategorisinde sayılır Bunlar yersiz ve acayip davranışlar olarak da tarif edilebilirler Hayal ve kuruntulara tesadüf edilir Bu gibi hastaların genellikle çevreleriyle temasları kaybolur ve bilhassa, bunlarla mantıklı; rasyonel konuşmalar yapmak imkansız hale gelir
Depresyon nedir?Bunlar karamsar düşüncelerin, keyifsizliğin, ruhi durumda kötümserliğin, ortaya koyduğu tepkilerin ileri getirdiği bir rahatsızlıktır Bütün tepkiler karamsar olmakla kalmamakta, hastanın genel faaliyeti de azalmaktadır Depresyondan müteesir olan hastalarda enerji ve yaşama şevki kalmamakta, hiçbir şeyle ilgilenmemekte, hiçbir şey yapmak istememekte, bir yeregitmekten kaçınmakta ve ancak yapayalnız bırakılmak arzusu görülmektedir Evde kalmak isterler Alışılmış hayatın dışmdadırlar Normal sorumluluklar ihmal edilmektedir Uykusuzluk ve iştahsızlık başgösterir Bu yüzden hasta kilo kaybetmeye başlar Bu hastalık ciddi biçimde gelmişse hastalar bedbinliğe ve ümitsizliğe kapılırlar ve kendilerine kimsenin yardım edemiyeceğine inanarak herhangi bir çareye başvurma lüzumunu hissetmezler Bu şartlar altında intihara karşı büyük bir istek duyarlar Bu durumda bir hastayı kendisine karşı korumak için hiç zaman kaybetmeden ihtisas görmüş bir psikiatrın yardımına başvurulması şarttır Birçok vakalarda hastanın hastaneye yatırılması gerekir Hastanın evinde kalması çok sakıncalıdır ve bu hastanın hastanede devamlı müşahede altında bulundurulması tercih edilir
Değişik türlerde depresyonlar var mıdır?Evet Depresyon çok kez bir nevzorun bir kısmı olup vakalara veya problemlere bir yankı olarak meydana gelebilmektedir Bu hallerde bu hastalık tepkisel depresyon olarak anılmaktadır Bu hastalığın iyileşme imkanları geniştirBaşka vakalarda, depresyon bir akli bozukluğun veya psikozun bir kısmını teşkil etmiş olabilir Bu haller genellikle kısa sürer Ancak bu gibi epişodlar tekrarlanabilir Ayrıca, depresyon bir "manik-depressif" veya siklik (cyclic) rahatsızlıktan da ileri gelebilir
İnvolutional melankoli nedir?
ilerlemiş yaşlarda rastlanan bir depresyon türüdür Bu çok kez eskiden depresyon halleri geçirmiş bir hastada, hastalığın tekrarlanması olarak meydana çıkmaktadır Bunun için bu hastalık ayrı bir tip depresyon olarak tanımlanmamıştır Ancak, birçok vakalarda bu hastalıktan mustarip olan hastalarda akut kuruntu, neyecan ve vesvese hallerine rastlanmaktadır

Depresyon nasıl tedavi edilir?
Hastada intihar ihtimali görülmekteyse, ilk önce buna karşı gereken bütün korunma tedbirleri alınmalıdır Hasta intihardan bahsederse sözlerine aldırış edilmemelidir/Hasta devamlı olarak müşahede altında tutulmalıdır En doğrusu hasta, hastaneye kaldırılmalıdır Bu hastalığın tedavisinde psikiatrlar elektro-şok terapisi, beyne iyi tesir eden özel ilaçların kullanılmasına veya psikoterapiye başvurabilirler En iyi sonuçları elde etmek için bu tedavi usullerinin bir kombinezonu da tatbik edilebilir Örneğin, ilaçlardan beklenilen sonuçlar elde edilemezse elektro-şok kullanılır Aksi taktirde ilaçlardan faydalanılmışsa o zaman elektroşokun kullanılmasına gerek kalmaz
Manik-depressif tepkiler nedir?Hastanın telaş ve heyecan (manik deyimi buradan gelmektedir), hareketsiz kalamama belirtileri, konuşma dahil bütün hareketlerinde devamlılık ve acelecilik, göstereceği haller bir grup psikoz düzensizliklerinden ibaret olup bunlar manik-depressif tepkiler olarak adlandırılır Bu gibi hastalar ne dinlenirler, ne de uyurlar ve hareketlilikleri durdurulmadığı takdirde yorgunluktan çökerler Belirtiler kısmen değişik olabilir Hastalara uyuşturucu ilaç verilmesi gerekir Belirtiler ciddi ise hastaneye kaldırılmaları ve hareketlerinin zor kullanılarak kısıtlanması gerekebilir Başka durumlarda hastalarda depresyon halleri görülebilir ve bunların hareketleri bir yavaşlama arzeder Ayrıca ruhen de depressif olurlar
Manik-depressif'li bir hastanın iyileşme şansı nedir?Genellikle bu hastalıktan mustarip bir hasta, birkaç ay devam edebilen hastalık nöbetinden sonra iyileşebilir Hasta belirsiz bir süre iyi durumda kaldıktan sonra yeniden hastalanır Yeni episod eskisiyle aynı özellikleri gösterebilir veya tamamen aksi istikamette yönelebilir Bu gibi hastaların bir kısmı uzun süre iyileşmiş kalabilirler ve hastalık nöbetleri çok az gelir Bazıları ise devamlı olarak bu gibi nöbetlere tutulurlar
Manik-depressif tepkisinin tedavisi nedir?
Hastalığın hem "manik" hem de "depressif" safhalarında elektroşok tatbik edilebilir Bu yolda çok defa iyi sonuçlar elde edilmektedir Hastalık ciddi safhada olmadığı takdirde psikoterapi bazen yararlı olmaktaysa da, hastalık ilerlemiş veya ciddi bir safhadaysa bu sistemle bir düzelme elde edilememektedir Manik-depressif tepkilerinin her safhasında kullanılan bazı ilaçlar yararlı olabilmektedir Hastaya iyileştikten sonra muhakkak surette psikoterapi tatbik edilmelidir Çünkü bu sayede hastalığın tekerrür etmesini önlemek ihtimali çok fazladır
Şizofreni nedir?Şizofreni, genellikle gençlerde beliren bir psikoz türüdür Daha önceleri "dementis praecox" olarak adlandırılırdı Çok kez acayip olan düşünce bozuklukları, düşünce ile duygu arasında bir kopukluk, gerçeklerle temasın bozulması gibi hallerle kendisini göstermektedir Böylece, hastanın ortaya attığı fikirlerle duyguları uymaz ve çelişkide olur veya duyguları fikirleri ile bağdaşmaz Bu yüzden bu hastalıktan mustarip olanlar, başkalarına karşı çok soğuk davranırlar Bu durum, bazen çok ciddi derecede gerçeklerden bir uzaklaşma olarak görünür Hastalığın ilk devrelerinde bu gibi hastalar başkalarına kıyasla başarısız olurlar; uzun süre bir işte barınamazlar Hastalığın nedeni bilinmemektedir
Şizofreni tedavi edilebilir mi?
Evet Elektro-şok ve insulin şoku gibi fiziki metotlar bu hastalığın tedavisinde çok yararlı olmuştur Meşguliyetle ve sosyal tedavi ile benzer terapi usulleri de başarılı olmuştur Son olarak geliştirilen birçok ilaçlar da şizofreni tedavisinde özellikle had safhada olan hastalarda iyi sonuçlar vermiştir Bu tedavi metotları sayesinde hastanelerden taburcu edilen şizofrenili hastaların sayısı her gün biraz daha artmaktadır Son zamanlarda yapılan araştırmalardan da çok umut verici sonuçlar alınmış olup yakın gelecekte daha da başarılı tedavi usullerinin gelişeceği kuvvetle muhtemeldir
Şizofreni hastalığının iyileşme umutlan nedir?
Genellikle bu hastalıktan iyileşme umutları azdır Hastalık tedavi edilmediği taktirde daha had bir safhaya girme ihtimalleri çoktur Bununla beraber akut şizofreniden de kurtulan hastalar görülmektedir ve bunlar iyileşme belirtileri de gösterebilmektedir Bunlar daha hafif akli dengesizlikler gösterecek ve başkaları ile ilişkilerinde zorluk çekeceklerse de, sınırlı bir şekilde bile olsa hayatlarını sürdürebilirler
Paranoya tepkileri nedir?
Bir hasta kendisine zulmedilmekte olduğu vehimlerine kapıldığı zaman buna paranoya tepkileri denir Bu vehimler o derece aşırı olur ki hasta olan kişi, başka bazı kişilerin kendisine zulmetmek istediklerine inanır En ufak bir olayı bu anormal inançlarını gerçek göstermek için tahrif eder Bu hisleri hayali olduğu için normal tepki göstermesi beklenemez
Bir paranoya hastasının iyileşme imkanları nedir?
Hastalık geçici, toksik veya organik bir rahatsızlıktan ileri gelmiş olabileceğinden bu durum geçici olabilir Bazı vakalarda bu durum tamamen kaybolabilir veya durağan kalabilir Fakat çoğunlukla kronk nitelikte olur ve hastanın bir akıl hastanesine yatırılmadı gerekir Gerçek paranoyada iyileşme ihtimali çok azdır Çünkü psi, koterapi bu zavallı kişilere ulaşamamaktadır

Sevgisizlik Depresyona Neden Oluyor

Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Başhekim Yardımcısı Doç Dr Kemal Sayar, depresyondaki insanların geriye dönüp baktıklarında, erken yaşamlarında sevgiden yoksun olduklarını görebileceklerini söyledi

Sayar, çocukların anne ve babalarının sorunları olabileceğini göremediğini belirterek, ''Çocuklar, anne ve babalarının bazı davranışlarının kendi hatalarından kaynaklandığını düşünür'' dedi

Ailelerin yüksek beklentileri ve kontrol edici tutumlarının olabileceğini vurgulayan Sayar, şunları kaydetti:

''Araştırmalar göstermiştir ki depresyondaki insanlar geriye dönüp baktıklarında, erken yaşamlarında sevgiden yoksun olduklarını görürler Ailemiz eğer bize sürekli eleştirel yaklaşırlarsa, biz de bu adeti sürdürür ve sürekli kendimizi eleştirmeye başlarız İç görü kazanarak ve biraz çaba harcayarak bazı alışkanlıklarımızı değiştirebilir ve kendimize daha esnek davranabiliriz''

Sayar, sevgi, ilgi, korunma gibi pozitif yaşantıların eksikliğinin depresyona girmeye neden olabileceğini ifade ederek, ''Bunun nedeni beynimizin belli seviyelerde pozitif bilgi girişine ihtiyaç duyması ve bazı kimyasalları salgılayarak stres seviyesini azaltmasıdır''diye konuştu

Dünyadaki bütün insanların kendisini mutlu ya da mutsuz hissettiği ortak bazı durumlar olduğunu belirten Sayar, bu durumları şöyle açıkladı:

''Mutluluk yaratan durumlar sevilmek ve istenmek, diğerlerine yakın olmak, kabul edilmek ve ait olmak, arkadaşlara sahip olmak, bir gruba ait olmak, diğerlerinin gözünde değerli olmak, takdir edilmek, beğenilmek, diğerlerine ve kendine çekici gelmek, bir statüye sahip olmak ve saygı görmek Bunların tersi durumlar ise mutsuzluk yaratan durumlardır''