09-30-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Polinezya Kültürü Hakkında
Polinezya Kültürü Hakkında
Polinezyahlar el sanatları ile ünlüdür Toplantı evleri ve kanolanndaki Maori el oymaları ile vücutlanna ve yüzlerine yaptıkları dövmeler; Paskalya Adası'ndaki dev boyutlu heykeller; Hawaii'nin tüylü pelerinleri ve başlıkları; tapa bezi (bazı ağaçların iç kabuklarından elde edilen, kumaşa benzer bir madde) üzerine yapılan resimler ve ince dokunmuş hasırlar Polinezyalılar'ın özgün sanat ürünleri arasındadır Günümüzde, çoğu kaybolmuş olan bu geleneksel sanatları yeniden canlandırmak için çaba gösterilmektedir Turizmdeki gelişme, turistlerin satın almaktan hoşlandıkları yerel sanat ürünleri için yeni bir pazar oluşturmuştur
Daha çok sözlü edebiyat geleneğinin yaygın olduğu Polinezya'da müzikte ağırlık insan sesine verilmiştir Müzik ve dans genellikle Polinezya şiirini ifade etmenin, görüntülemenin araçlarıdır Şarkılarda kabile şefleri ve özel konuklar övülür Danslarda hareketler ve figürler daha çok belden yukansıyla yapılır
Tekne yapımı Polinezyalılar'ın en eski gelenekleri arasındadır İlk Polinezyalılar'ın adalara varmak için Büyük Okyanus'ta binlerce kilometre yol almış oldukları anlaşılmaktadır En büyük deniz taşıtları, bugünkü katama-ranlann atası olan 18-21 metre uzunluğundaki çift gövdeli oyma kayıklardı Bu teknelerde iki kütük arasına yerleştirilmiş kalaslar üzerine sazdan evler kurulurdu Böylece çok sayıda aile canlı hayvan ve ürünleriyle birlikte uzun deniz yolculuklarına çıkabiliyordu Bölgedeki başlıca ulaşım aracı olan ve balıkçılıkla geçinen insanlann yararlandığı bu tekneler hâlâ önemini korumaktadır
Polinezya'da tarım yaygın olarak yapılır Manyok, tatlıpatates, gölevez, ekmekağacı, muz, şekerkamışı ve hindistancevizi gibi ürünler yetiştirilir Bunlardan hindistancevizi ve vanilya gibi ürünlerin dış ülkelere satılmasına karşılık, çoğu yiyecek maddesi evde tüketilmek üzere ekilir Polinezya'da maden yoktur Eskiden ağaçlan kesmek için taş el araçlanndan, ekim ve dikim işlerinde de sert tahtalı ağaçlann odunlanndan yapılma araç gereçten yararlanılırdı Oymacılık gibi daha ince işler, yontulmuş kemik ve köpekbalığı dişleri kullanılarak yapılırdı İnsanların toprak ile çevrelerindeki bitki ve hayvan türlerine ilişkin bilgileri çok zengindir Hawaii'de, bataklık koşullarında yetişen gölevez bitkisini sulamak için etkileyici sulama yöntemleri geliştirilmiştir
Günümüzde Polinezyalı kadınların çoğu kendi evlerinde çalışır Geleneklerin etkili olduğu bölgelerde ise, önemli şölenlerde değerli armağanlar olarak birbirlerine verdikleri çok güzel hasırlar dokur ve renkli tapa bezleri üretirler Yiyecek maddeleri genellikle boldur Erkekler derin sularda orkinos, köpekbalığı ve dev vatozlar, sığ göllerde musur avlarken, kadınlar ve çocuklar da deniz kabuklan toplar
Geleneksel Polinezya dininde yüce gökyüzü tannlarına tapılır Ayrıca, en büyük şeflerin vücutları aracılığıyla insanlarla iletişim kurduklarına inanılan daha küçük tanrılar da vardır Sonuç olarak Polinezya şeflerinin kendileri de yarıtann ya da tabu'dur
Şeflerin dokunuşlannın tehlikeli olduğuna inanılır ve sıradan insanlar hiçbir zaman onlara doğrudan yaklaşamaz Günümüzde Polinezyalılar'ın büyük çoğunluğu Hıristiyan' dır, ama burada Hıristiyan dini genellikle yerel geleneksel inançlarla iç içe geçmiştir Din değiştirmeye karşı çıkan şeflerin siyasal güçleri hâlâ çok fazladır
20 yüzyılın sonlanndaki en önemli değişim, ada ülkelerinin sömürge yönetiminden kurtulmasıdır Adalann kendi içindeki ya da adalar arasındaki savaşların son bulması, birçok adada turizmin hızla gelişmesi, eğitim olanaklarının yaygınlaşması ve Yerli halkın bir kesiminin kentlere göç etmesi dikkate değer öteki değişikliklerdir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|