Hititlerde Doğa Ile Ilgili Inançlar

HİTİTLERDE DOĞA İLE İLGİLİ İNANÇLAR

Hititler'de doğa ile ilgili kültler olduğu da yapılan araştırmalarda görülmüştür

Hitit panteonunda varolan pınar / kaynak tanrı / tanrıçaları, Hititler’in su kaynaklarını, pınarları kutsal olarak kabul ettiklerini göstermektedir Eflatunpınar’daki anıt da bu görüşü doğrulamaktadır

Hititler dağları da kutsal kabul etmiş ve dağ tanrılarına inanmışlardır Ayrıca her dağa ait törenler vardı

Dağ tanrıları genel olarak uzun etekli , sivri külahlı olarak tasvir edilmişlerdir Elbisesinin üzerinde dağ sembolleri de olduğu görülmektedir Ayrıca bazı gösterimlerde boynuzu da vardır

Anadolu’da Hitit ülkesindeki dağları düşündüğümüzde dağ tapımının olması normal gözükmektedir Ancak Alkım Yesemek üzerine yaptığı çalışmada dağ tanrılarının kökenini dışarıya bağlamakta ve ilginç sonuçlar çıkarmaktadır :

1 Dağ tanrısı Hitit dinine ve sanatına yabancıdır, dışarıdan gelmiştir

2 Bugünkü bilgilerimize göre dağ tanrısının en eski tasvirlerini Suriye’de Mari’de (MÖ XVIII yy), Suriye stili mühürlerde (MÖ XV-XIII yy), Kuzey Mezopotamya’da (MÖ XVyy) ve Kassit sanatında görmekteyiz

3 Dağ tanrısının ve motifinin Mitanni-hur bölgesinden çıkmış olduğu anlaşılmakta ve bu fikir genellikle kabul edilmektedir

4 Dağ tanrısının taş plastik sanatındaki ilk tasvirleri tamamıyla cephedendir, sakallıdırlar, ayakları, tanrının yerden çıkıp yükseldiğini belirtmek amacıyla, resmedilmez[…]

5 11 Anadolu Hitit sanatında dağ tanrısı tasvirlerine bugünkü bilgimize göre MÖ XIII yüzyıldan itibaren rastlıyoruz Hitit çivi yazısı metinlerinde de dağ tanrılarının nitelikleriyle ilgili çeşitli kayıtlara rastlanır Gerek Eski Hitit Devleti ile İmparatorluk Çağı arasındaki devrede ve gerek İmparatorluk devrinde Hur etkisinin Anadolu’da sezildiği sırada diğer hur tanrılarıyla birlikte dağ tanrılarının da Hitit panteonunda yer almış olması mümkündür