Güç Trafolari Bakim Ve Onarimi

GÜÇ TRAFOLARI BAKIM VE ONARIMI

GÜÇ TRAFOLARI BAKIM VE ONARIMI Güç trafolarının bakımına başlamadan önce trafo tamamen gerilimsiz hale getirilecek ve gerekli bütün emniyet tedbirleri alınmış olacaktır

GÜÇ TRAFOSU KISIMLARI 1- Trafo platformu ve trafo tesbit sistemi 2- Tank, radyatörler ve valfler 3- Teneffüs ve deşarj tertibatı 4- Buşingler 5- Ana terminaller ve topraklama bağlantıları 6- Gerilim ayar tertibi (kademe değiştirici komutatör) 7- Yağ seviyesi ve yağ sıcaklık göstergeleri 8- Çekirdek ve sargılar 9- Yağ 10- Trafonun genel çalışma durumu

1-Trafo Platformu ve Trafo Tesbit Sistemi; Trafo platformunun sağlam ve iyi durumda olduğunu tahkik edinizNoksan cıvata ve parçaları tamamlayınGevşek civataları sıkıştırınTrafonun platforma sağlam bir şekilde tesbit edilmesini temin edinAksi halde trafonun yerinde oynaması buşinglerin kırılmasına sebebiyet verebilirTrafo tesbit sisteminde gereken tamir ve onarımı yaparak trafo tesbit sisteminin iyi ve normal durumda bulunmasını sağlayınBoyanması gereken yerleri boyayınız

2-Tank, Radyatörler ve Valfler; Trafo tankını ve radyatörleri temizleyip kontrol edinizBoyanması gereken kısımları boyayınızValfleri ve tapaları temizleyip kontrol edinizValflerde ve tapalarda yağ kaçakları ve sızıntıları bulunmadığndan emin olunuzYağ kaçakları veya sızıntıları görülürse giderilmelidirYağ genleşme tankını ve ana tanka irtibat borusunu temizleyip kontrol ediniz Boyanması gereken kısımları boyayınızYağ kaçaklarını giderinizTrafo üst kapağını temizleyinizKapak civatalarını kontrol ederek gevşek olanları normal şekilde sıkıştırınızÇok fazla sıkıştırılmak istenen civatalar kopabilirBu hususa dikkat ederek civata kopmasına meydan vermeyinizNoksan kapak civatalarını tamamlayınız Kapak contasından yağ kaçağı varsa kapak civatalarını normal şekilde sıkıştırmak suretiyle yağ kaçaklarını giderinizConta bozuk ise contayı değiştirinizContanın değiştirilmesi için havanın kuru ve rutubetsiz olması ve yağın rutubet almasına meydan verilmeyecek şekilde trafo kapağından daha aşağı seviyeye kadar boşaltılması ve bundan sonra kapak civatalarının sökülerek trafonun çekirdek ve sargılarının kapakla birlrkte kaldırılarak tanktan çıkarılması gerekirBundan sonra bozuk conta yenisi ile değiştirilir, trafo tekrar kapatılır ve boşaltılan yağ normal seviyesine kadar doldurulurAncak bütün bu işlemler sırasında trafo tankı içine yabancı maddeler (civata, anahtar vs) düşürülmemesi, yağın ve trafonun rutubet almaması için gereken herşey yapılmalıdır

3-Teneffüs ve Deşarj Tertibatı; Teneffüs tertibatını ve teneffüs tertibatında bulunan rutubet alıcı “silica-gel” maddesini kontrol edinizTeneffüs tertibatı borularında delinme, tıkanma, eğilme vs varsa gereğini yapınızSilica-gel maddesinin rengi açık mavi olmalıdırEper renk kırmızımtrak pembe ise silica-gel rutubetli demektirRenk cam veya tuz gibi şeffaflaşmış saydam ise silica-gel çok fazla rutubetlenmiş demektirPembe veya cam gibi renksiz duruma gelmiş silical-gel’i değiştirinizTrafodan çıkarılan pembe veya cam gibi renksiz duruma gelmiş olan silical-gel temiz ve rutubetsiz bir yerde açık bir kaba konarak 150-200 C0 arasında 2 saat kadar ısıtılmak suretiyle kurutulabilirSıcaklığın 300 C0 ‘a ulaşmasına ve geçmesine müsaade etmeyinizBu kurutma işlemi sonunda silical-gel’in rengi açık maviye dönmüş ise kurumuş ve normal hale gelmiş demektirKapalı ve rutubet olmayan bir kapta ileride tekrar kullanılmak üzere muhafaza edinizEğer kurutma işlemi sonunda renk değiştirmez ise silical-gel bozulmuş demektir

4-Buşingler; Buşingleri su veya karbon tetraklorid ile temizleyinizBuşinglerde sırı yanmış ve bozulmuş kısımlar varsa kırmızı gliptal ile boyayınızBuşinglerin conta ve flanşlarında yağ kaçakları veya sızıntısı varsa giderinizBuşinglerin flanş civatalarını sıkıştırırken buşinglerin kırılmamasına dikkat ediniz

5-Ana Terminaller ve Topraklama Bağlantıları; Bütün buşing terminal bağlantılarını ve topraklama bağlantılarını kontrol ederek iyi temas sağlamayan paslı, oksitli irtibatları temizleyinizGevşek bağlantıları sıkıştırınızBuşing terminal bağlantılarını sıkıştırırken buşinglerin kırılmamasına ve buşing tijlerinin sökülmemesine dikkat ediniz Buşing terminal bağlantıları buşingleri çekerek kıracak şekilde gergin durumda olmamalıdırGergin bağlantılar buşingleri kırabileceğinden gergin bağlantılarda gerginliği giderecek tedbirler alınızGerekiyorsa gerginliği gidermek için gergin iletkeni değiştirinizTopraklama telinin kopuk, gevşek vs olmamasını temin edinizTopraklama direncini ölçerek direncin normal değerinden fazla olmadığını ( koruma ve işletme topraklamalarının 10 ohm’dan, direklerin topraklaması 20 ohm’dan fazla olmaması gerekir ) kontrol ediniz

6-Gerilim Ayar Tertibi (Kademe Değiştirici); Gerilim ayar tertibini gözden geçirinizKademe değiştirme kolunda kırılma, eğilme vs bulunmadığını görünüzKolu tesbit eden pim veya somunun yerinde ve iyi durmda olmasını temin edinizPozisyon göstergesinin sağlam ve iyi durumda olduğunu ve numaralarda silinme, bozulma bulunmadığını tahkik edinizKademe değiştiricinin her kademede emniyetli bir şekilde durmasını ve kilitlenmesini tahkik edinizGerilim ayar tertibatının kademesini değiştirip (boşta gerilim ayar tertiblerinde kademe değiştiriken trafonun gerilimsiz olması gerekirBu hususa dikkat edilmelidir) gerilim tatbik etmek suretiyle trafo çıkış gerilimini okuyup kaydederek gerilim ayar tertibatının normal çalıştığını tahkik ediniz

7-Yağ Seviye ve Sıcaklık Göstergeleri; Yağ seviye göstergesini ve yağ sıcaklık göstergesini haricen temizleyiniz ve kontrol ediniz Yağ seviye göstergesinde yağ kaçağı veya sızıntısı varsa giderinizYağ seviye göstergesinde tıkanma vs gibi anormal durum bulunmadığını tahkik ederek emin olunuz Yağ seviyesinin normal seviyede bulunduğunu görünüzSıcaklık göstergesinin sağlam olduğunu ve normal şekilde çalıştığını tahkik ediniz

8-Çekirdek ve Sargılar; Trafonun çekirdek ve sargılarının durumu hakkında bir fikir edinebilmek için evvela trafoyu açmadan bazı ölçmeler ve denemeler yapmak gerekirBu ölçme ve denemeler neticesinde trafonun açılıp açılmayacağına karar verilebilir 1-Trafonun buşing terminal bağlantıları uçlar işaretlenerek (tekrar bağlarken herhangi bir yanlışlığa meydan vermemek için uçlar işaretlenir) söküldükten sonra sargılar arası ve sargılarla tank arası izolasyon direnci (izolasyon megeri ile) ölçülürBu ölçmeler esnasında trafo yağ sıcaklığına da dikkat edilirÖlçülen değerler trafonun yapısına ve karakteri***lerine göre az çok değişebilir 2-İzolasyon direncinden sonra şering (schering) köprüsü ile dielektrik kayıp faktörü (tgØ) ölçülür

HERMETİK DAĞITIM TRANSFORMATÖRLERİ Hermetik Dağıtım Transformatörleri tabi soğutmalı, yağlı, üç fazlı, dahili ve harici tipte, yağ genleşme deposuz, 10, 20 ve 30 kV serilerinde standart olarak Türkiye şartlarına uygun ve lisansör firmamız olan Trafo-Union lisansı altında imal edilmektedir

KLASİK DAĞITIM TRANSFORMATÖRLERİNDEN FARKLARI Hermetik Dağıtım Transformatörleri, yağ genleşme deposuz imal edilmekte olup, elektriksel özellikleri bakımından kla*** transformatörlerden farkı yoktur

KAZAN YAPISI Kazan kla*** transformatörlerdeki gibi yapılmakta olup, “katlamalı dalga duvarları” gerekli ısıyı atabilecek ve ağır çalışma koşullarında yağ genleşmelerini karşılayabilmek amacıyla elastik bir yapıya (genleşebilme ve büzülebilme özelliğine) sahiptir Aynı şekilde, çalışma şartlarından oluşabilen düşük basınç (yağın hacminin küçülmeside) gene “katlamalı dalga duvarlar” Türkiye şartlarında oluşabilecek en ağır şartlar için (aşırı basınç ve düşük basınç) dizayn edilmiş olup, ayrıca gerekli koruyucu ek donanımlarla (basınç giderme ventili, hermetik koruyucu, vb gibi) techiz edilmektedirYağ genleşme deposunun olmaması nedeniyle daha küçük hacimlerde imal edilen transformatörler yer açısından, özellikle dahili tiplerde önemli bir avantaj sağlamaktadır

KAPAK YAPISI; Kapak kazana kla*** tarzda monte edilmekte olup, yağ sızdırmazlığı hassas bir şekilde sağlanmaktadır Kapak ayrıca yukarıda söz edilen koruyucu ek donanımlarla techiz edilmektedir

KADEME DEĞİTİRİCİLER; Transformatörlerde gerilim ayarı ancak trafonun değiştirme oranına tesir etmekte mümkün olur Bu ayarın trafo açılmadan çabuk ve kolay kullanılmasını sağlamak için kademe kademe değiştirmek mekanizması denen bir sistem geliştirimiştir Bu sistemi iki ana bölümde incelemek mümkündür; a)Boşta gerilim ayarı yapılan tertiple, b)Yükte gerilim ayarı yapılan tertipler

Trafo’nun Gözle Kontrol Edilmesinde Dikkat Edilecek Hususlar Trafoların uzun süre verimli çalışabilmesi, düzenli bakım ve kontrol ile sağlanabilirİşletmeye alınmış bir trafoda kontrol edilmesi gereken elemanlar ve bunlar üzerinde gözlenmesi gereken hususlar; 1 Trafonun yüzey temizliği, 2 Mekanik kısımların sağlanması, 3 Boyalı madeni kısımların boyalarının kontrolü, 4 OG ve AG kısımlardaki somun, rondela, saplama ve kablo pabuçları, boru bağlantı pabuçlarındaki oksitlenmeler, 5 OG-AG Buşinglerinin çatlak ve kırık olup olmadığı, 6 Hava kurutucusunda (Slikagel kabı) bulunan slikagelin rengi, miktarı ve pembeleştiği kısım (kabın altında mı yoksa trafo giriş tarafında mı) 7 Ark boynuzlarının (ekletörlerin) eğik ve çarpık olup olmadığına, 8 Trafonun topraklama civata ve somunlarının gevşeyip, oksitlenip oksitlenmediği, 9 Yağ ve sargısı göstergeleri varsa bunların ısılarının gözlenmesi, 10 Çift kadranlı termometre varsa elektrikî bağlantısının gevşekliği ve temizliğinin gözlenmesi, 11 Yağ rezerve tankındaki yağ seviyesinin kontrolu, 12 Trafo üzerindeki çeşitli conta ve ek yerlerinden yağ sızıntısı olup olmadığının kontrolu, 13 Bucholz rölesi varsa yağ seviyesinin ve elektrikî bağlantılarının kontrolu