Adana Yemekleri |
10-15-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Adana YemekleriAdana Yemekleri Adana birçok konuda olduğu gibi yemek konusunda da ananelerine bağlı kalmıştır Bugün bir çok yerel tat ziyafet sofralarını süslemektedir Adanalılar bulgurun ve etten yapılma acılı, baharatlı, yağlı yemeklerini pek severler Bulgur ve un Çukurovalıların mutfağında eksik olmayan bir maddedir Hemen hemen her evde bir et kütüğü ile tokmağı, kırmızı biberi, baharatı, tahini, hamur tahtasını bulmak mümkündür Yemeklerde kullanılan bulgur Adana’ya has esmer renkli sert bir buğday cinsidir Diğer buğday’dan yapılma bulgurlar yemeklere istenilen tadı vermediğinden çevrede pek kullanılmaz Adanalılar kebap yanında yeşillik yemeyi, şalgam içmeyi severler Yemek çeşitleri gibi salatalar da çeşitlilik arz eder Çiğ köftenin, Adana kebabının yanındaki salata özel biberle hazırlanır Güneyin dışında hiç bir bölgede rastlanmayan tahinli turp salatası masalarda başköşeyi işgal eder Kışın şalgam ve turşu suyu yazın yerini aşlamaya (meyanköküne) terk eder İlde sebze yemekleri ikinci plânda kalır İl halkı domates salçası kadar biber salçasını hemen hemen her yemeğinde kullanır Adana’nın mahalli yemekleri lezzet renk ve çeşit bakımından zevkle yenir ve yabancılar tarafından çok aranır ADANA YEMEKLERİNDEN BAZILARI Adana kebabı, tike kebap, çiğ köfte, içli köfte, patatesli içli köfte, sarımsaklı köfte, sini köftesi, analı kızlı, ekşili köfte, vartabit, humus, bulgur pilâvı, mercimekli ıspanak başı, sıkma, mercimekli köfte, kısır, lahmacun, toga çorbası, tırşık, şakıldaklı çorba, süllüm, bayram kömbesi, etli kömbe, bulgur unu turşusu, tahinle biberle yapılan çeşitli salatalar, hamur işleri (tatar, mantı, yüksük çorbası, dulavrat çorbası vb) tarhana, salata Kebap Adana`da yenir… Adana Kebabı, Adana’da yenir Çünkü usulüne göre pişen gerçek Adana Kebabı, dillere destan eşsiz lezzetiyle ilk kez yiyenleri bile kendine müdavim eder Bu lezzetin sırrı ise yöreye özgü taptaze malzemeler, dünden bugüne taşınan geleneksel yöntemler, pişirenin ustalığı ve kuşkusuz ki en önemlisi; Adana’da olmanın, kebabı yudumlarken Adana’yı solumanın verdiği keyiftir Türkiye’nin her yerinde bir kebapçı bulabilir ve kebap yiyebilirsiniz Ama Adana’da yiyeceğiniz kebap; malzemeleri, hazırlanışı, tadı ve sunumuyla Adana kültürünün seçkin bir ürünüdür ve açıkçası kebap Adana’da yenir Adana kebabını diğer kebap türlerinden ayıran en önemli özellik, kebabın üretiminde kullanılan etin doğal ortamda ve kendine has bir floraya sahip bölge yaylalarında yetiştirilmiş koyunlardan elde edilmiş olmasıdır Bunun yanında üretim tekniği ve ustalık da ürüne önemli ölçüde farklılık katmaktadır Karışım hazırlanırken aşağıda belirtilen maddelerin dışında (salça, sebze, karabiber, iç yağı vb) hiçbir madde katılmaz Pişirme esnasında kesinlikle vantilatör kullanılmaz Adana Kebabı’nın servisi, tamamlayıcı unsurları olan yeşillik ve salata ile eksiksiz olarak yapılır Et ve Hazırlanışı: Yaylalarda doğal ortamda yetiştirilmiş, en az bir yaşındaki koyundan elde edilen et; yağ, sinir, damar ve zarlarından ayıklanır Ayıklanan et parçalar halinde bir gün dinlendirilir Koyundan elde edilen kuyruk da aynı şeklide ayıklanıp, dinlendirilir Dinlendirilmiş et, “zırh” tabir edilen, iki elle kullanılan keskin bıçakla kıyılır Kıyılmış et miktarının % 15′i kadar dinlenmiş kuyruk, zırh ile ayrıca kıyılır Kıyılmış et ile kuyruk, binde üç ile binde sekiz arasında (ideali binde beş) acı kırmızı biber ve tuz ilave edilerek yoğrulur Bu karışım, Adana kebabının ana unsurunu teşkil eder Farklı olarak, yukarıdaki karışıma kırmızı taze biber, soyulmuş kök sarımsak ve acı yeşil biber doğranarak katılır Hazırlanan karışım tekrar yoğrularak homojenlik sağlanır Yoğrulmuş karışım, zırh ile tekrar kıyılır Kıyma tekrar yoğrulur Homojen hale gelmiş karışım, 05 cm kalınlığında, 3 cm eninde , 90 – 120 cm uzunluğunda demir şişlere sıvanır gibi yapıştırılır Bu işleme, eti şişe saplama adı verilir Saplanan et, şiş yüzeyine dengeli bir şekilde yayılır Dengeli sıvama pişmenin önemli şartıdır Saplama esnasında el suya batırılıp, şiş üzerindeki et sıvazlanır Bu işlem, etin şişten dökülmemesi için önemlidir Ancak elde kalacak su miktarı gayet az olmalıdır Su çok olursa et haşlanır, kebabın tadı bozulur Şişe saplanan et miktarı 180 gramdır Bir buçuk tabir edilen Adana kebabının eti, 270 – 280 gramdan az olmamalıdır Pişirme: Hazırlanan şişler, alevsiz, durgun, korlu, meşe kömürü ateşinde yeteri miktarda pişirilir Pişirme derecesi, etin renginin kırmızıdan koyu kahverengiye dönme seviyesidir Pişirme esnasında şişler sık sık çevrilir Bu sırada etin yüzünde oluşan yağlar pide ekmeklerle sıkılarak alınır ve yağların ateşe damlaması önlenir Yağlar ateşe akarsa, ateş alevlenir ve et dağlanır, kalite bozulur Yağlanan pide ekmekler, pişmekte olan kebabın üzerinde tutularak ekmeklerin ısısı korunur Sunum: Pişmiş olan kebap eli yakmayacak kadar ısıtılmış, kuru, geniş ve yayvan porselen veya metal tabakta servis yapılır Yağlanmış ve soğutulmamış pide ekmek usulüne uygun, keskin bıçakla parçalanır Büyük parça, kebabın alt kısmına gelecek şekilde tabağın içine serilir Pişen kebap ekmek parçası yardımı ile şişten parçalanmadan tabaktaki ekmeğin üzerine sıyrılır Kebabın üzeri yağlı sıcak ekmek parçaları ile örtülür Geniş tabağın boş görünen bölümlerine, kebapla aynı anda pişen, domates parçaları, yeşil sivri biber (acı veya tatlı) ile süs biberi ilave edilir En üste, ısıtılmış, yağlanmamış ekmek parçaları konur Ayrıca ayrı ayrı küçük tabaklarda; soğan salata (kuru soğan ve maydanoz kıyılarak sumak ve tuz ilave edilerek yanında turunç/limon parçaları ile sunulur); ezme domates salata (kabuğu soyulmuş domates, kuru soğan, ezilmiş görüntüsü verecek şekilde zırh ile kıyılarak, tuz, acı kırmızı toz biber, zeytinyağı, turunç/limon suyu ilave edilir); çoban salata (domates, salatalık, maydanoz, yeşil sivri biber doğranarak, tuz, zeytinyağı, turunç/limon suyu ilave edilir); maydanoz, tere, yeşil sivri biber, süs biberi, turp, süs biberi turşusu, kesilmiş turunç/limon parçaları hazırlanarak kebapla birlikte sunulur |
|