Kazakistanın Genel Özellikleri

Kazakistanın genel özellikleriTemel Özellikleri

Coğrafi Verileri

Konum: Orta Asya'da, Çin'in kuzey batısında yer alır

Coğrafi konumu: 48 00 Kuzey enlemi, 68 00 Doğu boylamı

Haritadaki konumu: Orta Asya

Yüzölçümü: 2,717,300 km²

Sınırları: toplam: 12,012 km

sınır komşuları: Çin 1,533 km, Kırgızistan 1,051 km, Rusya 6,846 km, Türkmenistan 379 km, Özbekistan 2,203 km

Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)

İklimi: Kıtasal iklim görülür, kışlar soğuk, yazlar sıcak geçer

en alçak noktası: Vpadina Kaundy -132 m

en yüksek noktası: Khan Tangiri Shyngy 6,995 m

Doğal kaynakları: Petrol, doğal gaz, kömür, demir, manganez, krom, nikel, kobalt, bakır, molibden, kurşun, çinko, boksit, altın, uranyum

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %828

daimi ekinler: %005

diğer: %9167 (205 verileri)

Sulanan arazi: 35,560 km² (2003 verileri)

Doğal afetler: Depremler ve toprak kaymaları

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 15,233,244 (Temmuz 2006 verileri)

Nüfus artış oranı: %033 (2006 verileri)

Mülteci oranı: -333 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)

Bebek ölüm oranı: 283 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)

Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 6689 yıl

erkeklerde: 6156 yıl

kadınlarda: 7252 yıl (2006 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 189 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %02 (2001 verileri)

HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 16,500 (2001 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 200 den az (2003 verileri)

Ulus: Kazakistanlı

Nüfusun etnik dağılımı: Kazakistanlı %534, Rus %30, Ukraynalı %37, Özbek %25, Alman %24, Uygur %14, diğer %66 (1999 nüfus sayımı)

Din: Müslüman %47, Rus Ortodoksları %44, Protestanlar %2, diğer %7

Diller: Kazakistanlı %40, Rus %66

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler

toplam nüfusta: %984

erkekler: %991

kadınlar: %977 (1999 verileri)

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Kazakistan Cumhuriyeti

kısa şekli : Kazakistan

ingilizce: Kazakhstan

Yerel tam adı: Qazaqstan Respublikasy

eski adı: Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkent: Astana

İdari bölümler: 14 bölge ve 3 şehir; Almatı, Almatı şehri, Aqmola (Astana), Aqtobe, Astana, Atyrau, Batys Qazaqstan (Oral), Bayqongyr, Mangghystau (Aqtau; formerly Shevchenko), Ongtustik Qazaqstan (Shymkent), Pavlodar, Qaraghandy, Qostanay, Qyzylorda, Shyghys Qazaqstan (Oskemen; formerly Ust'-Kamenogorsk), Soltustik Qazaqstan (Petropavl), Zhambyl (Taraz; eski Dzhambul)

Bağımsızlık günü: 16 Aralık 1991 (Sovyetler Birliğinden ayrıldı)

Milli bayram: Cumhuriyet Günü, 25 Ekim (1990)

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AsDB (Asya Kalkınma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ECO (Ekonomik İşbirliği Örgütü), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomik Göstergeler

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 1387 milyar $ (2006 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %85 (2006 verileri)

GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %63

endüstri: %411

hizmet: %527 (2006 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %86 (2006 verileri)

İş gücü: 7834 milyon (2006)

Sektörlere göre işgücü dağılımı: endüstri %30, tarım %20, hizmet %50 (2002)

İşsizlik oranı: %74 (2006 verileri)

Endüstri: Petrol, kömür, demir, manganez, krom, kurşun, çinko, bakır, titanyum, boksit, altın, gümüş, fosfat, sülfür, demir - çelik, traktör ve diğer tarım makineleri, elektrik motorları, yapı malzemeleri

Endüstrinin büyüme oranı: %86 (2006 verileri)

Elektrik üretimi: 6326 milyar kWh (2004)

Elektrik tüketimi: 583 milyar kWh (2004)

Elektrik ihracatı: 49 milyar kWh (2004)

Elektrik ithalatı: 437 milyar kWh (2004)

Tarım ürünleri: Hububat, pamuk, yün, çiftlik hayvanları

İhracat: 3555 milyar $ (2006 verileri)

İhracat ürünleri: petrol %40, makine, kimyasal ürün, tahıl, yün, et, kömür

İhracat ortakları: Rusya %124, Almanya %12, Çin %112, İtalya %88, Fransa %86, Romanya %51, ABD %45 (2005)

İthalat: 22 milyar $ (2006 verileri)

İthalat ürünleri: Makine ve parçaları, yapı malzemeleri, petrol ve gaz, araçlar

İthalat ortakları: Rusya %357, Çin %213, Almanya %71 (2005)

Dış borç tutarı: 5389 milyar $ (2006 verileri)

Para birimi: Tenge (KZT)

Para birimi kodu: KZT

Mali yıl: Takvim yılı

İletişim Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 25 milyon (2004)

Telefon kodu: 7

Radyo yayın istasyonları: AM 60, FM 17, kısa dalga 9 (1998)

Radyolar: 647 milyon (1997)

Televizyon yayını yapan istasyonlar: 12 (1998)

Televizyonlar: 388 milyon (1997)

Internet kısaltması: kz

Internet kullanıcıları: 400,000 (2005)

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: 13,700 (2005)

Karayolları: 90,018 (2004)

Su yolları: 4,000 km

Boru hatları: kondens 658 km; doğal gaz 11,019 km; ham petrol 10,338 km; petrol ürünleri 1,095 km (2006)

Limanları: Aqtau (Shevchenko), Atyrau (Gur'yev), Oskemen (Ust-Kamenogorsk), Pavlodar, Semey (Semipalatinsk)

Hava alanları: 150 (2006 verileri)

Ek Özellikleri

Nesi Meşhur:

Baykal ve Aral gölleri, Kızılkum Çölü, Seyhun Nehri (Sir-i Derya), Baykonur uzay üssü