08-29-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Madagaskar-Tarihi-Ekonomisi
Madagaskar-Tarihi-Ekonomisi
Hint Okyanusu'nda Madagaskar Adası ile çevresindeki bir grup küçük adayı kapsayan bir cumhuriyettir Ekvatorun güneyinde, Afrika'nın 400 km kadar doğusunda yer alır Afrika'dan 800 km genişliğindeki Mozambik Kanalı'yla ayrılır Dünyanın dördüncü büyük adası olan Madagaskar Adası'nın kuzeygüney yönünde uzunluğu 1 600 kilometreye yaklaşır
Madagaskar Adası'nın doğusunu kıyıya paralel olarak uzanan bir dağ dizisi kaplar Adadaki ırmakların çoğu batıdaki geniş kıyı ovalarına doğru akar İklim kıyılarda sıcak ve nemli, merkezdeki yüksek bölgede ise daha soğuktur Sık tropik ormanların bulunduğu doğu kıyıları çok yağış alır Dev kaktüslerin ve dikenli ağaçların bulunduğu güney kesimi ise kuraktır Ada, maki adı verilen bir maymun türünün anayurdudur (bak MAKİ) Madagaskar'daki öbür yabanıl hayvanlar arasında bukalemunlar, timsahlar, değişik kuşlar ve 800 kadar kelebek türü bulunur Ayrıca kıyılarda adaya özgü balık türlerine rastlanır
Madagaskar halkının yüzde 95'i ülkenin yerlisidir Madagaskarlıların soyu uzun zaman önce denizden gelerek Afrikalılar'la karışan Endonezyalılar'a dayanır
MADAGASKAR'A İLİŞKİN BİLGİLER
RESMİ ADI: Madagaskar Demokratik Cumhuriyeti
YÖNETİM BİÇİMİ: Geçici yönetim
YÜZÖLÇÜMÜ: 587 041 km2 NÜFUS (1992): 12 804 000
BAŞKENT: Antananarivo
BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI (1990): Antananarivo (802 400), Toamasina (145 400), Fianarantsoa (124 500), Majunga (122 000)
DOĞAL YAPI: İç kesimde bir yayla, doğuda dar bir kıyı ovasıyla kıyıya paralel dağlar, batıda alçak yaylalar ve ovalar yer alır
BAŞLICA ÜRÜNLER: Kahve, pirinç, şeker, karanfil, vanilya, et, hayvan postu, grafit, mika
EĞİTİM: 614 yaşları arasındaki çocuklar için zorunludur
Ülkede Madagaskar (Malgaş) dilinin çeşitli lehçeleri konuşulur Latin alfabesiyle yazılan Merina lehçesi ülkenin resmi dilidir Hem Madagaskar dili, hem Fransızca eğitim dilidir Madagaskarlıların yarıya yakını Hıristiyan'dır Kuzeybatıda ise küçük bir Müslüman azınlık yaşar
Madagaskar'da halkın çoğu çiftçilik ve hayvancılıkla geçinir Başlıca tarım ürünleri pirinç, şekerkamışı, çeşitli sebze ve meyveler ile manyok denen ve un haline getirilebilen bir köktür Yabancı ülkelere kahve, vanilya, karanfil, tütün, şeker ve muz satılır Ülkede yetiştirilen büyükbaş hayvanların çoğunu zebu denen hörgüçlü sığırlar oluşturur Madagaskarlılar pamuk ve ipeği eğirip dokurlar Palmiye ağacının yapraklarından ve liflerinden hasır, sepet ve şapka yaparlar Ülkede çıkarılan minerallerin en önemlileri mika ve grafittir Madagaskar'ın başlıca sanayi ürünleri şeker, sigara ve konserve ettir
Madagaskar'da başlıca kentler karayollarıyla birbirine bağlanmıştır Adanın kuzeyindeki DiegoSuarez dünyanın en iyi doğal limanlarından biridir Ama merkezden uzak olduğu için kullanışsızdır Bu yüzden gemiler genellikle doğudaki Tamatave limanını kullanır Bu liman demiryolu ile başkent Antananarivo'ya bağlanmıştır Ülkenin ortalarında, pirinç tarlalarının üzerinde yükselen bir sırtta kurulu olan başkentin nüfusu 662 600'dür (1985) Paris gibi başlıca batı kentleriyle havayolu bağlantısı bulunan ülkenin uluslararası havalimanı Antananarivo'dadır Ayrıca ülkenin çeşitli bölgelerine uçakla gidilebilir!
Tarih
Madagaskar'a ayak bastığı bilinen ilk Avrupalı, Portekizli kâşif Dias Bartolomeu'nun kardeşi Diogo Dias'tır (1500) Müslüman Araplar ise daha 14 yüzyılda adanın kuzeyinde ticaret kolonileri kurmuştu Portekizliler17 yüzyılda adadaki Müslüman yerleşimlerini yok etmek için Madagaskar'a seferler yaptir lar Daha sonra başka Avrupa devletleri de adaya ulaştı 1700'lerde ada Avrupalı korsanların sık sık yağmaladığı bir yer oldu 18 yüzyılda Madagaskar'da çok sayıda küçük kabile krallığı bulunuyordu 16 yüzyıl sonlarında kurulan Merina Krallığı 19 yüzyıl başlarında Madagaskar'ın büyük bir bölümünü eline geçirdi ve İngiltere'nin desteğiyle Madagaskar Krallığı'na dönüştü 1896'da Fransa adayı bütünüyle egemenliği altına aldı 1960'ta bağımsızlığını kazanan Madagaskar, Fransa'yla siyasal ve ekonomik ilişkilerini sürdürdü 1976'dan sonra Madagaskar yönetimi batı ülkeleriyle ticareti sürdürdürürken, sosyalist ülkelerle de yakın ilişkiler kurdu
1988'de ekonominin liberalleşmesi yönünde önemli adımlar atıldı İthalat üzerindeki denetimler ve devletin pazarladıkları dışında kalan ürünler üzerindeki ihracat vergileri kaldırıldı Yabancıların en büyük üç bankanın sermayelerine katılmasına izin verildi
Cumhurbaşkanı Didier Ratsiraka Mart 1989'da üçüncü bir yedi yıllık dönem için yeniden seçildi Muhalefet Ratsiraka'yı seçimlere hile karıştırmakla suçladı ve seçim sonuçlarının açıklanmasından sonra olaylar çıktı Temmuzda başarısız bir darbe girişimi olduğu açıklandı
Mart 1990'da siyasal partilerin kurulmasına izin verilmesiyle üç yeni parti kuruldu Mayıs 1990'da yeni bir darbe girişimi oldu Ama güvenlik güçleri çok geçmeden denetimi ele geçirdi ve ayaklanmacılar tutuklandı
Muhalefet 1991'de yönetime en zor günlerini yaşattı Bir Zinde Güçler Komitesi (ZGK)
oluşturan 16 muhalefet partisi başkentte büyük gösteriler düzenledi Kent meydanını işgal eden 400 bin dolayında gösterici, cumhurbaşkanının görevden çekilmesini, sosyalist anayasanın yürürlükten kaldırılmasını ve yeni anayasayı hazırlamak üzere bir ulusal konferans toplanmasını istedi Muhalefetin çağrısıyla yapılan genel grev yılın büyük bölümünün güçlükler içinde geçmesine yol açtı
Cumhurbaşkanı Ratsiraka 28 Temmuz 1991'de hükümetin istifa ettiğini açıkladı Çok partili sisteme olanak verecek yeni bir anayasanın hazırlanarak halkoyuna sunulmasını önerdi Yeni başbakan atandıktan iki gün sonra polisin göstericilere ateş açması ve bir helikopterden bomba yağdırması sonucunda en az 51 kişi öldü Başbakan Guy Razanamasy'nin bir ulusal uzlaşma hükümeti kurulacağını açıklaması üzerine bunalım biraz hafifledi Razanamasy'nin 1991 sonunda kurduğu 36 üyeli hükümette ZGK'den 14 üye bulunuyordu Temmuz 1992'de yeni bir başarısız darbe girişimi daha oldu
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|