Mama Hatun Türbesi (Tercan)

Mama Hatun Türbesi (Tercan)

--------------------------------------------------------------------------------

Erzincan Tercan İlçesinde bulunan Mama Hatun Türbesi, 1192’de ölen Saltuklu Prensesi Mama Hatun adına yaptırılmıştır Mama Hatun Saltuklu Beyliğinin başına ll91’de geçen IIİzzeddin Saltuk’un kızıdır

Türbenin kitabesinde yalnızca mimarının ismi okunmaktadır Saltuklu Devleti’nin 1202 yılında yıkıldığı dikkate alınacak olursa bu türbe l192-1202 yılları arasında yaptırılmış olmalıdır Türbenin mimarı Ahlatlı Ebu’n-Nema bin Mufaddal’dır

Kümbetin yanında kervansaray ,hamam ve bir de mescit bulunmaktadır Böylece kümbet adeta bir külliye konumundadır

Mama Hatun Türbesi, dilimli gövdesi, onu kuşatan duvarları ile Anadolu’da benzerine rastlanmayan, mimari yapısı ve planı ile kendine özgün bir yapıdır Bununla beraber bazı yönleriyle de Ahlat kümbetlerini andırmaktadır Sarıya yakın kesme taştan iki ayrı bölüm halindeki türbe, son derece itinalı bir işçilikle yapılmıştır Bölümlerden biri türbe diğeri de onu çevreleyen duvarlardır

Türbenin ortasındaki ana bölümü yuvarlak bir kuşatma duvarı çevirmiştir Çevre duvarı 250 m kalınlığında, 1350 m çapındadırYüksekliği 1050 mdir Türbenin kuşatma duvarının içerisine sivri kemerli on üç derin niş açılmıştır Bu nişler büyük olasılıkla daha başka lahitlerin buraya konulması için düzenlenmiştir Bu duvarlardan daha da yüksek olan köşelerinde ince uzun sütunçelerin yer aldığı çevre duvarının batısındaki portalin solundaki küçük nişe bir çeşme yerleştirilmiş, sağına da merdivenin girişi yerleştirilmiştir Giriş portali yuvarlak kemerli olup, yonca yaprağı biçiminde bir niş içerisine yerleştirilmiştirGirişin üzeri mukarnas dolgular, geometrik motifler, dilimli rozetler ve düğüm motiflerine son derece ahenkli olarak burada yer verilmiştir

Abidevi görünüşlü, kare kaide üzerindeki kümbet çevre duvarlarının ortasında iki katlı olarak yer almaktadır Yuvarlak türbenin üst köşeleri pahlanarak sekizgene dönüştürülmüştür Mama Hatun’un gömülü bulunduğu kare planlı mumyalık kısmına dört basamaklı bir merdivenle inilmektedir Bu bölümün üzeri çapraz tonozla örtülmüştür Burada ayrıca on bir mezar bulunmaktadır Mumyalığın üzerindeki mekan 1315 m çapındadır Üzeri tonoz örtülüdür Üst kat mescide ayrılmış olup yedi basamakla buraya çıkılmaktadır Türbenin içerisini aydınlatan mazgalların çevresi üzüm salkımları ve rozetlerle bezenmiştir

Türbenin silindirik gövdesinin üzeri dilimli konik bir külah ile örtülüdür Bu külah kümbetin gövdesi ile tam bir uyum içerisindedir