Erzurum Oltu İlçesi

Erzurum Oltu İlçesi

OLTU

Erzurum Oltu İlçesi

İl merkezinin 130 km kuzeydoğusunda bulunan Oltu Erzurum'un en eski ve en gelişmiş ilçesidir İlçe merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 1275 metredir Yüzölçümü ise 1380 kilometrekaredir Toprakları Karadeniz Bölgesi sınırları içinde kalmaktadır Doğusunda Şenkaya kuzeyinde Olur ve Artvin iline bağlı Yusufeli ilçeleri batısında Uzundere ve Tortum güneyinde Narman ilçesi bulunmaktadır İlçe merkezinin de içinde bulunduğu Oltu Çayı vadisi hariç toprakları dağlıktır Verimli araziler de bu vadi tabanında bulunmaktadır Halkın ana geçim kaynağı ticaret tarım hayvancılık kömür işçiliği ve Oltu Taşı işletmeciliğidir Oltu çayı vadisinde tahıl tarımı ve hayvancılık ve arıcılık yapılmaktadır 1500 metre yükseklikten sonra ormanlar görülür zaman zaman günlük nüfusun 40 000'e çıktığı Oltu ilçe merkezi Narman Olur ve Şenkaya ilçelerininde ekonomik yönden merkezi durumundadır

İlçe imalat ve tamir atölyeleri gibi küçük sanayi işletmeleri hariç büyük sanayi kuruluşu bulunmaktadır Geniş bir alanda yapılan küçük sanayi sitesinin ilçe sanayisine olumlu katkı sağlaması beklenmektedir

Dağlık kesimlerde sert kara iklimi görülür İlçe mekezininde içinde bulunduğu vadi tabanındaki iklim ise doğu karadeniz iklim şartlarına yakındır İlçe merkezinde Erzurum'un diğer kesimlerine göre kış iki ay kısadır Yıllık sıcaklık ortalaması 10 2 derece yağış ortalaması ise 38 2 cm dir Tarihi geçmişi çok eski olan bir ilçemizdir Saka Türkleri Gürcü Krallığı ve Bizans egemenliklerinden sonra 1080 yılında Saltuklu kumandanı Emir Saltuk Ahmet tarafından fethedilerek Türk islam hakimiyetine girmiştir Kanuni Sultan Süleyman'nın 1548 yılındaki İran seferi sırasında Özdemiroğlu Hasan Paşa Oltu ile birlikte tüm Çoruh boylarını Osmanlı topraklarına katmıştır 1877 Osmanlı Rus Savaşından(93 Harbi)sonra yapılan Ayestefanos antlaşması ile Oltu'nun bir bölümü Ruslara bırakılmıştır 1917 yılındaki Bolşevik İhtilalinden sonra Ruslar karşısında Yusuf Ziya Bey Dr Esat Yasin Haşimoğlu Molla Bilal Molla taştan Molla Veysel Sefer Bey ve İsmail Bey başta olmak üzere daha bir çok kişi birleşerek Oltu islam komitesini kurdular 25 Mart 1918 yılında Ermeniler Oltu ilçesinden temizlenmiştir 30 Ekim 1918 yılında yapılan Mondoros Antlaşması ile Oltu Türk sınırları dışında bırakıldı Mücadeleyi bırakmıyan islam komitesi Oltu'yu düşmana teslim etmeyerek Oltu şuura hükümetini kurdu Oltu ve çevresi 17 Mayıs 1920 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine katılıncaya kadar bağımsız şuura hükümeti tarafından yönetilmiştir

Oltu'da bulunan tarihi eserlerden bazıları şunlardır; Oltu Kalesi Pernek Köyü Kaleleri Derebaşı köyü Köroğlu kalesi Kale boğazı köyü kalesi Oruçuk Köyü kalesi İğdeli kalesi Ardos Köyü kalesi Ünlükaya kalesi Tamarot harebeleri Havdos köyü kalesi Aslanpaşa camii ve medresesi ve Mısrı zinnun türbesi Oltu kalesi ne zaman ve kimler tarafından yaptırıldığı kesin olarak bilinmemesine rağmen Urartu döneminden kaldığı tahmin edilmektedir Dış kale surları tamamen yıkılmış olup günümüze yalnız iç kale gelebilmiştir Kalenin içinde bulunan Türbe Celali isyanlarına karşı Oltu'yu savunurken şehit olan Çıldır Eyaleti kadısı Zinnuna aittir

Arslanpaşa külliyesi 1664 yılında Çıldır Atabeklerinden Kars muhafızı Arslan Mehmet Paşa tarafından yapıtırılan cami etrafındaki yapı topluluğu ile bir külliye durumunda idi Doğudaki medrese hücreleri dışında külliyenin diğer bölümleri yıkılmıştır Kare planı cami tek kubbeli Osmanlı camilerinin doğu Anadolu'daki en güzel örneklerindendir Tamamen kesme taştan yapılmış olup üç gözlü son cemaata yeri ile bir minaresi mevcuttur

Mısri Zinnun Türbesi: İlçe merkezinin güneybatısında bulunmaktadır Kitabesindeki Tarih teredütlü okunduğundan yapılış tarihi 1226 veya 14-15 yüzyıl olarak tahmin edilmektedir Silindirik gövdeli ve konik küllahlı türbede kimin yatdığı bilinmemektedir Kaledeki Türbeden dolayı zinnun adı verilmiş olup gerçek Mısri Zinnun ile bir alakası yoktur

2000 Genel Nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 47 432 kişidir