Doğu Anadolu Bölgesine Ait Ozanlar Kimlerdir

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

doğu anadolu bölgesine ait ozanlar kimlerdir

Doğu Anadolu Ozanları

Ülkemizde halk şairleri ve halk hikayecilerinin en çok yetiştiği yöre Ardahan’dır bunun bir çok sebebi vardır

Başta 93 harbi olmak üzere 1877-78 Osmanlı –Rus savaşı ve bunun sonucunda 40 yıl anavatandan ayrı kalması gelmektedir

Düğün ve derneklerde saz şairleri ile halk hikayecilerimiz can kulağı ile dinlenen insanlardır

Milli acıları ebedi ve milli duyguları besleme ve doyurma isteği başta gelir

İster saz vurmayan veya Ehl-i Dil, ister saz çalan deyişler söyleyen aşık , isterse yalnız halk deyişleri ve manzume yazanlar olsun, Ardahan ili en zengin halk şairleri ve hikayecilerinin ocağıdır denebilir yüzlerce halk şairi ve hikayecisi ile Ardahan’ın ne denli büyük bir mirasın sahibi olduğu artık bütün yöreleri biliniyor ve taktir ediliyor

Bunlardan bazıları

1-Aşık Şenlik – 1850 yılında Çıldır’ın suhara ( yakınsu) köyünde dünyaya gelmiştir

Hiçbir eğitim almadan üstün zekası nedeniyle halk meclislerine katılarak kendisini yetiştirmiştir

Şiirlerinden bazıları, Osmanlı Rus savaşında söylediği kahramanlık türküsü

Ehli İslam olan işitsin bilsin

Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana

İstese uruset neki var gelsin

Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana

Asker olan bölüh bölüh bölünür

Sandınızmı Kars Kalesi alınır

Boz atlar üstünde kılıç çalınır

Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana

2-Aşık Zülali – 1873 yılında Posof’un Suskap ( Aşık Zülali) köyünde doğmuştur aşıklığının yanında İstanbul da ağabeyinin yanında eğitim görmüş Arapça ve Farsça öğrenmiş

1904 yıllarında Türkçe ve din dersi öğretmenliği yapmış

Devrin en önemli aşıklarından Çıldırlı Aşık Şenlik, Narmanlı Aşık Sümmani savaşların ve felaketlerin olduğu dönemin çocuğu olarak yetişti

Yaşamı boyunca çok yer değiştirmek zorunda kalması nedeniyle aşk, tabiat, gurbet,ayrılık, memleket sevgisi, yoksulluk, nasihat ,tasavvuf ve sosyal hadiseler onların şiirlerinin başlıca temasını oluşturur

Üstadından öğüt istersen gönül

Var otur yanında kal ağır ağır

Herkesin ağzından akmaz şeker bal

Düşünde edebin al ağır ağır

Bakarsın yok iken var olduk neden

Vücut yavaş yavaş tam olur beden

Çekirdek topraktan biter bir fidan

Büyüdükçe açar dal ağır ağır

Yöremizin ünlü iki aşığı 1890 yılında Çıldırın Suhara köyünde bir araya gelerek bir atışma yaparlar

Bu atışmanın bazı bölümleri şöyledir

Şenlik

Yine fikrim hayallandı uğraşır nara ile

Tabipsiz derdi çekerim melhemsiz yara ile

Arz ediben gitsem eğer pirin öz diyarına

Menzilim bin yıllık yoldur tükenmez bir ay ile

Zülali

Yaman baktım çekti leşker bir ulu duğra ile

Fethetti burcu semayı döğüşür sahra ile

Sağolmaz yara çekeriz nah-nuyi kısmette biz

Eğerki eflatun gelse tabib-i kübra ile

Şenlik

Serçe şahan ile eylermi savaş

Sana kim dediki fil ile uğraş

Yüzünden kar yağar gözünden ateş

Şenlik gibi kahramanı gördün mü

Zülali

Der Zülali dön bak önünde ne var

Kaçılmaz dört yanın çevrili duvar

İster olsun ağzı kanlı canavar

Ben yırtıcı çok aslanı görmüşüm

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Doğu Anadolu Bölgesine Ait Ozanlar Kimlerdir doğu anadolu bölgesine ait ozanlar kimlerdir Doğu Anadolu Ozanları Ülkemizde halk şairleri ve halk hikayecilerinin en çok yetiştiği yöre Ardahan’dır bunun bir çok sebebi vardır Başta 93 harbi olmak üzere 1877-78 Osmanlı –Rus savaşı ve bunun sonucunda 40 yıl anavatandan ayrı kalması gelmektedirDüğün ve derneklerde saz şairleri ile halk hikayecilerimiz can kulağı ile dinlenen insanlardır Milli acıları ebedi ve milli duyguları besleme ve doyurma isteği başta gelir İster saz vurmayan veya Ehl-i Dil, ister saz çalan deyişler söyleyen aşık , isterse yalnız halk deyişleri ve manzume yazanlar olsun, Ardahan ili en zengin halk şairleri ve hikayecilerinin ocağıdır denebilir yüzlerce halk şairi ve hikayecisi ile Ardahan’ın ne denli büyük bir mirasın sahibi olduğu artık bütün yöreleri biliniyor ve taktir ediliyor Bunlardan bazıları 1-Aşık Şenlik – 1850 yılında Çıldır’ın suhara ( yakınsu) köyünde dünyaya gelmiştir Hiçbir eğitim almadan üstün zekası nedeniyle halk meclislerine katılarak kendisini yetiştirmiştir Şiirlerinden bazıları, Osmanlı Rus savaşında söylediği kahramanlık türküsü Ehli İslam olan işitsin bilsin Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana İstese uruset neki var gelsin Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana Asker olan bölüh bölüh bölünür Sandınızmı Kars Kalesi alınır Boz atlar üstünde kılıç çalınır Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana 2-Aşık Zülali – 1873 yılında Posof’un Suskap ( Aşık Zülali) köyünde doğmuştur aşıklığının yanında İstanbul da ağabeyinin yanında eğitim görmüş Arapça ve Farsça öğrenmiş 1904 yıllarında Türkçe ve din dersi öğretmenliği yapmış Devrin en önemli aşıklarından Çıldırlı Aşık Şenlik, Narmanlı Aşık Sümmani savaşların ve felaketlerin olduğu dönemin çocuğu olarak yetişti Yaşamı boyunca çok yer değiştirmek zorunda kalması nedeniyle aşk, tabiat, gurbet,ayrılık, memleket sevgisi, yoksulluk, nasihat ,tasavvuf ve sosyal hadiseler onların şiirlerinin başlıca temasını oluşturur Üstadından öğüt istersen gönül Var otur yanında kal ağır ağır Herkesin ağzından akmaz şeker bal Düşünde edebin al ağır ağır Bakarsın yok iken var olduk neden Vücut yavaş yavaş tam olur beden Çekirdek topraktan biter bir fidan Büyüdükçe açar dal ağır ağır Yöremizin ünlü iki aşığı 1890 yılında Çıldırın Suhara köyünde bir araya gelerek bir atışma yaparlar Bu atışmanın bazı bölümleri şöyledir Şenlik Yine fikrim hayallandı uğraşır nara ile Tabipsiz derdi çekerim melhemsiz yara ile Arz ediben gitsem eğer pirin öz diyarına Menzilim bin yıllık yoldur tükenmez bir ay ile Zülali Yaman baktım çekti leşker bir ulu duğra ile Fethetti burcu semayı döğüşür sahra ile Sağolmaz yara çekeriz nah-nuyi kısmette biz Eğerki eflatun gelse tabib-i kübra ile Şenlik Serçe şahan ile eylermi savaş Sana kim dediki fil ile uğraş Yüzünden kar yağar gözünden ateş Şenlik gibi kahramanı gördün mü Zülali Der Zülali dön bak önünde ne var Kaçılmaz dört yanın çevrili duvar İster olsun ağzı kanlı canavar Ben yırtıcı çok aslanı görmüşüm