Muğlanın Marmaris İlçesi Tanıtımı

Muğlanın Marmaris İlçesi Tanıtımı

Marmaris, Ege Bölgesi 'nde Muğla iline bağlı ilçe

Coğrafi konumu

Batıdan Reşadiye Yarımadası ve Kerme Körfezi, kuzeyden Ula, doğudan Balan Dağı, Karadağ ve Günlük Tepeleri ile, güneyden Akdeniz ile çevrilmiştir Türkiye'de batıdan doğuya Akdeniz sınırları içindeki ilk büyük liman kentidir Körfezin önünde kıyıya ince bir dille bağlı olan Adaköy, onun önünde Bedir Adası, Keçi Adası ve Güvercin Adası bulunurKentin en eski kısımı denize doğru uzanmış kalker yapılı bir tepe üzerine kurulmuş olan Kale Mahallesidir Marmaris daha sonra eteklere doğru ve kıyı boyunda gelişmiştirAkdeniz iklimi nedeniyle çok nemli bir havaya sahiptir Marmaris'in nemli havası nedeniyle kışın bile denize girilebilir

Denizle bütünleşen çam ormanlarına sahip muhteşem koylarıyla, dört tarafını çevreleyen Milli Parkı'yla, mavi bayrakla donatılmış plajları ve berrak deniziyle Marmaris bugüne kadar Akdeniz ve Türkiye turizminin önemli merkezlerinden birisi olmuştur

Konumu, hem Marmaris'e hem de Marmaris'den diğer merkezlere, tarih ve doğa kokan güzelliklere ulaşılmasını kolaylaştırır Hava ulaşımının yapıldığı Dalaman Havaalanı sadece bir saat uzaklıktadır Görmek istediğiniz yerleri katılacağınız turlarla bir gün içinde gezebilir, akşam tekrar Marmaris'te tatilinize devam edebilirsiniz Rodos ise sadece 45 dakika uzaklıktadır

Tarihi

Marmaris'in tarihi MÖ 12000'lere kadar gider 2007 yılında Bedir Adasındaki Nimara Mağarasında yapılan kazı çalışmaları sonucu bulunan materyaller bunu teyit etmektedir17 Eylül 2007'de Marmaris Müzesi'ndeki basın toplantısı}Bölgeye Karia adı Kar'ın ülkesi anlamıda sonradan verilmiştir Ege ve Akdeniz'in kıyılarının bereketi, bölgeyi devamlı çekici kılmıştır Şehir Rodos ve Ege adalarına açılan en önemli köprüdür Böylece Marmaris zaman içinde pek çok medeniyetin hüküm sürdüğü bir yer haline gelmiştir

Bölgede yapılacak gezilerde Karia, Rodos ve ada uygarlıkları, Mısır, Asur, İon, Pers, Makedon, Suriye, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerinin izlerini görmek mümkündür

Fiskos kentin ilk adıdır Bugün Asartepe denilen mevkide kalıntıları görülebilir

MÖ 3500 Karya kenti Fiskos'un ilk kent surları yapılıyor Fiskos kalıntıları Marmaris Beldibi'nin kuzeydoğu yamaçlarında Asartepe'de izlenebilir MÖ 7 YY Loryma antik kenti (bugün Sömbeki körfezi, Bozukkale, Taşlıca bölgesinde) kuruluyor

M Ö 546 Bölgede Pers egemenliği başlıyor

MÖ 334 Büyük İskender bölgeyi işgal ediyor

MÖ 323 İskender ölüyor Karya bölgesi Bergama krallığının egemenliğine girsede, Fiskos Mısır/Rodos İmparatorluğu´nun Güneybatı Anadolu´daki en önemli liman kenti oluyor

MÖ 226 Şiddetli bir deprem oluyor

MÖ 133 Bölgede Roma egemenliği başlıyor

MS 395 Bizans döneminin başlangıcı

MS 670 Arap akınları Çoğu kent bu akınlar sonucunda yakılıp yıkıldı

1010-1286 Türkmen boyları ve Anadolu Selçuklu Devleti Dönemi Bu dönemde Tepe Mahallesinde ilk yerleşim birimleri MERMERİS ismi verilerek kurulmuştur

1286 Menteşe Beyliği dönemi 1300'lü yıllarda Mermeris hem ticari hem de askeri açıdan, antik cağlarda Fiskos´un olduğu gibi, önemli bir liman oluyor

1300 Yılında Rodos adasının, Menteşe Beyliği tarafından fethinde önemli bir rolü donanma üssü olarak oynuyor Doğu Akdenizde mermer ve kereste ticaretinin önemli bir yükleme limanı oluyor

1391 Temmuz 1391 yılında Ahmed Gazi´nin ölümden sonra bölgede Osmanlı Egemenliği başlıyor

1402 Ankara savaşı sonrası Timurlenk´in emriyle Menteşe Beyliği egemenliği tekrar başlıyor

1451 Bölgede yeniden Osmanlı egemenliği başlıyor

1480 Fatih Sultan Mehmet ve 100000 askeriyle, Mermeris´e Rodos´u fetih için geliyor 150 gemilik kuvvetli Osmanlı Donanması'nın 89 gün süren fetih uğraşı boşa çıkıyor

1517 Mermeris´te nüfus 24 kişi

1520-1522 Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, Rodos seferine çıkıyor ve 150000 kişilik ordusuyla Mermeris'e geliyor ve Rodos´u fetih ediyor Bir kale, bir kervansaray ve bir de şimdiki Kısayalı'yı tümüyle kapsayan bir köprü yapımını emrediyor

1525 Mermeris Muğla Sancağı'na bağlı "kaza" oluyor

1545 Rodos seferi dönüşünde Sultan Süleyman tarafından buyurulan Marmaris kalesinin, Hafza Sultan Kervansarayın yapımı tamamlanıyor

1565 Mermeris´ten, Dünya´da yalnız burada çıkarılan ve Avrupa´da büyük sükse yapan Sığla Yağı´nın (Storax orientale) yıllık 100000 kiloya kadar varan ihracaatına başlanıyor

1789 İbrahim Ağa Camii yapılmıştır

1801 Tarihte ilk kez, bir donanma tarafından "Çıkartma Tatbikatı" 200 İngiliz savaş gemisi tarafından yaklaşık üç ay süreyle Mermeris´te yapılıyor

1800-1850 Yıllarında Mısır ve Suriye savaşlarında alınan esirler Mermeris´e getiriliyor

1890 Mermeris´ten maden ihracaatı başlıyor İthal eden ülkeler Almanya, Fransa ve İtalya oluyor Yıllık hacmi 50000 tonu aşıyor

1913 1 Dünya Savaşı 'nda bir Alman zırhlısı Marmaris limanına sığınıyor

1914 Fransız donanması Marmaris Kalesi 'ni topa tutuyor ve büyük tahribat meydana geliyor

1919 Sevr anlaşmasına dayanarak İtalya ve Yunanistan aralarında anlaşıyor ve İtalyanlar bölgeyi işgal ediyorlar

1922 : 22 Temmuz‘da İtalyan askerleri Marmaris'ten ayrılıyor ve Marmaris kurtuluyor

Marmaris'te antik kentler

Antik çağ yerleşimleri Marmaris ilçe sınırları içinde yer alan antik kentler ise şöyle sıralanabilir:

Physkos (Beldibi, Asartepe), Amos (Hisarönü, Turunç), Bybassos (Hisarönü), Kastabos (Hisarönü), Syrna (Bayır köyü), Larymna (Bozburun), Thyssanos (Söğüt), Phoenix (Taşlıca), Loryma (Bozukkale) Kasara (Serçe Limanı), Kedrai (Sedir Adası), Euthena ve Amnistos (Karacasöğüt) Physkos dahil tüm kentler, küçük Karya kentleri Ama diğerlerinin neredeyse tamamından bugüne ulaşan kalıntılar kale ve sur parçalarından öteye geçmiyor

Physkos, Physcus, Fyskos, Fiskos, Fiskus

Fiskos yörede ilk Karya liman kenti ve diğer yerleşim birimlerinin merkeziymiş

Fiskos Karya dilinde "Doğakenti" demektir Bu isme neden de doğanın bütün unsurlarını ve güzelliklerini bünyesinde bulundurmasıdır

MÖ 3400 yıllarına kadar uzandığına dair izler biliniyor Antik Karya bölgesinin bu önemli liman kentinin, kalıntıları Marmaris şehir merkezinin kuzeyindeki Asartepe'de görülüyor Ancak akropol üzerinde sur duvarları günümüze ulaşabildi Tüm Karya yerlesimleri gibi sarp dağ tepelerinde ve yamaçlarında kurulmuştur Yerleştiği alan Beldibi ile Camiavlu arasındaki tepeler ile vadi ve yamaçlardır

Tarihçilerin/Yalancıların[!] babası Bodrum´lu Herodot ve ünlü coğrafyacı Amasya´lı Strabo, Fiskos´tan antik dönemde, Efes ve Mylasa´nın Doğu Akdenize açılan limanı olarak bahsederler

Tarih boyunca Güneybatı Anadolu da varolan egemenliklerin, Akdenize özellikle Doğu Akdenize açılan tek ve önemli limanı olmuştur Mylasa, Alabanda, Truva, Bergama, Efes ve Miletus gibi önemli antik başkentlerini Fiskos´a bağlayan karayolu ağının eskiden beri var olması, limanın denizler aşırı ilişkilerde, özellikle "ülkelerin anası" Mısır´la, önemini yineleyerek vurgular Önceleri her türlü ticaretle (Köle, mermer, kereste ve şarap) başlayan Mısır ilişkileri sonraları askeri ve uygarlık olarak genişler Ünlü Kadeş savaşına Hitit´lilerin saftında katılan Karyalı paralı askerlerin nakli gemilerle Fiskos limanından olmuştur Daha sonraki savaşlara Mısır´lıların saftında katılmışlardır Bu paralı askerlerin bir kısmı Nil Deltasına kendi şehirlerini (4 adet) kurarak yerleşmişlerdir Nitekim ilk karyaca yazıtlar burada bulunmuştur Mısır´dan Güneybatı Anadolu´ya ve Adalara ilk defa normal insan boyunda heykel yapabilme sanatı Fiskos´tan girmiştir

Fiskos´un kendi adına parası olması da önemli bir merkez olduğunun başka bir kanıtıdır Fiskosun çok değerli madeni bir parası, İngiltere´de kolleksiyoncu Mr Borell´in elinde bulunduğu 1828 yılında tesbit edilmiştir Bu para oldukça geniş, kalın ve olağanüstü uzunluktadır ki yüzeyinde dallanmış boynuzları canlandıran bir kabartma ile 18 karya harfleriyle tek satırda " Phi Upsilon sigma $ Y 2" yazısı vardır

Büyük İskender´in ölümü sonrasında oluşan Mısır-Rodos İmparatorluğuna bağlanan Fiskos, bu dönemde önemini bir ticari liman olarak daha da arttırmıştır Ve bu konumunu daha sonraki Roma ve Bizans dönemlerine de taşıyabilmiştir

İngiliz Kralı VIII Henry, bir belgede 1513 yılında Fiskos´tan bahsetmesi de enteresan

Ayrıca Boston Museum müzesinde Marmaris´te ( Eski Physkos) bulunduğu belirtilerek sergilenen, sonra Roma İmparatoru olan, genç Tiberius´un (Bust of Tiberius) mermerden bir büstü vardır Aşağıda büstün müzedeki ingilizce tanıtımı ve müzeye kadar olan yol haritası

"Provenance/Ownership HisBoston 1971393, history: Said to have been found at Marmaris (ancient Physkos) on the southern coast of Caria; by date unknown: with K J Hewett, Esq, London (purchased from an English estate); by 1971: purchased by Robert E Hecht, Jr from K J Hewett; purchased by MFA from Robert E Hecht, Jr, November 10, 1971"

Milattan önce 4yüzyıldan kalma sayısız heykelcikler, heykelblokları ve tabletler özellikle Eyiliktaşı civarında bulunmuştur

Arkeolog George Bean´e göre ezelinden beri çeşitli uygarlıklar boyunca hep önemli bir liman kenti olan Fiskos´tan günümüze kalan şehir kalıntıların azlığının izahı, bunların toprak altında gömülü oldukları değildir Aksine kentin parça parça gemilere yüklenip başka kent projelerinde kullanılmak üzere nakil edildiği olasılığıdır Çünkü kentin kurulduğu tepe ve yamaçlar günümüzde hala ortadadır ve toprak altında olan Fiskos´un ünlü limanı ve denizidir

Loryma (Bozukkale)

Bozburun yarımadasının güneybatı ucundaki Bozuk Koyu'nda kurulmuştu Koya hakim oldukça geniş alana dağılmış kalıntılardan günümüze ulaşan en etkileyici yapı Burunbaşı üzerinde bulunan iyi korunmuş kaledir Dokuz dikdörtgen kulesi vardı Bugün kuzeydeki çıkma kule görülebilmektedir Bozukkale limanı Mavi yolculuk tekneleri ve yatların önemli bir durak noktası

Kedrai

Gökova Körfezi'ndeki Sedir Adası antik Kedrai kenti ve ünlü Kleopatra Plajı ile tanınıyor Kedrai bir Karia kentiydi, sonra Rodos'a bağlandı Kedrai “sedirler” (sedir ağacı) anlamına geliyor Rodos Karşıyakası'nın en önemli yerleşimlerinden biri olan Kedrai, surlarla kuşatılmıştı Kule ve duvarları kıyıda izelenebilen kentin orta kesiminde Dor düzenindeki Apollon tapınağından bugüne ancak temelleri ulaşabilmiş Agora, çeşitli yapı kalıntıları ve kent nekropolünün yanısıra, adanın doğu kesiminde ise yüzü kuzeye bakan ve oldukça iyi durumda tiyatrosu var

Hydas (Selimiye)

Bozburun Yarımadası'nın kuzeyindeki Selimiye koyunda (Kamışlı Koy) kurulmuştur Kentte sur kalıntıları, kare planlı bir mezar anıtı yer alıyor Hydas'a 3 km uzaklıkta, sahilde bir gözetleme burcu ve bu burç üzerinde birkaç mezar var

Erine (Hisarönü)

Marmaris-Datça yolunun 20 km sinde güneye Bozburun yönüne dönüldüğünde Hisarönü köyüne 2 km 1Antik ören yerine buradan 3 km yol ile gidilir

Erine'de, Roma dönemine ait kalıntılar bulunmaktadır

Castabus (Pazarlık)

Bu antik ören yerine ve Hisarlık Köyü yakınlarındaki kutsal yere Hisarönü ovasından bir saatlik tırmanışla ulaşılabilir Tapınak bir platformun üzerinde yer alır İÖ 4 yüzyıldan kalma Ion düzenindeki yapı ayrıca Dor öğeleri de taşımaktadır Platform üzerinde tapınak temeli görülebilir Platformu destekleyen göz alıcı duvarlar günümüze kadar varlığını sürdürebilmişlerdir Güneydeki alanda yer alan yıkık tiyatro, tapınakla birlikte bölgede tanımlanabilen tek yapıdır

Thyssanos (Söğüt)

Söğüt köyünün 1 km güneybatısında, okulun biraz arkasındaki tepecik üzerinde Thyssanos yerleşimi kalıntıları vardır Kazı yapılmamış antik yerleşimde kalıntılar birkaç duvar parçasından, temel izlerinden ve duvar kalıntılarından ibaret

Phoenix, Fenix, Feniks, Fenike "Fineket = Taşlıca" [değiştir]

Bir Karya kenti olan Phoenix'in kalıntıları Taşlıca'nın 4 km dışında, Köy ile antik yerleşim arasında, muhtemelen antik döneme ait patika yolda önce mezarlarla karşılaşılırTaşlıca ile Asar tepenin aşağı yukarı ortalarında, çukurda kentin agorası, tepeye çıkarken oldukça iyi durumdaki bir yapı kalıntısı ve ardından kentin ana nekropolisi (mezarlar) görülür Kentin akropolisi Asartepe'dedir

Taşlıca´ya ilk yerleşenler, 1402 yılında Ankara savaşından sonra anlaşma gereği Timur´un bıraktığı moğollardır Özgünlüklerini hala koruyabilmektedirler

Bybassos [değiştir]

Bugünkü Orhaniye köyü kalıntıların bulunduğu tepenin yamacına kurulmuştur Kentin sur kalıntıları orman içinde dağınık bir arazide görülebiliyor Euthenna (Altınsivrisi/Karacasöğüt) Rodos kentciği Bugüne ulaşan kalıntılar Karacasöğüt köyünün yaklaşık 2 km güneydoğusunda Altınsivrisi tepesinde kent nekropolisi, biraz yukarılarda çeşitli sur kalıntıları, kaya mezarları ve sarnıçlarla karşılaşılacaktır

Amnistos (Karacasöğüt)

Karacasöğüt yakınlarında bir başka antik kent daha var Amnistos antik kenti kalıntıları köyün yakınındaki bir burun üzerinde Kentten bugüne sur kalıntıları, deniz kıyısında eski liman duvarı ulaşmış

Marmaris´in isim kökeni = MERMERİS

Şehir şimdi bulunduğu tepede ilk yerleşenleri olan Türkmen´ler tarafından, Bizans döneminde, Mermer-şehri ismiyle kurulmuştur Menteseoğulları egemenliği döneminde altın çağını, uluslararası mermer ticareti sayesinde yaşayan bu limankenti Mermeris adını almıştır Doğal felaketlerden, yağma ve talandan nasibi alarak yokolan, Fiskos´un eski çağlardaki rolünü Rodos´un fethine yani 1522 yılına kadar üstlenmiştir

"MERMERİS ismi, yunanca´ya Marmaras, italyanca´ya (latince´ye) Marmarice/Marmaris, ingilizce´ye Marmorice olarak, ilgi güncelliklerine göre çevrilmistir Marmaris ismi, I Dünya Savaşından sonraki İtalyan işgalinde yoğun olarak kullanılmış ve sonrasında Cumhuriyet dönemiyle birlikte resmiyet kazanmıştır

Bodrum´lu Herodot ve ünlü coğrafyacı Amasya´lı Strabo, Fiskos´tan antik dönemde, Efes ve Mylasa´nın Doğu Akdeniz'e açılan limanı olarak bahsederler Her ikisinin yaşadıkları dönemlerde Marmaris´in yerleştiği tepe, ya denizin altında, yada bir adacık olsa gerek Herodot´un Marmarisos ismi ile Marmaris´i kastetmesi olanaksız

Bir rivayete göre de Kanuni Sultan Süleyman'ın yaptırdığı halen de Marmaris'de bulunan kaleyi Kanuni Sultan Süleyman'ın beğenmediği ve kalenin mimarını astırdığı için Marmaris isminin Mimaras'dan geldiği söylenmektedir

Hafza Sultan Kervansarayı

Aslında yapımı 1545 yılında tamamlanan kervansaray, bugünkü halinden çok daha büyük ve daha kapsamlı işlevi düşünülerek yapılmıştır Daha yakın zamana kadar varolan hamamın dışında, "Han" işlevi gören ve varolan ikinci katı da değişik zamanlarda yıkılarak yokolmuştur Şimdi adeti 7 olan küçük oda sayısı aslında konum olarak 8 dir 8si orantısız tarafta saklıdır Bir de boğaza ve denize bakan odalarin 2 tanesi hala vardır, hemde çok iyi durumda ama saklıdır Diğerleri çeşitli nedenlerden dolayı yokolmuştur

Kısayalı Köprüsü

Pilavtepesi arkasından gelen, Karaağaca kadar giden eskiyolu Mermeris yarımadasına birleştirmek için beyaz kesme taştan yapılmış, şimdiki Kısayalı'yı tamamiyle kaplayan büyüklükte görkemli bir köprüymüş Öyleki bir ucu Ilıca sırtlarında diğer ucu Eski cami civarında Böyle bir köprünün varliğı 1801 yılında bir İngiliz, ressam Neele tarafından yapılan resimle belgelenmiştir Bu köprünün yokolma akibetini herhalde seller(!) ve erozyonlar(!) belirlemedi İtali[

İbrahim Ağa Camii

1789 yılında yapımı bitirilen bu eser, 1800-1849 yılları arasında kenti ziyaret eden İngilizlerin de dikkatini çekmiş ki seyir defterlerine kalenin bakımsızlığına rağmen caminin mimarisini beğendiklerini not almışlar Gerçekten çok görkemli bir mimari eser olduğu ve o caminin şimdiki eski camiyle aynı caminin olmadığının belirginliği bir İngiliz ressam Neele 1801 tarihli eserinde belgeleniyor

Ünlü Marmaris´liler

Erdoğan Çokduru 1937-1999 Marmaris'te Karaduman´ların Fatma Cokduru ile Zile`li Jandarma uzatma Onbaşı Sabri Çokduru evliliğinin ilk göz ağrısı olarak dünyaya geldi Ankara´da 62 yaşında vefat etmiştir Yapıtları: Şey, Adam ve Karnaval Gecesi

Yatçılık

Doğal bir liman olan Marmaris Körfezi 1100 kapasiteli üç marina ve 1200 yat kapasiteli 9 yat çekek yerine sahiptir Mavi Yolculuk güzergahı üzerinde bulunan yörede yat turizmini geliştirmek amacıyla her yıl Uluslararası Yat Festivali ve Uluslararası Marmaris Yat Yarışları düzenlenir

Muğlanın Marmaris İlçesi Resimleri