Konyanın Halkapınar İlçesi Tanıtımı

Konyanın Halkapınar İlçesi Tanıtımı

Tarih

Konya ilinin bir ilçesidir MÖ 3000 ile 2000 yılları arasında Anadolu’da kurulan şehir devletlerinden birisi de Ön Hititler tarafından kurulan ve merkezi İlçenin 4 km güneyindeki Aydınkent (İvriz) köyünde bulunan Tuvana Krallığı (Tyana Herekleia) şehir devleti olup, bu devlet merkezi Aydınkent (İvriz) olmak üzere MÖ 1200 ile 742 yılları arasında hüküm sürmüştür Bu krallıktan günümüze halen Aydınkent köyünde bulunan Kral Warpalavas'a ait İvriz Kaya Kabartması kalmıştır

Tuvana Krallığının yıkılmasından sonra Asurluların egemenliğine geçen Halkapınar pek çok savaşa sahne olmuştur

MÖ 64 yılında bütün Anadolu ile birlikte Romalıların eline geçmis olan Halkapınar, 395 yılında Roma Imparatorluğunun ikiye ayrılmasıyla Doğu Roma Bizans Imparatorluğunun sınırları içerisinde kalmıştır Arapların Doğu Roma Imparatoru Heraklius'u yenilgiye ugrattıkları Yermük Savaşından sonra Adana ve Tarsus'tan Toroslar'a kadar ilerleyen Araplar, Bizans akınlarına mukabil Iç Anadolu'ya yapılan akınlar sırasında Bizans’a; Halkapınar'ın bir kısmı ile Ereğli'nin gelirini Beytülmal'a gönderilmesini kabul ettirmiştir Abbasi Devletinin zayıflamasıyla tekrar tamamen Bizans hakimiyetine geçen Halkapınar civarındaki kaleleri Bizanslılar'ın bir üs olarak kullanmışlardır

Halkapınar, Malazgirt savaşından 6 yıl sonra (1077) Kutalmışoğlu Süleyman Şah zamanında Anadolu Selçuklularının eline geçmiştir 1276 yılında Karamanoğlu Mehmet Beyin Konya'yi almasıyla Karaman Beyliğinin egemenliğine geçen Halkapınar, 1398 yılında Ereğli ile birlikte Osmanlılarin egemenliğine geçmiştir Daha sonra tekrar Karaman Beyliğinin ve Memlüklülerin idaresinde kalan Halkapınar, 1468 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Konya'yı almasıyla tamamen Osmanlı İmparatorluğunun sınırları içerisinde kalmıştır Osmanlı İmparatorluğu zamanında bölge askersiz bir saha haline getirilerek, İstanbul'da oturan Darüsseade Ağası tarafından idare edilmiştir

Kurtuluş Savaşından sonra Halkapınar; Konya İli, Ereğli İlçesine bağlı bir nahiye olarak, 1954 yılında kurulan belediye teşkilati ile de bir kasaba olarak örgütlenmiştir İlçenin Zanapa olan eski ismi 1962 yılında değiştirilerek, bugünkü Halkapınar adını almıştır

Bölgedeki tarım alanlarının verimli bir kısmı 1985 yılında işletmeye açılan İvriz Barajı baraj alanında kalmıştır Bu da halkın bir kısmının Mersin ve Ereğli başta olmak üzere büyük şehirlere göçmesine neden olmuştur

Bir yerleşim yeri olarak Ilçe Türkler tarafindan fetih olunmadan önce şimdiki Karayusuflu ve Büyükdoğan köyleri arasındaki Bizanslıların kurduğu Anari şehrinde bulunmaktaydı O dönemde şehrin yerleşim ve yönetim merkezi Anari şehridir Anari Kralının çok sevdiği, güzel kızı ölünce adına bugünkü İlçemizde Zengi adında bir mabet inşaa ettirilir Halk ayin günlerinde Zengi mabedinde bulunurlarmis Zengi sözü zaman zaman degişime uğrayarak Zanapa'ya dönüşmüştür Bölge sık sık istila ve isgallere uğradığından zamanın Zengi mabedi yıkılmış, tekrar yapılmış, daha sonra tekrar yıkılmıştır Yapılan araştırmalarda bütün bunları ispatlayan bronz bir para bulunmuştur Paranın bir yüzünde kız resmi, diğer yüzünde ise Zengi ibaresi vardır

Zanapa adı 1962 yılından sonra Halkapınar olarak değiştirilmiştir

Halkapınar 1992 de İlçe konumuna gelmiştir

Coğrafya

Halkapınar, İç Anadolu'nun güney dogusunda, Konya İli'nin de en doğu ucunda, il'e en uzak İlçelerden biri durumundadır İlçe orta Toroslar'ın kuzey eteklerinde kurulmuş olup, sınırları içerisinde İvriz Çayı ve Delimahmutlu Deresi geçmektedir Her iki çay 1985 yılında işletmeye açılan İvriz barajına dökülmektedir İlçenin rakımı 1100 m civarındadır

Delimahmutlu Çayı kenarında ya da yakınında 12 köy kuruludur İvriz çayının çıktığı yerde de Aydinkent (İvriz) köyü kuruludur

İlçe; 37,1 ile 37,6 kuzey enlemi ve 34 ile 34,5 doğu boylamı arasında, yüzölçümü 362 km²'dir Kuzeyinde Ereğli ilçesi, doğusunda Ulukışla ilçesi, güneyinde İçel ili, batısında ise Ayrancı ile yine Ereğli ilçesi yeralmaktadır

İlçenin güneyinde bulunup, Toros Dağlarının bir parçası olan Bolkar Dağları ile kuzeyindeki Bolkar Dağlarının bir uzantısı olan Güney Dağı arasında bulunan Halkapınar, doğusunda Aydos sırtında bulunan Saybaşı adındaki yüksek bir noktada birleşir Bu üçgenin içerisindeki vadi içerisinden geçen Delimahmutlu Deresi ilçenin ve 10 köyünün sulama suyunu karşılar

İklim

Yaz aylarında çogunlukla kurak ve sıcak, kış aylarında ise soğuk geçen iklimi İç Anadolu'nun tipik karasal iklimi ile Akdeniz iklimi arasında bir geçit iklimi şeklinde belirir Yaz aylarında ortalama hava sıcaklığı +25°C ilâ +30°C, kış aylarında ise -5 ilâ +5°C arasında değişmektedir İlçenin yağışı, geçit iklimine paralel olarak kış aylarından başlayarak ilkbaharda toplanır Yağış, kış aylarında kar, diğer aylarda genellikle yağmur şeklindedir Zaman zaman bahar aylarında görülen dolu yağışı meyve ve sebzeler için oldukça önemli zarara neden olmaktadır Ayrıca, yaz aylarında Akdeniz üzerinden gelen yağmur yüklü bulutlar ilçede özellikle dik yamaçlarda kurulu köylerde sel afetine neden olabilmektedir İlçede kışın kuru ve soğuk poyraz, baharda ise ılık ve nemli olan rüzgarlar eser

Ulaşım

İlçe karayolu ile 17 km mesafedeki Ereğli lçesine bağlıdır Diğer şehirlerle karayolu ulaşımı bu hat üzerinden gerçekleştirilmektedir Deniz ve Hava yolları yoktur

İlçeye bağlı 3 km mesafedeki Yayıklı köyü ile 6 km mesafedeki Karayusuflu ve bu güzergah üzerinde bulunan Büyükdoğan köyünün yolları asfalttır Diğer 12 köyün yolları stabilizedir

Ulaşımı bulunmayan köy yoktur Kışın buzlu ve aşırı karlı havalarda Yassıkaya, Delimahmutlu, Osmanköseli, Kayasaray ve kısmen Eskihisar köylerinin yolları kapanmaktadır

Nüfus

İlçe ve köylerinde iş sahalarının ve yeterli tarım alanlarının bulunmaması nedeniyle nüfusta bir artış olmamaktadır İlçenin nüfusu 1990 yılı nüfus sayımında 1847 iken, 1997 yılı nüfus sayımında geçici sonuçlara göre 2242'ye çıkmıştır İlçe nüfusu 2007 yılında 2021 olmuştur

Nüfusun tamamı Türkçe konuşur Okuma yazma orani % 95 civarındadır

Ekonomi

İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır Önemli tarım alanlarının verimli bir kısmı 1985 yılında işletmeye açılan İvriz Barajı baraj alanında kalmıştır Bu da halkın bir kısmının Mersin ve Ereğli başta olmak üzere büyük şehirlere göçmesine neden olmuştur

Sanayi

İlçede herhangi bir sanayi tesisi yoktur Köy Hizmetleri, Karayolları ve Ereğli Şeker Fabrikası ihtiyaçları olan taş, çakıl, mucur ve kireçi ilçede bulunan taşocağından sağlamaktadır

Tarım

İlçe halkı geçimini tarım (meyvecilik, sebzecilik) ve hayvancılıkla sağladığından vakitlerinin büyük bir kısmı çalışmakla geçer Tarım alanlarının parsel büyüklüğü ve topoğrafik yapısı makineli ziraat yapmaya elverişli olmadığından yoğun emek ve çaba sarf etmek gerekmektedir Mevcut Delimahmutlu ve İvriz Çayları etrafında eskiden beri bahçecilik yapılmaktadır Sulu tarım, genellikle Dereyüzü diye bilinen doğusu, kuzeyi ve güneyi dağlarla çevrili vadi içerisinde Delimahmutlu çayı ile bu çayı besleyen yan su kolları etrafında yapılmaktadır

Yöre halkımızın %95'i geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır Meyve yetiştiriciliğinde üzüm,elma, armut, kiraz, vişne, ceviz, erik, kayısı ve şeftali(Kara dut,mor dut,ahu dudu,muşmula,beş bıyık,alıç) sebze olarak da kuru ve taze fasulye, domates, patates, soğan ve havuç üretilmektedir Kayasaray ve Eskihisar Köylerinde müstakil kapama kiraz bahçelerinde son turfanda kiraz yetiştirilmektedir Ürünler çevre il ve ilçe pazarlarında satışa arz edilmektedir

İlçe merkezine İl Özel İdare Müdürlüğünce yaptırılmakta olan 2000 tonluk soğuk hava deposu 2003 yılında kiraya verilmiş ve faaliyete geçmiştir

Sulama imkânı olmayan 40000 Da alanda buğday, arpa, çavdar ve nohut üretimi yapılmaktadır Kuru tarım yapılan Halkapınar çiftliği ve civarındaki verimli arazilerde sulama imkânı olursa verimin 3-4 kat artması mümkündür

Çiftçilerde; alet, makine, traktör, ilaç, gübre ve temiz tohumluk kullanımı yaygındır

Hayvancılık

Bölgenin arazi yapısı küçükbaş mera hayvancılığına uygun olmasına rağmen hayvan mevcudunda sürekli düşme olmuştur Büyükbaş kültür ırkı süt sığırcılığı gelişerek limite ulaşmıştır 3790 baş olan büyükbaş hayvanın 2115 civarındaki sağmal Holştein ırkıdır İlçemizde üreticilerin ürettikleri sütleri Ereğli’de bulunan süt işleme tesislerine vererek değerlendirmektedir 2006 yılında üreticiler tarafından yaklaşık 4000 ton süt Ereğli’de bulunan işletmelere işlenmek üzere verilmiştir

Ayrıca 6700 civarında Akkaraman koyun, 2100 civarında kıl keçisi mevcuttur İlçenin geniş mera ve yaylaları 70000 civarında küçükbaş hayvanı besleyecek kapasitededir

2006 yılında Osmanköseli, Delimahmutlu, Dedeli ve Yassıkaya köyleri faaliyet alanı içerisinde bulunan Osmanköseli Tarımsal Kalkınma Kooparatifi üyelerinden 100 çiftçiye 2 baş damızlık düve dağıtılmıştır

İlçeye bağlı Seydifakılı, Delimahmutlu, Osmanköseli ve Kayasaray köyleri ORKÖY kapsamında olup, 2003 yılında Delimahmutlu ve Kayasaray köylerinde 12 çiftçiye 24 süt sığırı verilmiştir

İlçenin Eskihisar, Kayasaray ve Delimahmutlu köylerinde arıcılık günden güne gelişmektedir 550 civarında fenni kovan mevcuttur Yaz sezonunda ilçe genelinde kovan mevcudu 2000 sayısına ulaşmakkatır

Aydınkent (İvriz) Köyümüzün tarihi ve turistik özelliği dolayısıyla, gelen turistler için havuzlarda balık yetiştirilmektedir Yetiştirilen 25000 kg balık ilçenin ve Ereğli ilçesinin canlı balık ihtiyacını karşılamaktadır

Turizm

İç Anadolu'da gezilip görülebilecek bir kaç yerden biride Halkapınar'dır Tarihi, dereleri, barajları, yemyeşil bitki örtüsü, dağları ile her türlü kesime hitap ediyor Halkapınar

Aydınkent (İvriz) köyü, 1 ve 2 derece doğal sit alanı içinde kalan bölgenin her tarafı tarih ve doğa kokuyor, ivriz su kaynağının ve çamların uğultusu turistleri buraya çekmeye yetiyor