Adana Da İnanç Merkezleri

Adana da inanç merkezleri

Adana'da İnanç Merkezleri (K1-17)

İnancın yaşatıldığı inanç merkezlerinde insan, kültür ve çevre ilişkisi ve etkileşimin boyutlarını ve dinamiklerini tesbit etmek için Adana’daki inanç merkezlerine toplu olarak bakmak yararlı olacaktır Adana’daki inanç merkezleri incelendiğinde inanç motiflerinin ve pratiklerin çerçevesinin yazılı kaynaklardan değil, yaşama biçimine ve çevre kültürüne göre biçimlendiği görülmektedir Kültürel değişim ve gelişime rağmen Adana’da otuzun üzerinde “yatır, ziyaret” adı verilen inanç merkezlerinde insan yaşamına damgasını vuran varlığı , o merkeze ait menkıbelerin anlatılması dikkati çekmektedir

Adana’da İnanç merkezlerini ziyarette ana amaç dilek dileyip adak adamaktır Adakları şu başlıklarda toplayabiliriz



1) Dilek Adakları :Kazadan , beladan ,kötülüklerden korunma, yağmur duası

2) Dileğin Yerine Gelmesinden Sonra Adağı Yerine Getirme: Çocuk , ev , araba , hastalıktan kurtulma , evlenme , uzun yolculuktan dönme , askerden gelme vd

3) Kefaret Adakları :Bir günahı, bir kusuru bağışlatmak için sunulan adaklar Sadaka vermek , kurban kesmek vd

4) Geçiş Dönemleri Her geçiş dönemi diğerleri gibi inanç merkezlerinde kutsanır

Günümüzde Adana inanç merkezlerinde kökü geçmişe dayalı din dışı halka özgü gelenek, İslâmiyet’in gereğindenmiş gibi sürdürülmektedir Bunlar kişileştirilmiş doğa üstü güç veya tasarımlardan şu ya da bu biçimde yardım sağlamaya, onlarla ilişki kurmaya, sevilip sayıldıklarını göstermeye yöneliktir Adak adayan kişi belirli pratikleri uygular Bunlar; dua etmek, fal açmak, hediye sunmak, kurban adamak , dinsel normlara uymak, bazı durumlardan kaçınmak, nazarlık, muska, göz boncuğu gibi kötülükleri engelleyiciler kullanma , doğrudan veya aracı kullanarak ilişki kurma vd

Adana inanç merkezlerinde veliler mahalli veli tipi olduğu için gerçek kimlikleri zamanla unutulmuş kerametleriyle anılır olmuşlardır Bazı adı olan velilerin tarihsel gerçekle ilgisi yoktur Hiçbir zaman Adana’yla ilgisi olmayan velilere ait yatırlar rüyaya dayalıdır Adana’da kuraklığı gidermek, çocuk sahibi olmak, hastalıkları sağaltmak vd isteklerle yatır ve ziyaretlere gidilir

Sağlık problemi olanlar, çağdaş tıbbın yanı sıra ziyaretlerden de şifa ummaktadır Ziyaret yerlerine gidilip sağlık dilekleri dilenmekte, adaklar adanmakta, sağlığa kavuşanlar adaklarını yerine getirmektedir Bu tür uygulamalar inanılarak, kutsallaştırılarak yapılır Adana inanç merkezlerinde atalar kültüne bağlı sağaltmalar kuşaklar boyu sürerek günümüze gelmiştir Etrafında kült oluşan ziyaretlerde, çeşitli büyüsel ve törensel işlemler uygulanmaktadır Ziyaretçiler, velilerin eşyalarını, mezarlarını kutsal kabul edip sağlık dileklerini Allah'a ulaştırmakta velileri aracı kılmaktadır Adanan adağın mutlaka yerine getirilmesine dikkat edilir Aksi halde adak adayan kişinin başına kötülük geleceğine inanılır

Adana halk kültüründe törenlere adaklara bağlı özel bir mutfak kültürü vardır Yiyecek ve yemekleri gelenek belirler Bu törenlerin değişmez yiyecek ve içecekleri vardır Yatır ziyaretlerinde adanan yiyecekler sunulur Yağmur dualarında kurban eti ve pilav topluca yenir Törenlerde toplu yeme içme günlük mutfak dışında tören ve adakların özelliğine bağlı özel bir mutfak kültürü ortaya çıkarmıştır

Ziyaret Yerleri: (K17, K16, K14, K13, K12)

Adana'da incelemeye aldığımız ziyaretleri şöylece sıralayabiliriz: 1-Cabbar Dede Ziyareti 2- Derviş Hoca Ziyareti 3- Çoban Dede Ziyareti 4-Bilal-i Habeş Ziyareti 5- Yedi Kardeşler Ziyareti ( Şeyh Yusuf El-Hakim, Şeyh Abdurrahman El-Harabi, Şeyh-ül Kalia El-Hakim ) 6- Yedi Kardeşler Ziyareti 7- Hz Hıdır Ziyareti (Mıdık), 8- Hz Hıdır Ziyareti (Karşıyaka ), 9- Cafer El Tayyar Ziyareti 10- Sultan Habibin Nacar Ziyareti 11- Nebi Nuh Ziyareti 12- Nuh Nebi Ziyareti 13- Halil İbrahim Ziyareti 14- Şeyh Abdülrezzak ( Bulamaç Dede ) Ziyareti 15- Ağca Baba Ziyareti 16- Sadık Sultan Ziyareti 17- Zilli Dede Ziyareti, 18-Ali Dede Ziyareti 19- Durhasan Dede Ziyareti, 20- Hasan Nuh Dede Ziyareti, 21- Hurmalı Dede Ziyareti, 22- Süleyman Efendi Ziyareti, 23- Mutlu Dede Ziyareti 24- Karataş Dede Ziyareti, 25- Bulut Dede Ziyareti, 26- Sait Dede Ziyareti 27- Kayın Dede Ziyareti, 28- Şıh Dede Ziyareti ( Çağımlar,1994:151)

Adana'da yatır, ziyaretlerde atalar kültünün devamı olan veli kültüyle yapılan halk hekimliği sürmektedir Hastalıkların çeşitlerine göre seçilen bu ziyaret yerlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

1) Çocuğu Olmayanların Gittikleri Ziyaret Yerleri: Cabbar Dede, Derviş Hoca, Çoban Dede, Bilal-i Habeşi, Yedi Kardeşler, Cafer El Tayyar, Sultan Habibin

Nacar, Bulamaç Dede, Ağca Baba, Gaffar Baba, Sadık Sultan Zilli Dede,

Durhasan Dede, Hurmalı Dede, Mutlu Dede, Bulut Dede, Sait Dede, Arpacı Dede,

Muhittin Dede

2) Çeşitli Hastalıklara Şifa Aramak İçin Gidilen Ziyaret Yerleri: Derviş Hoca, Bilal-i Habeş, Yedi Kardeşler, Hz Hıdır, Cafer-El Tayyar, Nuh Nebi, Halil İbrahim, Bulamaç Dede, Ağca Baba, Sadık Sultan, Ali Dede, Durhasan Dede, Karataş Dede, Bulut Dede

3) Sağlıklı Doğum Yapmak İçin Gidilen Ziyaret Yeri: Sultan Habibin Nacar

4) Felçli Hastalara Şifa İçin Gidilen Ziyaret Yeri: Çoban Dede

5) Boğaz Hastalıklarına Şifa İçin Gidilen Ziyaret Yeri: Süleyman Efendi

6) Deliliğe Şifa İçin Gidilen Ziyaret Yeri: Çoban Dede

7) Görme Özürlülere Şifa İçin Gidilen Ziyaret Yeri: Çoban Dede

Görüldüğü gibi hastalıklara şifa aramak için sağaltıcı kerameti olduğuna inanılan ziyaret yerlerine gidiliyor Bazı ziyaret yerlerinde bir çok hastalığa şifa aranırken bazı ziyaret yerlerinde de belli hastalıkların şifası aranıyor Yatırlara en çok çocuğu olmayan kadınlar gidiyor İkinci sırada diğer hastalıklar geliyor

Adana’da İnanç Merkezlerini Ziyaret Günleri: (K3, K9, K10)

Yatırlardaki evliyalara belli günlerde gidildiğinde kerametlerinin gerçekleşeceğine dair bir inanç var Genellikle adaklar için cuma günleri gidilir

Her Gün Gidilen Ziyaret Yerleri: Cabbar Dede, Bulut Dede, Derviş Hoca, Çoban Dede, Hz Hıdır, Bulamaç Dede, Gaffar Baba, Sadık Sultan, Zilli Dede, Durhasan Dede, Hasan Nuh Dede

Salı Günü Gidilen Ziyaret Yerleri: Bilal-i Habeşi

Çarşamba Günü Gidilen Ziyaret Yerleri: Nuh Nebi

Perşembe Günü Gidilen Ziyaret Yerleri: Yedi Kardeşler, Ağca Baba, Ali Dede

Cuma Günü Gidilen Ziyaret Yerleri: Süleyman Efendi, Sait Dede, Yedi Kardeşler, Hz Hıdır, Halil İbrahim, Bulamaç Dede, Sadık Sultan, Ali Dede, Hurmalı Dede

Cumartesi Günü Gidilen Ziyaret yerleri: Hz Hıdır,Cafer- El Tayyar, Hurmalı Dede

Pazar Günü Gidilen Ziyaret Yerleri: Yedi Kardeşler, HzHıdır, Cafer-El Tayyar, Nuh Nebi Sadık Sultan, Hurmalı Dede

Ziyaret yerlerinden şifa umanlar bu takvime uyarlar Son yıllarda ziyaretler tatil günleri ve cumartesi, pazar günlerine kaymıştır Ama adaklarda cuma günü ziyaret yapılır

Adana’da İnanç Merkezlerine Gidiş Nedenleri ve Yapılan Pratikler (K4, K5, K13, K14, K16)

Adana’daki inanç merkezlerine gidiş nedenleri şunlardır

1 Çocuk sahibi olmak, doğan çocuğun ölmesini önlemek, yaramaz çocukları islah etmek, konuşamayan çocukların dilini açtırmak

2 Evlenemeyen kızların kısmetini açmak

3 Rızk arttırma dileği

4 Kayıp eşyayı bulmak

5 Kötü alışkanlıklardan kurtulmak

6 Şirinlik dileği (kısmet açma)

7 Askerden sağ salim dönme dileği

8 Yeni bir işe başlamadan kutsal zatın, duasını, rızasını almak

9 Doğal afetlerden korunmak

Adana yatır, ziyaret ve kutsal sayılan mezarlarda süren pratikler şunlardır

1 Adak kurbanı kesmek, kanını alnına sürmek

2 Türbe, mezar, ağaç ve çalılara çaput bağlamak

3 Kutsal sayılan sudan içmek, yıkanmak, para atmak

4 Adağın gerçekleşmesinden sonra yiyecek dağıtmak

5 Türbeye havlu, seccade, halı, tesbih, baş örtüsü, takke, ibrik, para bırakmak vd

6 Türbede secdeye kapanmak, gece uyumak

7 Belli hastalıkları sağalttığına inanılan yatırlarda şifa dilemek

Ziyaretlerde Adaklar: (K2,K12,K6,K3,K8)

Ziyarete dilekte bulunan kişi, dileğinin yerine gelmesi için adak adar Adak kurbanı olarak genellikle koç, horoz kesilir Hastalıktan kurtulan, dileği yerine gelen ziyaretçiler kurbanı getirerek ziyarette keserler Kimileri, kurbanı fakirlere et olarak dağıtmakta, kimileri de yemek yaparak dağıtmaktadır Kurbanın dışında Kur'an, mevlit okutma, günlük, mum yakma, ziyarete yeşil örtü, bayrak örtme, halı, kilim, seccade, havlu, baş örtüsü getirme, helva yapıp dağıtma, fakirlere yiyecek giyecek dağıtma, şeker, aşure dağıtma, tabak, tencere, çaydanlık, çay, şeker ve ziyaret bakıcısına para verme şeklinde de adaklar adanmaktadır

Önemli bir adak da belirli bir süre saç uzatılması şeklinde gerçekleştirilir Çocuğu olmayan aileler, Derviş Hoca Ziyareti’nde çocuk sahibi olmayı diler ve çocukları olması halinde, yedi yaşına gelene kadar çocuğun saçını uzatmayı, yedi yaşına gelince ziyarete kurbanla gelip saçın ve kurbanın kesileceğini adar Çocuğun kesilen saçları ziyarete bırakılır Dileği yerine gelenler ziyaretin bakımını tamirini yaparlar

Çocuğu olmasını dileyen kadınlar ziyarete patik asar, bezden beşik yapar Şifa dileyen bazı kişiler ziyarette yatarak şifa ararlar Bu yedi gece yatma şeklinde de uygulanır Süleyman Efendi Ziyaretindeki suyun boğaz hastalıklarını tedavi ettiğine, sandukanın yanındaki taşın da sırt ağrılarına iyi geldiğine inanıldığı için ziyaret suyu içilir, taşa ağrıyan yer sürtülür Burada taş kültünün öne çıktığını görüyoruz Bu işlem ata, ulu kişiye bedenle temastır Adaklardan bir diğeri ise doğacak çocuğa evliyanın adının verilmesi şeklindedir Ziyaretçiler, ziyarette önce evliyanın ruhuna fatiha okur, sonra dileklerini söyleyip adak adarlar Sait Dede Ziyaretine felçliler gelerek şifa dileyip adak adarlar

İnanç Merkezlerine Bağlı Yağmur Yağdırma Törenleri (K1, K:17, K7,K11)

Tarihin ilk topluluklarından bu yana doğayı tam çözemeyen insanlar, daha sonra onun her türlü iyiliği ve kötülüğü yapabileceğini düşünmüş, onunla iyi geçinmenin yollarını aramıştır Dilekleri yerine gelince şükretmek amacıyla adaklar adamışlar, çeşitli büyüsel ve törensel işlemler uygulamışlardır ( Artun,2000:52)

Yağmur yağdırmak için yapılan törenler ve buna bağlı adetler çok eskilere dayanır Yağmur yağdırma törenlerinin belli bir zamanı yoktur Yağmur duasının amacı yağması geciken yağmurların yağmasını sağlayarak kıtlığı kuraklığı önlemektir Günümüzde yağmur yağdırmak için yapılan törenler Müslümanlığın etkisi altında yapılır Dini temsilci olan hocanın önderliğinde bütün köy yağmur duasına çıkar Yağmur duası toplumun kendi gücüyle üstesinden gelemeyeceği bir durumda büyüye başvurmasıdır Bu törenler ; taklit, kılık değiştirme , kurban ve toplu yemeden oluşur (Karadağ,1978:81) Bunlar içinde taklit vazgeçilmez ögedir Kollar uzatılır, avuç yere doğru çevrilir Parmaklar aşağıya doğru sallanarak yağmur yağışı taklit edilir (Acıpayamlı,1961:81)

Adana yağmur yağdırma törenleri büyüklerin ve çocukların yaptıkları törenler olmak üzere iki çeşittir Adana’da havalar kurak gittiğinde yağmur duasına çıkılarak Allah’tan yağmur yağdırması niyaz edilir Yağmur duasına çıkmadan önce köylüler aralarında para toplayarak bir büyük baş hayvan alırlar Köy halkından yağ, bulgur vb toplanır Yağmur duasının yapılacağı yer genellikle bir yatır veya ziyaret yeridir Yatırın mezarın etrafında yedi kez dönerler Kurban kesilerek kazanlarda pişirilir Pişirilen eti ve pilavı törene katılan bütün köy halkı topluca yer, dua öncesi tövbeler edilir Haksız yere alınmış şeyler varsa geri verilir Fakirlere sadaka verilir Sonra yağmur için dua edilir, hep bir ağızdan “cümle alemin tarlasına” denilir Açıkta iki rekat namaz kılınır Namaz sonrası hoca yerde durarak kılıç ok veya bir sopaya dayanarak hutbe okur

Adana’da diğer bir yağmur yağdırma töreni de çocukların geçlerin yaptıkları törenlerdir Bu tören için özel olarak hazırlanmış canlı veya cansız kukla benzeri bir bebektir Gençler kuklayı ev ev gezdirerek yiyecek toplarlar Ev sahibi çömçeli gelini taşıyan çocuğa bir maşrapa su döker Bütün çocuklar bodi bodi diyerek bağırırlar Yiyecekleri topluca yerler (Artun,1995:154-163)

Boğa Dede Ziyareti (K1-K2-K3-K6-K7)

Boğa Dede Ziyareti, Adana'nın Misis (Yakapınar) Kasabası'na bağlı Dedeler köyündedir Boğa Dede’nin türbesi yoktur Ziyaret yalnızca bir mezardan ibarettir Ziyaretin yakınında çok yaşlı ağaçlar bulunmaktadır Günümüzde yağmur yağdırma törenleri mezarının bulunduğu ağaçlık alanda yapılmaktadır

Bulut Dede Ziyareti (K4-K5-K8-K9-K10)

Bulut Dede ziyareti, Adana'nın Ali Dede Mahallesi'nde Ayakkabıcılar Çarşısı içindedir Türbenin küçük bir avlusu, bu avluya bakan küçük bir odada da Bulut Dedenin sandukası vardır Türbenin bahçesinde bir adak ağacı vardır, yeşil ve beyaz bezler bağlanır

Kaynak kişiler türbenin bulunduğu yere bulut şeklinde nur indiğini bu nedenle buraya türbe yapıldığını söylüyorlar Bulut Dede’nin üzerinde gölge yapsın diye üstünde bir bulut gezermiş Yağmur duası için Bulut Dede ziyaretine gidilir Yağmur yağdırma için adak adanır Dilek gerçekleşirse yiyecek dağıtılır Bulut Dede'nin mezannda Nasr duası okunur Ağaçlara oyuncak salıncaklar yapılarak, bu salıncaklarda oyuncak bebekler sallanır Bebekler sallanırken şu sözler tekrarlanır

Allahım bize rızkımızı ver

Yağmuru yağdır

Bize sulu sulu yağmuru

Vermekten eksik olma

Yağmur duasına katılanlar "Biz buraya geldik sığındık, sen bizim dileklerimizi Allah'tan iste" derler

Tosun Dede (K4-K5-K6-K7-K8-K9-K10)

Tosun Dede Ziyareti, Paşa köyü ile Çanakçı Köyü arasındadır Günümüzde türbesine gidilip dua edilir Tosun Dede daha sağlığında kuraklık olduğunda köylülere "Toplanın, para toplayıp dana kesin Allah'a dua edin" dermiş Köylüler Tosun Dede’nin dediğini yapınca yağmur yağarmış Her kuraklık olduğunda Tosun Dede Ziyareti’ne gidilip yağmur dilemek için dua edilir, kurban adanır Dua ederken duada Tosun Dede’nin adı geçer Kaynak kişiler yine bir kuraklık yılında yağmur duası için para toplanıp tosun alındığını, daha yağmur duasına çıkmadan yağmur yağınca tosunu kesmediklerini, ama sonra aylarca bir damla yağmur düşmediğini söylüyorlar

Boğa Dede, Bulut Dede ve Tosun Dede mahalli veli tipleridir Bunların yağmur yağdırma kerametlerine bağlı çeşitli inanç pratik ve efsaneler oluşmuştur Mezarları, türbeleri, kendilerine ait eşyaların olması, yağmur yağdırma dileklerini gerçekleştirdiklerine inanılması, adak kurban olması, adlarının geçtiği dua ve benzeri sözlerin olması, adlarına türbe ve ziyaret yeri yaptırılması, etraflarında efsanelerin oluşturulması onları bir kült haline getirmiştir Adana yağmur duası törenlerinde İslamiyet öncesi inanç motifleri ve kurban ritleri kalıntılarıyla, atalar kültündeki kabir ziyareti ölümden medet umma ile İslamî inançlar içiçedir

Bilimsel araştırmalarda, özelikle tarih araştırmalarında doğruyu yanlıştan ayırmak için her şeyden önce tarihi yaşayan ve olayların içinde rolü bulunan insanların geriye bıraktıkları izleri takip edip bu insanların geçmişi hakkında tanıklıklarından da yararlanılır (Şeker,1999:25) İnanç merkezleri ve çevresinde oluşan kültür geçmişteki hayata ait yazılı kaynaklar dışında en önemli bilgilerin elde edileceği yerlerdir Bu inanç merkezlerinde yapılacak çalışmalar tarihin yararlandığı malzemelerin ortaya konulması ve bunlardan yararlanılmasını sağlayacaktır

Sonuç: Adana’da bir çok inanç ve bunların etrafında oluşmuş uygulamaların belirlenip ortaya konması ritüel olarak adlandıracağımız olguların Adana’da aldığı şekli tespit etmemizi sağlayacaktır Ayrıca ritüellerin iç dinamiği, çalışma prensipleri ortaya çıkacaktır İnançların çok katı, çok kuvvetli yaptırım gücü vardır İnançlar gerek inanç sistemi içinde, gerek dinsel, gerekse toplumsal yönüyle bir takım işlevler üstlenmiştir Genel biçimiyle kökleri insanlık tarihi kadar eski görünen bu kuruma bağlı ritüeller toplumlarca canlı tutulmuş, belirli zaman ve aralıkla tekrarlanmış, böylece dirençli, sürekli bir yapıya kavuşmuştur

Adana’da inanç merkezlerinde bilinmeyen bir zamanda ermişliğini onaylanmış kişiler öldükten sonra da sosyal açıdan yaşatılmaktadır Onları bir anlamda ölümsüzleştiren şey genellikle kendilerine atfedilen olağanüstü manevi güçten öte onlara olan ilginin sürekliliği ve doğrudan ya da dolaylı bir biçimde gerçekleştirilen ritüellerin karakteristik bir özelliği olan tekrarıdır

Adana’daki inanç merkezlerinde eskiye oranla düşük yoğunlukta da olsa sorun ve sıkıntıların çözümünde büyüsel olarak nitelenebilecek pratiklere baş vurulduğu görülmektedir İlk çıkış özelliğini kaybetmiş, İslâmi renge bürünmüş bu inanç ve pratikler İslâmiyet’in gereğindenmiş gibi sürdürülmektedir Bu inanç merkezlerindeki yatır ziyaretleri, evliyalardan meded umma, adak adama, ağaçlara çaput bağlama vd pratikler din adamları tarafından hoş görülmemesine rağmen sürmektedir Günümüzde Adana’daki yatır ve ziyaretlerin çoğu ile ilgili yazılı ve güvenilir sözlü bilgi toplama kaynakları yoktur İnanç merkezleri adına bağlanan bazı erenlerin tarihi kişilikleri yok olmuş, yaptığı varsayılan kerametleri onlara ad olmuştur Bazı inanç merkezleri de ilk kaynağından yola çıkarak, değişerek yeni kimlik, inanç ve pratikler kazanmıştır

İnanç merkezlerinin Adana’da geleneksel kültürü ve sosyal yaşamı haraketlendirmede payları vardır İnanç merkezleriyle dilek ve adakla sosyal yardımlaşma, paylaşma ve dayanışma gelişir Gelenekler sürer, inançlar tazelenir, dinsel ağırlıklı toplumsal birliktelik düşüncesi pekişir

Adana’da uygulanan inanç ve pratikler kültürün doğası ve kültürel değişim ve gelişim gereği erozyona uğraması gerekirken modernleşmeye başlayarak yeniden biçimlenmiştir İnanç merkezleri sosyo-ekonomik değişmeye bağlı olarak pratik değişimlerine uğrayarak hayatiyetini sürdürmektedir Geleneğe ve bağdaştırmacı uyarlamacılığa dayalı yerel-yöresel inanç ve kültürel değişim ve gelişim sürecinin yoğun ve yaygın etkisi altındaki halk inançları karşısında bireysel tepkiler ortaya çıkmaya başlamış, doğru İslâm’ı belirleme konusunda arayışlara girmeye başlamışlardır Dinsel geleneğin ve önderlerin otoritesini kaybetmeye başlaması üzerine İslâmi kökenli olmayan pratiklere karşı neler yapılması gerektiği konusunda bireysel arayışlar ortaya çıkmaya başlamıştır Bu pratiklerin İslâm’dan ayıklanması yerine inanç merkezlerinde pratikler yeniden şekillenerek yeni işlevler kazanmaya başlamıştır Kültürel değişim ve gelişim gereği bazı inanç merkezlerinin pratikleri çağa uydurulmuştur Bunlar geleneğe karşı gelme dinamiğine özgün bir örnek teşkil etmektedir

Erenleri toplumun diğer bireylerinden farklılaştıran sağlıklarındaki beceri, yetenek, bilgi, hayırseverlik, dindarlık vd gibi kişisel özellikler yanısıra ölüm sonrası toplum tarafından bir kısmına atfedilmiş özellikler de olabilir Hatta çoğu kez söz konusu inanç merkezi mekanların boş olduğundan bile söz edilir Ama Adana insanı bu mekanları kutsal saymıştır Onlara bu statünün verilmesinin altındaki gerçek, bireysel beklentilerinin gerçekleşme umudu ve doğa üstünden gelebileceği düşünülen olumsuz etki korkusudur İstenileni elde etmek için ereni anma, onun gönlünü alma, kutsama, kutsanma amaçları yer alır Bu uygulamalar bireyi yaşamlarının sınırlarının ötesine taşır