Bilecik Anıt Ve Şehitlikleri

Bilecik Anıt ve Şehitlikleri

Metristepe Şehitlik ve Anıtı (Bozüyük)

Bozüyük-Eskişehir yolu üzerinde, Bozüyük’ten 10 km sonra yolun sağ sapağındaki “Metristepe Şehitliği” tabelası yazan yola girdikten 1 km sonradır Şehitliğe varmadan az evvel, küçük bir şehitlik daha vardır Burada, 61 Tümen 174üncü Alay, 2Tabur,7Bölük kumandanı iken 28 Mart 1921 de Şehit olan Bekir Şahinoğlu ile BnbErzincanlı Karakullukçu oğlu Halis Bey’in ve Hüseyin Hüsnü ile adları bilinmeyen Mehmetçiklere ait 10 mezar vardır Komutan Halis Bey için dikilen mezar anıtının üzerinde ay-yıldız resmedilmiş olup, üzerine şu ibare yazılmıştır:
”İkinci İnönü cenginde Kahramanca Şehit düşen fırka 62 Alay 174 İkinci Tabur Kumandanı Binbaşı Erzincanlı Karakullukçu oğlu Halis Beyin Mezarıdır Tarihi şahadeti 29 Mart 1921”

Buradan itibaren virajlı ve dik bir yolla Metristepe’ye çıkıldığında karşımıza Metristepe Anıtı gelir Anıtın üzerinde şu ibare yazılıdır:

“Ankara 1 Nisan 1924 - Siz orada yalnız düşmanı değil milletin makûs talihini de yendiniz/ TBMM Başkanı Mustafa Kemal" Anıtın önünde savaş sahnelerini canlandıran rölyefli kabartmaların arasında da Zaferden sonra İsmet İnönü’nün Atatürk’e çektiği telgraftan alınan şu ibare yazılıdır " Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Kemal Paşaya / Bozüyük yanıyor Düşman binlerce ölüleriyle doldurduğu savaş alanını silâhlarımıza bırakmıştır / Batı Cephesi Komutanı İsmet 141921”

Anıtın arka yüzünde ise Birinci ve İkinci İnönü Savaşlarına katılan Tümen ve daha üst Birlikleri ve Komutanlarının isimlerinin yazıldığı mermer yazıt yer alır:

Birinci İnönü Savaşları 6-1 Ocak 1921
Garp Cephesi K Albİsmet İnönü
8Tümen K Yzb Mehmet Sabri Erçetin (1932’de Tümgeneralken emekli oldu Vefatı: 1956)
24 Tümen KYzb Mehmet Hulusi Conk (1923’de Sağlık durumundan ötürü Albay iken emekli olduVef1950)
61 Tümen KAlb İzzettin Çalışlar (1939 da Orgeneral olarak emekli oldu Vefatı: 1951)
4 Tümen K Yzb Mehmet Nazım (Eskişehir, Yumruçal’da 15 Temmuz 1921 de şehit oldu)
Kocaeli Grup K AlbHalit Karsıalan (Tümgeneral oldu Vefatı: 1925)

İkinci İnönü Savaşları 23 Mart-1 Nisan 1922
Garp Cephesi K Albİsmet İnönü
3Süvarı Tümen K Alb İbrahim Çolak (1922 ’de emekli oldu Vefatı: 1944)
61 Piyade Tümen KAlb İzzettin Çalışlar
24 Piyade Tümen K Yzb Mehmet Hulusi Conk
IIPiyade Tümen K AlbMehmet Arif (Şehit)
IPiyade Tümen K Yzb Kemalettin Sami (Korgeneral olarak 1924 de ordudan ayrıldı 1934 de Berlin Büyükelçisi iken vefat etti)
12 Kolordu K Alb Fahrettin Altay (1945 de Orgeneral olarak Yüksek Askeri Şura üyesi iken emekli olduVefatı: 1974)
2 Süvari Tümen KYzbNazım Solok (1939 da Korgeneral olarak emekli oldu Vefatı: 1956)
1Süvarı Tümen K YzbAhmet Derviş (1932 de Korgeneral iken vefat etti)
41 Piyade TümKYzbŞerif Yacağaz (1923 de Albay olarak İstanbul Merkez Komutanı oldu aynı sene kendi isteği ile emekli oldu Vefatı: 1938)
8Piyade Tümen K AlbMehmet Sabri Erçetin
4 Piyade Tümen K YzbMehmet Nazım
57 Piyade Tümen K YzbMümtaz (Şehit)
23 Piyade Tümen K YzbÖmer Halis Bıyıktay (27 Mayıs 1934 de Korgeneral olarak İstanbul
Komutanı iken vefat etti)
7 Piyade Tümen KAlbHüseyin Nurettin (Şehit)
Kocaeli Grubu AlbHalit Karsıalan
Karamürsel TümK BnbRıza (Şehit)

Şehitlikten aşağıya bakıldığında savaşın geçtiği geniş düzlük alan görülür

Metristepe Anıtı Cumhuriyetin ellinci yılında İnönü Savaşları Zafer Anıtı olarak 1973’te yapımına başlanmış, 2961975 tarihinde açılışı yapılmıştır

İntikamtepe Şehitliği (Bozüyük)

Bozüyük-Kütahya yolunun 10 km sinde, Akpınar köyünün 3 km güneyindeki yöreye hâkim bir tepededir İçerisinde 63 şehidin makamı olan bu şehitlik 1959 yılında düzenlenip ziyarete açılmıştır Son derece sade bir şekilde tanzim edilmiş olan şehitliğin batı tarafındaki giriş kapısının hemen önünde üç basamaklı bir platformun üzerinde 60 x 70 cm ebadında ve 10 cm kalınlığındaki mermer blokta şu ibare yazılıdır:

”126 Alay, 3Tabur, 9 Bölük Kahramanları, 30-31 Mart 1921 de burada şehit üştüler Mezarları zaferlerinin beşiğidir”

Şehitlikteki mezarlar, tabut ölçüsü ve şeklinde olup baş ve ayakuçlarına Türk Bayrakları resmedilmiştir Birinci sıranın ortasındaki mezarda şu ibare yazılıdır:

”11 Tümenin 126Alayın 3Tabur, 9Bölük Komutanı Afyonlu Subay Ömer Altınay, 2İnönü Harbinde 4 süngü yarası alarak düşman eline esir düşmüştür Yunan komutanı tarafından bir ağaca bağlanmak suretiyle, üzerine benzin dökülerek yakılmak istenirken, yetişen kuvvetlerimiz tarafından kurtarılmıştır”

Buradaki bir başka yazıtta ise Yüzbaşı Ömer Altınay’ın 1959 da hayatta olduğu ve şehitliğin açılışında bulunma şansına erişmiştir denilmektedir

İntikamtepe Şehitliği İnönü Savaşlarında 126 Alay, 3Tabur, 9Bölük askerlerinin şehit düşenlerinin hatırasına 1950’den itibaren Milli Savunma Bakanlığınca yapımına başlanmıştır

İnönü Şehitliği (Bozüyük)

İnönü Şehitliği, Bilecik Bozüyük İlçesi ile Akpınar Köyü arasında bir tepede bulunmaktadır İstiklâl Savaşı’nın Metristepe-İnönü istikametinde gelişen ve tarihimizde İnönü Savaşları olarak bilinen savaşların geçtiği cephedir 844 mezardan oluşmaktadır ve 1930 yılında Milli Savunma Bakanlığınca yaptırılmıştır1981 yılına kadar Haziran ayı içinde yapılan şenlikler bu yıldan itibaren İnönü Savaşı’nın kazanıldığı tarih olan 1 Nisan günü yapılmaya başlanmıştır

Dikdörtgen duvarlarla çevrili olan mezarların ayakuçlarında Türk bayrakları resmedilmiştir Burada 4 200 şehit’in kaydı olmasına rağmen isimleri bilinemediğinden sadece 141 mezar vardır Şehitliğin ortasında küçük boyda mermerden bir anıt vardır Üzerindeki pirinç levhada ise şu sözler yazılmıştır:

”Ey Yolcu burada şu gördüğün mezar

Türklerin İstiklâl abidesidir

Bir gökten bir göğe haykıran rüzgâr

İnönü Cengi’nin Zafer Sesi’dir”

İlçe merkezinde İsmet İnönü Anıtı, I ve II İnönü Savaşları’nın simgesidir Geniş ve yüksekçe bir platform üzerinde büyük bir ay-yıldız onun yanında da asker kıyafeti ile İsmet İnönü’nün heykeli vardır Anıtın ön tarafında ise savaşı simgeleyen rölyefli kabartmaların bulunduğu geniş ve alçak bir friz yer alır İlçe merkezindeki karargâh binası restore edilmiştir Ayrıca Çukurhisar Köyü’ndeki kerpiçten basit bir köy evini de İsmet İnönü ikinci bir karargâh olarak kullanmıştır

II İnönü Savaş alanlarından biri olan Tarassut Tepe’de bugün İnönü İlköğretim Okulu vardır