10-13-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İsmail Zühdi Paşanın Köşk Ve Resimleri
İsmail zühdi paşanın köşk ve resimleri
Altunizade külliyesi Üsküdar İlçesi’nde, kendi adını taşıyan mahallede, Ord Prof Dr Fahreddin Kerim Gökay (Küçükçamlıca) ve Tophanelioğlu (Koşuyolu) caddeleriyle İsmail Paşa Sokağı’nın çevrelediği dikdörtgen bir alan üzerinde kurulmuştur Camideki iki kitabeye göre Abdülmecid ve Abdülaziz dönemlerinde önemli görevler alan devlet adamı İsmail Zühtü Paşa (1806-1887) tarafından 1282/1865’te yaptırılan külliye cami, hamam, sıbyan mektebi, muvakkithane, dükkanlar, fırın, imam ve müezzin meşrutaları ile çeşmeden oluşmaktadır Cami dışında kalan yapıların bir bölümü çok harap durumda günümüze ulaşmış, bazıları da ortadan kalkmıştır İsmail Zühtü Paşa Köşkü 1868 yılında inşa ettirilmiştir


Rivayete göre Paşa bu yapıdan önce, o zaman sahibi bulunduğu Milli Eğitim Bakanlığı Validebağ Prevantoryumu arazisi içinde kendisi için bir köşk daha yaptırmıştır İlk köşkün dış cephesi oldukça bezemelidir Bu güzelliğin övgüsünü duyan Abdülaziz, İsmail Zühtü Paşa’yı huzuruna çağırarak ima yoluyla bu köşkün kendisine verilmesini ister Padişahın isteğine boyun eğen İsmail Zühtü Paşa bu güzel köşk elinden gidince Altunizede Camisi’nin karşısında yeni bir köşk yaptırır Altunizade Köşkü denilen bu köşkün dış cephesi önceki köşkün tersine oldukça sadedir Paşa, elinden alınan ilk köşkün dış cephesinde gösterdiği özeni, bu kez yeni köşkün iç bezemelerinde gösterir Köşkün dış cephesi bezemesizdir
Eşi Piraye Hanım’la birlikte Nazım Hikmet, Ressam Fikret Mualla gibi ünlüler köşkte yaşamıştır Bir dönem Yeni Adam Gazetesi yönetim yeri olarak kullanılan köşkte ressam Muazzez Bey Karagöz oynatır, Arif Dino çocuklara resim dersi verirmiş Gazi Terbiye Enstitüsü öğrencileri tiyatro oyunları sergilemiş, 1935’te kurulan Altınyurt Spor klubu ilk tiyatro gösterisini köşkün salonunda yapmıştır Yesari Asım Arsoy gelip şarkılar söylermiş, Ortaoyuncusu Dümbüllü İsmail gösteriler yapar, Hasan Ali Yücel sık sık köşkü ziyaret edermiş
Altunizade Köşkü’nün on sekiz odası, üç salonu, altı sandık odası ve altı helası vardır Üç yerleşim katından oluşmaktadır En üstte depo olarak kullanılan çatı katı bulunmaktadır Köşk 413 m2’lik bir zemin üzerine oturtulmuştur Tüm katların toplamı yaklaşık olarak 1500m2’dir Yapının plan şeması ana giriş aksından simetriktir Ortada, giriş kısmında üç kollu ana merdiven bulunmaktadır Plan tipi Orta sofalı bir plan tipinin değişime uğramış halidir Tüm odalar ana aksın iki yanında servis merdivenlerinin bulunduğu koridorvari yan sofalara açılmaktadır Her katta büyük odalar binanın dört köşesine yerleştirilmiştir Aralarında daha küçük odalar ve helalar bulunmaktadır
Yapı kurul izni alındıktan sonra inşaat amacıyla yıkılmış, 10 yıl boyunca yapımına başlanmamıştır İsviçre Hayat Sigorta 2001 yılında binayı satın almış ve aslına uygun şekilde yeniden yaptırmıştır Eski rölöveden yararlanılarak yeni bir restorasyon projesi hazırlanmış, inşaat sırasında eski eser bölümünün kontrolörlüğü yapılmıştır Yıkım sırasında saklanan detaylar, rölöve ve resimlerden faydalanılarak bina aynı deytaylarla betonarme olarak yapılmış, altına bodrum katlar eklenmiştir İç mekanlarında bulunan çok detaylı ahşap bezemeler aynen yeniden yapılırken, günümüz konfor koşullarının gerektirdiği mekanik ve elektrik tesisatı ve aletleri ekiplerin uzun çalışmaları sonucu uygun detaylar üretilerek binaya gizlenmiştir Paşa odasında binanın özgün halinde bulunan kalemişi manzara resimleri bina yıkılırken saklanmıştır Ancak bu resimlerin üzerine yapıldığı sıva oldukça kötü durumda olduğu için tavan resimleri aslına uygun olarak yeniden yapılmıştır
World / Turkey / Istanbul / Istanbul
|
|
|