Kocaelinin İzmit İlçesi Tanıtımı

Kocaelinin İzmit İlçesi Tanıtımı

İzmit Kocaeli ilinin merkez ilçesidir Marmara Bölgesi'nin Çatalca - Kocaeli Bölümü'nde yer almaktadır Nüfusu 2009 itibariyle 1490358 kişidir[1]

Şehir, batıda İstanbul ve Yalova, doğuda Sakarya, güneyde Bursa ve Bilecik ile komşudur

Tarihi

ekleyen umit yilman Kocaeli Türkmenleri (Manavlar)

Alıntı Salı, 11/11/2008 - 13:09 — Sümeyye Köktürk Türkiye tarihi, 11 yy Oğuz ve Türkmen denilen Türk ırkının en kalabalık bir kolunun Anadolu kapısını açarak kendine vatan yapmasıyla başlar Tarihinin en büyük dönüm noktalarından biri olan 26 Ağustos 1071 Malazgirt Zaferi ile Bizans mukavemeti kırılınca artık Türkler karşısında bir ordu kalmayınca, Türkmenler Anadolu’ya yayılmaya ve yurt kurmaya başlamışlardır

Osman Turan, Malazgirt zaferinin “cihanşümül” bir mana taşıdığı ve tarihte bir dönüm noktası olduğunu ileri sürer Malazgirt Zaferinin İslam ve Hıristiyan dünyalarının kaderine etki eden öneminden sonra, ilk büyük neticesinin “Anadolu Fethi ve Türkleşmesi” olduğuna dikkat çeker Şu ifadeler oldukça önemlidir İslam’ın ilk fetihleriyle sadece kanatları koparılan fakat 10 asırda tekrar kanatlanıp taarruza geçen Bizans, Anadolu fethi ile bel kemiğini kaybederek artık tedrici bir ölüme mahkum edilmiş oldu Nitekim Malazgirt’ten sonra Bizans’ın mukavemeti kalmadığı için, Türkler birkaç yıl zarfında çadırlarını, Boğazlar, Marmara ve Adalar Denizi Ege sahillerinde dikmeğe başladılar

Türklerin Anadolu’ya yöneldiği 11yy başlarında, Bizans hem siyasi hem askeri, hem de sosyal ve ekonomik vaziyeti bakımından içi boşalmış, kof bir cüsse görünümündeydi

Türkler Anadolu’ya henüz yerleşmekteyken, Haçlı seferlerinin açtığı yeni bir mücadele evresiyle Anadolu’nun Türkleşmesinin bir asır kadar durakladığından, Orta Anadolu’ya çekilen Türklerin, bir taraftan da burada teşekkül eden öteki Türk devletleriyle cereyan eden kavgalarından ve bunların buhranları artırdığından söz eder Vaziyetten faydalanan Bizanslılar sahilleri işgal ile Anadolu’yu geri alma ümitleri beslemektedir Bizansın bu ümitleri bir asır sürmüştür Nihayet Anadolu’da bir Türk birliğinin kuruluşu ve bu vatanın ikinci kuruluşu 2 Kılıçarslan, Manuel Komenos’a karşı kazandığı Kumdanlı Zaferi (1176) Bizanssın Anadolu’ya Kurtarma ümit ve teşebbüslerine ebediyen son vermiştir ve Malazgirt’ten sonra bu ikinci zafer sayesinde bu memleket artık kat’i şekilde “Türk Vatanı” olmuştur

Anadolu’ya 1071 tarihinden önce de bir Türk yurdudur Daha 410 yıllarında Hun İmparatoru Atilla’nın amcası Rua İstanbul’a yaklaşmış ve Atilla’nın (441-442) Balkan seferi İstanbul’u tehlikeye düşürmüştür

Bu tarihten sonra 616 yılında yine bir Türk boyu olan Avarlar, İstanbul üzerine gelmişlerdir

Daha Roma ve Bizans dönemlerinde Peçenek, Kuman-Kıpçak gibi Hıristiyan Türk boyları Bartın’dan başlayarak Kuzey Karadeniz sahili Doğu ve orta Anadolu’nun bazı bölgelerine yerleşmiştir Çeşitli Türk kavimleri Anadolu’nun çeşitli yörelerinde yurt tutmuşlardır

XI yüzyılın sonlarına doğru çalışma yaptığımız bölgede Selçuklular tarafında zapt olunmuş, İznik ‘i kendine başkent yapan Süleyman Şah bu bölgeyi topraklarına katmıştır Ardından 1097 I Haçlı seferinde Bizans İmparatoru Alexios Kommenes tarafından kuşatılan bölge, 1204-1207 yılları arasında Bizans’ta Latin İmparatorluğu kurulunca Latinlerin işgali altında kalmış İznik Osmanlı Hükümdarı tarafından geri alınmıştır İzmit Osmanlı padişahı Orhan gazi zamanında, Akçakoca’nın da içerisinde bulunduğu bir komuta heyeti tarafından kuşatılarak zaptedilmiştir Daha sonra Bizanslılar tarafından şehir tekrar kuşatılmış ve bu kuşatmadan bir sonuç alamamışlardır Timur’un Anadolu’ya istilası sırasında kuvvetlerinden bir kısmı İzmit’i yağmalamıştır 1337 yılında fethedilen İzmit bu tarihten sonra devamlı olarak Türk hakimiyetinde kalmıştır

“Türkleşme” her yerde hemen hemen aynı yoğunlukta olmamıştır Genellikle sınırdaki olayları ele alan vakayı namelerden de anlaşıldığı gibi siyasal yönden batı ve kuzeyde Bizans ile güneyde Ermenistan ile Türk toprakları arasındaki sınırlarda toplanmış olduğu bilinmektedir Bizanslı yazarlar bazı yerlerden Türkçe adlarıyla söz ederler Bunda da, bu yerlerin eski adlarını bilen kimselerin bile artık kalmadığını anlıyoruz

YÖztuna’ ya göre, 1058 yılında Avrupa’da artık Anadolu’ya, Türkiye yeni Türk ülkesi denmeye başlamıştır Süleyman şah kapı dağı yarımadasını almış ve Çanakkale boğazını da 1339 yılında Avrupa yakasına geçilmiştir Artık İstanbul ve Balkanların yolu Türklere açılmıştır

E Güngör ise, bugün Türkiye’de yaşayan Türklerin atalarının büyük Selçuklu imparatorluğunu kuran oğuz Türkleri olduğunu ve Müslüman olduktan sonra bunlara “Türkmen” adı verildiği üzerinde durur

DAvaoğu, Türklerinin tarihinde Türkmen deyiminin ilk kez X Yy ikinci yarısında Maksidisi’ de geçtiğini zamanla oğuz adının Türkmen adına dönüştüğünün kanıtlarını sunar

“Türkmen” adının yaygınlık kazanmış olduğu belirtir Oğuzların İslamlaşmasıyla Türkmen adının yaygınlık kazanmış olduğu üzerinde durur

Türkmen’e, Türk iman (İmanlı Türk) Türkmen ben türküm gibi anlamlar yakıştırılsa da, Jean Deny görüşüyle “men” kuvvet ekidir ve Türkmen “Türklerin türkü “Öztürk” anlamına gelir

XI yy da Anadolu’ya gelen Türk boylarının konar göçer olduklarını Türkmen adının Anadolu’da konar göçerlikle eş anlamlı olduğunu, daha sonra konar göçerliği bırakarak yerleşik hayata geç tiklerini ve Anadolu’ya yurt edindiklerini biliyoruz

Türkmenlere bir müddet sonra Türkmen denilmeyerek, yerli veya manav denilmiştir Türkmenlerin konar göçer halde hayatlarını sürdürenlerine ise, bu özelliklerinden dolayı (Yörük) adı verilmektedir Konar göçerliğin özünde hayvancılık var, yeni otlaklıklar aramak var Kısaca; yürümek var Bu hayat tarzı da yürüyen Türk anlamında “YÖRÜK”ü oluşturmuştur

Yörük’le Türkmen’in aynı etnik zümreye ait olan iki kelime olduğunu rahatça söyleyebiliriz

Anamur’da Yörüklere “yaylacı” yerleşik halka yaycı denildiğini Karadeniz’de bil hassa Giresun’da bu kavramları çepni bir oğuz boyunun da adıdır ve ekinci kelimelerinin karşıladığını belirtmekte Anadolu’nun muhtelit yerlerinde Türkmen Yörük göçer kelimelerine karşılıktır

Peter Alford Andrews Türkiye’de etnik gruplar adlı kitabında Türklerin kendi etnik gruplarının pekala farkında olduklarını bu grupların nerede bulunduklarını tam olarak söyleyebileceklerini kendilerine Türkmen yerine yerli Yörük yerine manav tanımlaması getirdiklerini, bu iki sözcüğü de “doğma büyüme buralı” anlamını çağrıştırdığını, bu terimlerin şehirden çok köyde kullanıldığını aktarmaktadır

Adapazarı, Bilecik, Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Kastamonu, Kocaeli, Eşkişehir, Afyon ve Zonguldak da yoğun olarak yaşayan Türkmenlere yerli veya manav denilmektedir

“Manav” kavramı farklı kaynaklar şu şekilde tanımlanmaktadır

Meyve sebze satılan dükkan, bu dükkanda meyve ve sebze satan kişi Genel manada Anadolu Türkü, Öztürk, Sadık Osmanlı Tebası Balıkesir Bandırma ilçesinde de, “manav” adı verilen uzun süredir yerleşik olan ve tarımla uğraşan yerli toplumlar vardır İzmit sancağının yerli ahalisi, eski Türk boy ve oymaklarına mensup Türk göçebeleri zamanla göçebeliği terk edip iskan edilince manav adı verilmiştir Yerli Türkmen, gibi yorumlamalar yapılmıştır Genel adı Türk olan bu insanlara yöresel adlandırmaları ile yerli, manav, pallık (Artvin’in bazı bölgelerinde ), dadaş (Erzurum’da) efe (Ege), Zonguldak Bartın’da kıvırcık Toroslar da alevi Türkmenlere tahtacı, Balıkesir’deki alevi Türkmenlerine çetmi denildiğini biliyoruz

Kültürün kimlik tanımını etkileyen bir öğedir düşüncesinden yola çıkarak sözlü kaynaklara başvurulduğunda;

Söz konusu Oğuzların kayı boyu olan bu Türkmenlere “Size niçin manav deniliyor? Manav adının nereden geldiğini?” sorduğumuzda, aldığımız cevapların bazıları şunlardır:

Yerli Türk Yörükler yürümeyi ve hayvancılığın yanında tarımla da uğraşmaya başladığı ve de yerleşik hayata geçtiği için “manav” denildi Orta Asya’dan Batı Anadolu’ya gelen Türkmenlere verilen ad Türk oturursa manav, gezerse Yörük olarak tanımlanır Manav; toprağa ektiği keteni yetiştirip, olgunlaşan bu bitkiyi işlemeye başlayarak, tohumundan yağını, liflerinden de eğirip, bürerek giyeceklerini dokuduğu insanlardır Hatta ketenin liflerini tabi boyalarla boyayarak en güzel kumaşları dokurlar Buğdayını arpasını kendi yetiştirir Yemeklik yağını ketenden kendi çıkarır Sebzesini de bostan dediği avlu ile çevrili sulu tarlasından, bahçesinden yetiştirir Kısaca; her ihtiyacını kendi kendine karşılayan kimseye muhtaç olmayan insanlardır Özelilikle Batı Anadolu’da yaşayan bu Türkmenistan türkü insanlar, sosyolojik açıdan değişime açık, bağnazlıktan uzak, üretken, barışçı, ihtirasları ölçülü, farklı kültüre sahip insanlarla da birlikte yaşama iradesi olan ve de devlete saygılı insan gruplarıdır manavlar Osmanlı Devletini kuran bu insanlar, devlet kurulduktan sonra da Türkmenistan’dan ağırlıklı göçle beslenerek Kocaeli, Bolu, Yalova, Bursa, Bilecik, Sakarya, Afyon, Eskişehir, Zonguldak ve de Balıkesir’in bir kısmında yaşadılar Gerek Osmanlı gerekse de Türkiye Cumhuriyeti döneminde, devlete sadakatlıkları ve başkalarının haklarına saygı duymaları ile tanınırlar Bu Türkmen topluluğuna “manav” denilmesinin esas tarihi gerçeği şudur; Osmanlı Devleti kurulduktan sonra, her Türkmen boyu çıkardığı ve ürettiği ne varsa, yılda bir kere hiçbir karşılık beklemeden Osmanlı Sarayına gönderirdi

Bolu kabak, Afyon ve Eskişehir bulgur ve tarhana, Adapazarı ve İznik civarında sebze, İzmit Tavşancıl’dan üzüm saraya gönderilirdi

Bolu, Bursa, Kocaeli, Yalova, Eskişehir, Afyon, Yalova, Zonguldak ve Balıkesir bölgelerinden sadece hububat, meyve ve sebze gitmezdi, saraya koyun, kuzu, keçi, oğlak yağ ve kavurmada gönderilirdi

İşte; Osmanlının bu sadık tebası olan manav, bazı yerde de Yörük diye adlandırılan bu insanlara, bulundukları yerlerdeki azınlıklar (Ermeni-Rum) “Yahu, siz Osmanlıyı besliyorsunuz Karşılıksız her şeyi saraya gönderiyorsunuz, siz Osmanlının manavı mısınız?” derlerdi Bu devlete sadık insanlarda “Evet, biz Osmanlı’nın manavıyız Osmanlının manavı olmakla da gurur duyarız Devletimize yardım etmeyi de bir şeref biliriz” derlerdi

İşte, o gündür, bu gündür azınlıkların hazımsızlıkla, kıskançla söyledikleri bir addır MANAV tanımlaması Osmanlının Sadık tebası, Özbe Öz Türk Türkmen - Yörük kül türünün has insanlarıdır manavlar

Yine sözlü kaynaklardan halk arasındaki tanımlamalarla, manavların kişiliklerine ait bazı tespitler

Manav ve macıra senet gerekmez Manavın sözü senettir Devlete, nizama son derece bağlı ve itaatkârdır Hırsızlık yapmazlar Herkesin mahsulü harmandadır Kız kaçıranlar, kavgalı olanlar köyde barınabilirler ama hırsızlık yapanlar asla barınamazlar Bir Karadeniz göçmeninden derlenen tanımlama; manavın sessizine aldanma Manav uysaldır Sessiz sakin insanlardır Ama manavın damarı kabardımı yanına gitme, Ayranlığı değişilmeye görsün Manavlar birbirini tutmazlar, ama ayrıda yaşamazlar Manavlar temiz kalpli, saf insanlardır Yusuf Çam Milli Mücadelede İzmit Sancağı adlı eserinde Milli Mücadelenin başlangıç döneminde İzmit Sancağında yaşayanların %70 Müslüman %30 kadarı çoğu Hıristiyan olmak üzere azınlıklardan oluştuğunu ve bölgenin sosyal yapısını üç büyük sosyal bütünlük halinde görmek gerektiğini öne sürer

Hıristiyan Azınlıklar ( Ermeniler, Rumlar, Yahudiler ) 1830 yılından itibaren bölgeye yerleşen (Muhacirler, Balkan ve Kafkasya) Bölgenin yerli (otoktan) halkı bu son boşluğu açarsak; bölgenin yerli halkı manavlardır (yani Türkmenlerdir) demektedir Kültür, bir toplumun hayat biçimidir İnsanoğlunun öğrendiği bilgi, sanat, gelenek – görenek ve benzeri yetenek, beceri ve alışkanlıkları içine alan karmaşık bir bütündür

Türk tipinin bulunduğu coğrafi bölgeye göre etkilenen ve karışarak değişik özellik kazanan bir ırk olduğu dile getirilmektedir Özellikle Marmara Bölgesinde yaşayan kişiler MANAV olduklarını söylemektedirler

Manav Türkmen kültürünü anlayabilmek için, Manavlar hakkında etnografik bilgilere ihtiyaç vardır Örneğin keten el dokumacılığı manavlarla bütünleşmiştir Çiftçi ailesinin boş zamanlarında tarımdan arta kalan günlerde uğraştığı, hem kendi ihtiyacını karşıladığı hem de fazlasını satın para kazandığı veya yöresindeki hammaddeden ve boş duran iş gücünü değerlendirdiği yardımcı bir el sanatı durumundadır

Ekilip dokuma durumuna gelinceye kadar, havuzlama, kurutma, kırma, tarama, yumuşatma, eğirme, ağartma, çözgü hazırlama aşamalarından geçen keten; dokunup çarşaf, yaygı, yorgan yüzü, yastık kılıfı, elbiselik, yolluk, çuval olarak Manavların ihtiyaçlarını görmektedir

Geleneksel giyimin parçaları olan uçkur, önlük, yağlık, çevre keten bezinden yapılır Şalvar ve sırta giyilen içlik saya mintan, hırka ise zaten ketenden diğer bir adıyla kandıra bezindendir

Manavlar ketenin çöpünü bile ziyan etmez Bu bir mübalağa değildir Ketenin çöpünden yatak, minder yapar, keten tohumunun yağını yemeklik olarak kullanır ve kandilinde yakar

Şehre sadece tuz almaya, şeker almaya giderlerdi Bazen de şeker ihtiyacını yaptıkları pekmezle karşılarlardı (Dut, elma, pancar, armut ve şeker kamışı pekmezleri )

Manavlar, bölgenin tarım ve hayvancılık özelliklerine uyum göstermiştir Tahıl, keten, kenevir, meyve, sebze tarımı, bağcılık, son zamanlarda fındıkçılıkla uğraşmışlardır Manavlarda özellikle Kandıra hayvancığının önemi büyüktür Koyun, keçi, hindi, küçükbaş, sığır, dombay (manda) gibi büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapmaktadır

Keş, yağ, peynir, yoğurt üretmişlerdir ki Kandıranın yoğurdu meşhurdur, bu üretimin bir kısmı aile içi tüketime tahsis edilmiş, bir kısmı satışa sunulmuştur

Mimari : Manav köylerinde halk mimarisinin ilginç bir örneği ahşap yığma şeklinde olan çandı evler bulunmaktadır Gerek Selçuklu, gerekse Osmanlı döneminin bu orijinal ahşap örnekleri günümüzde tek tük de olsa ulaşmıştır

Kandıra ve Kandıra’nın hemen yanı başında bulanan Taşköprü çevresinde yöresel adıyla, üç çandı camii kalmıştır Tatar Ahmet, Karagüllü, ve Hatipler köyü civarıdır

Kandıra, Kaynarca dolaylarındaki Çandı camilerinin çoğunda Orhan Gazi döneminde ait bulunduğu ve bu tür camilerin kesinlikle Akçakoca Bey’in fethettiği yerlerde yapılmış bulunduğu, Orta Asyadan gelen bu mimarinin anısına sadık olan Büyük Kahraman Akçakocanın isteğine bağlı olarak bu camilerin yaptırdığı kanısı öne sürülmektedir

Çandı evler geleneksel Türk ailesinin yaşam şekline göre planlanmıştır Evin tam ortasında ocaklı bir oda bulunmaktadır, Odanın etrafında onu çevreleyen bir dolaşma yer almaktadır Evin girişindeki hayat denilen geniş alan bu dolaşmayla birbirine açılmaktadır

Evler iki katlı olup alt katta ahır bulunmaktadır Yaşam mahallinin ahırın üzerinde yer almasının amacı hayvanların ve nefeslerin oluşturduğu sıcaklığın üst katın ısınmasında katkı vermesidir Aynı zamanda da mal canın yongasıdır Hayvanlar ailenin gözü önündedir

Çandı yapının en önemli özelliği 20 cm çapındaki kütükler düzgün yontularak birbiri üzerine binen U kesitli boğazlarla kenetlenmektedir Boğaz kısmından ağaçlar 20 cm uzatılarak uçları aynı hizada düzgünce kesilmektedir

Kertilip birbirine geçirilen uzun kütüklerde çivi kullanılmamaktadır Bu yapılar kültür özelliği olmasının yanı sıra birer sanat eseridir Kışın sıcak, yazın serindir Aynı zamanda depreme son derece dayanıklıdır

Görüyoruz ki; Orta Asya’dan Anadolu’ya gelen Türkler manevi kültürlerinin yanında maddi kültürlerini de getirmişlerdir

Manav Mutfağı;

Manav mutfağı karbonhidrat ağırlıklıdır diyebiliriz Buğday başta olmak üzere tahıl maddeleri ana öğedirTürklerde çok eski ve yaygın bir çeşit olan gözleme manavlarda da vazgeçilmezdir Yine bu çeşide yakın bazlama ve cizlemeyi sayabiliriz Bazlama biraz kalındır Ve ekmek işlevi görmektedir Cizleme ise taşmış ve yumuşak hamurun daha ince pişirilmiş bir versiyonudur

Bu mutfağın en kendine has örneklerini vermek gerekirse, malay (mısır ve buğday unundandır, dartılı veya pekmezli yenir) mancarlı pide (bu genel bir başlıkla söylenirse ıspanaklı pidedir Ispanakla sınırlanmaz Pidenin içi gezicek otu, efelik, kaldirik otu, gışırık otu olur ama başlık aynıdır; mancarlı pide)

Dartı : Dartı başlı başına konudur Bir imzadır bu mutfakta Bekletilen sütün üstündeki kaymak, yoğurdun kaymağı toplanarak kaynatılır Kaynatma süresi istenen kıvama göre değişmektedir Çok kaynatılırsa yağı iyice ayrılır, az kaynatılırsa daha krema görünümünde olur Bir iki maddede yapımını açıklayacağımız bu yiyecek kahvaltılarda baş tacı yemeklere çeşnidir

Keşkek : Çok eski bir yemektir Oğuz Türkmen boylarının vazgeçilmez yemeğidir Buğdayın dövülmüşü kaynatılır içine et katılır Üzerine mutlaka dartı koyulur

Keşkek aslında düğün ve bayram yemeğidir Eskiden bayramlarda asla es geçilmezdi

Keş : Eski bir ağartıdır süt ürünüdür Kesilmiş sütten yapılır Kendi kendine toplanan süt bir tülbentle süzülür ve kurutulur Kahvaltılık veya hamur işlerinde iç malzemesi olur

İçecek olarak komposto ( hoşaf ) ve ayran sayabiliriz Komposto için tercih edilen meyveler elma, armut, ayva, eriktir Kurutulur, kurutma işlemi sonrası erik(kak) diğerleri (buruç) kıvamındadır artık

Kışlık hazırlıklarda ise; pekmez, tarhana, salçalar, meyve kuruları ve kendi tuzlu suyunda uzun süre bekletilmiş sert peynirler yapılırdı Bu kıvamdaki peynirler közde veya tavada kızartılıp tüketilir

Çorbalarda kesin bir un malzemesi hakimiyeti vardır

Kesme çorbası Dımbıl çorbası Umaç Çorbası Erişte Çorbası Tarhana Çorbası Mancar Çorba ve yemekleri Ana başlıklar halinde söylediğimiz manav mutfağı; her yöre mutfağında olduğu gibi yeniden keşfedilmeyi bekleyen lezzetlerin sahibidir

Özellikle gözleme, cizleme ve bazlamaç çok özel yemeklerdir Bugün bile gözleme deyince akla manavlar ve Yörükler gelir Aynı kültürün insanları

Sadece Batı Anadolu’da değil, Ege ve Akdeniz bölgesinde de, bu yerleşik veya kısmen Yörük olarak adlandırılan bu insanların en önemli yiyeceklerinin başında gözleme gelir

Her evde kışlık tarhana, kuskus, buruç (elma, eriki armut vs) vardır Yazdan yapılmış peynirleri vardır Kavurmalar pek çok aile tarafından toprak küplere yazdan basılır

Pekmez (pancar, şekerkamışı, elma, armut vb meyvelerden elde edilen tatlı) hemen hemen her evde bulunur Enerji kaynağıdır Kışın soğukta özellikle yenir

Manav mutfağının en önemli yemeklerinden biri de “Malay” yemeğidir Bazı yörelerde “kaçamak” diye de anılan bu yiyecek, yoğurt ve pekmezle iştahla tüketilir Mısır malayı veya buğday malayı, her ikisi de bu yerli halkça çok sevilir

Mancarlı pide, manavlarda gözde yiyeceklerdir Mancar (ıspanak, gazicek, efelik, gışırık, galdirik, (çiçekli mancar) kabak urgan ucu, pazı vs) bitkilerin ortak adıdır

Mancarlı olarak yapılan bu un mamülü pideler, dartı, sütçiği, peynir, keş gibi süt ürünleri ile de karıştırılır, desteklenirse mükemmel bir yiyecek ortaya çıkmış olur

Bozkurt Güvenç’in yaklaşımıyla dile getirecek olursak; bir manav ırkı belki yoktur ama görünen o ki bir MANAV kültürü vardır

İzmit ve civarında tarih öncesi çağlardan yaklaşık olarak MÖ 3000'den itibaren insanların yaşadığı, yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır İzmit'e ait ilk deliller ise MÖ 12 yüzyıl'a dayanmaktadır O tarihlerde Frigler bölgeyi korumuş, ardından Yunanistan'ın Magara kentinden yola çıkan göçmen bir grup, günümüzde Başiskele'nin yer aldığı bölgeye Astakoz adını verip, bu bölgeye yerleşmişlerdir Trakya kralı Lysimakhos'un Astakoz'u tahrip ettirmesi sonucu, bugünkü İzmit'in bulunduğu bölgeye Nicomedia adında yeni bir şehir kurulmuştur Nicomedia şehri, MÖ 91 ve MÖ 94 yılları arası Romalılar'a bağışlanmış, İmparator Diocletianus, 284 yılında Nicomedia şehrini başkent yapmıştır Nicomedia, o dönemde, Roma, Antakya ve İskenderiye'den sonra dünyanın en büyük 4 şehri olmuştur Nicomedia, Selçuklular tarafından 11 yüzyıl'ın son çeyreğinde zapt edilmiş, I Haçlı Seferi sırasında geri alınmış, bir süre Latinler'in işgalinde kaldıktan sonra yeniden Selçuklular'ın eline geçmiştir

O dönemin Hendek ve Adapazarı yörelerinin valisi Akça Koca, Orhan Gazi zamanında kendi fethetmiş, bunun sonucunda şehir Osmanlı Devleti'nin eline geçmiştir "İznik'in yan komşusu" anlamına gelen "İznikmid" kelimesi, bir dönem şehrin adı olsa da, bu kelime zamanla "İzmit" kelimesine dönüşmüştür

İzmit, 1888 yılına kadar İstanbul'a bağlı kalmış, bu tarihten sonra ayrı bir kent olmuştur Kurtuluş Savaşı öncesi İngiliz ve Yunan işgali altında olan şehir, 28 Haziran 1921 tarihinde Türk topraklarına katılmıştır[2]

Birçok zaman deprem felaketine uğrayan şehir, Bizans imparatoru Justinianus zamanında onarılmıştır

Coğrafyası

İzmit'in Çukurbağ'dan görünümüİzmit; Asya ve Avrupa'yı birbine bağlayan Marmara Denizi'nin ve Marmara Bölgesinin doğusunda yer alan bir şehirdir Kuzeyde Karadeniz, doğuda Sakarya, güneyde Bursa, batıda Yalova ve İstanbul illeri yer almaktadır 2007 nüfus sayımına göre 1437926 kişi, km²'ye düşen nüfus sayısı 398 kişidir Kara, demir, deniz ve hava yolu ulaşımları ile Türkiye'nin en önemli geçiş noktalarından biridir[2] İzmit'in doğusundan geçen 30° doğu boylamı Türkiye saati (UTC+2) için esas kabul edilir

Kendi adını taşıyan körfezin doğu yanında yer alan ve Kocaeli ilinin merkez ilçesi olan İzmit, bir kıyı kentidir Jeolojik ve coğrafi yapi açisindan 40°-41° kuzey paralelleri ile 29°-31° doğu meridyenleri arasinda bulunmakta, güneyde İzmit Körfezi, kuzeyde ise dik yamaçlarla Karadeniz'e uzanmaktadır Arazi yapisinin dik yamaçlara sahip olmasi nedeniyle, %5 egime sahip olup, düzlükler az yer tutmaktadir Kentin yerleşmiş olduğu alan ise geniş düzlüklerden mahrum, dar ve kıyıya paralel uzanan bir banttır Topografya koşulları, kenti birbirine benzemeyen iki büyük kısma ayırmaktadır Birinci kısım, meyilli yamaçlar üzerinde dar ve yokuşlu sokakların bulunduğu ve genellikle eski mahallelerin yer aldığı kesim; ikinci kısım ise, düzlük alana yayılmış büyük binalarin bulunduğu, kara ve demiryolunun içinden geçtiği, aktif iş merkezlerinin yer aldığı alanlardır Diğer bir önemli konu ise, kentin 1 derece deprem bölgesi olmasıdır Tüm bu jeolojik ve topografik özellikler, yağışlarla birlikte heyelan riskini arttırma özelliğine sahiptir

Yüzey Şekilleri

İzmit topraklarının İzmit Körfezi kuzeyindeki büyük bölümü, güneyden kuzeye doğru eğimli ve az engebeli bir yayladır Bu yayla, Karadeniz´e doğru akan suların vadileriyle yarılmış, yer yer tepelerle kabaran bir görünüm almıştır Bu yaylanın yüksek kesimi güneyde İzmit Körfezi dolaylarındır Burada Çenedağı 645 metreye ulaşır İzmit´in kuzeyinde hiçbir tepenin denizden yüksekliği, 350 metreyi aşmaz İzmit Ovası ve Sapanca Gölü çukur alanlardır Kocaeli ilinin İzmit Körfezi güneyinde kalan kesimi dağlıktır Burada Samanlı Dağları, Sapanca Gölü İzmit Körfezi üzerinde yer yer dar yalı şeritleri bırakarak birden yükselir Bu kesimde Samanlı Dağlarının en yüksek noktası Kartepe'dir (1602 m)

Karlar altında İzmit'ten bir bölüm

Şehir merkezinden geçen yol Nüfus

İklim

Körfez kıyılarıyla Karadeniz kıyısında ılıman, dağlık kesimlerde daha sert bir iklim hüküm sürer Kocaeli ikliminin, Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi arasında bir geçiş oluşturduğu söylenebilir İzmit'te yazlar sıcak ve az yağışlı, kışlar yağışlı, zaman zaman karlı ve soğuk geçer Genelde Kocaeli ilinin özelde ise İzmit'in Karadenize bakan kıyıları ile İzmit Körfezine bakan kıyılarının iklimi arasında bazı farklılıklar göze çarpar Yazın Körfez kıyılarında bunaltıcı sıcaklar yaşanırken Karadeniz kıyıları daha serindir İzmit'te ölçülen en yüksek hava sıcaklığı 41,6 °C derece (11 Ağustos 1970), en düşük hava sıcaklığı -8,7 °C derece (4 Şubat 1960), yıllık ortalama sıcaklık ise 14,8 °C derecedir (Kaynak : Kocaeli Valiliği " Kocaeli 2001")İzmit'te yıllık ortalama yağış miktarı 784,6 mm dir

Coğrafi konum

İzmit Yelken Kulübü'nün çalışmasıİstanbul ile komşu olan Kocaeli’nin şehir merkezi İzmit'in İstanbul’a olan uzaklığı, 85 kilometredir Ankara'ya TEM otoyolu ile bağlıdır İstanbul Atatürk Havalimanı'na olan uzaklığı ise 120 kilometredir

İzmit Körfezi’nin civarına yerleşmiş olan İzmit, hem Karadeniz’e hem de Marmara’ya yani iki denize açılımı olan bir şehirdir Deniz ulaşımı açısından ülkenin en yoğun merkezlerinden biridir Şehrin kıyısında bulunan iki büyük liman (Derince ve Yarımca) yanısıra 34 özel iskele ile deniz ulaşımı yapılmaktadır Şehir, ülkenin demiryolu ve karayolu bağlantıları açısından önemli yerlerden biridir Ortadoğu ve Asya, karayolu ve demiryolu bağlantıları da bu şehirden geçer

Ekonomi

İzmit, ülke imalat sanayinde en gelişmiş 3cü şehirdir Birçok büyük firmanın fabrikaları, bu şehirde bulunmaktadır İzmit ekonomisinin tamamına yakını sanayiye dayalıdır İstanbul gibi büyük bir ticaret merkezine yakın bir konumda olup, transit karayolu taşımacılığına imkan vermektedir 5 devlet limanı, 43 özel iskele ile deniz yolu taşımacılığında önemli bir yere sahiptir

İzmit´e ayrı bir ekonomik potansiyel kazandıran Seka Kağıt Fabrikası da oldukça eskidir (1934) Bu fabrika ile önce dokuma ve orman ürünleri etrafında oluşan endüstri kompleksi daha sonra Petrol Ofisi (1941), Tüpraş (1960) ve Petkim (1965)´in kurulmasıyla petrol ürünleri etrafında gelişmiş; son yıllarda da organik kimya, metal, gıda, ilaç, gübre, boya ve tersane endüstrilerine yönelerek çok çeşitlilik kazanmıştır

Ulaşım

İzmit, birçok karayolunun kesiştiği noktada bulunur Ayrıca deniz trafiği çok fazladır

Şehir Yol

İstanbul

Ankara

Yalova

Kardeş şehirler

Daha çok bilgi için: Kardeş şehir

New York, USA

Kassel, Almanya

Ulsan, Güney Kore

Jinan, Çin

Szekesfehervar,Macaristan

Kocaeli Merkez (İzmit) İlçesi

Merkez (İzmit): 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 377377 olup, 256882’si ilçe merkezinde, 120495’i köylerde yaşamaktadır İlçe toprakları genelde düzdür Kuzeyinde orta yükseklikteki tepeler, güneydoğusunda ise Samanlı Dağları yer alır Cuhahane Deresi ile Yirmidere başlıca akarsularıdır

Ekonomisi sanâyi ve tarıma dayalıdır Kâğıt, gübre, lastik, plastik, tarım ilâçları, ilâç hammaddesi ve ilâç, taşıma araçları ve yedek parçaları, cam, boru, petro kimyâ fabrikaları başlıca sanayi kuruluşlarıdır İlçede küçük sanâyi oldukça gelişmiştir Sanayinin hızla gelişmesi tarım alanlarının azalmasına sebeb olmuştur Başlıca tarım ürünleri buğday, mısır, yulaf, şeker pancarı, elma, ayva, domates, şeftali, erik, kiraz ve üzümdür Tavukçuluk ve sığır besiciliği yaygın olarak yapılır

İlçe merkezi, İzmit Körfezinin bitiminde kurulmuştur İstanbul-Ankara karayolu ile İstanbul-Bursa karayolu ilçede kesişirler Haydarpaşa-Ankara demiryolu ilçenin ortasından geçer Marmara bölgesinin İstanbul ve Bursa’dan sonra en kalabalık yeridir İlçe belediyesi 1871’de kurulmuştur