Prof. Dr. Sinsi
|
İstanbul Sultanahmet Hakkında Kısaca Bilgiler
İstanbul Sultanahmet Hakkında Kısaca Bilgiler
Sultanahmet
Sultanahmet, Istanbul`un üzerine kuruldugu yedi tepenin ilkidir Sultanahmet Meydani "Hipodrom" at meydani anl----- gelir
Sehir ilk kuruldugunda akropol surlarla çevrili, Akdeniz ticari yerlesimi yapisindadir Roma döneminde genisletilerek yenilenmistir Semt Bizans ve Türk devirlerinde de merkezi önemini devam ettirmistir Istanbul`un en önemli abideleri Sultanahmet`te bulunmaktadir Bunlar Ayasofya, Sultan Ahmet Camii, Topkapi Sarayi, Türk ve Islam Eserleri Müzesi, Yerebatan Sarnici`dir U harfi seklinde olan hipodromun dogu uzun tarafinda, daminda 4 bronz at bulunan, balkon seklinde imparator locasi yer alirdi Ortada, hipodromun kum kapli sahasini ikiye bölen, arabalarin etrafinda yaristigi alçak bir duvar, bu duvarin üstünde de Imparatorlugun çesitli yerlerinden getirilen abideler ve meshur at yarisçilari ile atlarinin heykelleri bulunurdu
Hipodrom, zamanimiza zemini 4-5 metre yükseltilmis ve kalabilmis 3 abide ile gelmistir Misir`dan getirilen Misir Obeliski digeleri ise Yilanli Sütun ve Örme Obelisk`tir Hipodromun batisinda Sultan Ahmet Camii`nin karsisinda yer alan Ibrahim Pasa Sarayi, zengin ve tipik özel saraylarinin günümüze gelen tek örnegidir Bu yapi Türk ve Islam Eserleri Müzesi olarak hizmet vermektedir
HIPODROM VE SULTANAHMET MEYDANI
Her devirde sehrin en önemli ve dinamik yeri, yarim ada yedi tepesinin ilki olmustur Sehrin ilk kuruldugu akropol surlarla çevrili, tipik bir Akdeniz ticari yerlesimiydi Roma devrinde bu merkez genisletilerek, yenilenmistir Günümüze çok az kalintilari kalan Roma devri önemli yapilari ve abideleri Hipodrom çevresinde insa edilmisti “Büyük Saray” diye bilinen Imparatorluk Sarayi Hipodromun yanindan baslar, asagilara, deniz kenarina kadar uzanirdi Bu Saraydan günümüze bir büyük salonun yer mozaik panosu gelebilmistir Sehrin en önemli meydani Agusteion ve burasi ile cadde arasinda Milerium zafer taki bulunurdu Cadde Roma’ya kadar uzanan yolun baslangici idi ve ilk km tasida buradaydi Hamamlar, mabetler, dini, kültürel, idare ve sosyal merkezler bu civara yerlesmislerdi Semt Bizans ve Türk devirlerinde de merkezi önemini devam ettirmistir Istanbul’un en önemli abideleri Ayasofya, Sultan Ahmet Camii, Türk ve Islam Eserleri Müzesi, Yere Batan Sarnici burada, Hipodromun çevresindedirler Sehrin ana caddeleri (asagi limana inen ve batiya sehir surlarina dogru gidenler) Hipodromdan baslar ve yamaçlari takip ederdi Yol kenarlari ticari kuruluslar ve ikametgahlarla çevrili idi Yan yollar dar ve bazilari basamaklarla yokus asagi uzanirlardi Anayol kaldirimlari bazen iki katli, galerili insaa edilmislerdi
Yol boyu genis meydanlardan ayrilan sapaklarla sur kapilarina ulasilirdi Ana cadde “Mese” diye anilirdi Surlarda Altin Kapi yolu “Via Egnetia” Roma’ya, giden yoldu “Hipodrom” At binenlerin, atlarin meydani anl----- gelir Roma Imparatoru Septimius Severus”un 2 yy sonlarina insa ettirdigi hipodrom Büyük Konstantin tarafindan devasa ölçülerde genisletilmisti Bazi tarihçiler 30, bazilari da 60 bin seyirci kapasitesinde oldugunu bildirirler 2 veya 4 atin çektigi arabalarin yarislari esas gösterilerdi Roma Imparatorlugu ve sonradan Bizans Imparatorlugu devrinde hipodrom sehrin toplanti, eglence, heyecan ve spor merkezi olarak 10 yy’a kadar önemini sürdürmüstü 1204 Latin istilasi ile beraber, sehrin bir çok diger abideleri gibi burasi da önemini yitirmisti Araba yarislari yaninda, müzisyen topluluklari, dansözler, akrobatlar, vahsi hayvanlarla kavga gösterileri, toplantilar yapilirdi Bütün bu faaliyetler için ise Roma devrinde bol tatil günleri mevcuttu Dev ölçüde bir U harfi seklinde olan hipodromun dogu uzun tarafinda, daminda 4 bronz at bulunan, balkon seklinde, imparator locasi yer alirdi Ortada, hipodromun kum kapli sahasini ikiye bölen, arabalarin etrafinda yaristigi alçak bir duvar, bu duvarin üstünde de Imparatorlugun çesitli yerlerinden getirilen abideler ve meshur at yarisçilari ile atlarinin heykelleri bulunurdu Söhretli bir araba yarisçisi akla gelebilecek her türlü maddi olanak içinde yüzerdi Yarisçilar yesil-mavi-sari-kirmizi gibi politik güçleri de olan takimlara ayrilmislardi Zaman, zaman yarislara politika karisir, karsilikli güçlerin mücadeleleri korkunç katliamlara dönüsebilirdi Hipodrom günümüze zemini 4-5 metre yükselmis ve kalabilmis 3 abide ile gelmistir
Bunlar Misir’dan getirilen Obelisk, Yilanli Sütun ve Örme Obelisktir Türk devrinde, bu meydanda bazen, eski günlerindeki zengin gösteriler gibi, çesitli festival ve gösteriler tertiplenmisti Hipodrom’un batisinda, Sultan Ahmet Camii’nin karsisinda yer alan Ibrahim Pasa Sarayi 16 yy zengin ve tipik özel saraylarin günümüze gelen tek örnegidir Bu güzel yapi Türk ve Islam Eserleri müzesi olarak ziyarete açiktir Muazzam Hipodromdan günümüze yuvarlak güney ucu gelmistir Büyük kemerlerle donatilmis tugla bir yapidir Sonraki devirlerde Hipodromun tas bloklari ve sütunlarinin tamami baska yapilarda kullanilmistir Hipodrom girisi sagindaki parkta 4-5 yy ait özel saray kalintilari, az ilerisinde de Aya Öfemiya Bizans Kilisesinin kalintilari bulunmaktadir
|