Eriha ve Lut Gölü

Eriha ve Lut Gölü

Dünyadaki ilk yerleşim yeri, ilk şehir olarak kabul edilen Eriha, İncil'deki ismiyle 'palmiyelerin şehri', çarpıcı zıtlıkları içinde barındıran “parfüm”anlamına gelir; çölle çevrelenmiş vahada, harika kokulu çiçekler ile donanmış, yeşil bir bitki örtüsü barındırır Subtropikal iklimin etkisiyle harikulade bir bahçe, kış için ılık bir mesken, diğer kentlerden gelenler için huzurdur…Ürdün’ün doğusunda bulunan Eriha, Lut Gölü'nün 8 kilometre kadar kuzeyinde kalmaktadır

Bu vadinin verimli topraklarının ilk ve en meşhur sahibi Kleopatra'dır; eskiden çevresi çiftliklerle çevrilmiş verimli topraklar MÖ 35'te Kleopatra'ya Mark Antony tarafından hediye edilmiştir

1948 e kadar Eriha , büyük ve barış dolu bir şehirken, İsrail'in kuruluş sürecinde Lidd'den, Ramle'den ve Kudüs'ün batısındaki köylerden göçe zorlanan binlerce Filistinli bu şehre sığınmak zorunda kamıştır Eriha'nın çevresinde Aqbat Jaber (30,000 kişi), Ein es-Sultan (25,000 kişi) ve Nuama (20,000 kişi) olmak üzere üç kamp oluşturulmuş, Eriha köyü, belediye statüsü alarak şehre dönüşmüştür

1952'deki Eriha konferansının ardından, Ürdün Emirliği ve Batı Şeria, Ürdün krallığı olarak tekrar isimlendirildi Bu arada Filistin Bağımsızlık Hareketleri (El Fetih, Arap Milliyetçilik Hareketi ve Komünist Parti ) İsrail in kamplara müdahale etmesine direniş gösteriyordu

1967 savaşıyla tekrar yerlerinden edilen Filistinliler bu kez doğuya göç etmeye başlamışlardır Bu dönemde Nuama kampı tamamen yıkılmış, şehrin tamamına yakını bölgeyi terk etmiştir 1994'te İkinci Oslo antlaşması imzalandığında, Eriha Gazze Şeridi gibi Batı Şeria'nın ilk özerk Filistin Şehri ve olmuştur Zaman zaman giriş çıkışlar sınırlansa da, şehir turizm bölgesine dönüştürülmüştür El Aksa İntifadası sırasında ve sonrasında bölgeye giriş çıkışlar sınırlanmışsa da, şu sıralar şehir yeniden turizm açısından canlanmış durumdadır


Görülecek Yerler


Zaccheus Sycamore Ağacı

Es-sultan yolunda, Hişam Sarayı Otelinin kuzeyinde bulunan ağaç normal ağaçlar gibi görünse de Hristiyan geleneğinde farklı bir anlam taşır Zacchaeus, şehri daha iyi görebilmek için arkasında kalabalık bir halkla bu ağaca kadaryürümüştür…(Luka 19:4)

Tel es-Sultan (Eski Eriha)

Şehir merkezinden iki kilometre kuzeyde bulunan bölge her gün 08:00 - 17:00NIS)

saatlerinde ziyaret edilebilir (ücret 12 Ein Es-sultan nehriyle serinleyen arazideki ekosistem bölgesi tarihte ilk tarım topluluklarının tarım kültürünü geliştirmeleri için ideal olmuştur Bölgeye ilk yerleşim MÖonuncu binyılın ikinci yarısında yerleşmiştir


Hişam Sarayı

MÖ 740'ta inşa edilen Hişam Sarayı tarih boyunca avlanma ve tarım merkezi olmuştur Hişam Sarayı Emevi devrinde ülke yerleşiminin en etkileyici yeri olduğundan arkeologlar buraya “Orta Doğu’nun Versay'ı” adını vermişlerdir Saray her gün 08:00- 17:00 saatlerinde ziyarete açıktır (ücret 8 NIS)

Kurantul Manastırı

Hz İsa'nın 40 gün 40 gece oruç tutarak şeytanla imtihan edildiği ve sonrasında peygamberliğini ilan ettiği manastır bugün Yunan Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir manastırdır Tel es-sultan’dan 400 metre tırmanarak ya da 1999'da hizmete açılan teleferikle ulaşılabilir

AyartmaDağı üzerinde olan manastır; Lut Gölü, Ürdün Vadisi, ve Eriha ile harika bir manzara sunar


Şeker Değirmeni (Tawahin es-Sukkar)

Tel Es Sultanın yakınında; restoranın hemen altında bulunan değirmene giriş ücretsizdir

Bölgede şeker yapımı Emevi dönemine denk gelse de (MS 7-8 yüzyıllat) geçmişi Haçlılar dönemine kadar uzanmaktadır Bahsi geçen değirmen; Ayartma Dağı'nda, ortaçağa özgü , hidrolik sistemle çalışan bir şeker değirmenidir

Khirbet Na’ran

449 numaralı yolda, Eriha’ ya 4 kilometre uzakta bulunan alan her gün 08:00- 16:00 saatleri arasında ziyarete açıktır (ücret 7/10 NIS)
Ark Es-Sultan Vadisi üzerindeki kemerden suyu alarak Hişam Sarayı'na ulaştırır Burada bir evin altında Bizans sinagogu kalıntıları bulunmuş ve alan İsrail ordusu tarafından koruma altına alınmıştır Renkli bir mozaik alanı bulunan bölgedeki süslemelerin benzerleri, bu döneme ait bazi kiliselerde de bulummuştur


Ein es-Sultan Mülteci Kampı

Kamp 1948'de Ayartma Dağı arazisi üzerinde kurulmuştur1967 savaşı öncesinde 25000 mülteci burada yaşarken şimdilerde bu sayı son sürgünde mültecilerin Ürdün’e gitmeye zorlanmasıyla 2000'lere düşmüştür


Eriha Civarı ve Lut Gölü

Dier Hijla (Aziz Gerasimus Manastırı)

Hz İsa'nın vaftiz edildiği sit alanı içinde bulunan manastır, Aziz Gerasimus tarafından MS 455'te yapılmıştırBurada hala eski Yunan Ortodoks cemaatinin bir bölümü yaşamaktadır

Eriha'nın doğusunda, Ebu-Bekir yolunda ya da 90 numaralı yolu geçerek ulaşılan manastırın misafirhanesi vardır Gecelik ücret 50 NIS'tir (tel 02-994 3038) Önceden rezervasyon yapılması tavsiye edilir

Khirbet Kumran

Bu mevki ününü çevresindeki uçurumlardaki mağaralarda bulunan Lut GölüYazıtları'ndan alır 1947de genç bir Bedevi'nin kazara toprak kaplara el yazması bakır yazıtlara rastlaması ile bulunmuştur
Eriha'nın 20 km güneyinde yer alan bölge her gün 08:00 -16:00 saatleri arasında ziyarete açıktır (ücret 16 NIS)
*Mayıs 2007 itibariyle 3 NIS= 1 YTL



Lut Gölü (Ölü Deniz)

Bazı nadir mikroorganizmalar hariç; ne flora ne de faunanın bu denizde yaşayamaması gölün adının Ölü Deniz olmasını açıklar Bazı nehirlerce taşınan balıklarda da gölün tuz oranının yüksek olmasından dolayı hemen ölmektedirler Balıklar tuza bulanmış bir biçimde sahilde görülür
Lut Gölü, Afrika- Suriye ayrımındaki en aşağı noktada , deniz seviyesinden 400 metre aşağıda bulunur Gölün yüzeyi dünyanın en alçak noktasıdır ki; deniz seviyesinden 800 metre aşağıdadır Bu büyük tuzlu göl, karşılıklı uzak noktalarından 80 km /18 km genişliktedir Aslinda Göl eski Lisan Denizi'nin bir parçasıdır Su seviyesi eski zamanlardan beri her yıl 18santimetre kadar çekilmektedir
Yine de bazı dengesizliklerin işaretleri görülmektedir: bazı deniz altındaki parçalar su yüzeyine çıkmaktadır Geçmiş zamanlarda bu parçalar toplanır, kurutulur ve ısınmak için kulanılırdı Diğer bir dengesizlik ise; gölün Dogu Şeria'da sıcak sülfür kışlarına neden olan tabakalardır Çevreciler, Lut Gölü'nün yok olmaya başladığı yönünde uyarılar vermektedirler Gölün iki yakasındaki Ürdün ve İsrail'in bromür endüstrisinin buna neden olduğunu belirtirler Ancak daha çok İsrail fabrikaları yüzünden temiz su sıkıntsı çekilmektedir Oluklar endişe verici boyutlara ulaşmıştır Eğer tehlike değilse, bu fabrikaların kirli atık boşaltımı ayrıca zarar veren faktörlerin başında yer alır


Lut Gölü'nde Yüzmek

Feslika
Kumran’nın 3 kilometre güneyinde bulunur Her gün (nisan-ekim 8-17:oo) (kasım-mart 8-16:oo)


Ein Gedi
Eriha’dan 50 km Bir Es- Saba’ da 8o km
Egged – Kudus (günde 1,5 saatte bir adet toplam 10 otobus seferi var)
Egged-Massada (günde 3 otobüs , seyahat 30dk)
Egged-Arad ve Bir es-Saba (günde 5 otobüs 1 yada 2 saatte bir )
Doğal koruma alanı : (Cmt- Perşembe sabah erken saatlerden yazın 17:oo ve kışın 16:oo’ya kadar)

Sodom Dağı
Ein Gedi’nin 50 km güneyinde, 90 yol üzerinde yer alır