![]() |
Güzel Ahlaklı Olmak |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Güzel Ahlaklı OlmakGüzel Ahlaklı Olmak Hakkında Güzel Ahlaklı Olmak Evet iyi bir müslüman olmak için güzel ahlaka sahip olmak, kötü ahlaktan uzak durmak gerekir ![]() ![]() Güzel ahlak, ilim ve edep öğrenmekle, iyi insanlarla arkadaşlık etmekle elde edilir ![]() ![]() ![]() ![]() İyi insan, iyi ahlaklı insan demektir ![]() ![]() Güzel ahlaka sahip kimselere gıpta etmek, onlar gibi olmaya gayret etmek gerekir ![]() (Nimete kavuşmuş olanlardan, tevazu gösterene ve kendini hep kusurlu bilene, helalden kazanıp, hayırlı yerde sarf edene, fıkıh bilgileri ile hikmeti [tasavvufu] birleştirene, helale harama dikkat edene, fakirlere acıyana, işlerini Allah rızası için yapana, huyu güzel olana, kimseye kötülük yapmayana, ilmi ile amel edene ve malının fazlasını dağıtıp, lafının fazlasını saklayana müjdeler olsun ![]() Güzel sözler Ahlak hakkında İslam âlimleri buyuruyor ki: "Kötü ahlaklı, parçalanmış testiye benzer ![]() ![]() "Her binanın bir temeli vardır ![]() ![]() "Kötü ahlak, öyle bir fenalıktır ki, onunla yapılan birçok iyilikler fayda vermez ![]() ![]() "Yükselen bütün insanlar ancak güzel ahlakları sayesinde yükselmişlerdir ![]() "Güzel ahlak güler yüzlülük, cömertlik ve kimseyi üzmemek demektir ![]() "Güzel ahlak, kimseyle çekişmemek ve kimseyi çekiştirmemektir ![]() "Güzel ahlak, eziyet vermemek ve meşakkatlere katlanmaktır ![]() "Güzel ahlak, genişlikte ve darlıkta insanları razı etmeye çalışmak demektir ![]() "Güzel ahlak, Allah’tan razı olmak demektir ![]() ![]() "Güzel ahlakın en azı, meşakkatlere göğüs germek, yaptığı iyiliklerden karşılık beklememek, bütün insanlara karşı şefkatli olmaktır ![]() "Güzel ahlak, haramlardan kaçıp helalı aramak, diğer insanlarla olduğu gibi aile efradıyla da iyi geçinip onların maişetlerini temin etmektir ![]() "Güzel ahlak, Yaratanı düşünerek, yaratılanları hoş görmek, onların eziyetlerine sabretmektir ![]() Bir müslümana çatık kaşla bakmak haramdır ![]() ![]() ![]() Hadis-i şerifte, Allah’a ve ahiret gününe iman edenin, misafirine ve komşusuna ikram etmesi, ya hayır söylemesi veya susması emredilmiştir ![]() Başkasının kötü ahlakından şikayet eden kimsenin kendisi kötü ahlaklıdır ![]() ![]() ![]() Güzel ahlaklı olmanın alameti şunlardır İnsaflı olmak, arkadaşlarının hatasını görmemek, hüsnü zan etmek, suizandan [kötü zandan] kaçınmak, arkadaşlarının eziyetlerine göğüs germek, onlardan şikayetçi olmamak, hep kendi ayıp ve kusurlarıyla meşgul olmak, kendi nefsini kınamak, güler yüzlü olup, herkesle yumuşak konuşmaktır ![]() Güzel ahlaklı kimse, edeplidir az konuşur, hatası azdır, gıybet etmez, Allah için sever, Allah için buğzeder, emanete riayet eder, komşu ve arkadaşını korur ![]() ![]() Hazret-i Hızır buyurdu ki: (Güler yüzlü ol, hiddetlenme! Hep faydalı iş yap, az da olsa zararlı iş yapma! Lüzumsuz dolaşma, boş yere gülme, hiç kimseyi kusurundan dolayı ayıplama, günahların için ağla!) Büyüklerden Ebu Osman El-Hayri’yi ziyafete davet ettiler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ahlakı güzelleştirmek Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Ahlakınızı güzelleştiriniz) [İbni Lal] (Sizin imanca en güzeliniz, ahlakça en güzel olanınızdır ![]() (Ya Rabbi senden, sıhhat, afiyet ve güzel ahlak dilerim ![]() (Ben ancak güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim ![]() (Güzel ahlak, büyük günahları, suyun kirleri temizlemesi gibi temizler ![]() ![]() ![]() (Allahü teâlâ indinde kötü ahlaktan büyük günah yoktur ![]() ![]() ![]() (Bir kimse tevbe ederse, tevbesini Allahü teâlâ kabul eder ![]() ![]() ![]() [Taberani] (Güzel ahlak, senden kesilen akrabanı ziyaret etmek, sana vermeyene vermek, sana zulmedeni affetmektir ![]() (Din, güzel ahlaktır ![]() (Müminlerin iman yönünden en faziletlisi ahlakça en iyi olanıdır ![]() (Şüphesiz güzel ahlak, güneşin buzu erittiği gibi günahları eritir ![]() (Bir müslüman güzel ahlakı sayesinde, gündüzleri oruç tutan, geceleri ibadet eden kimselerin derecesine kavuşur ![]() ![]() (Bir insan az ibadet etse de, güzel ahlakı sayesinde en yüksek dereceye kavuşur ![]() (Yumuşak davran! Sertlikten sakın! Yumuşaklık insanı süsler, çirkinliği giderir ![]() (Yumuşak davranmayan, hayır yapmamış olur ![]() (En çok sevdiğim kimse, huyu en güzel olandır ![]() (Yumuşak olan kimseye, dünya ve ahiret iyilikleri verilmiştir ![]() (Cehenneme girmesi haram olan ve Cehennemin de onu yakması haram olan kimseyi bildiriyorum ![]() ![]() ![]() (Yumuşak olanlar ve kolaylık gösterenler, hayvanın yularını tutan kimse gibidir ![]() ![]() ![]() (Müminlerin iman yönünden en faziletlisi, ahlakça en iyi olanıdır ![]() (Cennete götüren sebeplerin başlıcası, Allahü teâlâdan korkmak ve iyi huylu olmaktır ![]() ![]() (İmanı en kuvvetli kişi, ahlakı en güzel ve hanımına en yumuşak olandır ![]() (İnsan, güzel huyu ile, Cennetin en üstün derecelerine kavuşur ![]() ![]() ![]() (İbadetlerin en kolayı, az konuşmak ve iyi huylu olmaktır ![]() (Şu üç şey bulunan kimsenin imanı kâmildir: Herkesle iyi geçinen güzel ahlak, kendini haramlardan alıkoyan vera, cehlini örten hilm ![]() (Dünyada veya ahirette özür dilemek zorunda kalacağın söz ve hareketten uzak durmaya çalış!) [Hakim] (Söz veriyorum ki, münakaşa etmeyen, haklı olsa da, dili ile kimseyi incitmeyen, şaka ile veya yanındakileri güldürmek için, yalan söylemeyen, iyi huylu olan müslüman Cennete girecektir ![]() (Şu altı şeyi yapanın Cennete girmesine kefilim: Konuşunca doğru söyleyen, verdiği sözü yerine getiren, emanete riayet eden, namusunu koruyan, gözlerini haramdan sakınan, ellerini kötülükten çeken ![]() ![]() (Allahü teâlâ buyuruyor ki: “Size gönderdiğim İslam dininden razıyım, [bu dini kabul edip, bu dinin emir ve yasaklarına riayet edenlerden razı olur, onları severim ![]() ![]() (Sıcak su buzu erittiği gibi, iyi huylu olmak, günahları eritir, yok eder ![]() ![]() (Hak teâlâ yumuşak huyluya yardım eder, sert ve öfkeliye yardım etmez ![]() (Yumuşak olan, kızmayan müslümanın Cehenneme girmesi haramdır ![]() (Yavaş, yumuşak davranmak, Allahü teâlânın kuluna verdiği büyük bir ihsandır ![]() ![]() ![]() ![]() (Kişi, yumuşaklığı, tatlı dili ile, gündüzleri oruç tutanın ve geceleri namaz kılanın derecesine kavuşur ![]() ![]() (Kızınca, öfkesini yenerek yumuşak davrananı Allahü teâlâ sever ![]() (Güler yüzle selam veren, sadaka verenin sevabına kavuşur ![]() ![]() ![]() Bir kimse Resulullah efendimizden nasihat istedi, (Kızma, sinirlenme) buyurdu ![]() ![]() Sual: İyi insan olmak için ne yapmak gerekir? CEVAP İyi insan olmak için kâmil yani olgun müslüman olmak gerekir ![]() ![]() Allah indinde mümin çok kıymetlidir ![]() (Müminler, öyle kimselerdir ki, Allah anıldığı zaman kalbleri titrer, Allah’ın âyetleri okununca, imanları kuvvetlenir ve yalnız Rablerine dayanıp güvenirler, namazı doğru kılar, kendilerine rızık olarak verdiğimizden [Allah’ın razı olduğu yerlere] harcarlar ![]() (Müminler, muhakkak kurtuluşa ermiştir ![]() ![]() (Onlar, Allah’ın ahdini yerine getirir, verdikleri sözü bozmaz, Rablerinin rızasını isteyip sabreder ve kötülüğü iyilikle savarlar ![]() (Büyük günahlardan ve hayasızlıktan sakınır, öfkelendikleri zaman da kusurları bağışlar ve işlerini aralarında istişare ederler ![]() (İnanıp hayırlı iş işleyen [mümin]lerin kötülüklerini, and olsun, örteriz, onları yaptıklarının en güzeli ile mükafatlandırırız ![]() (Allah onların [müminlerin] kötülüklerini örter, onlara işledikleri şeylerin en güzellerinin karşılığını verir ![]() (Allah, inanıp emirlerini yapan müminlere mağfiret ve büyük ecir vaad etmiştir ![]() (Elbette müminler kardeştir ![]() Müminlerle ilgili hadis-i şeriflerden bazıları da şöyle: (Müslüman, elinden ve dilinden müslümanların emin olduğu kimsedir ![]() (Mümin akıllı, basiretli, uyanıktır ![]() ![]() ![]() (Mümin, koku satan kimse gibidir ![]() ![]() ![]() ![]() (Müminler, birbirine karşı sevgi ve merhamette, bir vücut gibidir ![]() ![]() (Mümin ülfet eder [iyi geçinir], ülfet etmeyen ve ülfet edilmeyende hayır yoktur ![]() (Müminin yanına giren, güzel bir bahçeye girmiş gibi ferahlık duyar ![]() (Mümin lanet etmez, kötülemez, müstehcen konuşmaz ve hayasız olmaz ![]() (Mümin arıya benzer; konduğu dalı kırmaz, oraya zarar vermez ![]() ![]() (Mümin, yumuşaktır, hafiftir ![]() ![]() (Mümin sert değildir ![]() ![]() (Mümin geçim ehlidir ![]() ![]() ![]() (Halkın elindekine göz dikmemek, müminin alametlerindendir ![]() (Komşusu kötülüğünden emin olmayan, mümin olamaz ![]() (Çevrendekilerle güzel komşuluk et ve kendin için sevdiğini, başkaları için de sev ki müslüman olasın ![]() Kime dinin emirlerini yapmak kolay gelirse, onun salih biri olduğu anlaşılır ![]() (Ahirete ait istediğine kolayca kavuşur, dünyaya ait olana kavuşman zorlaşırsa, bil ki sen iyi bir hâl üzerindesin ![]() Müslümanın vasıfları nelerdir Sual: Allah’tan korkan müslümanın vasıfları nelerdir? CEVAP Allah’tan korkan bir kimse, Onun emirlerini yapmaya, yasaklarından sakınmaya titizlikle çalışır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kimsenin malına, canına, namusuna göz dikmez ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Arkadaşlarını sever ve kendini sevdirir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Riyakârlık, iki yüzlülük yapmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde, inananları şöyle tarif etmektedir: (Rahim olan Allahü teâlânın kulları, yeryüzünde gönül alçaklığı ile vakar ve tevazu ile yürürler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İyi huylu olmanın ve bunu muhafazanın yolu Sual: İyi huylu olmak ve bunu muhafaza edebilmek için ne yapmalı? CEVAP İyi huylu olmak için ve iyi ahlakını muhafaza edebilmek için, salih kimselerle, iyi huylularla arkadaşlık etmelidir ![]() ![]() ![]() ![]() İyi huyların faydaları ve haramların zararları ve Cehennemdeki azapları, hep hatırlanmalıdır ![]() ![]() ![]() Allahü teâlâdan korkmak, bu deryanın gemisidir ![]() ![]() Faydasız şeylerden, oyunlardan, zararlı şakalaşmak ve münakaşa etmekten sakınmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sert mizaçlı olmak Sual: Haksızlık olunca dayanamıyorum ![]() ![]() CEVAP Sert mizaçlı olmak kusur değildir ![]() ![]() ![]() (İki melek var, biri sert, biri yumuşak mizaçlıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kâfirlere karşı da iyi huylu olmalı Sual: İslamiyet’in güzel ahlakını göstermek için, kâfirlere karşı da iyi huylu olmak ve onları incitmemek gerekmez mi? CEVAP Müslümanların kâfirlere karşı da iyi huylu olmaları, onları incitmemeleri gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sevilmenin kısa yolu Sual: Sevilmenin kısa yolu nedir? CEVAP Sevilmenin yolu sevmesini bilmektir ![]() ![]() ![]() Hemen herkes, kendisiyle ilgilenilmesini, kendisinden, işlerinden bahsedilmesini ister ![]() ![]() ![]() ![]() Hemen her insan, en az bir bakımdan kendini çok insandan üstün görür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bir kimsenin sevdikleri, kendini beğenip takdir edenlerdir ![]() ![]() ![]() ![]() Başkalarının bize nasıl muamele etmelerini istiyorsak, biz de onlara aynı şekilde davranmalıyız! Mesela gülerek karşılanmayı, bir çay, bir kahve ikram etmelerini istiyorsak, biz de başkalarını güler yüzle karşılamalıyız, onlara gerekli ikramda bulunmalıyız! Sevilmek, takdir kazanmak için, herkese samimi bir alaka göstermek, gülümseyerek selam vermek, hâl ve hatır sormak gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() Kendini sevdirmenin yolu, iyi insan olmaktır ![]() ![]() (Kendinden uzaklaşanlara yaklaşmak, zulmedenleri affetmek, kendini mahrum edenlere [Kendine bir şey vermeyenlere] ihsan etmek, güzel huylu olmaktır ![]() ![]() (İyi huyları tamamlamak, yerleştirmek için gönderildim ![]() (Sureti ve huyu güzel olanı Cehennem ateşi yakmaz ![]() (İyi huylu olan, dünya ve ahiret saadetine kavuşur ![]() (İnsana verilen en hayırlı şey, güzel ahlaktır ![]() (Güzel ahlaklı olmak, kişinin saadetindendir ![]() (Güzelin güzeli, güzel ahlaktır ![]() (En iyiniz, ahlakı en güzel olanınızdır ![]() (Kıyamette, terazide güzel ahlaktan daha ağır gelen başka şey yoktur ![]() Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak Sual: İyi bir müslüman olmak için Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak gerekiyormuş ![]() CEVAP İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Bir kimse, bir zat ile konuşunca, eğer kalbinde, dünya sevgisi azalıp, Allahü teâlâya bağlılığı artarsa, onun keramet sahibi, evliyadan bir zat olduğu anlaşılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() "Allahü teâlânın bir sıfatı Basirdir ![]() ![]() ![]() Allahü teâlânın bir sıfatı da Mümittir ![]() ![]() ![]() ![]() Cahiller, bu ahlaklanmayı başka türlü anlamış ve yoldan çıkmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settardır ![]() ![]() ![]() Allahü teâlâ Kerimdir ![]() ![]() ![]() Allahü teâlâ, Gaffardır, yani kullarının günahlarını affedicidir ![]() Af, hak ettiği bir şeyi almayıp sahibine bağışlamak demektir ![]() ![]() ![]() Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (Affedin ki, Allahü teâlâ da sizi affetsin ve şerefinizi yükseltsin!) [İsfehani] (Allah için affedeni Allahü teâlâ yükseltir, aziz eder ![]() (Kendinden uzaklaşanlara yaklaşmak, zulmedenleri affetmek, kendini mahrum edenlere ihsan etmek, güzel huylu olmaktır ![]() ![]() (Sana zulmedeni affet, sana gelmeyene git, sana kötülük edene sen iyilik et, aleyhine de olsa mutlaka doğru konuş ![]() (Musa aleyhisselam, "Ya Rabbi, senin indinde en aziz kimdir?" diye sordu ![]() ![]() (Allahü teâlâ, merhameti olmayana merhamet etmez, affetmeyeni affetmez ![]() ![]() (Affedin ki affa kavuşasınız!) [İ ![]() Sual: En makbul amel nedir? CEVAP Peygamber efendimiz, en makbul amelin güzel ahlak olduğunu bildirmiş, (İman yönünden müminlerin en faziletlisi, ahlakı güzel olanlardır) buyurmuştur ![]() Bir kimse Peygamber efendimizden nasihat istedi ![]() - Ya Resulallah bana öğüt ver! - Nerede olursa olsun Allah’tan kork! - Yine buyur ya Resulallah! - Her kötülüğün akabinde bir iyilik yap! İyilikler günahları giderir ![]() - Yine buyur! - Herkesle güzel geçin! (Tirmizi) Oğlu, Lokman aleyhisselama sorar: - En iyi haslet nedir? - Dindar olmaktır ![]() - Peki babacığım, bu haslet iki olursa? - Dindarlık ve mal sahibi olmak ![]() - Üç olursa? - Dindarlık, mal ve haya ![]() - Dört olursa? - Dindarlık, mal, haya ve güzel ahlak ![]() - Beş olursa? - Dindarlık, mal, haya, güzel ahlak ve cömertliktir ![]() - Altı olursa? - Oğlum bu beş haslet kimde olursa, o kimse takva ehli, temiz bir kimsedir, Allahü teâlânın dostudur, şeytandan uzaktır ![]() Kur'an-ı kerimde ise mealen buyuruluyor ki: (Allah indinde en şerefliniz, takva ehli olanınızdır ![]() Bir kimse, asil bir aileye mensup olmasa da, güzel huylu ise, onun için güzel huyu, iyi bir asalettir ![]() (Güzel huy gibi asalet, tedbirli olmak gibi akıllılık olmaz ![]() Güzel huylu kimse, insanların takdirini kazanır ![]() (Mallarınızla herkesi memnun edemezsiniz ![]() Sual: Güzel ahlaka sahip olmak için ne yapmak gerekir? CEVAP Güzel ahlaka sahip olmak için iyi ve kötü huyları bilmek gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Birisi İbrahim Ethem hazretlerine, aybını, kusurunu bildirmesi için yalvarınca, (Seni dost edindim ![]() ![]() ![]() Başkasında bir ayıp görünce, bunu kendinde aramak, kendinde bulursa, bundan kurtulmaya çalışmak gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selef-i salihinin, Eshab-ı kiramın, evliyanın menkıbelerini okumak da, iyi huylu olmaya sebep olur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çocukları ihmal etmeyelim Bugün, bütün hıristiyan ülkelerinde, bir çocuk dünyaya gelir gelmez, buna bozuk dinlerinin icaplarını yapıyorlar ![]() ![]() ![]() O halde müslümanlar, din cahillerinin hilelerine, yalanlarına aldanmamalı, bize emanet edilen çocuklarımıza sahip olmalıyız ![]() ![]() (Ahlakınızı güzelleştirin!) [İbni Lal] En vahşi hayvan bile terbiye ile ehlileştiriliyor ![]() ![]() ![]() ![]() Her şeyi, zıddı kırar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ne mutlu çocuğunu İslam ahlakı ile yetiştirenlere ![]() |
![]() |
![]() |
|