Kan Kanseri Nedir?Kan Kanserinin Belirtileri Ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kan Kanseri

Kan kanseri; vücudunuzun kemik iliği ve lenf sistemini de içeren kan yapıcı dokularının kanseridir Kan kanseri sözcüğü, Yunanca “beyaz kan” anlamına gelmektedir Hastalık, çoğunlukla beyaz kan hücrelerinde başlar

Normal koşullar altında, sizin beyaz kan hücreleriniz güçlü enfeksiyon savaşçılarınızdır Bu hücreler, normal olarak, vücudunuz kendilerine gereksinim duyduğu sürece büyürler ve belli bir düzen içinde kontrollü olarak bölünürler Ancak, kan kanseri bu uygulamayı bozar

Kan kanserinde, kemik iliği çok sayıda anormal beyaz kan hücresi üretir Bunlar, normal beyaz kan hücrelerinden farklı görünürler ve uygun şekilde işlev görmezler Nihayet, bu hücreler, normal beyaz kan hücrelerinin üretimini bloke ederler ve enfeksiyona karşı savaşma yeteneğini bozarlar Lösemi hücreleri, vücudunuzdaki dokulara oksijen taşıyan alyuvarlar ve kan pıhtılarının oluşmasına yardımcı olan plateletler dahil olmak üzere, kemik iliği tarafından oluşturulan diğer kan hücresi tiplerini de sıkıştırır

Kan kanseri, bazı insanların düşündüğü gibi yalnızca bir çocuk hastalığı değildir Kan kanseri; dört ana tür ile bazıları yalnızca çocuklarda yaygın olarak görülen birçok alt türe sahiptir Löseminin tedavisi komplekstir — ve yaşınıza ve sağlığınıza, lösemi tipine ve ne kadar uzağa yayıldığına bağlıdır

Belirtiler ve Semptomlar

Kan kanserinin her türü ile ilgili işaret ve belirtiler farklılık gösterir ancak, yaygın belirtiler aşağıdakileri içerir:

Ateş ve titremeler

Devam eden bitkinlik, zayıflık

Sık görülen enfeksiyonlar

İştah ya da kilo kaybı

Lenf düğümlerinde şişme, karaciğer ya da dalak büyümesi

Kolay kanama ya da çürüme

Merdiven çıkmak gibi fiziksel aktivite durumunda nefes darlığı

Ciltte küçük kırmızı çizgiler (peteşi)

Özellikle geceleri aşırı terleme

Kemik ağrısı ya da hassasiyeti

İşaret ve belirtilerin ciddiyeti, anormal kan hücrelerinin sayısına ve toplandıkları bölgelere bağlıdır Löseminin ilk semptomlarını gözden kaçırabilirsiniz çünkü grip ve diğer yaygın hastalıkların semptomlarını andırabilirler

Nedenleri

Doktorlar, kan kanserini iki şekilde sınıflandırırlar

İlerleme hızı

Birinci tip sınıflandırma, kan kanserinin hangi hızla yayıldığına göredir:

Ani başlayan kan kanseri: Ani başlayan kan kanserinde, anormal kan hücreleri olgunlaşmamış kan hücreleridir (blastlar) Bunlar, normal işlerini yürütemezler ve hızla çoğalırlar böylelikle de hastalık hızla kötüleşir Ani başlayan kan kanseri, saldırgan ve çok hızlı bir tedavi uygulanmasını gerektirir

Müzmin kan kanseri: Kan kanserinin bu tipi, daha olgun kan hücrelerini içerir Bu kan hücreleri, kendilerini daha yavaş tekrarlar ya da birikirler ve bir zaman zarfı boyunca işlev görebilirler Müzmin kan kanserinin bazı formları, hiçbir işaret ve belirti oluşturmaz ve yıllarca fark edilmeyebilir ya da tanı konulmayabilir

Etkilenen hücre tipleri

İkinci tip sınıflandırma, etkilenen beyaz kan hücresinin türüne göre yapılmaktadır:

Lenfositik kan kanseri: Bu tip kan kanseri, lenfoid ya da lenfatik dokuyu oluşturan lenfoid hücreleri ya da lenfositleri etkiler Bu doku, bağışıklık sisteminin ana bileşenidir ve lenf düğümlerinizi, dalağınızı ve bademciklerinizi içerecek şekilde vücudunuz içinde her bölgede bulunur

Miyelojen kan kanseri: Bu tip kan kanseri, miyeloid hücreleri etkiler Miyeloid hücre serisi; daha sonra kırmızı kan hücreleri ile beyaz kan hücreleri ve platelet üreten hücrelere dönüşen hücreleri içerir

Başlıca tipleri

Kan kanserinin ana türleri aşağıdaki şekildedir:

Ani başlayan miyelojen kan kanseri (AML): Bu, en çok sıklıkla karşılaşılan kan kanseri tipidir Çocuklarda ve erişkinlerde oluşur Bu tip, aynı zamanda, ani başlayan lenfosit olmayan kan kanseri olarak adlandırılır

Ani başlayan lenfositik kan kanseri (ALL): Bu, küçük çocuklarda görülen en yaygın kan kanseri tipidir ALL, bütün çocuk kan kanserlerinin hemen hemen yüzde 80’inden sorumludur

Müzmin lenfositik kan kanseri (KLL): Tedavi görmeksizin sık karşılaşılan diğer bir erişkin kan kanseri olan KLL ile yıllar boyunca kendinizi iyi hissedebilirsiniz KLL; Rusya ya da Doğu Avrupa’nın aşağı bölümlerinde yaşayan Yahudilerde daha yaygındır Hemen hemen hiçbir şekilde çocukları etkilemez

Müzmin miyelojen kan kanseri (CML): Kan kanserinin bu tipi, esas olarak erişkinleri etkiler Philadelphia kromozomu denen, BCR-ABL adı verilen anormal bir geni oluşturan, bir kromozom anormalliği ile ilişkilidir BCR-ABL geni tirozin kinaz denen ve doktorların ve araştırmacıların lösemi hücrelerinin büyümesine ve gelişmesine neden olduğuna inandıkları anormal bir protein oluşturur KML’li bir kişi, kan kanseri hücrelerinin daha hızlı büyüdüğü bir faza girmeden önce aylar ya da yıllar boyunca az sayıda belirtiye sahip olabilir ya da hiçbir belirti göstermeyebilir

Diğer kronik miyeloid bozukluklar: CML gibi, bu hastalık grubu da çok az veya çok fazla miyeloid hücresi oluşturulması ile kronik lösemiye neden olur Kronik miyeloid bozukluklar miyelodisplastik sendromları ve esansiyel trombositopeni, polycythemia vera ve miyelofibroz gibi miyeloproliferatif bozuklukları içermektedir bu durumlar akut miyeloid lösemiye yol açabilir

Kan kanserinin diğer nadir tipleri, “tüylü hücre” kan kanseri ile müzmin miyelomonositik kan kanserini içermektedir

Açık olmayan nedenler

Doktorlar, kan kanserinin gerçek nedenini anlayamamıştır Hastalık, genetik ve çevresel faktörlerden oluşan bir kombinasyondan gelişiyor gibi görünmektedir

Ani başlayan kan kanseri; kayıp ya da hasar görmüş bir DNA sıralanmasına sahip olan bir ya da birkaç tane beyaz kan hücresi ile başlar Bu hücreler, bir blast form olarak bilindikleri şekilde immatür olarak kalırlar ancak çoğalma yeteneklerini sürdürürler Olgunlaşmamaları ve daha sonra normal hücreler gibi ölmeleri nedeniyle, birikirler ve vital organların fonksiyonlarına karışmaya başlarlar Nihayet, sağlıklı hücrelerin üretimini baskılarlar

Müzmin kan kanseri, daha olgun kan hücrelerini içerir Bu hücreler, kendilerini daha yavaş kopyalar ve daha yavaş birikirler bu yüzden hastalığın ilerlemesi daha yavaştır ancak yine de öldürücü olabilmektedir Uzmanlar, bu sürecin neden başladığından emin değildirler

Sonunda, normal akyuvarların azlığı enfeksiyona, anemiye ve aşırı kanamaya yol açar Çok fazla sayıda anormal beyaz kan hücresine sahip olma, kemik iliğinin işlevini bozabilir ve diğer organları yok edebilir Ölüm, çoğunlukla kanamadan ya da enfeksiyondan kaynaklanır

Risk Faktörleri

Bu faktörler, sizi kan kanserinin bazı tiplerini geliştirme bakımından artan bir risk altına sokar:

Kanser tedavisi: Diğer kanserlere yönelik olarak, belli tip kemoterapi ya da radyasyon tedavisi almış bulunan insanlar, uzun yıllar sonra kan kanserinin bazı tiplerini geliştirme bakımından hafifçe daha yüksek bir riske sahiptirler

Genetik: Genetik anormallikler, kan kanserinin gelişmesinde bir rol oynar gibi görünmektedir Down sendromu gibi belli genetik hastalıklar, artan kan kanseri riski ile bağlantılıdır

Radyasyona ya da belli kimyasal maddelere maruz kalma: Çok yüksek seviyelerde radyasyona maruz kalmış olan insanlar (bir atom bombası patlamasından ya da nükleer bir reaktör kazasından kurtulanlar gibi), artan bir kan kanseri geliştirme riskine sahiptir Benzin gibi — kurşunsuz benzin, tütün dumanı ve kimyasal endüstride bulunan — belli kimyasal maddelere maruz kalma da kan kanserinin bazı türleri bakımından artan risk ile ilişkilidir

Bununla beraber, bilinen risk faktörleri ile birlikte olan çoğu insan kan kanseri olmamaktadır Ve kan kanserli birçok insan bu risk faktörlerinin hiçbirisine sahip değildir

Ne Zaman Tıbbi Yardım Alınmalı?

Devam eden halsizlik, kilo kaybı, kolayca berelenme ve kanama, şişmiş lenf bezleri, ve ateş kan kanserinin olası işaretlerindendir Eğer bu belirtileri gösteriyorsanız, altta yatan nedenleri belirlemek için doktorunuza baş vurun

Tarama ve Teşhis

Doktorlar, müzmin kan kanserini sıklıkla belirtiler başlamadan önce rutin bir kan testinde tespit etmektedirler Böyle bir durum gerçekleşirse ya da sizin veya çocuğunuzun kan kanserini düşündürecek belirtilere sahip olmanız durumunda, aşağıdaki teşhis muayenelerinden geçebilirsiniz:

Fiziksel muayene: Doktorunuz anemiden kaynaklanan solgun cilt ve lenf nodlarınızın, karaciğerinizin ve dalağınızın şişmesi gibi löseminin fiziksel işaretlerini arayacaktır

Kan testleri: Doktorunuz, kanınıza ait bir örneği incelemek suretiyle, her ikisi de açık şekilde kan kanseri göstergesi olan beyaz kan hücreleri ya da plateletler ile ilgili anormal seviyelere sahip olup olmadığınızı belirleyebilir

Sitogenetik analiz: Bu test Philadelphia kromozomunun varlığı dahil olmak üzere, kromozomlarınızdaki değişiklikleri tespit edecektir Normal bir mikroskop kullanarak veya floresans in situ hibridizasyonu (FISH) denen daha modern bir laboratuar teknolojisi kullanılarak yapılabilir

Kemik iliği örneği: Doktorunuzun kan kanseriden kuşkulanması durumunda, sizi kanser konusunda uzman bir doktora (onkolog) ya da kan hastalıkları konusunda uzman bir doktora (hematolog) gönderebilir Bu uzman, kan kanseri hücrelerine bakmak için kemik iliğinizden örnek almak amacıyla bir iğne kullanabilir

Tanıyı doğrulamak ve kan kanserinin türü ile vücudunuzdaki yaygınlığını belirlemek üzere ek testlerin gerçekleştirilmesine ihtiyaç duyacaksınız Belli kan kanseri türleri, hastalığın ciddiyetini gösterecek şekilde evreler halinde sınıflanır Evreleme, doktorunuzun bir tedavi planı belirlemesine yardım eder

Başa Çıkma Yöntemleri

Bir kan kanseri teşhisi, özellikle yeni tanı konulmuş bir çocuğun ailesi için perişan edici olabilir Sorunlarınız ya da tahminleriniz ne olursa olsun yalnız olmadığınızı unutmayın İleriye giden yol kolay olmayabilir, ancak aşağıdaki stratejiler ve kaynaklar bunu daha kolay bir hale getirebilir:

Ne bekleyeceğini bilme: Size ya da çocuğunuza kan kanseri teşhisi konulması durumunda, kan kanserinin türü, evresi, tedavi seçenekleri ve bunların yan etkileri konusunda öğrenebileceğiniz her şeyi öğrenin Ne kadar çok şey bilirseniz, kendi tedaviniz konusunda o kadar aktif olabilirsiniz Kendi doktorunuz ile konuşmaya ek olarak, Ulusal Kanser Enstitüsü, Amerikan Kanser Derneği ile Kan Kanseri ve Lenfoma Derneği gibi güvenilir kaynaklardan bilgi edinmeye çalışın

Aktif olun: Kendinizi yorgun ve cesareti kırılmış hissedebilmekle birlikte, aileniz ve kendi doktorunuz da dahil diğer insanların sizinle ilgili önemli kararlar vermesine izin vermeyin Kendi tedavinizde aktif bir rol alın

Güçlü bir destek sistemi sağlayın: Bir destek sistemine ve pozitif bir tutuma sahip olma, sorunlar ile ortaya çıkabilecek ağrı ve endişelerin üstesinden gelmenize yardım edebilir Kanser ile uğraşan resmi bir destek grubunun ya da diğer grupların ilgi ve alakası, özellikle yararlı olabilir Destek grupları, herkes için uygun olmamakla birlikte, bunlar pratik bilgiler için iyi bir kaynak oluşturabilirler Siz, sizinle aynı zamanda, aynı şeyleri yaşayacak olan insanlar ile derin ve uzun süreli bağlar geliştirdiğinizi de keşfedebilirsiniz

Mantıklı hedefler koyun: Hedeflere sahip olma, sizin kontrol altında olduğunuzu hissetmenize yardım eder ve size bir amaç hissi verebilir Ancak, erişmenizin mümkün olmadığı hedefler seçmeyiniz Örneğin, bir haftada 40 saat çalışamayabilirsiniz, ancak yarı zamanlı olarak çalışabilirsiniz Hatta, çoğu insan çalışmaya devam etmenin yararlı olabileceğini keşfetmektedir

Kendinize zaman ayrın: İyi beslenme, gevşeme ve yeterli miktarda dinlenme, kanserin stresi ve yorgunluğu ile savaşmanıza yardım edebilir Aynı zamanda, daha fazla dinlenmeye ya da yaptığınız işi sınırlandırmaya gereksinim duyabileceğiniz durumlarda dinlenme için ileriye dönük planlar yapın

Aktif kalın:Kanser hastası olmak, hoşlandığınız ya da normal olarak yaptığınız şeyleri durdurmak zorunda olduğunuz anlamına gelmez Genellikle, kendinizi bir şey yapmaya yetecek kadar iyi hissetmeniz durumunda, devam edin ve o işi yapın Mümkün olduğunca meşgul olmanız önemlidir