Vücudumuzdaki Organlar Ve Görevleri

Organların görevleri


AKCİĞERLER: Akciğerler solda (iki parçalı), sağda(üç parçalı ) olmak üzere iki tanedirBu parçalara lob adı verilir Solunumu sağlar Kaburga kasları ve karın zarı (diyafragama) soluk almada görev alrlarKandaki karbondioksit miktarı solunumu etkiler

SİNDİRİM SİSTEMİ: Aldığımız besinlerin, vücutda bir dizi işleme tabi tutularak, enerji hammaddesi ve yapıtaşı öğelerine ayrılması, daha sonra kana geçmesine sindirim denirBu olayların geçtiği vücut bölümleri sindirim sistemidir
a) Sindirim Sistemi Bölümleri :Bu sistemi oluşturan başlıca bölümler:

1)Ağız ve Dişler ,Yutak, Yemek Borusu, Mide, İnce Bağırsaklar, Kalın Bağırsaklar, Pankreas, Karaciğerdir

b) Sindirim Olayları:

İnce bağırsakların iç yüzünü döşeyen zarın içerisinde bulunan salgı bezlerinde maltaz, laktaz, sukraz gibi salgılarla karbonhidratların en alt birimlerine çevrilmesi sağlanırErepsin ise proteinlerin son kalıntılarını aminoasitlerine kadar parçalar İnce bağırsakların i yüzeyinde bulunan ve villus denilen parmak şelindeki çıkıntılar sindirilen besinleri emer Yağ molekülleri akkan damarlarına, amino asit ve glikoz ise bazı yağ asitleri ve gliserinle birlikte kılcal damarlara geçer İnce bağırsağın alt ucunda sadece sindirilmeyen maddeler kalır Suyun emilim yeri kalın bağırsaktırGeri kalan bölüm dışkı olarak atılır
c)Sindirim Sistemine nasıl yardımcı olunabilinir ? Sindirim sisteminin sağlıklı görev yapabilmesi için :

1) Düzenli ve belirli saatlerde yemek yemeye dikkat edilmeli, öğünler aksatılmamalıdır

2) Öğünlere yeterli zaman ayrılmalıdır Yemek yeme hemen bitirilmesi gereken bir zorunluluk olarak değil, özellikle zaman ayrılması gereken bir uygulama olarak kabul edilmelidir

3) Özellikle yemek saati sinir bozucu konulardan ve tartışmalardan uzak kalınmalıdır Bunlar , yemekte iştahın, mide ve ince bağırsak salgılarının azalmasına yol açar

4) Yemekten sonra yürünmelidir Yürümek sindirim organlarının daha etkili çalışmasını sağlar

5) Sindirime yardımcı olmak , kabızlığı önlemek için her yemekte bir iki bardak su içilmelidir

6) Belirli saatlerde tuvalete gitme alışkanlığı kazanmalıdır

d) SSistemi bozukluklarının sebebi:gerginlik, tek yönlü beslenme, gıda zehirlenmesi, sağlıksız besin yenilmesi

G)Boşaltım Sistemi :Hücreler artık maddeleri doğrudan kana verirler Kan bunları alarak boşaltım organlarına iletir

Böbreklere böbrek atar damarlarıyla ulaşan kan , böbrek toplar damarından çıkar Böbrekten geçerken çok karmaşık ve olağanüstü bir süzme işlemine uğrar Bu sırada kandaki bir çok madde korunurken diğerleri atılır

a) Boşaltım sistemi bölümleri:

1) Böbrekler :

İnsanın belinin iki yanında yer alan böbrekler, çukur orta bölümünden böbrek atar ve toplar damarı girer ve çıkarDış tabaka böbreğin kabuk bölümü ( korteks ), iç tabaka böbreğin öz bölümünü (medulla) oluştururBöbrek çanağının ortasına doğru bulunan piramitler vardırBöbrekten çıkan idrar kanalı idrar torbasına bağlanır Böbreklerden süzülen idrar aşağı doğru bu borulardan geçer ve idrar torbasında toplanır

2) İdrar Torbası ve İdrar Boşaltım Kanalı

b)Böbreklerde Kanın Süzülmesi : Böbreklerin süzme işleminde antidiüretik hormon denilen hipofiz hormonu önemli yer tutarBunun eksikliği günde litrelerce sıvı kaybına yol açar

Böbreklerin görevlerini yapmaması ,atılması gereken maddelerin kanda artımına yol açarBuna üremi denir

c) Böbrekleri korumak için :

1) Yeterli miktarda sıvı alınmalı, alınan sıvı miktarı sıcak ve kuru havalarda arttırılmalıdır

2) Böbrek iltihaplanmaları zamanında tedavi edilmelidir

3) Ağrılı işeme ve iltihaplı akıntılarda zamanında sağlık kuruluşlarına baş vurulmalıdır

4) Boğaz enfeksiyonlarında doktorun verdiği tedavi yarıda kesilmemeli, tam olarak kullanılmalı, tedavi sonunda kontrole gitmelidir

5) Her hastalıkta olduğu gibi korunma erken tanı ve tedavi çok önemlidir

G) İç Salgı Bezleri

a) İç salgı bezi nedir ?
Salgı bezlerine hormon denir Bunların eksikliği veya fazlalığı önemli sağlık sorunlarına yol açarBeynin alt bölümünde hipotalamus denilen ve hipofiz (pituiter) salgı bezi aracılığıyla diğer salgı bezlerini yönlendiren bir bölüm vardırBu, bir çok otomatik fonksiyonu da yönlendirirruhsal olaylarla yakın bir etkileşim içindedirhipotalamus, salgılatıcı veya serbestleştirici faktör denen hormonlarla hipofizi kontrol eder

b) Hipofiz (pituiter) salgı bezi : İki ayrı bez olarak da ele alınabilir
1) Ön hipofiz hormonları : Burası diğer salgı bezleri kontrol eden hormonları salgılar
2) Arka hipofiz hormonları : İki tanedirlerAntidiüretik hormon böbreklere sıvı alımını, oksitosin ise düz kas kasılmasını kontrol eder

c) Böbrek üstü bezleri :Böbrek üstü bezi öz bölgesi adrenalin salgılarRuhi ve bedeni yüklenmelerde salgı artarKalp hızlanır, kan basıncı yükselirKaraciğerin kana verdiği şeker miktarı artarBunun eksikliği ve fazlalığı da önemli sağlık sorunlarına yol açar

d) Tiroid salgı bezi : Vücut metabolizmasını düzenlerGenellikle tiroksin olarak bilinir

e) Paratiroid salgı bezi : Bu salgı bezleri parathormon ve tirokalsitonin denen iki hormon salgılarParathormon vücut kalsiyum ve fosfor dengesini sağlarYeterli kemik büyümesi ve kas kasılması için gereklidirParathormon veya kalsiyum azsa tetani denen durum ortaya çıkarBunda acil müdahale gerekirParathormon çok fazla ise kemiklerden çok fazla kalsiyum çekilir Tirokalsi tonin kalsiyumun kemikte birikmesini kolaylaştırır

f) Pankreas adacıkları :İnsulin ve glukagon denilen hormonları salgılarİnsulin, glikozun hücre içerisine girerek kullanılmasını kolaylaştırırEksikliğinde kanda glikoz ne kadar artarsa artsın hücreler alıp kullanamazBu duruma şeker hastalığı (diyabet) denir İdrarla şeker atılırÇok su içme, çok yemek yeme gibi belirtileri vardırŞeker hastalığı olan anneler doktora baş vurmalıdır İnsulin hormonu çok fazla salgılanırsa bu kez kanda glikoz çok azalır