Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !Allerji nedir ? Allerji kelimesi Yunanca'da diğer anlamına gelen "allos"'dan köken alır Bu terim bağışıklık sistemi içindeki herhangi bir "değişmiş reaksiyon"u tanımlamaktadır Allerji, normalde zararsız olan maddelere karşı anormal ve zararlı bağışıklık sistemi cevapları vermektir Bu karmaşık cümle ne anlama gelir? Bir örnekle açıklayalım: Bitki polenleri normalde insanlar için zararlı olmayan taneciklerdir Ancak bazı kişilerde polenlere maruziyet nezle şikayetlerinin ortaya çıkmasına neden olur Bu olay “allerji”, böyle kişiler de “atopik bünyeli” olarak adlandırılmaktadır Atopi; normalde zararsız olan maddelere karşı, “İmmunglobulin E” adı verilen bağışıklık sistemi maddelerinin aşırı miktarda yapılması özelliğidir Bu özellik genetik olarak kazanılmaktadır Diğer bir deyişle atopik bünyeli bir kişi, allerjik hastalık gelişimine neden olan bu özelliğini anne ya da babasından geçen genlerle almaktadır Kişinin allerjik olup olmaması sadece genetik faktörlere bağlı değildir Kalıtıma ek olarak “çevre”nin de allerji gelişiminde önemli bir rol oynadığı görülmektedir Tek yumurta ikizleriyle ilgili çalışmalar bu "genetik olmayan" faktörlerin güçlü rolünü çok iyi ortaya koymaktadır Genetik yapılarının aynı olmasına rağmen tek yumurta ikizlerinin sadece % 25-50'sinde aynı allerjiler veya aynı allerjik hastalıklar gözlenmektedir Organizmada kendisine karşı özgün antikor (bağışıklık anti maddesi) oluşturan maddelere antijen denir Bu antijen, allerjik bir durum geliştirirse, o zaman antijene allerjen adı verilmektedir Allerjenler normalde çoğu insan için zararsız partiküllerdir Ancak atopik yani "allerji gelişimine yatkın" bünyeli kişilerde allerjik hastalıklara neden olurlar Polenler Polen bitkilerin erkek tohumudur Çıplak gözle görülemeyen taneciklerdir Bu tanecikler genellikle rüzgar yolu ile geniş alanlara dağılırlar Polenler, çayır-ot (grass) polenleri, ağaç (tree) polenleri ve yabani ot (weed) polenleri olmak üzere genel olarak üçe ayrılır Bu polenlerin bahar mevsimi içinde belli bir dağılımları vardır Polen allerjisi olan hastaların şikayetleri de genellikle bu dağılımla uyumlu olmaktadır Mantar sporları (küf) Mantarların sporları allerjeniktir Genellikle orta ısıda ve bol rutubetli yerlerde çoğalırlar Ev dışında (bitkiler, hayvan artıkları ve toprak üzerinde) ve ev içinde (ıslak zeminler, duşlar, banyo örtüleri, klima ve nemlendirici cihazlar üzerinde) bulunabilirler Bunların kesin bir mevsimsel periyodu olmamakla birlikte ilkbaharda sıcakların artmasıyla çoğalırlar ve ilk soğuklarla kaybolurlar Ev tozu akarları (mite) Akarlar gözle görülemeyen, çevre koşullarına oldukça dayanıklı olan, sıcak ve nemli ortamlarda kolaylıkla çoğalabilen, ev tozu içinde yaşayan canlılardır Akarların vücut proteinleri ve dışkıları allerjenik özelliktedir Akar allerjenleri yastık, yatak, halı ve kumaş kaplı mobilya gibi toz tutan ev eşyalarında yüksek oranda bulunmaktadır Bu allerjenlerin solunum yolu ile alınması, hastada allerjik yakınmaların başlamasına neden olmaktadır Akarlar insan deri döküntüleri ile beslenmektedir ve insanların bulunduğu ortamlarda yaşarlar Akarlar insanları ısırmaz, hastalık bulaştırma ve taşınmasına neden olmaz ve genellikle insanların üzerinde barınmazlar Sadece kişi akarlara karşı duyarlı ise sorun oluşturan canlılardır Klasik ev haşare ilaçları akarları öldürmemektedir Bir gram ev tozu içinde 100-500 adeti canlı olmak üzere, yaklaşık olarak 19000 adet akar bulunmaktadır Yetişkin akarlar ortalama 6 hafta yaşarlar Dişi akarlar bu süre içinde 40-80 yumurta bırakır Bir akar yumurtası 4 hafta içinde yetişkin akara dönüşür Hayvan allerjenleri Önceleri hayvanlara ait allerji vakaları daha çok kırsal kesimlerde görülürken, evde hayvan besleme alışkanlığında artış nedeniyle bugün şehirlerde yaşayan insanlarda da hayvan orijinli allerjenlere duyarlılık önemli ölçüde artmıştır Kedi ve köpek allerjenleri en sık karşılaşılan allerjenlerdir Hayvan orijinli antijenlerinden en önemlisi kedi allerjenleridir Kedi beslenmeyen evlerde bile bu allerjenler yaygındır Kedi allerjenleri asıl olarak hayvanın salyasında bulunmakta ve tüyleri üzerinde taşınmaktadır Bu allerjenler oldukça yapışkan özelliktedir ve ev içinde duvarlarda ve diğer yüzeylerde bol miktarda bulunabilirler Hayvanın uzaklaştırılmasından aylar sonra bile allerjenlerin etkileri devam etmektedir Kuş tüyü allerjilerinin bir zaman çok önemli olduğu sanılıyordu Ancak kuşlar daha çok tüyleri arasında mantarlar ve akarlar için uygun üreme ortamları sağladıkları için allerji gelişimine ve şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olurlar Kuş tüylerine ait olan allerjenik vasıf tüyler eskidikçe kaybolmaktadır Önceleri at kılına allerji sıkça rastlanmaktaydı Ancak günümüzde bu olay sadece at binenlerde veya at bakıcılarında gelişmektedir Hamamböceği allerjenleri Özellikle eski binalarda ve birden fazla ailenin yaşadığı apartman türü yapılarda hamamböceği allerjenlerinin bulunması kaçınılmaz bir gerçektir Hamamböceklerinin tamamen ortadan kaldırılması da çoğu kez mümkün olmamaktadır Hamamböceği allerjenleri ile duyarlılaşmış bir kişi hamamböceklerinin yaşadığı bir ortama girdiğinde allerjik şikayetleri ortaya çıkmaktadırBu haşarelerin yaşamlarını sürdürmelerinde iki temel gereksinim ortamda nem ve gıda artıklarının bulunmasıdır Alerjenlere Bazı Örnekler: EV TOZU AKARLARI POLENLER MANTAR SPORLARI EV HAYVANLARI |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !ALLERJİK HASTALIKLAR NASIL OLUŞUR ? Vücudumuzu hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemi bazı kişilerde, normalde zararlı olmayan maddelere karşı da reaksiyon gösterebilir Atopik yani "allerjik bünyeye sahip" kişilerde, allerjenlerle bağışıklık sisteminin tekrarlayan karşılaşmaları sonucunda, allerjenlere karşı IgE tipinde antikorlar oluşur Bu sürece "duyarlılaşma" denir Duyarlılaşma süreci tamamlandıktan sonra, allerjenle her temas sonrasında, kısa süre içinde kişide allerjik hastalık bulguları ortaya çıkar Bu olaylar mast hücresi ve bazofiller adı verilen ve üzerinde allerjene özel IgE antikoru taşıyan bir grup hücrenin salgıladığı mediatörler aracılığı ile gelişmektedir Bu mediatörlerin (başta histamin olmak üzere bir grup biokimyasal madde) etkisi ile hedef organlara ait (gözler, burun, solunum yolları gibi) allerji bulguları ortaya çıkar ALLERJİK HASTALIK BULGULARI NELERDİR ? Deride Ürtiker : Değişik büyüklüklerde olan kaşıntılı kabarıklıklardır “Kurdeşen” veya “dabaz” olarak ta adlandırılır (ayrıntılı bilgi için) Anjioödem: Derinin alt tabakalarında sıvı birikmesi yani ödem ile ortaya çıkan şişliklerdir Genellikle yüz, göz kapakları, dudaklar ve genital bölgede oluşur Göz ve üst solunum yollarında Gözlerde kızarıklık ve kaşıntı, Burun tıkanıklığı ya da burun akıntısı, Burunda kaşıntı ve hapşırma Alt solunum yollarında Solunum zorluğu, Hışırtılı solunum (vizing), Öksürük Kalp ve damar sisteminde Çarpıntı (nabız sayısında artma), Tansiyon düşüklüğü Mide-barsak sisteminde Bulantı – kusma, Karın ağrısı ya da karın krampları Sinir sisteminde Şuur bulanıklığı, Bayılma Anafilaksi (allerjik şok) Nadir de olsa tüm sistemlere ait bu bulguların hepsi birarada görülebilir ve anafilaksi olarak adlandırılır Allerjik reaksiyonların en ağır şeklidir ALLERJİK HASTALIKLAR NELERDİR ? Allerjiyi başlatan mekanizmalar genellikle aynı olmakla birlikte, etkilenen organa göre değişen klinik bulgular ortaya çıkar Allerjik hastalıklar ortaya çıkan bulgulara ve etkilenen doku ve organ sistemine göre adlandırılır |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !RİNİT (NEZLE) NEDİR? Burun estetik kaygılarımıza en fazla maruz kalan organımızdır Çoğu insan güzel görünümlü bir buruna sahip olmak ister ve bunu gerçekleştirmeye çalışır ANCAK, önemli fizyolojik fonksiyonları olan bu organ bazı insanlarda görüntüden daha ciddi bir soruna neden olur: Rinit Rinit burun iç kısmını döşeyen ve mukoza adı verilen dokunun inflamasyonudur (iltihabi reaksiyonu) Rinitlerin yaklaşık yarısı allerjiye bağlıdır Rinit sık görülen bir hastalıktır Toplumun ortalama %10 'unda allerjik rinit vardır Bu oran diğer allerjik hastalıklarda olduğu gibi her geçen yıl artmaktadır Allerjik ya da değil, rinitler her yönüyle önemli hastalıklardır RİNİTLER ÖNEMLİ HASTALIKLARDIR 1 Rinit belirtileri (burun akıntısı, hapşırma, burun kaşıntısı, burun tıkanıklığı, koku almada azalma, konjunktivit) günlük yaşamı olumsuz etkiler 2 Yorgunluk, algılama güçlüğü, uyku bozukluğu gibi dolaylı rinit belirtileri de günlük yaşamı olumsuz etkiler 3 Tedavi masrafları de önemlidir Doğru tanı konulmayan hastalarda tekrarlayan ve gereksiz antibiyotik tedavileri maliyeti artırmaktadır 4 Birlikte bulunabilen hastalıklar (sinüzit, orta kulak iltihabı, polipler ve astım) rinitlerin önemini artırmaktadır Özellikle astım ve rinit birlikteliği en fazla önemsenmesi gereken durumdur KAÇ ÇEŞİT ALERJİK RİNİT VARDIR? MEVSİMSEL Allerjik Rinit Halk arasında SAMAN NEZLESİ ya da YAZ NEZLESİ olarak ta bilinir Ağaç poleni, çayır poleni ve yabani ot polenlerine karşı allerji gelişmesi sonucunda ortaya çıkar Şikayetler bu allerjenlerin atmosferde yoğun olduğu dönemlerde belirgindir Hastalığın yıl içindeki süresi, yaşanılan coğrafi bölge ve iklim ile yakından ilişkilidir Polen mevsimi dışında hastalar genellikle rahattır Ancak polenlerin atmosferde yoğun olduğu ilkbahar aylarında günler boyu devam eden ve yaşam kalitesini bozan allerjik rinit şikayetleri vardır YIL BOYUNCA DEVAM EDEN (SÜREKLİ) Allerjik Rinit Allerjenlere temasın yıl boyu devam ettiği ve şikayetlerin genellikle tüm yıla yayıldığı allerjik rinit şeklidir Neden olan allerjenler ev tozu akarları (mite), hamamböcekleri, ev hayvanı allerjenleri (kedi, köpek, hamster gibi), ve mantar sporlarıdır (küf) MEVSİMSEL ARTIŞ GÖSTEREN SÜREKLİ Allerjik Rinit Allerjenlere temasın yıl boyu devam ettiği ve şikayetlerin genellikle tüm yıla yayıldığı allerjik rinit şeklidir Neden olan allerjenler ev tozu akarları (mite), hamamböcekleri, ev hayvanı allerjenleri (kedi, köpek, hamster gibi), ve mantar sporlarıdır (küf) MESLEKSEL Allerjik Rinit Çalışma ortamındaki allerjenlere ya da irritan (tahriş edici) maddelere bağlıdır Hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi allerjik rinit bulguları çalışma ortamına girdikten sonra ortaya çıkar Hastalar hafta sonlarında ve tatillerde rahattır Allerjik Rinitlerde Şikayetleri Tetikleyen Faktörler MEVSİMSEL ALLERJİK RİNİTLERDE: Polenlerin türü, şikayetlerin süre ve şiddetini belirler * İlkbaharın erken dönemlerinde ortaya çıkan allerjik rinit genellikle ağaç polenlerine bağlıdır *Hastanın çayır poleni allerjisi varsa şikayetler genellikle ilkbaharın ilerleyen aylarında ve yaz başında ortaya çıkmaktadır *Yabani ot polenleri ise yaz ortasından başlayıp sonbahara kadar allerjik rinit şikayetlerine neden olur YILBOYU DEVAM EDEN ALLERJİK RİNİTLERDE: En önemli allerjen ev tozu akarlarıdır (mite) Hastanın yaşadığı ortamda sürekli olarak akar allerjenlerine maruz kalması şikayetlerinin yılboyu devam etmesine neden olur Hamamböcekleri de önemli bir ev içi allerjen kaynağıdır Allerjisi olanlar, hamamböceği allerjenlerine maruz kaldıklarında rinit şikayetleri ortaya çıkmaktadır Diğer bir ev içi allerjen ise ev hayvanı allerjenleridir Özellikle kedi antijenleri çok önemlidir Bulaştığı ortamda aylarca varlığını devam ettirebilir Sadece ev içinde değil, okul, işyeri ve toplu taşıma araçlarında da yüksek düzeylerde tespit edilmiştir Ayrıca mantar (küf) allerjisi olanlarda, eviçi mantarlara maruziyet şikayetleri tetikleyecektir TÜM BU ALLERJENLER DIŞINDA: Allerjik rinitlerde, burun mukozası çok hassas bir hale geldiğinden, birçok faktör allerjen yapısında olmasa bile hastalarda şikayetleri başlatır Bu faktörlerin en başında sigara dumanı gelir Bu nedenle allerjik rinitli hastalar kesinlikle sigara kullanmamalı ve sigara dumanına maruz kalmamalıdır İyi kokular (parfüm, deodorant), keskin kokular (deterjan, sabun, çamaşır suyu), kötü kokular ve hava kirliliği de allerjik rinitli hastalarda şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır Allerjik Rinitlerin Tedavisi 1 ALLERJENLERDEN KORUNMA Tedavinin en önemli basamağıdır Hastaları ev içi allerjenlerden korumak büyük oranda mümkündür (Ayrıntılı bilgi için ) Polen allerjilerinde ise korunma zordur Ama yine de alınaBilecek bazı önlemler vardır: Polenlerin en yoğun olduğu sabahın erken saatlerinde mümkünse dışarı çıkılmamalı, Evin havalandırılması öğleden sonra yapılmalıdır Dış ortamdan kapalı ortama girince, burun içi ve gözler su ile yıkanmalıdır Mümkünse seyahat ederken araba pencereleri kapalı tutulmalıdır Ayrıca polen filtreleri de fayda sağlamaktadır 2 İLAÇ TEDAVİSİ Şikayet giderici ilaçlar (antihistaminler): Burun akıntısı, hapşırma, kaşıntı ve burun tıkanıklığının geçici süreyle ortadan kalkmasını sağlarlar Tedavi edici ilaçlar: En önemlisi, çok düşük dozlarda kortizon içeren burun spreyleridir Burundaki allerjik reaksiyonu tedavi ederler Bu ilaçlar ağız yoluyla kullanılan kortizonlu haplardan çok farklıdır Allerji Uzmanı hekim kontrolünde ve doğru uygulama ile uzun süre kullanılabilen, emniyetli ilaçlardır 3 AŞI TEDAVİSİ (İmmünoterapi): Hiçbir tedavi allerjik genetik yapıyı ortadan kaldıramaz Ancak, immunoterapi yani allerji aşısı, şikayetleri başlatan en önemli faktörler olan allerjenlere karşı duyarlılığı büyük oranda azaltılabilirAşı tedavisi bilgi ve tecrübe gerektirir Tedavinin EMNİYETLİ ve BAŞARILI olması için, allerji testlerinin uygulanması, aşı kararının verilmesi, planlanması ve sürdürülmesi mutlaka bu konuda ihtisas sahibi ALLERJİ UZMANLARI tarafından yapılmalıdır |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !ASTIM (Bronşiyal Astma): Astım nedir? "ASTIM, HAVAYOLLARININ (BRONŞLARIN) KRONİK (MÜZMİN) İNFLAMASYONU (YANGI, İLTİHAB) İLE SEYREDEN, NEFES DARLIĞI, HIŞIRTILI SOLUNUM VE ÖKSÜRÜKLE KARAKTERİZE BİR HASTALIKTIR" Astımın tarifi genel bu şekilde yapılır Bu tanımlamanın ayrıntılarına gelince; HAVAYOLU NEDİR? Havayolu, yani bronşlar, akciğerler içinde bir ağacın dalları gibi yayılan ve solunan havayı akciğer dokusu içine dağıtmakla görevli kanallardır Havayollarının iç kısmını mukoza adı verilen ince bir örtü kaplar, bunun altında hücrelerden, kan damarlarından ve salgı bezlerinden oluşan submukoza tabakası yer alır En dışta da hava yollarını bir kuşak gibi saran kas (adale) tabakası vardır Havayolları uçlara doğru incelir ve alveoller adı verilen hava keseleri ile sonlanır ASTIM BELİRTİLERİ NASIL OLUŞUR? Astım havayollarının hastalığıdır Astımda havayollarının mukoza ve submukoza tabakalarında inflamasyon (yangı) vardır Havayolları her türlü uyarana karşı (allerjenler, enfeksiyonlar, iyi ve kötü kokular, sigara dumanı vb) hassas hale gelir Uyaranlar havayollarını saran kasların kasılmasına, salgı bezlerinin aşırı salgı yapmasına ve sonuçta da havayollarının daralmasına neden olur Bu olaylar sonucunda astımın klinik belirtileri ortaya çıkar ASTIM BELİRTİLERİ NELERDİR? Astım nedeniyle daralmış olan havayollarından geçen hava miktarı azalacaktır Yani akciğerlere yetersiz hava gidecek ve hasta NEFES DARLIĞI hissedecektir Daralmış havayollarından güçlükle geçen hava HIŞIRTIya (VİZİNG) ve HIRILTILI SOLUNUMa neden olacaktır Havayolları sadece kasların kasılmasıyla daralmaz Aynı zamanda salgı bezlerinin de salgısı artmıştır ve bunlar da havayollarını tıkamaktadır Bu da ÖKSÜRÜK ve BALGAM ÇIKARTMA şikayetlerine neden olacaktır Yandaki resimlerde, salgısı artmış ve daralmış bir havayolunun gerçek ve şematik görünümleri yeralmaktadır |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !GIDA ALLERJİSİ: Genel Bilgiler Gıdalar insan vücudunda birçok reaksiyona (tepkimeye) neden olabilir Ancak gıdalara bağlı her reaksiyon allerji değildir Gıdalarla oluşan reaksiyonların bir kısmı, o gıdayı alan her insanda oluşabilen reaksiyonlardır Bunlar gıdalar içinde bulunan toksik veya mikrobik maddelere bağlıdır Gıdalarla oluşan reaksiyonların diğer bir kısmı ise, sadece bazı kişilerde oluşur Genel olarak 2 gruba ayrılır: 1 Allerjik olmayanlar: Örnek; doğuştan bir enzim eksikliği (süt bazı insanlarda karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve ishale neden olabilir Bu genellikle süt içindeki laktoz adlı şekeri parçalayan laktaz enzimi eksikliğine bağlıdır) 2 Allerjik gıda reaksiyonları Gıda allerjileri ne oranda görülür? Gıda allerjileri erişkinlerde %1, çocuklarda %25 oranında görülmektedir Bu sayılar iki önemli noktayı işaret eder: 1 Çocuklarda gıda allerjileri daha sıktır, 2 Gıda allerjilerinin bir kısmı yaşla birlikte kaybolmaktadır Ancak astım ve allerjik nezle gibi diğer allerjik hastalıklarda olduğu şekilde, gıda allerjilerinin de görülme sıklığı artmaktadır En çok hangi gıdalar allerjiye neden olur? Gıda allerjilerinin %90’ı; Çocuklarda Süt Yumurta Yerfıstığı Buğday Soya Fındık, ceviz Erişkinlerde Yerfıstığı Fındık, ceviz Balık Deniz kabukluları Gıdalar arasında çapraz reaktivite nedir? Bağışıklık cevapları maddelerin tamamına değil, “epitop” adı verilen bazı özel allerji yapıcı bölgelerine karşı gelişir Gıdalar ve diğer allerjenler arasındaki bu allerji yapıcı bölge benzerliği, çapraz reaksiyonlara neden olabilir Gıda-gıda, gıda-polen, gıda-mite ya da gıda-lateks şeklinde çapraz reaksiyonlara rastlanmaktadır Örnek olarak, inek sütüne allerjisi olanlar, koyun veya keçi sütüne karşı çapraz allerjik reaksiyon verebilirler Diğer örnekler; İstakoz - Karides – Yengeç Mite – Kabuklu deniz ürünleri Lateks – Kestane, Avakado, Muz Gıda allerjilerinde ne gibi bulgular görülür? Bir gıda farklı kişilerde farklı semptolara neden olabilir Aynı kişide farklı zamanlarda farklı semptomlara neden olabilir Aynı kişide farklı dozlarda farklı semptomlara neden olabilir Mide barsak sistemi Bulantı-kusma Karın ağrısı, krampları İshal Solunum sistemi Nezle Astım Soluk borusunda ödem Deri Kaşıntı Kızarıklık Ürtiker ve anjioödem Egzema Anafilaksi Bu bulguların hemen tamamının birarada olabildiği, ayrıca tansiyon düşüklüğü, kalp atım sayısında artma ve şuur kaybı ile seyredebilen en ağır allerjik reaksiyondur Gıda allerjisi ile birlikte olan klinik tablolar “Çölyak hastalığı”, “Eozinofilik gastroenterit” gibi sindirim ve barsaktan emilim bozukluğuna, sonuçta büyüme, gelişme geriliğine neden olan hastalıklar Astım, rinit ve diğer solunum yolu hastalıkları Atopik dermatit (egzama) Gıda allerjisi ile ilişkisi tartışmalı olan klinik tablolar İrritabl kolon (huzursuz barsak) Migren Hiperaktivite ve dikkat eksikliği sendromu İltihabi barsak hastalığı Depresyon Enürezis (uykuda idrar kaçırma) Kronik yorgunluk sendromu Epilepsi (sara hastalığı) |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !İLAÇ ALLERJİLERİ: Tanımlama ve Klinik Bulgular İlaç allerjileri ve ilaç reaksiyonları çok sık gözlenen, ancak hakkında çok fazla bilgi sahibi olunmayan konulardır Eksik ya da yanlış bilgilendirilme, hastalarda çoğu kez gereksiz endişelere hatta ilaç kullanma korkusuna neden olmaktadır İlaç allerjilerinin teşhis ve tedavisinde hasta-hekim işbirliği çok önemlidir Bu nedenle hastaların bilmesi gereken bazı genel konular vardır İLAÇ ALLERJİSİ NEDİR ? İlaç allerjisi, bağışıklık sisteminin ilaçlara karşı geliştirdiği aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır İlaç ilk kullanımda bağışıklık sistemi tarafından tanınır ve o ilaca karşı duyarlılık gelişir Daha sonraki kullanımlarda ise allerji ortaya çıkar Bu olay, her birey için geçerli değildir Aynı ilaç bir hastada allerjiye neden olurken, diğer bir hastada sorunsuz olarak kullanılabilir Çünkü ilaç allerjilerinin gelişmesinde birçok faktör söz konusudur ve bu faktörler çoğu kez her birey için farklıdır Teorik olarak her ilacın allerjik reaksiyon oluşturma kapasitesi vardır Çünkü ilaçlar bağışıklık sistemi için “yabancı” maddelerdir Bağışıklık sistemi yabancı olan herşeyi tanıma ve gerekirse müdahale etmek üzere programlanmıştır İLAÇLARLA GELİŞEN HER REAKSİYON ALLERJİ DEĞİLDİR Kullanım dozlarında görülebilen çeşitli yan etkiler, yüksek dozlarda kullanımlara bağlı istenmeyen etkiler ve bazı durumlarda ortaya çıkan reaksiyonlar da çoğu kez hatalı olarak “allerji” olarak yorumlanmaktadır İLAÇ ALLERJİLERİNDE BELİRTİLER NELERDİR ? 1 Sık görülen belirtiler : İlaç allerji ve reaksiyonlarında en sık deri belirtileri gözlenir ÜRTİKER : Değişik büyüklüklerde olan kaşıntılı kabarıklıklardır “Kurdeşen” veya “dabaz” olarak ta adlandırılır ANJiOÖDEM: Derinin alt tabakalarında sıvı birikmesi yani ödem ile ortaya çıkan şişliklerdir Genellikle yüz, göz kapakları, dudaklar ve genital bölgede oluşur İLAÇ DÖKÜNTÜSÜ : Deriden hafifçe kabarık, küçük, genellikle kaşıntılı, kızamık benzeri döküntülerdir SABİT İLAÇ DÖKÜNTÜSÜ : Sorumlu olan ilaca her maruziyette, daha öncekiyle aynı deri bölgesinde ortaya çıkan bir çeşit allerjik döküntüdür 2 Daha seyrek görülen belirtiler: GÖZ VE ÜST SOLUNUM YOLLARINDA Gözlerde kızarıklık ve kaşıntı, burun tıkanıklığı ya da burun akıntısı, burunda kaşıntı ve hapşırma ALT SOLUNUM YOLLARINDA Solunum zorluğu, hışırtılı solunum (vizing), öksürük KALP VE DAMAR SİSTEMİNDE Çarpıntı (nabız sayısında artma), tansiyon düşüklüğü MİDE BARSAK SİSTEMİNDE Bulantı – kusma, karın ağrısı ya da karın krampları SİNİR SİSTEMİNDE Şuur bulanıklığı, bayılma 3 Anafilaksi (allerjik şok) : Nadir de olsa tüm sistemlere ait bu bulguların hepsi birarada görülebilir ve anafilaksi olarak adlandırılır İlaç allerjilerinin en ağır şeklidir |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #7 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !ARI ALLERJİSİ: Tanı ve Tedavi Hymenoptera allerjilerinin tanısında hastadan alınacak ayrıntılı bilgiler vazgeçilemez bir unsurdur Hastanın sokan arıyı tanımlamasına yönelik sorgulama önemlidir Ancak hastaların çoğu arıları birbirine karıştırmaktadır Bu nedenle böceğin soktuğu mekan, zaman ve yuvanın yeri ve şeklinin belirlenmesi sokan böceğin tespit edilmesinde daha fazla bilgi veren ayrıntılardır Sokulma yeri, klinik bulgular ve bu bulguların ortaya çıkış süresi, reaksiyonun seyri ve sonucu, tedavi gerekip gerekmediği ayrıntılı olarak sorgulanmalıdır Daha sonraki aşamalarda arı venomuna karşı gelişen antikorlar öncelikle kan testleri ile araştırılır Sonuç pozitif ise ve arı venom immunoterapisi yapılması gerekliliği varsa, arı venomlarıyla deri testleri uygulanır Ancak bu aşamalar her hastada gerekli değildir Ayrıca uygulanması ve değerlendirilmesi uzmanlık ve tecrübe gerektirir TEDAVİ Korunma: Arı sokmalarından en iyi korunma arılarla karşılaşmayı azaltacak önlemlerin alınmasıdır Arı allerjisi açısından risk altında olan bireylerin alacağı çok basit önlemler, çok etkili bir korunma sağlayacaktır Bahçe işleriyle uğraşanlar eldiven, uzun çorap ya da pantolon gibi giysilerle korunmalı ve dış ortamda daima kapalı ayakkabılar giymelidirler Mesleki maruziyet olmasa da, duyarlı bireyler de ev dışında benzer önlemler almalıdırlar Piknik alanlarında, çöp tenekelerinin yanında, meyve bahçelerinde dikkatli olunmalıdır Arıları cezbetmeleri nedeniyle saç spreyleri ve kokulu kozmetikler kullanmamalıdır Koyu ve mat renkli giysiler tercih edilmeli; parlak, beyaz ya da açık tonlarda giysiler giyilmemelidir Yemek kokuları özellikle yellow jacket’leri cezbedebildiğinden, açık havada yenilen yemekler ve pikniklerde dikkatli olunmalıdır Ayrıca hastalara Hymenopteraları öldürebilecek insektisidleri el altında bulundurmaları da önerilebilir Acil tedavi: Tüm önlemlere rağmen her zaman için arı tarafından sokulma ve sistemik reaksiyon gelişme riski vardır Bu nedenle duyarlı kişiler ve aileleri anafilaksi (allerjik şok) durumunda tıbbi yardım alıncaya kadar geçecek zamanda kendi kendine tedavi uygulayabilecek şekilde eğitilmelidir Bu tür acil tedaviler için geliştirilmiş birtakım tedavi kitleri vardır Bu kitlerde epinefrin otomatik şırıngası, turnike ve antihistamin tabletler yeralmaktadır Anafilaksi durumunda hayat kurtarıcı ilaç epinefrin olduğundan, hastaların özellikle epinefrini hangi durumda ve ne şekilde kullanmaları gerektiği konusunda eğitilmeleri şarttır Aşı tedavisi: Arı sokması sonucunda sistemik reaksiyon öyküsü olan ve daha sonraki muhtemel sokulmaların risk taşıdığı hastalarda uygulanır Allerjik olunan arının venomu çok düşük dozlardan başlanarak aşı şeklinde uygulanır Bu tedavi 4 yıl kadar sürer Bu tedavi uzmanlık ve tecrübe gerektirir |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #8 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !Atopik dermatit nedir? Atopik dermatit, derinin inflmasyonu (yangısı) anlamına gelir Genellike atopik egzama ya da allerjik egzama olarak adlandırılır Atopik kelimesi, hastaların önemli bir kısmında allerji öyküsü olması nedeniyle kullanılmaktadırAtopik dermatitli hastalarda allerjik rinit ya da astım gibi diğer allerjik bir hastalık ta bulunabilirAyrıca bu hastalarda, allerjik rinit veya astım ortaya çıkma riski normal populasyona göre daha yüksektir Atopik dermatit kimlerde ortaya çıkar? Atopik dermatit çocuklarda yaklaşık %15 ,erişkin hastalarda %3 oranında görülen bir hastalıktır Atopik dermatit hastalarının çoğunda şikayetler 5 yaşından önce ortaya çıkmaktadır Hasaların yaklaşık 2/3 ünde çocuk büyüdükçe (ergenlik dönemine doğru) şikayetler kendiliğinden kaybolmaktadır Ancak hangi hastalarda bu durumun gerçekleşebileceğini önceden tahmin ya da tespit edebilmek mümkün değildir Atopik dermatitin nedeni nedir? Nedeni tam olarak bilinmemektedir Genetik yani ırsi faktörler rol oynar Anne ya da babasından birinde atopik dermatit çocuklarda ortaya çıkma riski daha yüksektir (%60) Son yıllarda diğer allerjik hastalıklarda olduğu gibi atopik dermatit görülme sıklığı da artmıştır İklim değişiklikleri, hava kirliliği, allerjenler, diyetle ilişkili faktörler, enfeksiyonlar ve hayatın ilk yıllarında maruz kalınan diğer faktörler allerjik hastalıkların artışı ile ilişkilidir Atopik dermatit belirti ve bulguları nelerdir? Deri kurudur Deride belli bölgeler kızarık, kaşıntılı ve yangılıdır Belirtiler genellikle dirsek çukuru, diz arkası, el bileğinin iç kısmı, ayak üzeri, kulak kenarları, boyun ve göz çevresinde görülür Ancak atopik dermatitin etkilediği vücut bölgeleri yaşa göre değişebilmektedir (bakınız: fotoğraflarla atopik dermatit bulguları) Etkilenen deri bölgeleri KAŞINTILIDIR Kaşınan bölgelerde deri zamanla kalınlaşır ve üzerinde pulcuklar oluşur Bazen kaşıntılı deri bölgeleri üzerinde kabarcıklar ve iltihablanmalar (enfeksiyon) görülebilir Atopik dermatit şikayetleri zaman zaman şiddetlenebilir, bazen de kendiliğinden gerileyebilir ATOPİK DERMATİT: Fotoğraflarla klinik bulgular |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #9 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !LASTİK ALLERJİSİ DE NEYMİŞ? OLUR MU ÖYLE ŞEY? Çok nadir de olsa, malesef bu tür bir yorum duyabilirsiniz Evet Lateks hayati tehlike oluşturacak kadar ağır allerjik reaksiyonlara neden olabilir Bundan yaklaşık 2500 yıl önce Mayalar, “ağlayan ağaç” (Caa-o-chu -kauçuk- ağacı) özsuyunu kaplarda toplar, ayaklarını bu kapların içine sokar, sonra güneşte kurumasını bekler, ayaklarını vahşi ormanın tehlikeli böceklerinden koruyacak kauçuk ayakkabılar yaparlardı Aztekler de “tlachtli”adı verilen geleneksel oyunlarını kauçuk ağacı özsuyundan yaptıkları topla oynarlardı Kristof Kolomb’un nasıl zıpladığına akıl erdiremediği bu topu İspanya’ya getirmesiyle Avrupa lateks ile tanışmış oldu” Kauçuk, yani lateksin öyküsü böyle başlamıştır Bundan çok sonra, 1823 yılında Macintosh kumaşı kauçukla kaplayıp su geçirmez yağmurluğu üretti 1839 yılında da Goodyear, lateksin sülfür varlığında ısıtılması ile elastisite ve termostabilitesini artıran vulkonizasyon yöntemini buldu ve o günden sonra lateks (doğal lastik) hayatımıza her alanda girmeye başladı 1980 ‘li yıllarda Hepatit B ve hemen sonrasında da HIV (AIDS virusu) enfeksiyonlarının artmaya başlamasıyla, tıbbın her alanında lateks eldivenlerin kullanımı dramatik bir şekilde arttı Ve Allerji bilimi sıklığı gittikçe artan bir hastalık ile uğraşmaya başladı: Lateks allerjisi LATEKS NEDİR? Lateks, doğal lastik(ya da kauçuk) olarak tanımlanır Afrika ve Güneydoğu Asya’da yetişen Hevea brasiliensis adlı ağacın özsuyundan elde edilen ve birtakım işlemlerden geçtikten sonra günlük hayatımızda kullandığımız birçok malzemenin yapısına giren bir maddedir Doğal kauçuk, bütil ya da petrolatum türevi sentetik lastikten farklı bir maddedir LATEKS NE TÜR ALLERJİK REAKSİYONLARA NEDEN OLUR? Temas allerjisi (kontakt egzama) Lateks içeren ürünlerin temas ettiği deri yüzeyinde kızarıklık, kaşıntı, sulanma ve kabuklanma şeklinde belirtiler veren bir allerjidir Bu tür allerjilerde, lateks proteinleri değil, doğal lateks maddesinin işlenmesi sırasında (örnek: lastik eldiven üretimi) kullanılan merkaptobenzotiazol, tiuram ve karbamat gibi maddeler sorumludur Ama temas egzaması nedeniyle cilt bütünlüğü bozulduğundan, bu hastalarda lateks proteinlerinin cilt çatlaklarından emilmesiyle zaman içinde gerçek lateks allerjisi ortaya çıkabilmektedir Tip I lateks allerjisi Tip I ya da erken tip aşırı duyarlılık olarak ta adlandırılan bu hastalık, lateks allerjisinin en ciddi şeklidir İlk cümlede belirttiğimiz gibi hayati tehlike oluşturacak kadar ağır allerjik reaksiyonlara neden olabilir Burada doğrudan lateks maddesi içindeki proteinlere karşı allerji gelişmesi sözkonusudur Allerjiye yatkın bünyeli (atopik) kişilerde görülür Allerjik nezle, göz allerjisi, allerjik astım ve anafilaksi (allerjik şok) bulgularına neden olur Hava ile yayılan çok küçük lateks partikülleri solunum yollarına girdiğinde, aynı polen veya ev tozu allerjilerinde olduğu gibi allerjik reaksiyonları başlatır: Gözlerde kaşıntı ve sulanma, Burun akıntısı, Burun kaşıntısı, Hapşırma, Nefes darlığı, Hırıltılı ve hışırtılı solunum, Öksürük Göğüste sıkışma hissi, Deride kaşıntılı kabarıklıklar (ürtiker) ve şişlikler (anjioödem), ve tüm belirtilerin birarada olduğu, ayrıca kan (tansiyon) basıncı düşüklüğünün de eşlik ettiği anafilaksi KİMLERDE NE ORANDA GÖRÜLÜR? Toplumun genelinde % 25 Doktor ve hemşirelerde % 9-15 Diş doktorlarında % 4 Laboratuvar çalışanlarında % 3 Doğumsal idrar yolları anomalisi olan çocuklarda % 65 KİMLER RİSK ALTINDADIR? Atopik (allerjik) bünyeli kişiler Tekrarlayan ameliyat geçiren kişiler (doğumsal idrar yolları anomalisi, şant ameliyatları gibi) İdrar tutamama nedeniyle idrar yolu kateteri kullananlar (serebral palsy, felçli hastalar) Lateks üretiminde çalışan kişiler Doktor, diş doktoru, hemşire ve hasta bakıcılar LATEKS İÇEREN MATERYALLER Tıbbi malzemelerde Anastezi maskesi Bandajlar Tansiyon aleti manşonu Kateter ve sondalar Enjektör Aspiratör ucu Hava yolu tüpleri Elastik bantlı yüz maskeleri Besleme tüpleri Cerrahi eldiven Turnikeler İdrar sondaları ve torbaları Günlük hayatta Emzik, Biberon emziği Çocuk bezi Balon Kondom, Diyafram Elastik giysiler, Yağmurluk Silgi İlaç damlalığı Sıcak su torbası Spor malzemlerinin sap kısımları (ör:raket) Elastik bandaj Temizlik eldiveni Oyuncaklar Ayakkabı tabanı LATEKS İLE ÇAPRAZ REAKSİYON VERENLER ALLERJİ YAPICI PARÇACIKLARI LATEKSE BENZEYEN BAZI GIDALAR, LATEKS ALLERJİSİ OLAN KİŞİLERDE ALLERJİK BELİRTİLERE NEDEN OLABİLİR BUNA ÇAPRAZ REAKSİYON DENİR Lateks ile çapraz reaksiyon veren gıdalar şunlardır ÇOK YÜKSEK (Kesinlikle Yenmemesi Gerekenler) Muz Avakado Kivi Kestane ORTA DERECEDE Elma Havuç Kereviz Domates (Çiğ) Patates (Çiğ) Kavun DÜŞÜK DERECEDE Armut Kiraz-vişne Çilek Fındık İncir Çavdar Kayısı Erik Şeftali Ananas Üzüm Ceviz Soya LATEKS ALLERJİSİNDE TEDAVİ ve KORUNMA LATEKS ALLERJİSİNİN EN ETKİN TEDAVİSİ LATEKS İÇEREN ÜRÜNLER KULLANMAMAK, ÇAPRAZ REAKTİVİTE VEREN GIDALARI TÜKETMEMEKTİR Lateks içermeyen cerrahi eldivenler (vinil maddesinden yapılma) ve her türlü cerrahi malzeme (silikon içerikli) mevcuttur Lateks allerjisi olan hastalarda bu tür cerrahi malzemeler kullanılmalıdır Lateks allerjisi olan bir hasta ameliyata alınmadan önce mutlaka bir allerji uzmanı ile konsülte edilmeli ve allerji uzmanının kontrolünde hastaya özel şartlarda ameliyathane hazırlanmalıdır İdrar yolları anomalisi olan çocuklarda lateks içermeyen idrar sondaları kullanılmalıdır Her türlü tıbbi müdahalede (diş tedavileri dahil) doktora bilgi vermelidirler Lateks allerjisi olanlar, üzerlerinde bu allerjilerini tanımlayan bir belge taşımalıdır (acil müdahale edilmesi gerekendurumlarda sağlık personelini bilgilendirmek amacıyla) Lateks allerjisi olanlar tükettikleri her hazır gıdanın içeriğini kontrol etmelidir Lateks içeren kondom ve diyafram gibi doğum kontrol araçlarını kullanmamalıdır |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #10 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !Nikel Dermatiti Nikel bir çok metal eşyada bulunan bir maddedir Bir çok krom kaplı obje, hassas kişilerde reaksiyon oluşturabilecek miktarda nikel içerir Paslanmaz çelikten yapılan eşyalar nikel içerirler, fakat bu nikel sıkı bağlandığından nikel hassasiyeti olan kişiler için güvenlidir Nikel içeren küpeler kulak memesinde alerjiye neden olurlar ve nikel alerjisi bulunan kişilerde sıklıkla problem olurlar Kulak delmek için kullanılan iğneler veya küpe takılması ile alerji başlar Kulağı delmek için yalnızca paslanmaz steril iğneler kullanılmalıdır Delme işleminden sonra en azından üç hafta nikel içermeyen küpeler kullanılmalıdır Kıyafetlerdeki düğme, fermuar ve klips ve benzeri metal aksesuarlar nikel içerirler ve alerjiye neden olabilirler Nikel hassasiyeti bulunan kişiler kıyafetlerinde naylon aksesuarlar kullanmalıdır Nikel hassasiyeti bulunan kişilerde terleme dermatiti şiddetlendirir Nikel içeren objelerin terli bir deriye temasından 15-20 dakika sonra deride kaşıntı başlar: Döküntü bir iki gün içinde gelişir Eğer terleme yok ise aynı objelerin saatlerce teması herhangi bir probleme neden olmaz |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #11 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !Saç Boyaları Bir çok kişi saçlarını herhangi bir zorluk taşımadan boyar Bununla beraber bazı kişiler parafenilendiamine(PPD) karşı hassastırlar PPD kalıcı saç boyalarında kullanılan bir maddedir Bu madde saça uygulanmadan evvel peroksit gibi bazı kimyasallar ile karıştırılır PPDye alerjisi bulunan kişiler kalıcı saç boyalarını kullanmamalıdır PPD ye alerjisi olan kişilerin ¼ ü yarı kalıcı boyalara karşı da alerjiktir Bu nedenle uygulanmadan evvel pakette anlatıldığı gibi patch (yama) testi uygulanmalıdır PPD ye alerjik bir çok kimse kalıcı olmayan boyaları kullanmalıdır Bununla beraber az sayıda kişi bu maddelere karşı da hassasiyet gösterebilir Bazı kıyafetler PPD içerirken , bazı giysiler de PPD'ye karşı çapraz reaksiyon gösteren boyalar içerebilir Bunun sonucu olarak bu kişiler özellikle naylon ve polyester gibi sentetik maddelerden yapılmış, siyah renkteki elbiseleri giyemez PPD ye hassasiyet gösteren olguların %25 i PPD ile ilişkili olan ve lokal anestezi için kullanılan benzokain maddesine karşı alerjiktir |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #12 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !Deri Bakım Ürünleri Parfüm, losyon ve kozmetikler alerjik kontakt dermatite neden olabilir Bazı kişiler kozmetik ürünlerdeki koku maddelerine hassastır Diğer bir kısım hastalar ise kozmetik maddelere bozulmayı engellemek için konulan Koyuyucu maddelere karşı alerji gelişebilir Koku veren maddeler karşı alerjisi olanlar kokusuz kozmetik ürünleri kullanmalıdır Fakat kokusuz ürünler bile, içerdikleri kimyasalların kokusunu gidermek amacıyla eklenen kokuları ihtiva edebilir Gerçekten prezervatif (koruyucu) madde içermeyen ürün çok azdır Koruyuculara karşı olan alerji patch (yama) testi ile saptanabilir Kromatlar Krom içeren kromatlar sıklıkla alerjik kontakt dermatite neden olur Kromatlar çimento, deri, bazı kibritler, boyalar ve paslanmayı giderici ürünlerde bulunur Bu madde ile temas, otomobil, kaynak, çimento, döküm işleri, yol yapımı işleriyle uğraşanlarda sıktır Kromatlar açık kahve renkteki deri ayakkabı ve kıyafetlerin yapımında da kullanılır Ayakkabı dermatitleri kromat içeren deri ürünlerinin kullanılması sonucunda oluşur Tedavi Alerjik kontakt dermatiti olan kişiler aşağıdaki kurallara uymalıdırlar: * Reaksiyona neden olan maddeden uzak kalınmalıdır Dermatoloji uzmanları etken olan maddeler ve bunlardan korunma konusunda hastalarını bilgilendirir * Alerjen maddeyi içermeyen ürünler kullanımı alerjik reaksiyon gelişimini engeller Dermatoloji Uzmanınızdan bu ürünler hakkında bilgi alınız |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #13 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !ALLERJİ TESTLERİ Allerji varlığı ortaya koyan testlerdir Diğer bir deyişle mevcut hastalığın allerjik bir nedeni varsa onu belirleyen testlerdir Allerji biliminde allerji testlerinin yeri ve önemi büyüktür ALLERJİ TESTLERİ HANGİ HASTALIKLARDA YAPILIR? Solunum yolu allerjileri (allerjik nezle ve astım) Gıda allerjileri Arı allerjileri İlaç allerjileri (bazılarında) Deri allerjileri (ürtiker ve anjioödem) Egzamalar (kontakt dermatit ve atopik dermatit) AYRICA; Tekrarlayan veya uzun süre devam eden SİNÜZİT, ÖKSÜRÜK, ORTA KULAK İLTİHABI ya da KONJUNKTİVİT (gözlerde kızarıklık ve kaşıntı hali) gibi durumlarda da yapılmasında fayda vardır UYGULANAN TESTİN HASTAYA FAYDALI OLMASI İÇİN; En uygun test materyali belirlenmeli Test doğru, yani tekniğine uygun olarak uygulanmalı Elde edilen sonuçlar doğru yorumlanmalıdır Hatalı uygulanmış veya yanlış yorumlanmış allerji testleri, gereksiz tedavilere ya da maddi kayıplara neden olmaktadır Bu testlerin yapılmasına, allerji konusunda uzman (yani Allerji ve/veya Klinik İmmünoloji ihtisası olan) hekimler tarafından karar verilmeli ve uygulanmalıdır (ANCAK, ülkemizde -maalesef- allerji ve klinik immünoloji uzmanı olmadığı halde test maddeleri satın alıp allerji testlerini uygulayanlara rastlanmaktadır) 1 PRİCK TEST (EPİDERMAL TEST) En sık uygulanan allerji testidir Hastaya ağrı ya da acı vermeyen, kısa sürede neticelenen bir testtir Allerjik rinit (allerjik nezle), allerjik astım, ürtiker (kurdeşen ya da dabaz), gıda allerjisi, arı allerjisi gibi hastalıklarda uygulanır Genellikle kolun iç kısmına yapılır Allerjen içeren sıvı test materyali deriye damlatılır Derinin en üst tabakasında küçük bir çizik oluşturularak allerjenin deriye sızması ve buradaki “allerji hücreleri” ile birleşmesi sağlanır Bu uygulama “lancet” adı verilen steril ve tek kullanımlık ucu sivri materyallerle yapılır Test uygulandıktan sonra 10-15 dakika beklenir ve takiben elde edilen deri cevapları değerlendirilir Birtakım ilaçlar, prick testin hatalı sonuçlar vermesine neden olur: a Antihistaminler yani allerji tedavisinde kullanılan ilaçlar b Gribal enfeksiyonların tedavisinde kullanılan ilaçlar c Bazı öksürük şurupları d Mide hastalıklarının tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar e Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar Bu nedenle; Kullanmakta olduğunuz ilaçlar, test planlama aşamasında doktorunuz tarafından size sorulacaktır HALEN ya da YAKIN ZAMANDA kullanmış olduğunuz TÜM İLAÇLARI doktorunuza bildiriniz Allerji testi planlanıp randevunuz verildikten sonra, herhangi bir ilaç kullanmanız gerekirse, lütfen bu ilacın yapılacak olan testlere etkisinin olup olmadığını doktorunuza danışınız 2 İNTRADERMAL TEST Uygulama amacı ve genel prensipler Prick test ile aynıdır Ancak uygulama yöntemi ve kullanılan allerjenler farklıdır Kapalı steril şişelerdeki allerjenler, çok ince uçlu bir enjektör (iğne) ile derinin biraz daha derin kısmına çok küçük miktarlarda enjekte edilir Test sonuçları 15-20 dakika beklendikten sonra değerlendirilir 3 YAMA TESTİ (PATCH test) Bu test öncekilerinden farklı amaçlarla yapılır ve daha uzun sürede değerlendirilir Temas egzaması (kontakt dermatit) olan hastalarda, egzamaya neden olan maddeleri belirlemek amacıyla uygulanır Yama testi sonuçları 48 - 72 saat sonra değerlendirilir Bu süre içinde test materyali yerinden çıkartılmamalı ve ıslatılmamalıdır 4 KANDA YAPILAN TESTLER Değişik nedenlerle allerji deri testlerinin uygulanamadığı ya da deri test sonuçlarının çelişkili olduğu durumlarda kan örneği alınarak yapılan testlerdir Bu tür testler için aç karnına kan örneği verilmelidir KALP, ŞEKER HASTALIĞI ya da YÜKSEK TANSİYON gibi nedenlerle kullanmakta olduğunuz HAYATİ ÖNEM TAŞIYAN İLAÇLARINIZI allerji testini etkiler kaygısıyla KENDİ KENDİNİZE KESMEYİNİZ |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #14 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !ASPİRİN İNTOLERANSI Asetil salisilik asit ya da herkesin bildiği adıyla Aspirin, sık kullanılan ve reçetesiz satılan, ağrı kesici ve ateş düşürücü bir ilaçtır HER İLAÇTA OLDUĞU GİBİ Aspirin de bazı hastalarda allerjiye neden olabilir Aspirin allerjisi, astım ve kronik ürtiker gibi hastalığı olanlara aspirin (asetil salisilik asit) kullanmaması öğütlenmektedir Ancak asetil salisilik asit içeren tek ilaç Aspirin tablet değildir Farklı isimlerde birçok muadil (eşdeğer) ilaç vardır AYRICA, “antiromatizmal ilaçlar” olarak ta tanınan Non-Steroid Antiinflamatuvar (NSAİ) ilaçlar da aspirine benzer şekilde etki etmektedir SULFONAMİD ALLERJİSİ Sulfonamidler ilk keşfedilen antibiyotiklerden birisidir Diğer birçok ilaçta olduğu gibi sulfonamidler de bazı hastalarda allerjik reaksiyonlara neden olmaktadır İlaç allerjilerinden korunmanın yolu, allerjiye neden olan ilacın kullanılmamasıdır İlaçlar kimyasal maddelerdir ve bazen kimyasal yapıları birbirine benzemektedir Bu kimyasal benzerlik nedeniyle oluşan allerjik reaksiyonlara “çapraz reaksiyonlar“ denir Bir ilaca karşı allerjisi olan hastaların, çapraz reaksiyon veren ilaçları da kullanmaması gereklidir |
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası ! |
10-11-2012 | #15 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Allerji Nedir ? Allerji Dosyası !METAMİZOL ALLERJİSİ Metamizol ya da herkesin bildiği adıyla Novalgin, sık kullanılan ve reçetesiz satılabilen, ağrı kesici ve ateş düşürücü bir ilaçtır HER İLAÇTA OLDUĞU GİBİ Novalgin de bazı hastalarda allerjiye neden olabilir Novalginle reaksiyonların diğer ilaçlara oranla daha sık görülüyor gibi olmasının nedeni çok yaygın olarak kullanılmasıdır (penisilinler ve aspirinde olduğu gibi) İlaç allerjilerinin kalıcı (kesin) tedavisi yoktur Allerjik reaksiyonların tekrarlamaması için yapılabilecek tek şey sorumlu olan ilacı kullanmamaktır ANCAK bu her zaman kolay olmamaktadır Çünkü; 1 Aynı ilacın farklı isimlerde birçok eşdeğeri (muadili) bulunabilir 2 Aynı etken maddenin farklı jenerik isimleri olabilir Bu sayfada Novalgin yani METAMİZOL adlı ilacın değişik etken madde isimleri ve piyasadaki eşdeğerleri (muadilleri) sunulmuştur Novalgin ile reaksiyon (allerji) öyküsü olan hastalar bu ilaçları kullanmamalıdırlar ETKEN MADDENİN DİĞER ADLARI: = Dipiron (Dipyrone) = Metamizol (Methamizole) = Metilmelubrin (methylmelubrin) = Novamin sülfon (Novamine sulfone) |
|