Varsam(Halüsilasyon)

Tarsanı, gerçek ortamda belirli bir duyuma neden olabilecek / hiçbir uyarı yokken kişinin bunu duyumsadığına inanmasıdır W Psikolojide bu tür varsanılar yanılsamalardan, yorumlamalardan ve normal kişilerin fizyolojik var sanılarından ayrı tanımlanır Yanılsamalar gerçek duyumsal verilerin çarpıtılmasıdır; kişinin trenin sesini bir ezgi gibi algılaması buna Örnektir Yorumlamada kişi gerçek duyumsal verilere dayanan, ama yanlış olabilen kanılara varır; örneğin herhangi bir seslenmeyi kendine yönelikmiş gibi yorumlar Normal kişi-lerin fizyolojik varsanılarının en iyi örneği ise rüyalardır Buna karşılık insanın bilinçliyken yaşadığı kaybolmayan varsanılar, genellikle gerçekten var olup olmadığıyla ilgilenmediği ruhsal-duyumsal olgulardır Varsanılar iki grupta toplanabilir Birinci grupta ruhsal ve duyumsal varsanılar yer alır Bunlar belirgin duyumsal özellikler taşır ve herhangi bir duyuyla ilgili olabilir Görme, işitme, koku, tat ve dokunma varsanıları bu gruba girer İkinci grupta ruhsal varsanılar yer alır Bunlar kişinin varsam etkinliğini duyusal bir izlenim olarak değil, bir duygu ya da düşünce olarak yaşadığı var sanılardır İçten gelen sesler, düşüncenin yankılanması buna örnektir Ruhsal varsanıda varsam olgusunun temel özelliği olan duyularla algılama gerçekleşmediğinden bunlara yalancı varsam (pseudohalüsinasyon) adı da verilir Bazı varsanılar ise belirli hastalıklarda görülür; örneğin kronik alkol ve kokain bağımlılarında hayvan görme (zoopsi) görsel bir varsanıdır Varsam yaşayan kişilerin davranışları değişir Vahşi hayvanlardan kaçmak, tehlikeli düşmanlardan korunmak, düşsel seslerle konuşmak, bakışları hareketsizleştirmek, kulağını uzatmak gibi davranışlar ortaya çıkarUykuya Dalarken Yaşanan Varsanılar Uykuya dalma sırasında yaşanan (hipnagojik) varsanılar gerçek uykuda görülen rüyalardan farklıdır Bunlar genellikle görseldir, bazen ürkütücü olabilir Normal kişilerde de özellikle sıkıntı ve gerginlik dönemlerinde sık sık ortaya çıkar Uyku öncesi varsam yaşayan kişi bunun düşsel bir deneyim ya da kendisinin uyuklamakta olduğunu kabul etmez Bu varsanılar anestezi sırasında ve bazı maddelerin etkisi altında da yaşanabilir Özellikle sıkıntılı kişilerde belirli bir hastalığın ön belirtisi olabilir Benzer varsanılar uyanmadan hemen önce de görülebilirBaşta şizofreni olmak üzere akıl hastalıklarında en çok rastla-nan varsanılar işitseldir Bu sesler hastaya yöneliktir, ondan söz eder, onun görüşlerini yansıtır ya da belirsiz bir nitelik taşır Kişi bu sesleri dış ya da iç bir kaynağa bağlayabilir ve gerçek oh duğundan kuşku duymaz İşitsel dışında görsel ve tat, koku ya da dokunmayla ilgili varsanılar da yaşayabilirÖzellikle işitsel varsanılar kişinin davranış ve duygulanımını büyük Ölçüde etkiler Hasta endişelidir; yanıtları anlamsızdır; bir komut ya da gözleme uyumsuz tepkiler gösterir Normal kişiler de telefonun çaldığını duyma ya da yanık kokusu alma gibi varsanılar yaşayabilir Bunlara daha çok uykuya dalarken ya da uykudan uyanırken rastlanırVarsanılar birçok ruhsal ve sinirsel hastalık sürecinde ortaya çıkabilir Bilinç ya da düşünsel işlevlerde belirgin bir bozukluğun eşlik etmediği varsanılar, yorumlama yeteneği ve bilinçte belirgin bozuklukların görüldüğü gerçek varsanılardan ayrı tutulur Histeride çok canlı ve ayrıntılı varsanılar yaşanabilir

Halisinoz

Halüsinoz birçok değişik anlamda kullanılan bir terimdir Bunlar şöyle özetlenebilir:

? Kronik alkol bağımlılarmda görülen akut ruhsal sendrom Üç Önemli belirtisi vardır: Bilincin açıklığı, ruhsal çöküntü bunaltı durumu, genellikle işitsel tipte ruhsal ve duyumsal bozukluklar

? Varsanıların eşlik ettiği delirium

? Yabancılık duygusuyla yaşanan bozukluk Duygusal açıdan gerçek bir katılım olmadığından kişi yaşadığı olguya düşsel bir anlam yükler Oysa varsam yaşadığında kişi bu bozukluğu gerçek sanır? Beyin sapı lezyonlannda ortaya çıkan görsel tipte ruhsal ve duyumsal bozukluklar Hastanın gözünün önünden bir film gibi hareket halinde insanlar, hayvanlar, renkli ve canlı görüntüler geçer Hasta genellikle bunların bir görüntü olduğunun bilincindedir; ama çoğu kez bilinç düzeyinde bir bozukluk şaşırmasına yol açar ve halüsinoz varsanıya dönüşebilir