Kırım Muhtar Cumhuriyeti Tatar Özerk Yönetimi

**Şengül Şirin** · 08-01-2009

Kırım Muhtar Cumhuriyeti Tatar Özerk Yönetimi

Yüzölçümü: 26 140 km2
Nüfusu: 2 700 000
Başkenti: Akmescit Karadeniz'in kuzeyinde bir yarımadaolan Kırım, Ukrayna'ya bağlı muhtar bir Cumhuriyettir

Kırım Türkleri Tatar ÖzerkYönetimi olan Kırım Tatar Milli Meclisi tarafından yönetilmektedir

ÖnemliŞehirleri, Akmescit, Akyar, Yalta'dır

Tarihçesi

Türkler 430 yılından itibaren Kırım'ayerleşmeye başlamışlar; 13

asırdan itibaren ise Kırım Tatarları adınıalmışlardır

Önceleri Altınorda Devleti içinde yeralmışlar, daha sonra isesınırları Moskova'ya kadar ulaşan Kırım Hanlığı'nı kurmuşlardır

1475'tenitibaren Kırım Hanlığı ile Osmanlı İmparatorluğu tek devlet gibi yakınlaşınca,Osmanlı İmparatorluğu'nun hudutları Rusya'nın güney hudutlarına kadaruzanmıştır

Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında 1774 yılında imzalananKüçük Kaynarca anlaşması ile Kırım Hanlığı Osmanlı himayesinden çıkmıştır

Rus işgaline maruz kalan Kırım Türklerinin esaret yılları böylece başlamıştır

Yerli halkı başka bölgelere göçe zorlanmıştır

En büyük göçdalgaları 1792, 1860-63, 1874-75, 1891-1902 seneleri arasında olmuştur

Rus çarlığı1917 yılında Bolşevik ihtilâli ile parçalanınca Kırım'ın Bağımsızlık yolu daaçılmıştır

9 Aralık 1917'de Kırım Tatar Milli Kurultayı toplanmış; 26 Aralık1912'de Kırım Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu ilân edilmiştir

Kırım, Nisan 1918'deAlmanlar tarafından da belli bir süre işgal edilmiş; 1920 yılının sonlarına doğrutekrar Bolşeviklerin eline geçmiştir

1921 yılında Kırım Muhtar Sovyet SosyalistCumhuriyeti kurulmuş ve Rusya'ya bağlanmıştır

18 Mayıs 1944 yılında KırımTatarları, Kırım'dan topluca sürgün edilmişlerdir

Sovyet Hükümeti, 25

6

1945yılında yayınladığı Kararname ile Kırım Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'niortadan kaldırmış; Kırım, oblast statüsüne getirilerek yine Rusya'ya bağlıkalmıştır

Kruşçev, Rus-Ukrayna kardeşliğinin 1000

yılı münasebetiyle KırımOblastı'nı Rusya'dan alarak Ukrayna'ya bağlamıştır

Kırım Bölgesi bugünUkrayna'ya bağlı Muhtar bir Cumhuriyettir

Cumhuriyet içerisinde ise Tatar Özerkyönetimi bulunmaktadır

08-01-2009	#1
Şengül Şirin	Kırım Muhtar Cumhuriyeti Tatar Özerk Yönetimi Kırım Muhtar Cumhuriyeti Tatar Özerk Yönetimi Yüzölçümü: 26 140 km2 Nüfusu: 2 700 000 Başkenti: Akmescit Karadeniz'in kuzeyinde bir yarımadaolan Kırım, Ukrayna'ya bağlı muhtar bir Cumhuriyettir Kırım Türkleri Tatar ÖzerkYönetimi olan Kırım Tatar Milli Meclisi tarafından yönetilmektedirÖnemliŞehirleri, Akmescit, Akyar, Yalta'dır Tarihçesi Türkler 430 yılından itibaren Kırım'ayerleşmeye başlamışlar; 13 asırdan itibaren ise Kırım Tatarları adınıalmışlardır Önceleri Altınorda Devleti içinde yeralmışlar, daha sonra isesınırları Moskova'ya kadar ulaşan Kırım Hanlığı'nı kurmuşlardır 1475'tenitibaren Kırım Hanlığı ile Osmanlı İmparatorluğu tek devlet gibi yakınlaşınca,Osmanlı İmparatorluğu'nun hudutları Rusya'nın güney hudutlarına kadaruzanmıştır Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında 1774 yılında imzalananKüçük Kaynarca anlaşması ile Kırım Hanlığı Osmanlı himayesinden çıkmıştırRus işgaline maruz kalan Kırım Türklerinin esaret yılları böylece başlamıştırYerli halkı başka bölgelere göçe zorlanmıştır En büyük göçdalgaları 1792, 1860-63, 1874-75, 1891-1902 seneleri arasında olmuşturRus çarlığı1917 yılında Bolşevik ihtilâli ile parçalanınca Kırım'ın Bağımsızlık yolu daaçılmıştır 9 Aralık 1917'de Kırım Tatar Milli Kurultayı toplanmış; 26 Aralık1912'de Kırım Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu ilân edilmiştirKırım, Nisan 1918'deAlmanlar tarafından da belli bir süre işgal edilmiş; 1920 yılının sonlarına doğrutekrar Bolşeviklerin eline geçmiştir1921 yılında Kırım Muhtar Sovyet SosyalistCumhuriyeti kurulmuş ve Rusya'ya bağlanmıştır18 Mayıs 1944 yılında KırımTatarları, Kırım'dan topluca sürgün edilmişlerdir Sovyet Hükümeti, 2561945yılında yayınladığı Kararname ile Kırım Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'niortadan kaldırmış; Kırım, oblast statüsüne getirilerek yine Rusya'ya bağlıkalmıştırKruşçev, Rus-Ukrayna kardeşliğinin 1000 yılı münasebetiyle KırımOblastı'nı Rusya'dan alarak Ukrayna'ya bağlamıştırKırım Bölgesi bugünUkrayna'ya bağlı Muhtar bir Cumhuriyettir Cumhuriyet içerisinde ise Tatar Özerkyönetimi bulunmaktadır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır