Tevhid Yani Allahtan Başka İlah Yoktur Diye İnanmak Hakkında Bilgi Verir Misiniz?

Tevhid yani Allahtan başka ilah yoktur diye inanmak hakkında bilgi verir misiniz?
Hakkında Tevhid yani Allahtan başka ilah yoktur diye inanmak hakkında bilgi verir misiniz?




Tevhid yani Allah’tan başka ilah yoktur diye inanmak hakkında bilgi verir misiniz?

CEVAP

İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki:

Tevhid, taze ceviz gibidir Cevizin iki kabuğunu ve içini herkes bilir Özünün özü de, yağıdır Münafıklar, yalnız dil ile (La ilahe illallah) der, kalb ile inanmaz Bu 1 derecedir

2 derece: Kelime-i tevhidin manasına, kalbin inanmasıdır Bu inanış, ya başkasından görerek, işiterek olur ki, bizim gibi cahillerin inanışı böyledir Yahut delil ile, aklın ispat etmesi ile inanır Din âlimlerinin, kelam ilmi üstatlarının inanması böyledir

3 derece: Bir yaratanın, her şeyi yarattığını görmek, her işin, tek bir fail tarafından yapıldığını, başka kimsenin, hiçbir şey yapmadığını anlamaktır Bu anlayış için, kalbde bir nurun parlaması gerekir Böyle hasıl olan iman, cahillerin ve kelam âlimlerinin imanına benzemez Mesela, bir ev sahibinin, evde bulunmasına inanmak üç türlü olur:

a- Birisinden işiterek inanmaktır Taklit ile olan iman, bunun gibidir

b- Ev sahibinin, her gün kullandığı bineğini, elbise ve ayakkabılarını evde gördüğü için inanmaktır Bu da kelam âlimlerinin imanına örnektir

c- Ev sahibini evde görerek inanmaktır Bu, ariflerin tevhidine örnektir Böyle tevhid, her ne kadar yüksek derece ise de, bunun sahibi, mahlukları görmekte ve bunların Halık [yaratıcı] tarafından yaratıldığını bilmektedir Mahlukları gördüğü için, tevhid tam olamaz

4 derece: Bir var görür, birden başka bir şey görmez Tasavvufta bu hâle, Tevhidde fena derler

Bu dört dereceden;

Birincisi: Münafıkların tevhidi olup, cevizin dış kabuğuna benzer Cevizin dış kabuğu, acıdır Dış yüzü güzel, yeşil ise de, iç yüzü çirkindir ve yakılınca bol duman yaparak ateşi söndürür ve birkaç gün cevizi korumaktan başka, bir işe yaramaz Münafığın tevhidi de, münafık olduğu bilinmediği için, halk onu Müslüman zanneder

İkincisi: Cahillerin ve kelam âlimlerinin tevhidi, cevizin tahta kabuğu gibidir Bu tahta kabuk, cevizi birkaç zaman korumaktan başka işe yaramadığı gibi, bu derecedeki tevhid de, yalnız insanı Cehennem ateşinden korumaya yarar

Üçüncüsü: Cevizin özü gibidir Yenilecek, yararlanacak kısımdır

Dördüncüsü: Cevizin özü yenilip hücrelerine kadar sindirilmiş hâlidir