Anemi Ve Beslenme

Anemi Nedir?

Anemi, bir çeşit kan hastalığıdırKanda normalden daha az alyuvar ( kırmızı kan hücresi) bulunması yada kanda normalden daha az hemoglobin bulunması durumlarına anemi ismi verilir Yeterli sayıda alyuvar olmadığında ya da çok az hemoglobin olduğunda kan, vücudun tüm bölümlerine yeterince oksijen taşıyamaz

Aneminin farklı çeşidi vardır:

•Demir eksikliği anemisi

•Hemolitik anemi

•Vitamin B-12 eksikliği anemisi

•Folik asit eksikliği anemisi

•Alyuvarlardaki kalıtsal anormalliklerden kaynaklanan anemi (örneğin; orak hücreli anemi ve talasemi)

•Romatoid artrit gibi kronik hastalıklardan kaynaklanan anemi

Uygulanan tedaviden maksimum fayda sağlanabilmesi için anemi türünüzün doğru belirlenmesi ve buna göre bir tedavi şeklinin seçilmesi gereklidir

Demir eksikliği anemisinde beslenme tedavisi

Demir; DNA sentezinde ve hemoglobinin dokulara gerekli oksijeni taşımasında rol oynayan elzem bir elementtirEnerji metabolizmasında önemli rol oynarYetişkin bir insanın vücudunda 3-5 gr demir bulunurÖzellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocuklar , doğurganlık yaşındaki kadınlar ve vejetaryenlerin demir ihtiyacı çok daha fazladır Demir eksikliği anemisinin çeşitli sebepleri olabilir:

1Besinlerle alınan demir miktarı gereksinmeden az olabilir En iyi demir kaynağı besinler önem sırasına göre; Ciğer, böbrek, kırmızı et , yumurta , pekmez, kurubaklagiller , kuru meyveler ( özellikle siyah üzüm ) , koyu yeşil yapraklı sebzelerdir Hayvansal kaynaklı besinlerin içerdiği demirin (hem demir ) emilimi daha iyidir Kurubaklagiller gibi bitkisel demir kaynağı besinlerin ise ( hem olmayan demir ) emilimi daha zordur Süt ve süt ürünleri demir bakımından fakir besin grubudur

Besinlerle aldığımız demirin emilimi birçok faktörden etkilenirC vitamininden zengin besinler ; turunçgiller, brokoli, domates, yeşil biber , demir emilimini artırırO yüzden mutlaka her yemekte C vitamininden zengin besinlere yer verilmelidir Eğer demir suplementi önerildiyse aç yada ara saatte meyve /taze sıkılmış meyve suyu ile beraber tercih edilmelidir Kepekli un , kepekli ekmek , kurubaklagillerin içindeki fitatlar ,çay , kahve içindeki tanenler demir emilimini azaltan faktörlerdir Bu yüzden diyetteki posa miktarını çok dengeli tutmak , aşırıya kaçmamak gerekirYemekten hemen sonra çay, kahve içilmemelidir

2Demir kaybının diğer önemli bir sebebi bağırsak parazitleridir Bağırsak parazitleri yiyeceklerle alınan demire ortak olmak suretiyle kişilerde demir eksikliğine yol açabilir Mutlaka tedavi edilmesi gereken bir durumdur

3Demir eksikliği anemisinin diğer nedeni, gereksinimin artmasına karşın vücuda alınan demirin yetersiz kalmasıdır Gebe ve emziklilerde ,büyüme çağındaki çocuklarda demir ihtiyacı fazladır

Folik asit eksikliği anemisinde beslenme tedavisi

Folik asit; aminoasit metabolizması ve kan hücrelerinin yapımı için gerekli olan bir vitamindir Eksikliğinde anemi ve deride yaralar görülür Folik asit bakımından zengin yiyecekler ;

1Karaciğer

2Koyu yeşil yapraklı sebzeler

3Karnabahar ve diğer sebze , meyveler

4Böbrek

5Etler

6Yumurta

7Süt ve türevleri

8Tahıllar

9Kurubaklagiller

Yetişkin bir kişinin günlük folik asit gereksinimi 0,4 mg kadardırFolik asit ışığa duyarlıdır Işık temasında vitaminin özelliğinde kayıplar olur Ayrıca diğer B vitaminleri gibi folik asitte suda erir Bu nedenle yiyeceğin piştiği sular atılmamalıdır Bu vitamin vücutta fazla miktarda depo edilmez O yüzden hergün , folik asitten zengin besinleri düzenli tüketmekte fayda vardırFolik asidin etkin olabilmesi için C vitamini gereklidir Yeterince C vitamini alınmadığında da folik asit eksikliği görülebilir

Vitamin B12 eksikliği anemisinde beslenme tedavisi

Vitamin B12; aminoasitler ve nükleoprotein metabolizması için gereklidirEksikliği ‘pernisiyöz anemi’ye sebep olmaktadır Pernisiyöz anemide alyuvar ve akyuvar hücre sayısı ve hemoglobin miktarı azalmaktadır Hastada sinir sistemi bozuklukları, yorgunluk ve depresyon görülmektedir Yetişkin bir kişinin günlük vitamin B 12 gereksinimi 2,4 mikrogram kadardır Genellikle bitkisel ağırlıklı beslenen kişilerde günde 2 bardak süt ve 1 yumurta günlük B 12 vitamin ihtiyacını karşılayabilir

Gereksinimi gebelikte , çeşitli enfeksiyonlarda ve hipertroidizmde artar

En zengin kaynakları;

1Et ve et ürünleri

2Süt ve süt ürünleri

3Balık

4Yumurta

Bitkisel kaynaklı besinlerde Vit B12 bulunmaz