Lav Akıntıları

Lav akıntılarının geometrisi, viskozitesine ve önceki topoğrafyaya bağlı olarak önemli farklılıklar gösterir Daha viskoz lav akıntısı keskin sınırlara sahip olup, lob şeklinde bir görünüşe sahipken daha akıcı olan lavlar, bir vadide akmadığında ince ve geniş bir yayılım gösterir
Lav akıntılarının iki tipi vardır Bunlar Pahoehoe ve aa lav akıntıları olup, bu isimler Hawaideki lav akıntıları soğuduklarında kazandıkları görünüşe göre verilmiştir Pahoehoe lav akıntısı halat veya urgan şekilli bir yüzey görünüşüne sahiptir Bu yüzey, tümüyle sıvı durumdaki lavın, bir lav akıntısında veya lav gölünde dışardan içeriye doğru çabuk soğuması ve katılaşmasıyla oluşur ‘aa’ lav akıntılarının yüzeyleri pürüzlü, sivri köşeli bloklu ve parçalı olmalarıyla karakteristiktir Bu yüzey kısmen katılaşmış, yeteri kadar soğumuş yavaş hareket eden lavın büyük bir kısmının katılaşması ve lavın yavaş hareketine bağlı olarak katılaşan kesimlerin parçalanması ile, lavın bir moloz yığını haline gelmesi ile oluşur Bazı lavlar tümüyle pahoehoe veya aa lavı şeklinde katılaşır Fakat bazı pahoehoe lav akıntıları akma doğrultusunda aa lav şekline dönüşebilir Aa lavı ise pahoehoe lav şekline dönüşemez Pahoehoe lav akıntıları aa lav akıntılarından daha az viskoziteye sahip olup, daha fazla akıcılık özelliğine sahiptir Lav akıntısı suya girdiği anda çok tipik bir şekil alır Yastığa (pillow) benzeyen bu lavlara pillow lava / yastık lav adı verilir Ayrıca magma içindeki gazlar ani soğuma nedeniyle lav içinde hapsolursa gözenekli bir doku kazanır bu dokuya vesiküler (gözenekli) doku adı verilir
Lav akıntılarında gelişen en önemli yapı sütunsal çatlaklardır (columnar joint) Mafik lav akıntılarında yaygın olan bu yapı çeşitli lav akıntılarında ve bazı plütonik magmatik kayaçlarda da oluşur Lav akıntısının soğurken büzüşmesine bağlı olarak gelişen çekme gerilmesine bağlı olarak oluşan sütunsal çatlaklar lav akıntısının yüzeyinde çoğunlukla altıgen şekilli olup, sütunların uzun eksenleri esas soğuma yüzeyine diktir

/alıntı