Ağız ve Dişler Hakkında Genel Bilgi

Ağız ve Dişler Hakkında Genel Bilgi

dişlerin yapı maddesi nedir? diş mine, dentin, sement ve pulpadan (diş özü) oluşur

• mine: vücuttaki en sert maddedir dişi en dıştan koruyucu bir katman olarak çevreler içinde sinir hücreleri olmadığı için duyarlı değildir% 97’si kalsiyum tuzlarından oluşur Diş minesi altıgen “apatit” kristalleri şeklinde düzenlenmiştir Minenin yapısına giren kalsiyum tuzları, organik diş maketi üzerinde yavaş yavaş çökelerek birikir ve kristalleşir Bu birikme, ana rahminde iken başlar Anne, gebelik süresince bazı ilaçlar alırsa veya çocuk mine teşekkülü sırasında bir hastalık geçirirse mine birikimi aksaklığa uğrayabilir 0 zaman dişler sarı, gri veya kahverengi olur Bazen de eksik (hipoplazik) teşekkül eder

• dentin: minenin altındaki tabakadır yetişkin bir insan dişinin %75'ini oluşturur kemikle aynı yoğunluğa sahip olmasına rağmen ısıya ve dokunmaya duyarlıdır gerektiğinde içerdiği tamir hücreleri ile yeniden dentin dokusu oluşturabilirler Dişin asıl kitlesini dentin (fildişi) tabakası oluşturur Dentin, taç kısmında mine; kök kısmında da sement ile örtülüdür Dentin canlı bir yapıdır ve % 70’i mineral tuzları; % 20si organik madde ve % 10’u da sudan oluşur Dentinde çok sayıda kanalcık içerir Bu kanalcıkların içi diş özü sınırındaki dentin yapıcı hücrelerin uzantıları olan iplikçiklerle doludur Dentin yapan hücrelere “Odontoblast” denir Dentin kanalcıklarının milimetre karede sayıları 10000’e yaklaşır Diş, dolgu veya kaplama yapılmak için oyulur veya küçültülürse bu kanalcıklar açığa çıkar ve o zaman soğuk, sıcak, tatlı ve ekşiden ağrı duyulur

• pulpa (diş özü): dişin orta kısmına ve burada bulunan yumuşak dokuya verilen addır kökün ucuna kadar devam eder bu kısımda kan damarları yer alır ve bu damarlar sayesinde diş enfeksiyondan korunur ve daima aktif halde kalır aynı zamanda pulpada aşırı duyarlı sinir hücreleri bulunur ve bu hücreler sayesinde sıcak, soğuk ve basınç gibi duyular hissedilir “Pulpa” adı da verilen diş özü, dentin tarafından oluşturulan bir odacık içinde yerleşen kılcal atar ve toplar damarlar; duyu sinirleri ve bütün bu yapıları koruyan bir destek dokusundan oluşur Diş özünün dış çevresi dentin yapıcı hücrelerle (odontoblast) kuşatılmıştır Bu hücreler, çürük ve diğer zararlı etkenlere karşı, dişi koruyan kale muhafızlarına benzer Her hangi bir nedenle oluşan çürüğe karşı dentin yapıcı hücreler üstün gelirlerse bu hücreler diş özü kalesini dentinle sıvarlar; yenik düşerlerse diş özü açılır ve iltihaplanır Bu etkinlik genç insanların diş özünde daha yoğundur

• sement: kökün etrafını kaplayan kemiksi bir tabakadır, çok incedir diş kökünün çene kemiğine tutunmasını sağlar %65’i inorganik maddedir Bazen kök etrafında ve kök ucunda aşırı sement birikebilir Buna “Hipersemontoz” denir

dişler ne işe yarar?
Dişler sindirim sisteminin başında besinlerin ufalanıp parçalanmasına, koparılmasına yardım eder kendini çevreleyen destek dokuları korur ve gelişmelerini sağlar konuşmayı ve seslerin doğru bir şekilde çıkmasını sağlarlar estetik olarak yüzle bir bütünlük içindedirDişlerin Görevlerine Göre Farklı Yapıları Vardır;
1- Kesici Dişler
Alt ve üst çenedeki ön dişler “Kesici Diş” olarak adlandırılır Üst çenede genişliği 9-10 mm olanlar orta kesici; 6-7 mm olanlar ise üst yan kesicilerdir Alt orta ve yan kesicilerin genişlikleri ise 6-7 mm arasındadır
2- Kaninler (Köpek Dişleri)
“Köpek dişi” ve “göz dişi” adı da verilen kaninler kesici dişlerden sonra gelir, alt ve üst çenede sağlı-sollu birerden dört (4)tanedir Uçları sivri olup koparmaya yararlar
3- Azı Dişleri
Kaninlerin arkasında, azı dişleri yer alır Yapı olarak birbirinden farklı olan azı dişleri, her bir yarım çenede, iki küçük azı, üç de büyük azı olmak üzere beşer tane ve bir çenede toplam on (10) tanedir
Bütün küçük azıların çiğneme ve kenetlenmeye yarayan ikişer tümsekçikleri vardır Üst çenedeki büyük azıların dörder tümsekçiği; alt çenedeki büyük azıların beşer tümsekçiği vardır Bu tümsekçiklere “tüberkül” adı verilmektedir
4- Akıl Dişleri - Üçüncü Büyük Azılar = Yirmi yaş Dişleri
Akıl dişleri ayrı bölümde incelenmiştir (yirmi yaş dişleri) Burada, sadece şekillerinin ve kök sayılarının çok değişik olduğunu belirtmekle

Dişlerin Düzgün Konuşmaya Etkisi:

Konuşma, insan ilişkilerinin en önemlilerindendir Ayrıca, politikacılık, aktörlük, spikerlik, şarkıcılık gibi bazı meslekler, büyük ölçüde düzgün konuşmaya dayanır Düzgün konuşmada dişlerin önemli rolleri vardır
Aşağıda ki birkaç örneğin bu rolü vurgulamaktadır
1- DE ve TE sesleri, dil ucunun, üst kesicilerin damak tarafındaki eğiminden destek almasıyla çıkar
2- FE ve VE sesleri ise, alt dudağın, üst kesicilerin kesici uçlarına temas etmesiyle çıkar
3- SE sesi, karışık bir işlemle çıkar Alt ve üst kesiciler birbiriyle temas halindeyken, dilin, azıların dil tarafındaki yüzeyinden destek alması ve dil ucunun da (kesiciler arasında bir oluk yapıp) hava borusu oluşturmasıyla gerçekleşir ŞE ve JE sesleri de buna benzer bir işlemle gerçekleşir; fakat bu sırada dil ucu göreve katılmaz
Dişler çene kemikleri, dişetleri, dil, damak, buların hepsi, çiğneme, tat alma yutkunma ve konuşma ile ilgili görevlerini bir bütün halinde yürütürler


dişlerin oluşumu ve gelişimi ne zaman oluyor?
Embriyolojik hayatta (anne karnında) ağız boşluğuna ait oluşum belirtileri 3 haftada görülmesine rağmen, dişlerin gelişimine ait ilk belirtiler 6haftaya rastlamaktadır 7haftadan itibaren dişlerin tomurcukları hafta hafta belirmeye başlar süt dişleri nasıl tanınır?
Süt dişleri, çocuk altı aylıkken çıkmaya başlar ve 25 yaşında alt ve üst çenede 10’ardan (20) tane olarak tamamlanır Süt kesicileri ve süt kaninleri, kalıcı dişlere göre daha küçüktür Süt azıları da kalıcı azılara göre daha küçük yapıdadır
Çocuk büyüdükçe, süt dişlerinin kökleri altında yer alan kalıcı dişin kökü, sürme etkisiyle erimeye başlar; kök tamamen eriyip dişin yalnız kuronu kalınca da diş kendiliğinden düşer


Hangi diş ne zaman çıkar?
İlk diş yaklaşık altı aylıkken çıkar Akıl dişleri de 18-20 yaşında Demek ki diş çıkarma süreci, insanın 20 yılını alır Ama hangi diş kaç yaşında çıkar? Bunu özetleyen bir tablo hazırlanmış ve aşağıda verilmiştir Tablodaki yaşların yaklaşık rakamlar olduğunu; 1-1,5 yıl önce veya sonra sürmesi gereken dişin vakitsiz sürebileceğini, bazen de gecikmeler olabileceğini belirtmeliyiz

DİŞLERİN SÜRME TABLOSU

Isırma ve öğütme nasıl gerçekleşir?
Kesici dişler, yiyecekleri ısırmaya ve kesmeye yararlar Üst diş kavisi, alt diş kavisinden daha geniştir ve onu her yönde taşar Alt çenenin aşağıya kaymasıyla ağız açılır ve lokma kesici dişlerin arasına girer Ağız kapatılınca, ısırma hareketi ile üst kesiciler alt kesiciler üzerinde bir makasın ağzı gibi kayar ve yiyecekleri koparır

Öğütme işlemi alt çene eklemi ve çiğneme kaslarının uyumlu çalışması ve yana hareketlerle gerçekleşir
Besinleri iyi öğütebilmek için diş dizilerinin düzgün ve eksiksiz olması şarttır

diş etinin yapısı
Bir dişin dışarıdan sadece taç kısmı görülür ve diğer kısımları çene kemiği içinde gizlenmiştir; üzeri dişeti dokusu ile örtülüdür

Diş eti, sert, lifli ve kan dolaşımı ile iyi beslenen bir yapı olup; normal rengi uçuk pembedir Sert ve kemiğe sıkı-sıkıya yapışan 4-5 mm’lik dişeti daha yumuşak bir bağlantı ile yanak ve dudak içini döşer; bu yapıya “Mukoza” denir Yanak ve dudakların iç yüzü ile diş dizileri arasında “Vestibül” = “Dalız” yer alır

tükürüğün bileşimi ve etkisi nasıldır?
Yeni doğan bebeğin ağzı sterildir (mikropsuzdur), fakat birkaç dakika sonra kirlenir ve yaşam boyu da mikroplu kalır Öyleyse neden hastalanmıyoruz? Çünkü ağızda bulunan bakterilerin çoğu hastalık yapmayan mukoza (saprofit) türdendir Ancak vücudun direnci kırılınca bu bakteriler hastalık etkeni olabilir Ağızda bulunan bakterilerin hepsi “Ağız florası”nı oluşturur

Diğer yandan, ağız boşluğunun çok önemli bir koruyucusu daha vardır: Tükürük Kulak önü, çene altı ve dil altı bezleri tarafından üretilen renksiz, özel kıvamda, akıcı bir sıvı olan tükürük, üretildiği bezlerden kanalcıklar aracılığı ile ağız boşluğuna taşınır Bezler günde 5 litreye yakın tükürük üretirler Kulak önü tükürük bezinin kanalı, üst 1 büyük azı yakınında; diğer tükürük bezlerinin kanalcıkları da dil altında ağza açılırlar Tükürük içinde bakterilerin üremesini durduran fermentler, fluor ve kalsiyum tuzlan bulunur Tükürük kanallarının açıldığı yerde diş taşlarının fazla birikmesi, bileşimindeki kalsiyum tuzlarının çökelmesi nedeniyledir Tükürüğün ağız ve dişlere yararlı etkileri şöyle özetlenebilir;
1- Tükürük, dişleri mekanik olarak temizler
2- Tükürük, dişleri çürümekten korur
3- Tükürük, içinde bulundurduğu mayalarla ağız mukozasını korur

çürük tedavisi:
diş sert dokularının madde kaybı ile birlikte ilerleyen hastalığına çürük denir diş sert dokularında kaybolan maddeyi yerine koyacak bir yenileme ya da tamir olayı olmaz yani çürükte madde kaybının dokularca tamir olanağı yoktur ayrıca çürük boşluğu çürütücü etkenlerin yerleşmesi, gelişmesi ve korunması için bir barınak teşkil ederbu nedenle çürük tedavisinde başlıca iki çaba vardır: Çürütücü etkenlerin barınağını ortadan kaldırmak ve dişteki madde kaybını birtakım dolgu malzemeleri ile gidererek tekrar iş görür hale getirmek eğer elimizde çürüyerek kaybolan diş dokularını fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerine sahip ve tedavi edilecek dişe mükemmel bir şekilde yapışıp kaynaşabilecek bir dolgu maddesi bulunsaydı çürüğü temizlemek ve doldurmak basit bir işlem olurdu ancak bugün bu özelliklerin tümüne sahip bir dolgu maddesi olmadığı için, ön dişlerde estetiği arka dişlerde de dayanıklılığı sağlayan çok çeşitli dolgu maddeleri kullanılmaktadır bu maddelerin değişik özellikleri nedeniyle dolgu yapma tekniklerinde en uygun şekil ve yöntem dişten dişe değişmektedir
Ayrıca bakınız, çürükler
yukarı




çürük tedavisinde kullanılan malzemeler nelerdir?

• çinko içerikli genelde geçici amaçla kullanılan maddeler
• kalsiyum içeren dişi iyileştirici özelliğe sahip maddeler
• gümüş, kalay, çinko,altın içeren dayanıklı maddeler
• cam, alüminyum, fosfat ve yapay reçinelerin bir karışımı olan estetik amaçlı kullanılan maddeler
• alüminyum silikat cam partiküllerinden oluşan çok çeşitli amaçlar ile kullanılan maddeler
• ağız dışında hazırlanıp dişe yapıştırılan (bonding) blok malzemeler

diş gangreni nedir?
Dişin pulpa tabakasının (sinir-damar ağı) mikroorganizmalarca işgali sonucu canlılığını kaybettiği bazı durumlarda içerdiği protein, karbonhidrat ve yağların kimyasal olaylar sonucu parçalanmasıdır çürüğe meyilli dişlere sahip bireylerin daha çocuk yaşlardayken ilk çıkan daimi dişlerinde bile aşırı çürük sonucu pulpa gangrenine rastlanabiliyor
diş gangreninin sebepleri nelerdir?
Ani darbelerle dişin kırıldığı durumlarda olabildiği gibi sürekli ve yavaş yavaş etki yapan yüksek dolgular, sızıntılar, sinire ulaşan çürükler de dişin ölümüne sebep olabilirdiş gangreninin tedavisi var mıdır?
Dişi canlı olarak ağızda tutmak için artık çok geçtir yapılacak tedavi şekli dişin ortasındaki bozulmuş yapıların temizlenmesidir (kanal tedavisi) en son çare ise ne yazık ki çekimdiryapay dişler doğal dişlerin yerini tutar mı?
Doğal diş vücüdumuzun bir parçası olup, fonksiyon ve estetik olarak belli bir bütünlük içindedir Yapay diş ise, diş organını taklit eder Hiçbir zaman doğal dişin yerini tutamaz Ancak doğal dişlerin çeşitli sebeplerle kaybedilmeleri ve fonksiyonlarını yerine getiremez oldukları durumlarda yapay dişler doğal dişlere alternatif olabilmektedir Kısaca, doğal dişlerle yapay dişler arasındaki fark ne kadar az ise, yapay dişin o ölçüde başarılı olacağı söylenebilir


Ağız diş sağlığı:

Diş ve diş eti hastalıkları ülkemizde ve dünyada en önemli sağlık sorunları arasındadır Ancak hayatı doğrudan tehdit etmediği için gereken önem verilmemektedir Ağız sindirim kanalının girişidir Ağızdaki olumsuzluklar diş sağlığının bozulmasına, sindirimin olumsuz etkilenmesine yol açar

Ağızla aldığımız yiyecekler çiğnenip, tükürükle karıştırılarak yutulmaya ve sindirime hazır hale getirilirler Ağız aynı zamanda konuşmaya yardım eder Tat alma organı olan dilin; çiğneme, yutma, konuşma gibi çok önemli yan görevleri de bulunmaktadır Dişlerin besinlerin parçalanması, öğütülmesi görevlerinin yanı sıra konuşmada ve görünümümüzde önemli etkileri vardır

Dişleri eksilmiş kişilerin bazı sesleri çıkarabilmeleri zorlaşır, çiğnemede ve/veya ısırmada da zorluk olur Dişlerin gelişim süreci içerisinde ilk çıkan süt dişleri, daha sonra yerlerini kalıcı dişlere bırakır Ağız ve diş sağlığında en önemli iki hastalık diş çürükleri ve diş eti iltihaplanmalarıdır

Diş eti hastalıkları kimi zaman diş yuvasının bulunduğu çene kemiğinin erimesine kadar ilerleyen bir etki yapabilir Diş sağlığının bozulması vücuttaki diğer organları da etkileyebilir Dişler neredeyse bütün sistemleri olumsuz etkileyen sürekli enfeksiyon odağı haline gelebilir ve kalp, böbrek, eklemler vb yapılarda önemli sağlık sorunlarına yol açabilen enfeksiyonlara kaynaklık edebilir Ağızda ve dişlerde yapısal ve işlevsel herhangi bir bozukluğun olmaması, ağız ve dişlerin görevlerini tam olarak yapabilmeleri durumu “ağız ve diş sağlığı”nın varlığını gösterir1 Diş Çürümesi




Diş çürüklerinin oluşmasında üç temel etmen bulunmaktadır: Duyarlı bir diş yüzeyi, mikroorganizmalar için elverişli yiyecek artıkları, bunların parçalanmasına ve asit oluşumuna yol açacak mikroorganizmaların varlığı Besinler içinde diş çürümesine en çok neden olanlar karbonhidratlar, yani kabaca, şekerli gıdalardır

Dişler düzenli olarak fırçalanır ve bakımlarına özen gösterilirse, mikroplar onlara zarar veremezler Diş çürüğü, dişte oyuklar yaparak dişin yapısını bozan ve kendi kendine iyileşmeyen bir hastalıktır

Dişler iyi temizlenmeyecek olursa, üzerinde besin artıkları ve mikroplar birikir Ağız içerisindeki bakteriler yiyecek artıklarındaki şekerli maddeleri kullanarak onu saydam, yapışkan bir madde haline getirir ve dişler üzerine yapışmasını sağlar Bu birikintilere plak denir Bu plaklar bakterilerin diş üzerinde tutunmalarını da kolaylaştırırlar Besinlerin tatlandırılması için kullanılan şekerli maddelerin içinde bulunan asit, dişlere zarar verebilir, ancak bakterilerin kendileri de asit oluşturabilmektedir Asit diş minesinin erimesine neden olur Böylece oluşan erime bölgelerinden giren mikroplar kolayca alttaki yumuşak dokuya ulaşabilirler

Asitler dişin koruyucu tabakası olan diş minesi üzerinde küçük delikçikler oluşturur Bu delikler giderek genişler ve küçük oyuklar haline gelir Diş minesinin erimesinden sonra çürük hızla ilerler, alttaki tabakada geniş ve derin bir oyuk meydana getirir Diş çürüğü diş özüne doğru ilerledikçe dişler ağrımaya başlar Çürük daha da ilerlerse diş özü bölgesinde ve çene kemiği içerisinde cerahat oluşmaya ve birikmeye başlar Buna diş apsesi denir Eğer diş hekimi tarafından daha başlangıcında tedavi edilmeyecek olursa çürük diş için daha zor, karmaşık ve pahalı tedaviler gerekebilir Diş plağı, diş etlerinin önemli hastalık nedenlerinden biridir Yemeklerden sonra dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanarak yemek artıklarının çıkarılması dişlerin çürümesini, diş eti hastalıklarının oluşumunu ve ilerlemesini önler

Dişlerin ağrımaması sağlıklı olduğu anlamına gelmez Diş ağrısının olması için diş çürüğünün çok ilerlemiş olması gerekir Diş çürüklerinin tedavi edilebilir dönemde belirlenmesi için ağrı oluşmasını beklemeden senede en az iki kez diş hekimine giderek dişlerin muayene ettirilmesi gerekir Diş hekimleri gerektiğinde dişlerin filmini çekerek gözle görünmeyen diş oyuklarını da belirleyebilirler

Diş çürüklerinin erken dönemde tanınması dişlerin kaybedilmesini engelleyebilir veya en azından geciktirebilir Bu hem sağlık açısından, hem de sosyal ve ekonomik açıdan önemli katkılar sağlar Ağza takma diş takılmasına olan ihtiyacı azaltır Hiçbir şey kendi doğal dişlerimizin yerini tutamaz Kalıcı dişlerin erken dökülmesi beslenme sorunlarına neden olur Doğal dişlerin uzun süre dayanmasında ağız ve diş bakımının önemi çok büyüktür

Diş sağlığı açısından sularla aldığımız flor da çok önemlidir Sularında flor eksikliği olan yerleşim yerlerinde diş çürüklerinin oranı çok artar Bu nedenle florla ilgili olarak sağlık kuruluşlarının önerilerine uyulmalıdır

2 Diş Eti Hastalıkları

Dişin diş eti dışında görünen bölümü diş minesi denilen sert bir tabaka ile kaplanmıştır Bunun altında daha yumuşak bir yapı vardır En içte ise diş özü vardır Burada bol miktarda damar ve sinir bulunur Diş gövdesi diş etine ve onun altındaki kemiğe girdiği bölümde daralır Bu bölüme dişin boyun bölümü denir Çene kemiği içinde kalan bölümüne ise dişin kök bölümü adı verilir Diş kökü diş yuvasında çene kemiğine özel doku uzantıları ile sıkıca bağlanmıştır Diş eti hastalıkları, diş çürükleri ağız kokusuna neden olabilir Ağız kokusu olduğunda nedeni araştırılmalıdır




Diş eti hastalıkları en önemli diş sağlığı sorunları arasındadır Ağız hijyeninin bozukluğu ile yakından ilişkilidir Başlangıç döneminden itibaren diş etleri kolay kanar Diş eti kanamalarında diş hekimi muayenesi zorunludur Diş etleri, diş yuvaları ve ağız tabanındaki iltihaplanmalar genel olarak diş eti hastalığı olarak bilinmektedir Diş üzerindeki plaklar bunun en önemli nedenidir Tedavi edilmeyen diş eti iltihapları çene kemiğinin de iltihaplanmasına ve zarar görmesine yol açabilir

Diş çürüğü, diş eti hastalıkları, sinüzit, bademcik iltihabı, solunum sistemi hastalıkları, sindirim sorunları, ağız bakım yetersizliği ağız kokusuna neden olabilir Bu hal, sosyal ilişkileri de etkiler Bazı metabolizma hastalıkları da ağızda kendine özgü kokular yapabilir

3 Dişlerin Gelişim Bozuklukları

Ağızda kapanma bozukluklarına neden olan diş düzensizlikleri dişlerin çürümesini kolaylaştırır ve daha erken dönemde dökülmesine yol açar Düzensiz dişler, alt ve üst çene arasındaki ilişkinin bozulmasına neden olabilir Çiğneme ve temizleme güçlüğü yaratırlar, kötü ağız kokusuna yol açarlar

Düzensiz dişlerin en önemli nedeni süt dişlerinin zamanından önce yitirilmesi olabilir Bunun sonucunda çıkan kalıcı dişler birbiri üzerine gelecek biçimde yerleşebilirler Düzensiz dişler konuşma bozukluklarına ve görünüm bozukluklarına neden olabilir

Sigara dişlerde renk değişikliği yapar Sigara içenlerin dişleri kahverengimsi bir renk alır Canlılığını kaybetmiş olan dişler gri renkte görünür Çocuklarda hatalı olarak kullanılan bazı ilaçlar da dişlerde renk değişikliğine neden olabilir Aşırı derecede flor dişlerin sararmasına neden olabilir

Hamilelikte ve süt çocukluğu döneminde kullanılan antibiyotik vb bazı ilaçlar dişlerde kalıcı renk değişikliklerine neden olabilir Bu nedenle hekim önerisi olmaksızın ilaç kullanılmamalıdır

4 Ağız ve Diş Sağlığı Nasıl Korunur?




Diş hastalıkları ve diş sağlığının korunması açısından erken tanı çok önemlidir Bu nedenle yılda en az iki kez diş hekimine muayene olunması önerilir

Diş çürümelerinin önlenmesinde sularda yeterli flor olması, düzenli olarak dişlerin fırçalanması, diş ipi kullanılması, aşırı tatlı ve şekerli yiyeceklerden olabildiğince kaçınma bunlar yendiğinde mutlaka dişlerin fırçalanması, diş hekimi kontrollerine gidilmesi temel uygulamalardır Diş eti hastalıklarının önlenmesinde de diş fırçalama ve düzenli diş hekimi kontrolleri önemlidir

Dişlerde gelişim bozuklukları varsa erken dönemde özel diş hekimliği dallarında uzmanlaşmış birimlere başvurularak gerekli tedavi sağlanmalıdır

Aşırı asitli ve şekerli yiyecekler mikroorganizmaların etkisini artırır Dişler sert cisimlerle karıştırılmamalı, fındık, ceviz vb kabuklu yiyecekler dişlerle kırılmamalıdır Bunlar diş minesinin çatlamasına ve bakterilerin etkisinin artmasına neden olur Diş minesinin koruyucu etkisi ortadan kalkar

5 Diş Fırçalama Tekniği


Dişlerimizi korumanın en etkili yolu düzenli olarak fırçalamaktır Diş fırçalamanın ilk adımı doğru fırça seçimidir En uygun fırça naylon ve orta sertlikteki fırçalardır Ağız içinde kolay hareket ettirilmesi ve arka dişlere rahat ulaşabilme açısından fırçanın kafasının fazla büyük olmaması tercih edilir Uygun fırça seçildikten sonra dişler en az günde iki kere düzenli olarak fırçalanır Diş macunu ağza verdiği hoşa giden koku ve his nedeniyle diş fırçalanmasını kolaylaştırır Diş parlatma tozları diş hekimi önerisi olmadıkça kullanılmamalıdır Aşırı kullanımlar diş sağlığı açısından zararlıdır


Diş fırçalanmasında fırçanın duruşu dışındaki temel hareket aynıdır: Fırça diş eti çizgisine eğimli olarak yerleştirilir Bu durum bozulmadan küçük dairesel hareketlerle dişler fırçalanır Daha sonra fırça, bir fırça boyu kadar kaydırılarak fırçalama sürdürülür

1 Diş fırçası 45 derecelik açı yapacak biçimde tutulur ve diş eti hizasından başlanarak ağız boşluğuna doğru fırçalamaya başlanır Dış yüzeylerden başlayan fırçalama sert darbeler halinde değil, yumuşak ve daireler çizecek biçimde, ön dişlerden arka dişlere doğru yapılmalıdır

2 Daha sonra dişlerin iç yüzeyleri aynı şekilde fırçalanır Bu işlemde fırça eğik tutularak, diş etinden ağız boşluğuna doğru hareket ettirilir

3 Daha sonra dişlerin çiğneme yüzeyleri fırça düz olarak ileri geri hareket ettirilerek fırçalanır

Fırçalama işleminin en az iki-üç dakika sürmesi gerekir Sağlıklı diş etleri fırçalama sırasında kanamaz

Diş fırçası kişiye ait bir araçtır, başkalarıyla paylaşılmaz Diş fırçaları birkaç ayda bir, en geç altı ayda değiştirilmelidir Gerektiğinde ara yüzlerin etkin olarak fırçalanmasını sağlamak üzere ara yüz fırçaları kullanılır Bunlarla ilgili önerilerini almak üzere diş hekimine başvurmak gereklidir

6 Diş İpi Kullanımı

Diş ipi, diş aralarında kalan yiyecek artıklarının uzaklaştırılması açısından çok yararlı bir araçtır Çok küçük yaşlardan başlanarak uygun diş fırçalama ve diş ipi kullanma tekniklerinin öğrenilmesi gerekmektedir

Dişler fırçalandıktan sonra diş ve diş eti çizgisi ile dişler arasında kalan yemek artıklarının temizlenmesi için diş ipi kullanılır Bu artıklar en önemli çürük nedenlerindendir

1 Otuz santimetre kadar diş ipi alınır Diş ipinin bir bölümü bir elin orta parmağına diğer ucu da diğer elin orta parmağına dolanır İpin bir bölümü ortada kalmalıdır

2 Ortada kalan ip bölümü işaret parmağı ile geriye doğru itilirİp, dişler arasından geçirilir Bu hareket sırasında sert olunmamalıdır İp diş etine kadar indirildikten sonra ağız boşluğuna doğru diş aralarını sıyıracak biçimde indirilir Bu sırada diş etinin kesilmemesine özen gösterilmelidir

3 Aynı uygulama diğer bir parça ip alınarak alt dişler için de tekrarlanır