Kobay- Caviidae - Kemirici Memeliler Familyasından

Kobay- Caviidae - Kemirici Memeliler Familyasından



Bilimsel sınıflandırma Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Üst takım: Hystricomorpha
Takım: Rodentia (Kemiriciler)
Familya: Caviidae
Alt familya: Caviinae
Cins: Cavia
Tür: C porcellus
Binominal adı Cavia porcellus
(Erxleben, 1777) Sinonimler Mus porcellus
Cavia cobaya
Cavia anolaimae
Cavia cutleri
Cavia leucopyga



Kobaylar Güney Amerika'ya özgü bir kemirici memeliler familyasının {Caviidae) üyeleridir En tanınmış türü olan evcil kobayın (Cavia porcellus) yabanıl ataları And Dağları'nda yaşamını sürdürmekte, geceleri otlar ve öbür bitkilerle beslenmektedir Bu familyanın mara adıyla tanınan uzun bacaklı birkaç türü dışında kalanlar boz ya da kahverengi postlu evcil kobaya benzer Evcil kobay sevilen bir ev hayvanı olmasının yanı sıra laboratuvar hayvanı olarak öylesine ünlenmiştir ki, Türkçe'de ayrım gözetmeksizin deney amacıyla kullanılan tüm hayvanlara "kobay" denmektedir


Evcil kobay genellikle yaklaşık 25 cm uzunluğunda ve 1 kilograma ulaşabilen ağırlıktadır Tüyleri uzun, kısa, düz, kıvırcık, yumuşak ya da kaba olabilir Postu yalnız boz ya da kahverengi değil kızıl kahve, krem, beyaz, bazen tüm bu renklerle alacalıdır Yuvarlak kulaklı ve kuyruksuz olan bu hayvanların ön ayakları dört, arka ayakları üç parmaklıdır Evcil kobaylar yaklaşık sekiz yıl yaşayabilir Avrupalılar Amerika'ya gelmeden çok önce, Güney Amerika Yerlileri tarafından evcilleştirilen kobay, eti için yetiştirilmekteydi Evcil kobay ilk kez İspanyol kâşiflerinin ilgisini çekmekle birlikte Avrupa'ya Hollandalılar tarafından götürülmüş, çok geçmeden sevilen bir ev hayvanı ve değerli bir laboratuvar hayvanı olmuştur

Kobay


Kobay
Bilimsel sınıflandırma Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Üst takım: Hystricomorpha
Takım: Rodentia (Kemiriciler)
Familya: Caviidae
Alt familya: Caviinae
Cins: Cavia
Tür: C porcellus
Binominal adı Cavia porcellus
(Erxleben, 1777) Sinonimler Mus porcellus
Cavia cobaya
Cavia anolaimae
Cavia cutleri
Cavia leucopyga
Cavia longipilis
Kobay ya da Ginedomuzu (Cavia porcellus), tıknaz, birçok renkte ve şekilde tüyleri olan evcil kemiricidir Özellikle Amerika ve Avrupa’da oldukça popüler bir evcil hayvandır


Köken



Kobay




Orta ve Güney Amerika, evcil kobayın atası olan yabani kobayın yurdudur Yabani kobaylar ve diğer kobay türleri tüm Güney ve Orta Amerika’ya yayılmışlardır Yabani kobay, mara (pampa tavşanı), kapibara(su domuzu) gibi türlerden oluşan kobaygiller, kemirgenler arasında en geniş aileyi oluştururlar


Yaklaşık on bin yıl öncesine tarihlenen ilk evcil kobay kemikleri Peru’da bulunmuştur Tıpkı bugün olduğu gibi o dönemde de Güney Amerika’da kobaylar etleri için besleniyordu Kobayların yetiştirilmesinden kadınlar sorumluydu Gerektiğinde kesip yemeğini pişiren gene kadınlardı Özellikle İnka döneminde evcil kobayların yetiştirilmesi iyice yayıldı
İspanyolların Güney Amerika’yı keşfetmeleriyle beraber evcil kobaylar Avrupa’ya taşınmaya başlandı Zamanla Avrupa’da ve tüm dünyada evlerde beslenen popüler bir hayvan haline geldi

Yaşam alanı

Evcil kobayın atası olan yabani kobay Güney Amerika’da özellikle And Dağları eteklerinde yaşamaktadır Burada bir erkek, dişiler ve yavrulardan oluşan klanlar halinde yaşarlar Yavru erkekler büyüdüklerinde klandan ayrılarak diğer klanlara katılır ve kendi haremlerini kurarlar
Kobaylar doğada bütün gün gizlenerek yiyecek ararlar Otlar, tohumlar, kökler, çiçekler temel besin kaynaklarıdır Tehlike anlarında hiçbir zaman çok uzaklaşmadıkları inlerine kaçarlar

Sosyal hayvanlar

Kobaylar doğada bir erkek ve dişilerden oluşan geniş aileler halinde yaşarlar Erkek yavrular ergen olunca ya klanın başında yer alan dominant erkekle kavga ederek klanda kalır ya da klandan ayrılarak kendi haremini oluştururlar Aile fertleri arasında güçlü bağlar vardır Hep beraber dolaşırlar, hep beraber yemek yerler Birbirleriyle insanların da duyabileceği sesler çıkararak sürekli olarak iletişim halindedirler Eğer aile fertlerinden biri diğer grup üyelerini göremez ya da kaybederse oldukça yüksek ses çıkararak yardım çağrısında bulunur Özelikle yavrular annelerini kaybettiklerinde bu sesi çokça çıkarırlar
Kobaylar sosyal hayvanlardır Bu sebeple kobayları hiçbir şekilde tek beslemek doğru değildir Hatta bazı ülkelerde kobayları tek beslemek suç sayılır En az iki kobayı birlikte beslemek ideal olanıdır

Beslenme

Evcil kobaylar tamamıyla vejetaryen olup, ot, tohum, meyve, sebze, kök ve dallarla beslenirler Birçok evcil hayvan mağazalarında satılan hazır kobay yemleri tohumlardan, preslenmiş ot ve baharatlardan (pellet) oluşurlar Ayrıca fıstık ya da çekirdek gibi kuruyemişler de bu yemler içinde yer alır


Kobaylar, tıpkı insanlar gibi C vitaminini kendi vücutlarında üretemezler Bu sebeple kobaylara verilmesi gereken hazır yemlerde kesinlikle C vitamini takviyesi bulunması gerekir Ayrıca zaman zaman domates ya da maydanoz gibi C vitamini açısından zengin meyve ve sebzelerle beslenmeleri gerekir
Kobaylar günlük lif ihtiyaçlarını otlardan karşılarlar Bu sebeple evde beslenen kobaylara her gün ot ve saman vermek gerekir
Ayrıca kafeslerinde her zaman temiz, taze su bulundurmak gerekir

Bakım

Kobaylar geniş alanlara ihtiyaç duyarlar Bu sebeple kafeslerinin mümkün olduğunca büyük olması gerekir Mağazalarda satılan birçok kafes, yeterli büyüklükte değildir Ayrıca son dönemlerde, özellikle Almanya’da kobayların bahçelerde geniş ve korunaklı alanlarda beslenmeleri gittikçe popülerleşmektedir Kışın ve soğuk havalarda dışarıda tutulmaları sakıncalıdır çünkü çok çabuk üşütüp ölebilirler


Kobay kafeslerinin zeminleri, evcil hayvan mağazalarında satılan küçük evcil hayvanlar (tavşan, kemirgen ve sürüngenler) için üretilen talaşla doldurulur Gazete kâğıdı çok çabuk ıslanıp, geç kuruduğu için hijyenik değildir; bakteri üremesine sebep olur Bu sebeple hiçbir şekilde kullanılmaması gerekir Ayrıca kafeste, kobayların diledikleri zaman içlerine girip uyuyabilecekleri ya da saklanabilecekleri ağaç kavukları ve yuvalar olması gerekir Kemirgenler için özel üretilen suluklarından her daim temiz su bulunması gerekir Ayrıca kafeste her zaman ot, saman ve hazır yem bulundurulmalıdır
Kobaylar her gün en az bir saat serbest bırakılmalıdır Serbest bırakıldıkları odalarda kablolara ve zehirli çiçeklere dikkat etmek gerekir