Türkcemiz İcin Azarladigi Dostu

ATATÜRK'ÜN TÜRKÇEMİZ İÇİN AZARLADIĞI DOSTU

MUSTAFA KEMAL

İlkeleri açısından sert, kişisel açıdan hoşgörülü ve bağışlayıcıydıAtatürk , hakkında anlatılanların vurguladığı bir başka gerçek, ilkelerinden ve özellikle devrimlerinden hiç ödün vermediği, buna karşılık, kişisel bakımdan hoşgörülü ve bağışlayıcı olduğuydu Şu öykü gerek ilkeler, gerekse kişisel bağışlayıcılığı açısından ilginçtir:

Florya köşkünde bilindik akademik toplantıların yapıldığı bir gecedir Atatürk'ün huzurunda birçok ilim adamı vardır Vali ve belediye reisi Muhittin Üstündağ da sofrada hazır bulunanlar arasındadır Mevzu, dil devriminin gittikçe ilerlemekte ve inkişaf etmekte olan araştırmalarına intikal etmiştir Muhittin Üstündağ, ilmine ve fazlına çok inandığı Osman Ergin'den bahsediyor, şahsi olmamakla beraber zirai terimler üzerinde çok orijinal bir tetkik yapmış olduğunu söylüyor Atatürk bundan çok memnun oluyor ve --Çağıralım buraya-- buyuruyor Osman Ergin o zaman Büyükada'da oturmaktadır Florya köşkünden kalkan bir motör Osman Ergin'i getirmek için yola çıkıyor Muhittin Üstündağ, --Son hazırladığı ziraat makalesini de beraberinde getirsin-- haberini gönderiyor Büyük bilgin Osman Ergin, gece yarısı Muhittin Bey'in haberini alınca, telaşlanıyor Nereye, niçin davet edildiğini anlamıştır

Atatürk'ün huzuruna davet edilmesini, hayatında bir fali-hayır addediyor Ömrü boyunca, mütevazi köşesinde sadece ilim aşkıyla çalışmanın mükafatını ancak bugün görecektir Kendisini yakından tanıyan vehürmet eden Muhittin Üstündağ'a da böyle bir zemin hazırladığı için minnet duymaktadır Osman Ergin'in motöre binerek Florya köşküne gelinceye kadar geçirdiği zaman, büyük ilim adamina sonsuz bir huzur vermiştir Ilık bir rüzgar esmekte, motör denizi yara yara mesafeleri yutmaktadır Motör, köşkün iskelesine yanaştığı vakit memurlar, polisler koşuyorlar, iskeleye çıkan Osman Ergin'i hürmet ve saygıyla selamlıyorlar

Haber veriliyor ve Osman Ergin derhal içeri alınıyor Atatürk'ün gözlerinde neşeli pırıltılar yanıp sönmektedir

Muhittin Üstündağ, Osman Ergin'i Büyük Ata'ya takdim ediyorAtatürk, --Muhittin'i bunun için severim İlim adamlarını buluyor, onları himaye ediyor-- Ve Osman Ergin'i yanındaki koltuğa davet ediyor Hazırladığı makaleyi okumasını emrediyor Osman Ergin, makalesini çıkarıyor Bütün ömrünü bu milletin ve bu memleketin irfan hayatına hizmette harcamış olan büyük bilgin okudukça Ata takdirlerini saklamıyor, arada bir, bir kelime, bir buluş hakkında bizzat izahat vererek Osman Ergin'in isabetli fikirlerini alkışlıyor Makalenin okunması bittiği zaman herkes memnundur

Herkesin yüzünde Ata'nın memnuniyetinden duyulan hazzın izleri titreşmektedir Osman Ergin, derin bir nefes aldıktan sonra, makalesini katlayıp cebine koymak üzeredir Birden bir hadise Hiç beklenmeyen bir hadise Ata'nın kaşları çatılmış, biraz evvelki tatlı, sevecen sesi çelik gibi sertleşmiştir --Ver bakalım Osman Bey şu makale müsveddelerini!-- Bu ses salonda hazır bulunanların hepsini birden irkiltmişti Osman Ergin, cebine koymak üzere bulunduğu makaleyi Atatürk'e uzatmadan önce, hazır bulunanlardan bazılarının yüzlerine şöyle seri bir nazar atfediyor

Okuduğu mana, kendisini büsbütün şaşırtıyor ve elindeki müsveddeleri Atatürk'e uzatıyor Şimdi Ata'nın kalın kaşları çatılmış, açık alnı kırışıklıklarla dolmuştu Hiç kimsede ne ses, ne küçük bir hareket vardır Muhittin Üstündağ başını önüne eğmiş, Ata'nın sofrasında daha fazla imtiyazı olanlar, daha bir dakika evvel bizzat Atatürk'ün içten takdirlerini toplayan Osman Ergin'e acır gibi bakıyorlar Bu derin sükutu, ruhları ürperten, sert, ordusuna ölüm dirim komutasını veren bir askerin gür sesi, Atatürk'ün asabi olduğu kadar heyecanlı sesi ihlal ediyor --Siz Bay Osman Ergin, benim bu memlekette bir harf inkılabı yaptığımı bilmiyor musunuz?--

Bu derin sükutun muamması artık çözülmüştü Fakat hakikaten özlü, büyük bir çalışma neticesinde hazırlanmış ve üstelik, birçok ilim adamlarına ve profesörlere nasip olmayan takdirleri kazanmış bulunan bu makalenin en büyük, hatta affedilmez hatası, Arap harfleri ile yazılmış olmasıydı Atatürk'ün bu husustaki sonsuz hassasiyetini çok iyi bilenlerden biri de Muhittin Üstündağ olduğu halde, nasıl olmuş da hatırlayamamış ve Osman Ergin'e bu noktayı bildirmemişti Fakat artık iş işten geçmiş bulunuyordu

Şimdi Ata'nın bu asabiyetini kim ve nasıl teskin edecekti? Buna kimse cesaret edemiyor, hazır bulunanlardan bir tanesi, ara bulma ve şefaat dileme yoluna gidemiyordu Atatürk, elindeki müsveddeleri buruşturuyor, sonra Osman Ergin'e soruyor:

--Sizin memuriyetiniz ne idi?-- Vak'anın bundan sonraki kısmını, Osman Ergin'in ağzından nakledelim Osman Ergin diyor ki Atatürk, Benim bu memlekette bir harf inkılabı yaptığımı bilmiyor musunuz?-- dediği vakit, beynimden vurulmuşa dönmüştüm Gözlerim kararmış, kulaklarım uğuldamaya başlamıştı Davanın tamamıyla kaybedilmiş olduğunu anlıyor ve buradan nasıl kurtulacağımı düşünüyordum İkinci suali sebebini anlayamadığım bir hisle beni ümide düşürdü, memuriyetimi soruyordu Belki bunda bir kurtuluş yolu vardı Derhal, --Mektupçuyum Atam-- diye cevap verdim Bu cevabım Ata'yı teskin edecek miydi? Bu ümidim de ancak birkaç saniye sürdü Atatürk biraz evvelki şiddetle, --Bu mektupçuluğu tamamiyle kaldırmalı!-- diye gürledi Önce söylenen sözleri kendi kendime bir daha tekrarladım

Sesin kulaklarımdaki aksini içimde duymağa çalıştım Evet, Atatürk, yurttaki bütün mektupçuları azledeceğini söylemişti O zaman gözümün önüne tanıdığım birçok mektupçu dostlarım geldiler Ve büyük bir ateş içimi kapladı Benim yüzümden bunca günahsız mektupçular, birden azledilecekler, aç, perişan kalacaklardı Ve zavallı meslektaşlarıma ben sebep olacaktım Nasıl oldu, ani bir ilham geldi, bunu hala bilmiyorum

Salonda bulunanların hepsini sindiren ve herkesi titreten Ata'nın bu hiddeti karşısında ben birden cesaretlenmiştim Kelimeler kendiliğinden ağzımdan döküldü: --Atam, dedim, mahvedecekseniz beni mahvediniz, diğer meslektaşların bunda ne günahları vardır Atatürk'ün birden bana doğru döndüğünü ve sert bakışlarını bana yönelttiğini gördüm Asabiyeti eksiltmemiş, artmıştı Elindeki kalemi şiddette yere çarptı ve: --Ben kimseyi mahvetmem!-- dedi

Ruhumda tatlı bir rüzgar esmeye başlamıştı Demek, meslektaşlarım mahvolmaktan kurtulmuşlardı Oh! Bu, benim için ne büyük saadetti Fakat hala, orada hazır bulunanların sesi çıkmıyor, hala hepsi susuyordu Biraz evvel boynunu büken Muhittin Üstündağ'a diğerleri de uymuşlardı Onlar da önlerine bakıyorlar, kimse imdadıma yetişmiyordu Bu hal, maneviyatımı büsbütün bozuyor, yıkıyordu Artık, fazla bir şey ne düşünebiliyor, ne de düşünsem söyleyebilecek takate sahip bulunuyordum

Bu derin, sinir bozucu sükutu yine Atatürk bozdu, kulaklarda değil, kalpte duyulan bir sesle, sadece: --Vasıta!-- dedi İnsankafasında ne kadar olgun fikir yuva yapmış olursa olsun, hadiseler, çok defa insanı çocuklaştırır,çocukça düşündürür Bu mecliste bir suçluydum Ata'nın inkılaplarına cephe alan bir suçlu ve suçum en yakın dostlarım tarafından bile kabul ediliyordu O kadar ki, beni müdafaaya bile kimse cesaret edemiyordu

O halde --vasıta-- neydi? Böyle zamanlarda şeytan da vazifesini bütün kudretiyle yapar --Vasıta--bana Abdülhamit devrini hatırlatmıştı Yoksa ayaklarıma taş bağlayarak beni denizin dibine mi göndereceklerdi? Bu ıstıraplı hal fazla devam etmedi Birsivil nezaketle dışarı davet etti Yerimden güçlükle kalkarak yürüdümKapının önündeki polisler, yine içeri girerken olduğu gibi saygı ile selamlıyorlardı İskelenin yanına geldik Beni en büyük ümitlerle buraya getiren motör, iskeleye yanaşmış, duruyordu Polis doğru oraya gitti ve kenara çekilerek yol gösterdi Motöre, boş bir çuval gibi dönmüştüm Derin derin nefes alıyor ve birkaç dakika içinde geçen vukuatı kafamda toplamaya çalışıyordum Bir aralık aynı polis yaklaştı: --Paşa da gelecek, onun için biraz bekleyeceksiniz-- dedi

Paşa niçin gelecekti, ben ne kadar daha bekleyecektim? Bunlardan bir netice çıkaracak halde değildim Kımıldamadan uzanmış, yıldızlara dalmıştım Bu halde ne kadar bekledim, ne kadar zaman geçti, bilmiyorum Bir aralık bir ayak sesi duydum Gayri ihtiyari başım o tarafa döndü Bakar bakmaz da, kelimelerle izahı mümkün olmayan ani ve müthiş bir sarsıntı geçirdim Çünkü köşkün iskelesinde bana doğru ilerleyen bizzat Atatürk'tü ve yalnızdı Bir hayal görmekte olduğumu sandım

Korkunç derecede ağırlaşmış olan elimi güçlükle kaldırarak gözlerimi ovuşturdum Hayır, gördüğüm hayal değildi Atatürk, kısa, kollu bir gömlek giymişti ve ağır adımlarla bana doğru geliyordu Benim için yapacak en küçük bir hareket yoktu Esasen bir şey düşünemiyordum Belki hava almaya çıkmıştı, beni görmeden dönebilirdi Görülmeyi istemiyordum, fakat kendimi gizlemeye de imkan yoktu

Atatürk, istikametini bana yöneltmişti Birkaç adım sonra motorun yanında durdu ve elini bana uzattı Sert, fakat, tatlı, müşfik bir sesle: --Osman Bey-- dedi, --sizi biraz kırdım-- Cevap veremedim Elimi sıkmıştı,iltifat ediyordu Ben yerimden kalkmıyordum --Böyle yapmaya mecburdum Yazınız beni cidden memnun etti, çok çalışmışsınız, çok güzel buluşlarınız vardır Yalnız, bilmelisiniz ki, bu millet için yaptığımız inkılapları, her türlü maniyi yıkarak yaşatmaya mecburuz Bu inkılabın esaslarını tatbik etmekle mükellef olan kimseler de bunu böylece bilmelidirler Binaenaleyh,içerideki vak'a, daha fazla onlara, orada hazır bulunanlara bir ders olsun diye vukua gelmiştir, Senin şahsına istemeyerek yapılan bu hareketi hoş görmeniz lazımdır

KAYNAK: ATTİLA İLHAN