Şairler,Şiirler,Antolojiler(Düş Çınarı)

Şairler, Şiirler, Antolojiler

Kültürümüzün baş komutanı şiirin kadim tarihten başlayarak günümüze kadar uzayan bir geçmişi var Yani insanlık tarihi kadar uzun bir yolculuk yapmış oluyor şiir Böyle bir avantajı ve böyle bir kısmeti var şiirin Zaman zaman da gönül ehli ve gayretli zatlar kalkar üşenmeden sabırla bu geçmişi bir araya toplar, milletin bilgi edinmesi için önüne koyar Bu sunumu yaparken de bir emek sarf etmiş, şiir zevkini de ortaya koymuştur Bu bir seçme işidir çünkü Emekçinin emeği de yansımış olur böylece sayfaların arasına

*
Kaç tane şiir antolojimiz var kimbilir Dökümanını yapmaya kalksak eksik bilgi vermiş olacağız Bunların içinde sözü edilen, gündeme gelen antolojiler var elbet Memet Fuat’ın “Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi”, Ataol Behramoğlu’nun “Son Yüzyıl Büyük Türk Şiiri Antolojisi”, Mehmet Çetin’in “Tanzimat’tan Bugüne Türk Şiiri Antolojisi” ve Mehmet H Doğan’ın “Yüzyılın Türk Şiiri Antolojisi” Kimileri objektif olmayı gereksiz görüp şiir dünyasını tek kutuplu sayarak öylece oluşturur antolojisini Kimileri de iyi bir iş yapayım ister Objektif olsun ister ve o gayret içinde çalışmasını yürütür Gerçi günümüzde bunları bilmeyen şair hemen hemen yok gibidir Klanlar, kolhozlar, cemaatler, guruplar, çeteler, dergiler almıştır başlarını birer site devleti olmuşlardır Varsa yoksa kendileri vardır Kendileri dışında ise kimsecikler yoktur bu alemde Böyle garip bir edebiyat dünyası oluşmuştur maalesef Eksikleri olmakla beraber Özcan Ünlü’nün hazırladığı “Yüzyıllık Türk Şiir Atlası” da şiire objektif bakışından dolayı adından söz ettiren bir antoloji oldu Yepyeni bir çalışma ise hikâyeci Mehmet Ay’ın hazırladığı “Türkçe Şiirler Antolojisi”
*
Antolojiler; şairlerin toplu olarak göründükleri güldesteler Bu sayfalara taşınmadan önce tuhaf bir handikapları oluyor şairlerin Ayrı olmayı, tek olmayı seviyorlar Şair milleti zaten acaib bir millet özelliğini hiçbir zaman atamıyor üzerinden Hep aykırı, hep rijit bir tavır
Bir çok şeyde olduğu gibi bu mümbit topraklarda yetişen şairlere de bulaştı bu benlik davası Parça parça olmak daha avantajlı geliyor herhalde Getirisi daha fazla olmalı ki neredeyse her mahallede böyle bir oluşum var Yani neredeyse yeni baştan bir eylem tavrı geliştirip şairleri de birbirleriyle tokuşturacaklar Onlar da seviyor aslında böyle bir kapışmayı Düşünecek olursak ortalık biraz şenlenir hiçte fena olmaz yani Biraz da öylece oyalanmış olur en azından bu necip millet ki oyunu kuran kurucular kurulu rahat hareket etsin Kendine bir manevra kabiliyeti bulsun dosta düşmana karşı, dik dursun, oyunun kuralları işlesinVe daha ne kadar sayılamayacak faydaları olacaktır kimbilir şiiristandaki kapışmalar
*
Antoloji hazırlamak işi meşakkatli bir iştir Hele günümüzde bunu göze almak bir hayli sıkıntılar yaşatıyor ve çok sabırlı olmayı gerektiriyor Bu sabır ve gayretler şiirlerin seçimi için değil de daha çok şiiri yazan şairden izin almak için gerekiyor Kitaba veya şiire bu işe gönül veren insan bir şekilde ulaşabiliyor Zaten şiir dünyasını dikkatle takip etmek gerekiyor ilk şart olarak Antolojiler şiir dünyası için gereklidir Şiirin doğası gereği de gereklidir Bir dönemi, bir devri, bir çağın gelişimini toplu bir şekilde gözlemlemek mümkün oluyor böylece Hani diyeceksiniz ki tam yansıtabilir mi Antolojiler şairler hakkında bütüncül sağlıklı kanılara varmak için Hayır, burada kuşkularım olacaktır elbet Şiiri seçen kişinin şiiri algılama durumuyla, şiir zevkiyle orantılı bir gerçeklikle, ancak o kadarıyla Yalnız oradan da esas kaynağa, şiirin kendisine ulaşma imkânımız doğmuş olur ve bir yakınlık kurmuş oluruz Şiir antolojileri şairleri bir arada görmek için birer vesiledirler
*
Burada ilgimizi çeken, üzerinde konuşmak istediğimiz Mehmet Ay’ın hazırlamış olduğu “Türkçe Şiirler Antolojisi” oldukça geniş bir yelpazeyi kapsıyor Dokuz ciltlik bir çalışma olmuş Antolojiyi incelemeye başlarken bile hayretler içinde kalıyor insan Ne kadar çok şairimiz varmış meğer Ne kadar çok şiir döktürmüş bir halkız Yoksa şöyle mi demek lazım: ne kadar çok şiir yazılıyormuş ülkemizde Bunca zamandır edebiyat dünyasının içinde olduğum halde şaşmadım desem yanlış olur Bu kadar bilinmeyenli bir dünyanın içine dalmak da cesaret işi doğrusu Yanılmıyorsam üç yıl gibi bir zaman dilimi ve günde on- oniki saat bir çalışma Dökümanların toplanması, sistematik bir düzenlemeye gidilmesi, metinlerin seçillmesi; hiç te kolay bir iş değil Büyük bir çaba ve sabır gerektiriyor
*
Birde iş bittikten sonrası var bunun Eksiklikler, fazlalıklar, şunlar bunlar Mehmet Ay’ı tebrik etmek bir şair olarak görevimiz elbette Öyle anlaşılıyor ki “Türkçe Şiirler Antolojisi” şiire bulaşmış, şiir kitabı yayımlamış kim varsa Türkiyede ona ulaşmaya çalışmış Hani bir dönem hasbelkader şiirler yazmış da bir iki de kitap yayınlamış ve sonra peşini bırakmış heveskârlar Kitaplar yayımlamış ama edebiyat dünyasında pek üzerinde konuşulmamış, tanınmamış şairler Şiiri bırakıp başka alanlarda isim yapmış şahsiyetler Komutansız ordu gibi şuraya buraya dağılmış asi ruhlu neferler Boşuna değilmiş meğer o meşhur laf: Türk milletininin üç kişiden dördü şairdir, diye Bu değerli, geniş kapsamlı, hacimli antoloji bunları tekrar anımsattı bana Daha bir keyif aldığımı söyleyebilirim antolojiyi incelerken Çünkü şiir yazmak hiç kimsenin tekelinde değildir Her kim arzu duyarsa kaleme sarılıp, şimdilerde ise bilgisayarın başına oturup rahatlıkla şiirini yazabilir Yani biraz da şunu hatırlatmak istiyorum Mehmet Ay hazırladığı antolojide şairleri seçmeye tabi tutmamış Burada önemli olan şiirin ortada olması, şiirin bir yerlerde yayımlanmış olması yeterli görülmüş
*
Antolojiler için bir önemli mesele de güttüğü amaçtır şüphesiz Yani neden gerek görülmüştür böyle bir eseri hazırlamak, ortaya çıkarmak Yetersiz de olsa her cildin arka kapağında iki paragraflık bir açıklama var elbet: “Türk şiirine yön veren, şiirin nabzını tutan şairlere olduğu kadar kıyıda köşede kalmış, unutulmuş, önemleri yeterince kavranamamış isimlere de yer veren; “şiirin tarihi”ne ayna tutma çabası güden bu antoloji, 1900’den günümüze kadar şiiri yayınlanmış, dergilerde görünmüş, kitapları basılmış yüzlerce şairi içeren son derece kapsamlı bir derleme” Bu açıklamaya bakarak şiirin tarihinin eksik verildiğini söylemek sorumluluğumun olduğunu belirtmek istiyorum 9 Cildin sonuna konulmuş olan Türk şiirinin gelişimini tahlil eden metinler okunduğunda Mehmet Akif ve Necip Fazıl’dan başlayarak gelen yerli - İslamcı şiir akımının hiç üzerinde durulmadığı ve bu konunun, bu konumdaki şairlerin hiç irdelenmediği görülecektir “Türkçe Şiirler Antolojisi”nin en büyük açmazı buradadırEn büyük eksikliği budur Diğer bazı eksiklikler önemli değildir Bu kadar emek verilen böyle bir derlemeyi bu ayıptan kurtarmanın çaresine bakılmalıdır bence Bu dönemi kapsayan, Türk edebiyatı içindeki inkârı mümkün olmayan bu akımı detaylı bir inceleme yazısıyla “Türkçe Şiirler Antolojisi”nde görmek hakkımızdır elbetYoksa antolojinin bu kadar çok şairi bir araya getirmesinin hiçbir önemi kalmayacaktır
*
Meraklısına Not: Türkçe Şiirler Antolojisi (9 Cilt), Mehmet Ay,

Nurettin Durman