![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari-A- Abanın kadri yağmurda bilinir ![]() Her şeyin bir değeri vardır ![]() ![]() Abdala “kar yağıyor” demişler, “titremeye hazırım” demiş ![]() Yoksulluk ve sıkıntı içinde yaşayıp eziyet çekmekte olan kimseler, karşılaşacakları zor şartlardan endişe duymazlar ![]() ![]() Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır ![]() Kimi görgüsüz ve eğitimsiz kimseler bir rastlantı sonucu lâyık olmadıkları önemli bir işin başına geçseler ya da bir mevki elde etseler, aptalca davranmaya, o yerin adamı gibi görünmeye ve böbürlenmeye başlarlar ![]() ![]() Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz ![]() Kimi insanlar yaptıkları işten zevk duyarlar ve onu bırakmak istemezler; bu işi sürekli olarak, tekrar tekrar yapmaktan da hiç bıkkınlık duymazlar ![]() Abdalın dostluğu köy görünceye kadar ![]() Çıkarı için yakınlık gösterip dostluk kuran kimse, beklediği yararı elde ettikten, işini yürütecek başka yollar bulduktan sonra sizinle olan ilişkisini keser ![]() Abdal (derviş) tekkede, hacı Mekke`de bulunur ![]() Hemen herkesin ilgi duyduğu bir alanı, kendine özgü bir işi vardır ![]() ![]() Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık ![]() Telâşla, sabırsızca ve ivedilikle yapılan işler genellikle kötü sonuçlar doğurur; kişiyi pişmanlığın içine iter ![]() Acele ile menzil alınmaz ![]() Telâşlanıp ivmekle, sabırsız davranmakla daha çabuk sonuç alacağımız, başarı kazanacağımız sanılmamalıdır ![]() ![]() Acele işe şeytan karışır ![]() Düşünüp taşınmadan, çabuk davranılarak yapılan işten iyi sonuç beklenmemelidir; o iş ya yanlış ya da bozuk olur ![]() Acemi katır kapı önünde yük indirir ![]() Bir işin yabancısı olan, bir işe alışmamış, beceriksiz ya da anlayışsız kişi, kendisinden beklenen işi eksik yapar ve istenildiği gibi yerine getiremez; daha başlangıç anında veya en önemli yerinde işi bırakıverir ![]() Acıkan doymam (sanır), susayan kanmam sanır ![]() Uzun süre bir şeyin yokluğunu çekip ona ihtiyaç duyan kimse, o şeyden ne kadar çok elde ederse etsin tatmin olmaz; kendisine yetmeyeceği duygusu içinde bulunur ![]() Acıkmış kudurmuştan beterdir ![]() Bir şeyden uzun süre yoksun kalan kimse, onu gördüğü anda ele geçirmek ister; kendinden geçercesine ona saldırır, sanki kudurmuş gibidir, gözü hiçbir şeyi görmez, tek düşündüğü uzun süre yokluğunu çektiği o nesnedir ![]() Acındırırsan arsız olur, acıktırırsan hırsız olur ![]() Bir kimsenin acınmasına yol açar, başkalarını ona merhamete getirirseniz, o kimse yerli yersiz yardım dilemeye başlar ve gittikçe arsızlaşır; bunun yanında kimilerinin hakkını kısar, emeklerinin karşılığını vermez ve onları aç-yoksul bırakırsanız, onlar da hırsızlık yapmaya başlarlar ![]() Acı patlıcanı kırağı çalmaz ![]() Kötü durumda olan bir kimseyi, ortaya çıkacak yeni kötü durumlar etkilemez; pek çok zorluğa katlanabilir; çünkü o, böylesi kötü durumlara alışmıştır ![]() ![]() Acı (kötü) söz insanı (adamı) dininden (çıkarır), tatlı söz (dil) yılanı deliğinden (ininden) çıkarır ![]() Onur kırıcı, sert, kötü sözler insanı öfkelendirir; sabrını taşırır, çileden çıkarır, hoş olmayan davranışlara sürükler ![]() ![]() Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez ![]() Aç, yemek yeme ihtiyacı olan, yemesi gereken kimsedir ![]() ![]() ![]() ![]() Aç (arık) at yol almaz, aç (arık) it av almaz ![]() İş gördürülen kimselerden verim umuluyorsa onlar aç, yoksul ve zaruret içinde bırakılmamalı, her yönden tatmin edilmelidirler ![]() Aç ayı oynamaz ![]() Kendisinden iş beklenilen kimseden emeğinin karşılığı esirgenmemelidir; insan ya da hayvan olsun, çalışan mutlaka doyurulmalıdır ![]() Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız (yüzsüz) edersin ![]() Yönetiminde bulunan, gözetiminde olan kimseleri maddî ve manevî yönden tatmin etmelisin ![]() ![]() Aç doymam, tok acıkmam sanır ![]() Uzun süre yokluk içinde olan aç insan elde ettiğinden çoğunu ister, tatmin olmaz, yetmeyeceği duygusunu taşır ![]() ![]() Aç elini kora sokar ![]() Aç ve yoksul insan, zorunlu ihtiyaçlarını gidermek için canı pahasına bile olsa her türlü tehlikeye atılmaktan çekinmez ![]() Aç gözünü, açarlar gözünü ![]() Uğraşılarında, giriştiğin işlerinde uyanık bulunup dikkatli olman gerekir; yoksa umulmadık, beklenmedik bir anda büyük zararlarla karşı karşıya kalabilirsin ![]() ![]() Açık ağız aç kalmaz ![]() Çalışan, didinen, ne istediğini bilen, bıkmadan usanmadan bunu dile getiren kişi geçim yolunu bulur; muhtaç duruma düşmez, aç kalmaz ![]() Açık yaraya tuz ekilmez ![]() Acısı ve derdi taze olan bir kimsenin üzüntüsünü artıracak söz ve davranışlardan kaçınmak gereklidir ![]() Açık yerde tepecik kendini dağ sanır ![]() Kıymetli, yetenekli kimselerin bulunmadığı veya az bulunduğu bir yerde, kendinde az da olsa bir şey bulunan kimse böbürlenmeye, büyüklük taslamaya başlar ![]() Açılan solar, ağlayan güler ![]() Hayatta hemen her şey bir değişimin içindedir, olduğu gibi kalmayıp tersine dönebilir, güzel çirkinleşebilir; mutsuz mutlu, yoksul da zengin olabilir ![]() Açın gözü ekmek teknesindedir (olur) ![]() İnsanın tek amacı, öncelikle kendisi için gerekli, yaşaması için zorunlu olan, yokluğunu çektiği şeyi elde etmektir ![]() Açın karnı doyar, gözü doymaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Aç kurt bile komşusunu dalamaz ![]() Komşu hakkı çok yücedir ![]() ![]() ![]() Açma sırrını dostuna, o da söyler dostuna ![]() Sır özeldir ve gizli tutulmalıdır ![]() ![]() ![]() Aç ne yemez, tok ne demez ![]() Yoksul kişi ihtiyaç duyduğu şeyin en kötüsüne bile razı olur; iyisini, kötüsünü arayacak durumda değildir ![]() ![]() Aç tavuk (düşünde) kendini buğday (arpa, darı) ambarında sanır (görür) ![]() Yoksulluk çeken, varlık yüzü görmeyen kişi sürekli ihtiyaç duyduğu şeylerin hasretini çeker; kendisini onları elde etme hayaline kaptırır, olmayacak düşler kurar ![]() Açtırma kutuyu, söyletme kötüyü ![]() Hoşuna gitmeyecek sözler söylenmesine, hakkında kötü şeylerin ortaya çıkmasına yol açmak istemiyorsan karşındakini kızdırma ![]() Aç tokun yüzüne bakmakla doymaz ![]() İnsan ihtiyaç duyduğu, sürekli yokluğunu çektiği şeyleri varlıklı kimselerde görmekle onlara sahip olmuş sayılmaz ![]() ![]() Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz ![]() Bu iki şey tamamen bir birinin karşıtıdır ![]() ![]() ![]() Adam adama her daim muhtaç (gerek olur) ![]() Tek başına yaşamak oldukça zor olduğundan insanlar bir arada yaşarlar, dayanışmaya gerek duyarlar ![]() ![]() ![]() Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil (Adam adama yük olmaz) ![]() Birileri gelip konuğumuz olabilir, evimizde kalabilir ![]() ![]() ![]() Adam adamdan korkmaz, utanır (hatır sayar) ![]() Bir kimse kendisine yapılan kabalık, kötülük karşısında sert tepki göstermiyor, benzer bir şekilde karşılık vermiyorsa, bu korktuğundan değildir; hatır saydığındandır, utandığındandır, duygularına egemen olduğundandır ![]() Adam adam denmekle adam olmaz ![]() Değerleri olmadığı hâlde değer verip saygı duyarak, bazı unvanlar vererek, överek, pohpohlayarak bir kimseyi iyi yetişmiş, değerli bir kimse yapamayız ![]() ![]() Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu ![]() Bir kimsenin toplumdaki seçkin yeri ve önemi zengin ya da yoksul hâliyle ölçülemez ![]() ![]() ![]() ![]() Adam adamı bir kere (defa) aldatır ![]() Bir kimse, huyunu suyunu bilmediği bir kişiye bir kez aldanır; bir daha aldanmaz ![]() ![]() ![]() Adama dayanma ölür, duvara (ağaca) dayanma yıkılır (kurur) ![]() İnsanlar hayatları boyunca birbirlerine destek verirler, yardımcı olurlar ![]() ![]() ![]() Adam ahbabından bellidir (Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu diyeyim) ![]() İnsan daha çok anlaştığı, huyunu suyunu bildiği, sevdiği, yanında bulunmaktan hoşlandığı kimselerle arkadaşlık kurar; dostluk eder ![]() ![]() Adamak kolay, ödemek güçtür ![]() Bir işi yerine getireceğim demek, davranışıyla ya da tutumuyla o işi yapacağım duygusu uyandırmak, umut vermek kolaydır ![]() ![]() ![]() Adamın (insanın) adı çıkacağına (çıkmaktansa) canı çıksın (çıkması yeğdir) ![]() Toplumun bir insan hakkında verdiği yargı kolay kolay değişmez ![]() ![]() ![]() ![]() Adamın iyisi alış verişte belli olur ![]() Alışveriş bir insanın karakterini, iyi ya da kötü oluşunu belirleyen en önemli ölçütlerden biridir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Adamın iyisi iş başında belli olur ![]() İnsanı gösteren sözü değil, işidir ![]() ![]() Arabanın ön tekeri nereden geçerse arka tekeri de oradan geçer ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Ar dünyası değil kâr dünyası ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Arı bal alacak çiçeği bilir ![]() Bazı kimseler, açıkgöz insanlar ve işinin uzmanı olanlar, çıkar sağlayabilecekleri, kazanç elde edecekleri yerleri gayet iyi bilirler ![]() Arı, kızdıranı sokar ![]() Hiçbir insan durup dururken çoklukla birinin canını yakmaz ![]() ![]() Arık öküze bıçak çalınmaz ![]() Güçsüz, zayıf, kendisini zor ayakta tutan kimselerden yararlanmaya çalışmak, onlara eziyet edip çile çektirmek doğru değildir; bu yiğitliğin ve insanlığın şaşına yakışmaz ![]() Arpa eken buğday biçmez ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Arsızın yüzüne tükürmüşler, “yağmur yağıyor” demiş ![]() Arsız insan kişiliğini, saygınlığını, utanma duygusunu yitirmiş insandır ![]() ![]() Arslan yatağından (yattığı yerden) bellidir (belli olur) ![]() İnsanların kişilikleri ile sürekli bulundukları yerler arasında bir özdeşlik kurmak mümkündür ![]() ![]() Asil azmaz, bal kokmaz (kokarsa yağ kokar, çünkü aslı ayrandır) ![]() Kendine has özellikleri bulunan bir nesne ne denli biçim değiştirirse değiştirsin, aslî özelliğini yitirmez ![]() ![]() ![]() ![]() Aslını inkâr eden (saklayan) haramzadedir ![]() Bir insan çarpık bir ailenin üyesi olabilir; yoksul, eğitim görmemiş kaba bir aileden gelebilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Âşığa Bağdat sorulmaz (ırak değildir) ![]() Kim ki bir şeyi elde etmek ister, ona taşkın bir kavuşma isteğiyle yanıp tutuşur, o kimseye zor şartlar ağır gelmez; o, her türlü çabayı gösterir; her türlü fedakârlığa katlanır ![]() Âşık âlemi kör, dört yanını duvar sanır ![]() Aşk duygusuyla dolup taşan kişi, bu derin sevginin etkisiyle ne yaptığını bilemez; hoşa gitmeyecek davranışlarda bulunur, sanki bilincini kaybetmiş gibidir; yapıp ettiklerini kimse bilmez, görmez ve söylediklerini kimse işitmez sanır ![]() Aşını, eşini, işini bil ![]() Doğru, düzgün, sağlıklı, mutlu ve verimli bir hayat mı yaşamak istiyorsun? O hâlde yiyeceğine dikkat et, temiz ve helâl ye ![]() ![]() ![]() Aş taşınca kepçeye paha olmaz ![]() Kimi değersiz görülen, bir kenara atılmış bulunan araçlar bir zaman gelir gerekli olurlar; bir zararı önlemeye yararlar ![]() ![]() At, adımına göre değil, adamına göre yürür ![]() Bir atın yürümesi ya da koşması, doğrudan sırtındaki binicisinin yönetimine bağlıdır; binici ne isterse onu yapar; koşar, durur ya da yavaş gider ![]() ![]() ![]() Ata eyer gerek, eyere er gerek ![]() Çıplak ata binmek oldukça zordur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Atanın (babanın) sanatı oğula mirastır ![]() Çocuklar küçük yaşlarda öncelikle babalarının yaptıkları işlerle ilgilenirler ![]() ![]() ![]() ![]() Atasını tanımayan Allah`ını tanımaz ![]() Ana-babaya değer vermek, onlara saygı-sevgi göstermek, onlara dar günlerinde yardımcı olmak, onlara “öf” bile dememek Yüce Allah`ın buyruklarındandır ![]() ![]() At binenin (iş bilenin), kılıç kuşananın ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() At binicisini tanır (bilir) ![]() Emir altında çalışan kişi, kendisini yönetenin işten anlayıp anlamadığını, ne isteyip istemediğini, hangi olay karşısında nasıl tavır takındığını bilir; işini de ona göre yapar ve yürütür ![]() Ateş düştüğü yeri yakar ![]() Bir felâket ya da üzücü olay gerçek anlamda ona uğrayana, yalnızca ilgili kimselere acı verir; onların yüreklerini yakar ![]() ![]() Ateşle barut bir yerde durmaz ![]() Bir arada bulunmaları çok tehlikeli görülen şeyler birbirinden uzak bir yerde tutulmalıdırlar ![]() Ateş olmayan yerden duman çıkmaz ![]() Bir olay ya da durumun varlığı, gerçekten ortada olup olmadığı, belirtisinin görülmesiyle anlaşılacak bir şeydir ![]() ![]() Atılan ok geri dönmez ![]() Kimi zaman iyi düşünüp taşınmadan, olacakları hesaplamadan bazı eylemlere girişir ve sonuçta pişman olur insan ![]() ![]() ![]() Atın bahtsızı arabaya düşer ![]() Kimi değerli, yetenekli ama talihsiz kimseler, kişiliklerine uymayan kötü ve bayağı işlerde çalıştırılır; görevlere itilir ![]() Atın ölümü arpadan olsun ![]() Bir şeye tutkun olan, bir şeyin uzun süre yokluğunu çeken kimi kişiler, kendilerine zarar vereceğini bile bile o şeyi kullanmaktan çekinmezler ve şöyle düşünürler: “Sevdiğim şeye özlem duyarak yaşamaktansa, onu çokça (aşırı ölçüde) kullanıp (yiyip) hasta olayım; hatta öleyim ![]() Atın ürkeği, yiğidin korkağı ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Atlar nallanırken kurbağa ayağını uzatmaz ![]() Meydanda olan şu ki, insana değer, nitelik ve kişiliğine göre davranılır; iş verilir ![]() ![]() ![]() Atlasa kıl yapışmaz ![]() Dürüst, temiz, kötülükten uzak, işinde başarılı kimseler hakkında söylenen karalayıcı sözler, yapılan iftiralar havada kalır; boşuna söylenmiş olur, onlara bu sözlerin mazarratı bulaşmaz ![]() At ölür, itlere bayram olur ![]() Kimi yararlı, kıymetli, şahsiyet sahibi kimselerin ölmesi; bulunduğu görevden ayrılması ya da alınması kimi çıkarcı, kıskanç ve aşağılık kimselerin işine gelir; onların sevinmesine yol açar ![]() At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır ![]() Dünyadaki her canlı gibi at da ölümlüdür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() At sahibine (biniciye) göre eşer (kişner) ![]() Yönetilen veya buyruk altında çalışan kişi, tutumunu ya da çalışmasını yöneticisinin tavrına göre ayarlar ![]() ![]() At yiğidin yoldaşıdır ![]() Çok açık olarak bilinen bir şey ki, göçebe bir millet olan Türkler için at, savaşta ya da barışta candan bir dosttur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ava gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz ![]() Uçsuz bucaksız gökyüzünde uçan, istediği yere ulaşabilen kuşlar bile avlanmak tehlikesinden kurtulamazlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ava giden avlanır ![]() Bir çıkar sağlamak için birilerine tuzak kuran, onları aldatan, onlara zarar vermeye çalışan kimse, yapmaya çalıştığı kötülüğe kendisi düşer; zarara uğrar ![]() Av avlayanın, kemer bağlayanın ![]() Bir uğraş vererek bir şeyi ele geçiren kimse, onu hak eder; o, onundur ![]() ![]() ![]() ![]() Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar ![]() Kimi becerikli, iyi huylu kadınlar vardır ki, yoksulluk içinde bile olsa onlar eve bir çeki düzen verir; temiz tutar, evi yaşanacak hâle getirirler; içten, samimî davranışlarıyla yuvalarını mutlulukla doldururlar ![]() ![]() ![]() Ayağa değmedik taş olmaz, başa gelmedik iş olmaz ![]() Hayat öyle pürüzsüz, gailesiz değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Ayağını sıcak tut, başını serin; gönlünü ferah tut, düşünme derin ![]() Sağlıklı olmak, türlü hastalıklardan korunmak için ayağı sıcak, başı da serin tutmak oldukça faydalıdır ![]() ![]() ![]() Ayağını yorganına göre uzat ![]() Dengeli yaşamak isteyen insan mutlaka gelirini, giderine göre ayarlamalıdır ![]() ![]() ![]() Ayağı yürüten baştır ![]() Bedensel hareketlerimizin tümü beynin bulunduğu kafaya bağlıdır, kafaya göre bir yön tutar ve gelişir ![]() ![]() Ayı görmeden bayram etme ![]() Müslümanlar Ramazan orucuna gökte hilâli (ay`ı) görünce başlarlar; oruç bitince, yani bir ay sonra yine gökte hilâli görünce bayram ederler ![]() ![]() ![]() Ayıpsız yâr (dost) arayan, yârsız (dostsuz) kalır ![]() Hemen her şeyin, her insanın bir kusuru, bir eksiği vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ay ışığında ceviz silkilmez ![]() Bir işten iyi, verimli bir sonuç alınmak isteniyorsa, o işin şartları da, araçları da yeterli ve uygun olmalıdır ![]() ![]() Aza demişler: “Nereye?”, “Çoğun yanına” demiş ![]() Çok, her zaman azdan daha baskın çıkar ![]() ![]() ![]() ![]() Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz ![]() Kim ki elindekinden hoşnut olmuyor, onu yeter bulmuyor, onunla yetinmiyor, daha fazlasını istiyor ve onu hor görüp geri çeviriyorsa büyük bir hata işliyor demektir ![]() ![]() ![]() Azıcık aşım, kaygısız (ağrısız) başım ![]() Aralıksız çalışarak, çeşitli sıkıntılara katlanarak, amansız zorluklara göğüs gererek zenginlere özgü bir hayat yaşamaktansa, didişmelerden ve çekişmelerden uzak, gösterişsiz ve sakin bir hayat sürmek daha yeğdir ![]() Az söyle, çok dinle ![]() Dinlemek, öğrenmenin güzel bir yoludur ![]() ![]() ![]() ![]() Az tamah çok ziyan getirir ![]() Elindekiyle yetinmeyen, daha fazlasını isteyen, isteklerine kavuşmak için çeşitli yollara başvuran insan, bu tutumundan ötürü zarara uğrar ![]() ![]() ![]() Az veren candan, çok veren maldan ![]() Varolalı beri insan, insanın yardımına ihtiyaç duymuştur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari-B- Baba koruk (ekşi elma, erik) yer, oğlunun dişi kamaşır ![]() Bir babanın yaptığı kötü iş, sürekli tekrarladığı uygunsuz hareketler her nedense aileye yüklenmeye çalışılır ![]() ![]() Baba malı tez tükenir, evlât gerek kazana ![]() Çoklukla insanlar bir emek vererek kazanmadıkları malın değerini pek bilmezler, meğer ki bu baba malı ola ![]() ![]() ![]() ![]() Baca eğri de olsa duman doğru çıkar ![]() Dürüst, doğru, iyi ve güzel vasıflarını doğuştan getiren insan, ne denli bozuk, elverişsiz ortamlarda bulunursa bulunsun niteliklerini kaybetmeyip korur ![]() ![]() Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun (Bağda izin olsun, üzüm yemeye yüzün olsun) ![]() Bir bağın bağ olması için gereken bakım gösterilmelidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bağla atını, ısmarla Hakk`a ![]() Hayvanların bir yerde durmaları isteniyorsa onları mutlaka bağlamak gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bağlı koyun yerinde otlar ![]() Nasıl ki bağlı koyun, bağlı olduğu ipin izin verdiği sınırların dışına çıkıp otlayamıyorsa, kimi insanlar da ellerinde olan imkânın dışına çıkıp iş göremezler; ellerindeki imkân ne kadarsa o kadar başarılı olurlar ![]() ![]() ![]() Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur ![]() İster bağ, ister iş yeri, isterse bir eşya olsun, ona gerekli bakımı gösterirsek beklediğimiz faydaya kavuşuruz ![]() ![]() ![]() Bakımdan uzak tutulmuş bir iş yerinde düzen gözetilmezse aksaklıklar giderek büyür, önü alınamaz olur, sonunda iş yeri iflasın eşiğine gelebilir ![]() ![]() ![]() Bakmakla usta olunsa, köpekler (kediler) kasap olurdu ![]() Öğrenmenin esası denemeye ve yapmaya dayanır ![]() ![]() ![]() ![]() Bal bal demekle ağız tatlanmaz ![]() Bir şeyin yalnızca adını etmekle, onun hakkında tatlı sözler söylemekle o şeye kavuşulmaz ![]() ![]() Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir ![]() Çoklukla düşünüp taşınmadan, olacakları hesaplamadan işe kalkışan insan, bu ihtiyatsızlığı sebebiyle bir felâkete düştükten sonra aklını başına toplar; kendine gelip uyanır ![]() ![]() Balık baştan avlanır ![]() Bir yeri yöneten oraya hâkim demektir ![]() ![]() Balık baştan kokar ![]() Gerek bir aile, gerek bir topluluk ve gerekse bir ülkede baştaki yöneticilerin niyetleri ve tutumları bozuksa o yerdeki her şey de bozuk ve düzensiz olur ![]() ![]() Balın olsun tek, sinek Bağdat`tan gelir ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Balta değmedik (girmedik) ağaç (orman) olmaz ![]() Hayat öyle çetrefilli bir yoldur ki, zorluk, felâket ve acılarla karşılaşmayan, bir zarar görmeyen kimse yoktur ![]() Bal tutan parmağını yalar ![]() Başkalarına yararı dokunan yerlerde çalışan, onlara iyi ve güzel şeyleri sunmakla görevli bulunan kimse, ürettiğinden ya da dağıttığından kendisi de faydalanır ![]() ![]() ![]() Bana benden her ne olursa, başım rahat bulur dilim susarsa ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bana dokunmayan yılan bin yaşasın ![]() Bazı bencil, çıkarcı kimseler vardır ki, onlar, sırf kendilerine zarar vermiyor diye kötülük yapan kimselere engel olmazlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Baskın basanındır ![]() Kim ki savaşta düşmanını gafil avlayıp fırsat vermeden hücum ederse, zaferi elde eder; savaşı kazanır ![]() Baskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır, sahipsiz tarlayı sel alır ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Başa gelen çekilir ![]() Ne kadar istersek isteyelim kimi felâketleri, kötü durumları önleyemeyiz; üstümüze çöken acılara katlanmaktan başka bir şey gelmez elimizden ![]() ![]() Başa gelmeyince bilinmez ![]() İnsan başkalarının uğradığı felâketlerin, dertlerin ne denli acı olduğunu gerektiği gibi idrak edemez ![]() ![]() Baş başa bağlı, baş da şeriata ![]() Bulunduğumuz yerdeki yöneticiler, bir üst yöneticiye; üst yönetici ise en üst yöneticiye; o da şeriata, yani Cenab-ı Hakk`ın koymuş olduğu kanunlara bağlıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Baş başa vermeyince taş yerinden kalkmaz ![]() Bir insanın gücü sınırlıdır, tek başına her işi yapamaz ![]() ![]() ![]() ![]() Baş dille tartılır ![]() Kişilerin ne kadar akıllı, ne kadar düşünceli oldukları söyledikleri sözlerle ölçülür ![]() ![]() Başını acemi berbere teslim eden, pamuğunu cebinde taşısın ![]() Bir işin yapılmasını tecrübesiz, beceriksiz, ustalığı olmayan kişilere teslim eden, meydana gelebilecek zararlara katlanmaya da hazır olmalıdır ![]() Baş kes, yaş kesme ![]() Tabiatı zengin kılan, bir yeri yaşanılacak hâle getiren unsurların başında ağaç gelir ![]() ![]() Baş nereye giderse ayak da oraya gider ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Baz bazla, kaz kazla, kel tavuk topal horozla ![]() Bir kimse, kendi niteliğine uyan, kendine denk olan, kendine benzeyen kimselerle beraber olur, arkadaşlık eder, düşüp kalkar ![]() Bedava sirke baldan tatlıdır ![]() Emek verilmeden, karşılığı ödenmeden ele geçirilen şeylerin kıymeti ne kadar düşük olursa olsun kişinin pek hoşuna gider ![]() Belâ geliyorum demez ![]() Hayat inişli çıkışlı bir yoldur ![]() ![]() ![]() ![]() Beleş atın dişine (yaşına, yularına, dizginine) bakılmaz ![]() Bir çaba, bir emek harcanmadan, bedava elde edilen şeyler insana oldukça hoş gelir ![]() ![]() Besle, büyük danayı; tanımasın anayı ![]() Anne ve babalar çocukların sağlıklı büyümeleri, iyi bir eğitim görmeleri için her türlü zorluğa katlanırlar ![]() ![]() ![]() ![]() Besle kargayı, oysun gözünü ![]() Kimi nankör, kötü niyetli, sütü bozuk kimseler vardır ki, hiç de lâyık olmadıkları hâlde sen onlara iyilik yaparsın, onlar da sana fenalıkla karşılık verirler ![]() Beş parmağın beşi bir değil (olmaz) ![]() Bir eldeki parmakların kimisi uzun, kimisi de kısadır ![]() ![]() ![]() ![]() Beterin beteri vardır ![]() Kötü bir duruma düştüğümüzde, bir belâ ile karşılaştığımızda bundan kötüsü de olamaz diye düşünmemeli; daha da kötüsünün olabileceğini aklımızdan çıkarmadan gereken sabrı göstermeli, Allah`a sığınmalıyız ![]() Bıçağı kestiren kendi yüzü suyu, insanı sevdiren kendi huyu ![]() İyi su verilmiş çelikten yapılan, ustalıkla bilenen bıçak dayanıklı ve keskin olur; bu da onun değerini artırır ![]() ![]() ![]() Bıçak sapını kesmez ![]() Bıçağı bıçak yapan demir kısmı ile sap kısmıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bıçak yarası geçer (onulur), dil yarası geçmez (onulmaz) ![]() Bıçak ya da herhangi bir silâhın açtığı yara bir süre sonra iyileşir, vücutça onulur ![]() ![]() Bilen bilir, bilmeyen aslı var sanır ![]() İnsan bir şeyi duymuşsa, o ancak bir söylentidir; doğruluğu belirsiz, gerçekliği de şüphe götürür ![]() ![]() ![]() Bilinmedik aş ya karın ağrıtır, ya baş ![]() Anlamadığımız, daha önce denemediğimiz, iç yüzünü bilmediğimiz bir iş yapmaya kalkışmak akıl kârı değildir ![]() ![]() ![]() Bilmemek ayıp değil, sormamak (öğrenmemek) ayıp ![]() İnsan hayatı için bilgi oldukça önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bin bilsen de bir bilene danış ![]() Herkes eşit bilgiye sahip değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Bin dost az, bir düşman çok ![]() Sıkıntılı bir anımızda, kötü bir günümüzde hemen yardımımıza koşan, daima iyiliğimizi isteyen dostlarımızdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bin merak bir borç ödemez ![]() Ne denli kaygı içinde olursan ol, bunun borcunun ödenmesinde hiçbir yararı yoktur ![]() ![]() Bin nasihatten bir musibet yeğdir ![]() Yanlış bir yol tutmuş kimi insanlar vardır ki, onlara ne kadar çok öğüt verirsen ver, tuttukları yanlış yoldan onları çevirmekte bu öğütler bir fayda temin etmez ![]() ![]() ![]() Bin ölçüp bir biçmeli ![]() En basitinden en zoruna, yapmaya çalıştığımız işin bütün ayrıntılarını önceden düşünmeli; gerekli ölçümleri yapmalı, sonucu iyi hesaplamalı, sonra işe girişmeliyiz ![]() ![]() Bin tasa (kaygı) bir borç ödemez ![]() Çok tasalanmak ve üzülmekle borçtan kurtulunamaz ![]() ![]() ![]() Bir adama kırk gün deli desen deli olur ![]() İnsana yapılan sürekli telkinler sonunda bir neticeye ulaşmak mümkündür ![]() ![]() ![]() Bir adamın adı çıkacağına canı çıksın ![]() Toplumun bir kişi hakkında verdiği yargı öyle kolay kolay değişmez ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ölmekten daha iyidir ![]() Bir ağızdan çıkar bin ağıza yayılır ![]() Bir sırrın yayılması istenmiyorsa, kimseye söylenmemelidir ![]() ![]() ![]() ![]() Bir ahırda at da bulunur, eşek de ![]() Bir toplumda iyi, yararlı ve güzel işler yapanlar bulunduğu gibi kötü, yararsız ve çirkin işler yapan insanlar da bulunabilir ![]() Bir başa bir göz yeter ![]() Ne kadar çok malı olsa da insan yine de elde etmek ister, geleni geri çevirmek istemez ![]() ![]() ![]() Bir bulutla kış olmaz (Bir çiçekle yaz gelmez) ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Bir çöplükte iki horoz ötmez ![]() Bir toplumda iki baş, bir iş yerinde iki yönetici olmaz ![]() ![]() ![]() ![]() Bir deli kuyuya bir taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Bir (sağ) elinin verdiğini öbür (sol) elin görmesin ![]() Yardım yapmak bir insanlık görevi, dinî bir emirdir ![]() ![]() ![]() ![]() çıkar ![]() Bir elin nesi var iki elin sesi var ![]() İnsanın gücü sınırlıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Bir evde düzen olunca düzenbaz olmaz ![]() Eğer bir ailenin hemen bütün fertleri arasında bir uyum, bir anlaşma, karşılıklı sevgi ve hoşgörü varsa, o ailede düzen de var demektir ![]() ![]() Bir göz ağlarken öbür göz gülmez ![]() Aile fertleri birbirine kan ve akrabalık bağlarıyla bağlıdırlar ![]() ![]() ![]() ![]() Bir günlük beylik, beyliktir ![]() İnsanlar her zaman arzu ettikleri nimetlere kavuşup bunun sefasını süremezler ![]() ![]() Bir insanı tanımak için ya alış veriş etmeli, ya yola gitmeli ![]() Ortak bir işe girmeden insanların gerçek yüzünü anlamak oldukça zordur ![]() ![]() ![]() ![]() Biri yer, biri bakar; kıyamet ondan kopar ![]() Bir toplumun sahip olduğu varlıklardan her fert bir adalet çerçevesi içinde yararlanmalıdır ![]() ![]() Bir koyundan iki post çıkmaz ![]() Bir iş, nesne ya da insandan temin edilecek faydanın bir ölçüsü, bir sınır vardır ![]() ![]() ![]() Bir kötünün yedi mahalleye zararı dokunur (vardır) ![]() Yalancı, düzenbaz, iffetsiz bir kimse sadece kendi çevresine zarar vermekle kalmaz; kötülüklerini daha geniş çevrelere de taşır ![]() ![]() Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır ![]() Küçük ve kıymetsiz gördüğümüz şeyler zaman gelir çok önem kazanır ve büyük iş görebilir ![]() ![]() ![]() Bir selâm bin hatır yapar ![]() Dinimizin bir emri olan selâm, bir bilgi ve sevgi belirtisidir ![]() ![]() ![]() ![]() Bir sıçrarsın çekirge, iki sıçrarsın çekirge, üçüncüde ele geçersin çekirge ![]() Bir suçu işleyebilir, kanunsuz bir işi yapabilir ve yakalanmayabilirsin ![]() ![]() ![]() Bir sürçen atın başı kesilmez ![]() Kusursuz insan olmaz ![]() ![]() ![]() ![]() Bir şeyin önüne bakma, sonuna bak ![]() Kimi işler vardır ki iyi başlamamış ama iyi sonuç vermiştir ![]() ![]() ![]() Bir yemem diyenden kork, bir oturmam diyenden ![]() Kimi insanlar vardır ki dedikleriyle yaptıkları birbirine uymaz ![]() ![]() Bitli (kurtlu, çürük) baklanın kör alıcısı olur ![]() Değersiz, işe yaramaz, kötü şeylerin de müşterisi olur ![]() ![]() Boğaz dokuz (kırk) boğumdur (boğa boğa söyler) ![]() Bir sözü düşünüp taşınmadan, içimizden geçirmeden, kendi kendimize ölçüp tartmadan, doğuracağı sonuçları hesaplamadan, düzeltmeden söylememeliyiz ![]() ![]() ![]() Bol bol yiyen, bel bel bakar ![]() Bugünün yarını da vardır ![]() ![]() ![]() Borç iyi güne kalmaz ![]() Borçlu olan, borcunu hemen ödemenin yollarını aramalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Borçlunun yalımı alçak olur ![]() Borçlu kimseler, borçlarını ödeyemedikleri için alacaklıları yanında rahat olamazlar; başları yukarıda yürüyemezler, üzülüp incinirler, sanki suçlu gibi dururlar, kendilerini ezik hissederler ![]() Borçsuz çoban yoksul beyden yeğdir ![]() Beyleri bey yapan cömertlikleri, ellerindeki varlıkları yoksullara dağıtmalarıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Borçtan korkan kapısını geniş (büyük) açmaz ![]() Alacaklının yanında yüzü yerde olmak istemeyen, borç etmekten korkan kimse tedbirli olur; masraflarını kısar, gelişigüzel harcamalar yapmaktan kaçınır, kendine uygun bir yol seçip ona buna ziyafet vermekten uzak durur ![]() Borç uzayınca kalır, dert uzayınca alır ![]() Hemen her şeyin bir yapılma zamanı vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Borç yiğidin kamçısıdır ![]() Birisine borçlanan, borcunu da ödemek isteyen kimse kendini daha çok çalışmak ve kazanmak zorunda hisseder; bu yönde girişimde bulunur ![]() Bostan yeşil (gök) iken pazarlığa oturulmaz ![]() Ne olacağı, nasıl gelişeceği, nasıl sonuçlanacağı bilinmeyen bir konu, iş ya da durum üzerinde anlaşmaya varılıp söz verilemez ![]() Boş çuval ayakta (dik) durmaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Boş fıçı çok (fazla) langırdar ![]() Gösterişe düşkün, bilgisiz, deneyimsiz kimse kendini ön plâna çıkarmak ve bilgiçlik taslamak amacıyla çok konuşur; her sözün arasına girer, etrafındakileri rahatsız eder ![]() Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir ![]() Boş olmak, hiçbir uğraşa girmeden gezmek insanı tembelliğe, miskinliğe alıştırır ![]() ![]() ![]() ![]() Boş torba ile at tutulmaz (Boş torbaya eşek gelmez) ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Boynuz kulağı geçer (Boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer) ![]() Eğitime sonradan da başlasa kimi yetenekli, becerikli, öğrenme ve kavrama gücü gelişkin olan çırak veya öğrenci, ustasından ya da öğreticisinden daha ileri gidebilir; onlardan daha başarılı olabilir ![]() Böyle gelmiş böyle gider ![]() Öteden beri süre gelen durum, kurulu düzen, halk arasında yaşayan gelenek ve görenekler kolay kolay değişmez ![]() Bugün bana ise yarın sana ![]() Neyin ne zaman olacağı bilinmez; bu ister felâket, ister nimet olsun ![]() ![]() ![]() ![]() Bugünün işini yarına bırakma ![]() Bir iş günü gününe yapılmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir ![]() Az da olsa bugün elimizde bulunan bir nimet, imkân ya da nesne, büyük de olsa henüz elimize geçmemiş olandan daha daha iyidir ![]() ![]() ![]() ![]() Buğday başak verince orak pahaya çıkar (kıymete biner) ![]() Kimi zaman ortada duran, pek önemli görünmeyen şeyler kendilerine ihtiyaç duyulunca çok değer kazanırlar ![]() ![]() ![]() Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğa düşmeyince ![]() Tarlada ya da harmanda duran, henüz hasadı yapılıp ambara girmemiş ürün bizim sayılmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Buğdayın yanında acı ot da sulanır ![]() Mümkün olduğunca dikkatli olunup iyi ve yararlının yanında, kötü ve yararsızın gelişip büyümesine fırsat verilmemelidir ![]() Bükemediğin eli öp ![]() Kendisiyle mücadele ettiğin rakibinin kuvveti, bilgisi ve becerisi karşısında başarı gösteremeyip mağlûp olduysan rakibinin üstünlüğünü kabul et; bu onurlu bir davranış olacaktır ![]() Bülbülü altın kafese koymuşlar, “ah vatanım” demiş ![]() İnsan, özgürlüğünü ancak vatanında bulur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bülbülün çektiği dil (i) belâsıdır ![]() Bir karganın kafese konup beslendiği pek görülmemiştir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Büyük balık, küçük balığı yutar ![]() Güçlü olan kendinden güçsüzü ya ezer, ya yok eder, ya da kendisine bağlı kılar ![]() ![]() ![]() Büyük başın derdi büyük olur ![]() Bir iş ne kadar büyükse çözüm bekleyen sorunları da o kadar büyük olur ![]() ![]() Büyük lokma ye (de), büyük söz söyleme ![]() İnsan çoklukla nefsine yenik düşer ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- C - Cahile söz anlatmak, deveye hendek atlatmaktan zordur ![]() Cahil kişi, okuyup öğrenim görmemiş, bilgisiz ve deneyimsiz kimsedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Cambaz ipte, balık dipte gerek ![]() Niteliği gereği hemen her varlık farklı bir yerde bulunur, barınır ve iş yapar ![]() ![]() ![]() Cana gelecek (kaza-zarar) mala gelsin ![]() Eğer bir kaza gelecek ve zarar görecekse insan, canına değil malına gelsin ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Can boğazdan gelir ![]() Her canlı gibi insan da beslenmek zorundadır ![]() ![]() ![]() ![]() Can canın yoldaşıdır ![]() İnsan yaratılışı gereği tek başına yaşayamaz ![]() ![]() ![]() Can cümleden aziz (dir) ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Can çıkmayınca huy çıkmaz ![]() Huy, insanın yaratılış ve ruh özelliklerinin bütünüdür ![]() ![]() ![]() Canı yanan eşek attan yürük olur ![]() Herhangi bir durumdan ötürü canı yanıp acı çekmiş olan kimse, aynı durumla bir daha karşılaşmamak için kendisinden beklenilenin üstünde bir çaba gösterir ![]() ![]() Cefa çekmeyen sefanın kadrini bilmez ![]() Sürekli bolluk, rahatlık içinde yaşayan insanlar içinde bulundukları vefa ve mutluluğun kıymetini bilmezler ![]() ![]() ![]() Cennetin kapısını cömertler açar ![]() Cömert kimse, para ve malını esirgemeden veren, eli açık olan, yardım seven, muhtaç kimseleri gözeten kimsedir ![]() ![]() ![]() Cesurun bakışı, korkağın kılıcından keskindir ![]() Kimi cesur insanlar kararlıdır, mertlikleri ve azimleri yüzlerinden okunur ![]() ![]() ![]() ![]() Cins horoz yumurtada (iken) öter ![]() Kimi soylu ve değerli kimse, daha bebekken, eğitim çağına gelmeden kendini kimi hareketleriyle belli eder; başarılı bir insan olup yararlı işler yapacağını ortaya koyar ![]() Cins kedi ölüsünü göstermez ![]() Şahsiyetli, soylu bir kimse, sıkıntılı ve kötü durumunu başkasına göstermez ve söylemez ![]() Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler ![]() Bazı insanlar vardır ki övülmekten çok hoşlanırlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- Ç - Çabuk parlayan, çabuk söner ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çağrılan yere erinme, çağrılmayan yere görünme ![]() İçinde yaşanılan toplumda sosyal ilişkiler oldukça önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çalıda gül bitmez, cahile söz yetmez ![]() Her varlığın bir niteliği, bir yapısı vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çalma elin kapısını, çalarlar kapını ![]() Kimseye kötülük yapma, kimseyi arkasından çekiştirme, bu tür hareketlerden kaçın ![]() ![]() Çam sakızı, çoban armağanı ![]() İnsanlar birbirlerini sevindirmek, mutlu etmek için karşılıklı hediyeleşirler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çanağa ne doğrarsan kaşığına o çıkar ![]() İnsan harcadığı çabanın, başkalarına gösterdiği tavrın karşılığını ileride görür ![]() ![]() ![]() ![]() Çanakta balın olsun, arı Bağdat`tan gelir ![]() Elindeki malın iyi ve değerli ise müşteri bulmakta güçlük çekmezsin ![]() ![]() Çarşı iti ev beklemez ![]() Boş gezen, şurada burada dolaşan, hiç ciddî bir iş yapmayan ve aylaklığı alışkanlık edinenler düzenli bir iş yapmaya gelemezler ![]() ![]() Çatal kazık yere çakılmaz ![]() Bir işe, çok başlılık zarar verir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çıkmadık candan umut kesilmez ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çıngıraklı deve kaybolmaz ![]() Kimi kişiler vardır ki, nerede olurlarsa olsunlar onlar bazı özelliklerini koruyarak kendilerini belli ederler ![]() ![]() Çiftçinin ambarı sabanın ucundadır ![]() Çiftçi, geçimini toprağı ekerek sağlamaya çalışan kimsedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çiftçiye yağmur, yolcuya kurak; cümlenin muradını verecek Hakk ![]() İnsan ne ile uğraşıyorsa, onun yararına bir sonuç vermesini ister ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çingene çingeneye çatmadıkça kasnak boynuna geçmez ![]() Kişilerin ne kadar cahil, görgüsüz ve bayağı oldukları ilk bakışta anlaşılmaz ![]() ![]() ![]() Çingeneden çoban olmaz, Yahudi`den pehlivan ![]() Her kişinin ayrı bir karakteri vardır, soyu sopu farklıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çingeneye beylik vermişler, önce babasını asmış ![]() Sorumsuz, bayağı ve soysuz kimse eline bir yetki ya da imkân geçince mizacının gereğini yerine getirir ![]() ![]() ![]() Çirkefe taş atma üstüne sıçrar ![]() Şerli, etrafa kötülük saçıp duran kimselerden uzak dur; zorunlu olmadıkça onlara çatma, söz atma ![]() ![]() ![]() Çivi çıkar ama yeri kalır ![]() Birine yaptığımız kötülüğü ne denli gidermeye çalışırsak çalışalım, yeni de o kötülüğün bir izi ve hatırası kalır ![]() ![]() Çivi çiviyi söker ![]() Güçlü bir şeyin etkisine, en az kendisi kadar güçlü bir başka şeyin etkisiyle karşı konabilir ![]() Çobana verme kızı, ya koyun güttürür ya kuzu ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çobansız koyunu kurt kapar ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Çocuğa iş buyuran, ardına kendi düşer (Çocuğa iş, ardına sen düş/ Çocuğu işe sal, ardınca sen var) ![]() Çocuk gerek yaşı, gerek bilgi ve becerisi sebebiyle kimi işlerin altından kalkamaz ![]() ![]() Çocuğun bulunduğu yerde dedikodu (gıybet) olmaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çocuğun yediği helâl, giydiği haram ![]() Çocuğun sağlıklı, dinç ve güçlü olması için iyi beslenmeye ihtiyacı vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çocuk büyütmek taş kemirmek ![]() Çocuk büyütmek büyük fedakârlık ister ![]() ![]() ![]() Çocuk doğmadan kaftan biçilmez ![]() Bir iş henüz ortaya çıkmadan, bir neticeye varmadan kimi hazırlıklara girişmek, onun hakkında yorum yapmak yanlıştır ![]() ![]() Çocuk düşe kalka büyür ![]() Hemen her çocuk emeklemeye, yürümeye başladığı zamanda sık sık düşüp şurasını ya da burasını incitebilir ![]() ![]() ![]() Çocuktan al haberi ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çoğu zarar, azı karar ![]() Her şeyin bir ölçüsü ve bir sınırı vardır ![]() ![]() ![]() Çok arpa atı çatlatır ![]() At arpayı çok sever ama ölçüyü kaçırıp da gereğinden fazla yerse zararını hemen görür ![]() ![]() Çok bilen çok yanılır ![]() Bir insan çok bilgi sahibi olabilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çok gezen çok bilir ![]() Bilgi edinmenin çeşitli yolları vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Çok havlayan köpek ısırmaz ![]() Bilinen şu ki, bağırıp çağıran, yapacağı kötülüğü açıkça söyleyen, sözleriyle karşısındakini korkutmaya çalışan kimse, saldırıda bulunamaz; istese de bunu yapamaz ![]() ![]() ![]() Çok koşan (seğirten) çabuk (tez) yorulur ![]() Hemen her işte sağlıklı sonuca ulaşmak dengeli çalışmakla mümkündür ![]() ![]() ![]() ![]() Çok söyleme arsız olur, aç koyma hırsız olur (Aç bırakma hırsız olur, çok söyleme arsız olur) ![]() Yönettiğin, eğittiğin, koruduğun kimselere aşırı ölçüde söylemek, ardı arkası kesilmeyen buyruklar vermek, eleştirilerde bulunmak sözlerinin gücünü kırıp tesirsiz bırakabilir; dolayısıyla o kimseler yüzsüz ve söz dinlemez olurlar ![]() ![]() Çok yaşayan bilmez, çok gezen bilir ![]() İnsanın bilgisi yaşıyla ölçülemez ![]() ![]() ![]() ![]() Çürük tahta çivi tutmaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari-D- Dağ başı dumansız olmaz ![]() Tabiatları gereği dağ başları genellikle dumanlı olur ![]() ![]() Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur ![]() İnsanlar gezen, dolaşan, hareket eden varlıklardır ![]() ![]() ![]() Dağ ne kadar yüce olsa yol (onun) üstünden aşar ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Damlaya damlaya göl olur ![]() Her çok azdan olur ![]() ![]() ![]() Danışan dağı aşmış, danışmayan (-ın) yolu şaşmış ![]() Kimi meseleler vardır ki, insanın onu tek başına halletmesi mümkün değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Darı unundan baklava, incir ağacından oklava olmaz ![]() Her işin kendine has araç ve gereci vardır ![]() ![]() ![]() Davul dengi dengine çalar ![]() Bir işte çalışacaklar, dostluk ve arkadaşlık kuracaklar, özellikle de evlenecek olanlar her bakımdan (zenginlik, makam, alışkanlık, karakter vb ![]() ![]() ![]() Davulun sesi uzaktan hoş gelir ![]() İçindekilere hiç tat vermeyen, onları rahatsız eden kimi işler vardır ki uzakta olanlara kolay, hoş ve sevimli gelir ![]() ![]() Değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan ![]() Birlikte iş görmek, birlikte yolculuk etmek, birlikte yaşamak isteyen karı-koca gibi insanlar arasında öncelikle bir uyumun olması şarttır ![]() ![]() ![]() Deli deliden hoşlanır, imam ölüden ![]() Kişiler, her bakımdan (mevki, yaş, fikir, duygu, eğitim v ![]() ![]() ![]() Deli ile çıkma yola, başına getirir (gelir türlü) belâ ![]() Kavrayışı kıt, akılsız, aşırı davranışları olan kimselerle ne işe girilir, ne de yolculuk edilir ![]() ![]() Deliye her gün bayram ![]() Aklı kıt, kavrayışı az, sorumluluk nedir bilmeyen, hiçbir şeyi kendisine dert edinmeyen, istediği işi yapıp istediği yerde dolaşan, ne kazanıp ne kaybettiğinin farkında olmayan kişinin hâli tıpkı bir delinin hâli gibidir ![]() ![]() Demir nemden, insan gamdan çürür (Duvarı nem, insanı gam yıkar) ![]() Bir demirin paslanıp niteliğini kaybetmesine nasıl nem sebep oluyorsa bir insanın yıpranmasına, çöküntüye uğramasına, için için erimesine, harap olmasına da üzüntü, sıkıntı ve çeşitli dertler sebep olur ![]() ![]() Demir tavında dövülür ![]() Demirin istenilen biçime sokulabilmesi, çekiçle dövülüp işlenebilmesi için önce ateşte ısınıp kızarması, yumuşaması gereklidir ![]() ![]() Denize düşen yılana sarılır ![]() Son derece tehlikeli bir durumla karşı karşıya gelen, çaresiz kalan, kurtuluş için bir çıkar yol bulamayan kişi, bu kötü durumdan kurtulmak için her türlü yola başvurur ![]() ![]() ![]() Derdini söylemeyen derman bulamaz ![]() Her derdin, müşkülün, güç ve sıkıntının altından insanın tek başına kalkması mümkün değildir ![]() ![]() ![]() Dertsiz baş (kul) olmaz ![]() Hemen herkesin az veya çok bir derdi vardır ![]() ![]() ![]() Dervişin fikri ne ise, zikri de odur ![]() Bir insan ne düşünüyor, gönlünden ne geçiriyorsa, bunu hareket ve sözleriyle belli eder; açığa vurur ![]() ![]() Destursuz bağa girilmez (gireni sopa ile kovarlar) ![]() İzin alınmadan girilmeyecek bir yere girmeye, yapılmayacak bir işi yapmaya kalkan kimse, bunun cezasını fazlasıyla çeker ![]() Deveden büyük fil var ![]() Hiçbir insan sahip olduğu makamın büyüklüğü, elindeki yetki ve imkânların genişliği ile övünmemeli, bunlara sırtını dayayarak büyüklenmemeli, kimseyi hor görmemelidir ![]() ![]() Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur ![]() Tamah, açgözlülük insanı küçük çıkarlar peşinde koşturur; onu tehlikelere iter, felâketlerle karşı karşıya bırakır ve zarar görmesine yol açar ![]() Devletin malı deniz, yemeyen domuz ![]() Kimi vatan haini, rüşvetçi, menfaatçi kimseler soygunculuğu kural edinmişlerdir ![]() ![]() Dibi görünmeyen suya girme ![]() İç yüzünü iyi bilmediğin, anlamadığın, öğrenmediğin, bir işe girişme; yoksa tehlikeye düşüp zararlı çıkabilirsin ![]() Dikensiz gül olmaz ![]() Hoşumuza giden, bizi sevindiren, fayda temin ettiğimiz hemen her güzel şeyin kusurlu, eksik ve kötü bir yanı da bulunabilir ![]() ![]() Dilim seni dilim dilim dileyim, başıma geleni senden bileyim ![]() İnsanların başına kimi felâketler, sıkıntılar da çok kez dilleri yüzünden gelir ![]() ![]() Dilin cismi küçük, cürmü büyük ![]() Konuşma organımız olan dil, küçük hacimli bir nesnedir ![]() ![]() ![]() Dilin kemiği yok ![]() Dil kolayca her yana dönebilir ![]() ![]() Dinsizin hakkından imansız gelir ![]() Acımasız, kötü, insafsız ve ahlâksız bir kişinin hakkından ancak ondan daha kötü bir kişi gelebilir ![]() Doğmadık çocuğa kaftan (don) biçilmez ![]() Daha ihtimal dahilinde olan, henüz ne olacağı belli olmayan, ele geçmeyen, ortaya çıkmayan bir şey için önceden hazırlık yapmak ve kesin karar vermek doğru değildir ![]() ![]() Doğrunun yardımcısı Allah`tır ![]() Hak ve adaletten kopmayan, işlerinde doğruluktan ayrılmayan kişiye Yüce Allah her zaman yardım eder ![]() Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar ![]() Özellikle çıkarlarını düşünen insanların çoğaldığı, fedakârlığın azaldığı yerlerde yalan dolan, hile, ahlâksızlık artar ve insanlar iki yüzlü olurlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Doğru söz (ağıdan) acıdır ![]() Kimi insanlara (özellikle yalancı, çıkarcı, ahlâkı bozuk) kusurlarını, yanlışlarını, düzensizliklerini, yolsuzluklarını ortaya çıkaran sözleri yüzüne karşı söylemek çok acı gelir ![]() ![]() Dokuz at bir kazığa bağlanmaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dolu bardak su almaz ![]() Bilinmeli ki, her insanın kaldıracağı, taşıyacağı bir yük vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Dolu küpün sesi çıkmaz ![]() Bk ![]() ![]() ![]() İslâm dinine göre domuzun her şeyi pistir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dost acı söyler ![]() Dost sevilip güvenilen, yakın arkadaş, gönüldaş, iyi görüşülen kimsedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dost başa bakar, düşman ayağa ![]() Temiz giyinip kuşanmak hem dost, hem de düşman için oldukça önemlidir ![]() ![]() Dost dostun eyerlenmiş atıdır ![]() Hakikî dost, dostunun en sıkışık zamanında yardımına koşmaya hazır durumda bekler ![]() Dost ile ye, iç; alış veriş etme ![]() Her türlü alış verişin temelinde çıkar yatar ![]() ![]() ![]() Dost kara günde belli olur ![]() Varlıklı, iyi, güzel ve mutlu günlerimizde bizimle dostluk kuran, arkadaşlık eden, yanımızdan ayrılmak istemeyen çok olur ![]() ![]() ![]() ![]() Dostluk başka, alış veriş başka ![]() Alış verişin temelinde çıkar, dostluğun temelinde ise fedakârlık yatar ![]() ![]() ![]() Dostun attığı taş baş yarmaz ![]() Dostun acı sözünden veya sert davranışından bize kötülük gelmez ![]() ![]() Duvarı nem, insanı gam yıkar ![]() Bk ![]() ![]() Dünya malı dünyada kalır ![]() Mal, varlık, servet, insanın hoşuna gidecek durum ve şartların bütünü bu dünya içindir ![]() ![]() ![]() ![]() Dünya Sultan Süleyman`a bile kalmamış ![]() Peygamber Hz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dünya tükenir, yalan tükenmez ![]() Dünyada yalancıları saymak mümkün değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Düşenin dostu olmaz, hele bir yol düş de gör ![]() Zenginliğini, makamını, itibarını kaybeden ve bir felâketle karşılaşan kişinin etrafında kimse kalmaz; iyi, güzel ve mutlu günlerin dostları birer birer kaybolur; çünkü çıkar sağladıkları kaynak kurumuştur ![]() ![]() Düşman düşmana rahmet (gazel, yasîn) okumaz ![]() Hiçbir zaman düşmandan bir yakınlık, yumuşama ve bir iyilik umulup beklenmemelidir ![]() ![]() Düşmez, kalkmaz bir Allah ![]() Hayatta hiçbir şey olduğu gibi kalmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- E - Ecel geldi cihana, baş ağrısı bahane ![]() Her canlı gibi insan da yaşar ve ölür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Eceli gelen köpek cami duvarına işer ![]() Tutum ve davranışlarıyla herkesin nefretini kazanmış, büyük bir cezayı hak etmiş ve çaresiz kalmış kimse, şaşkınlığa düşer; sanki hak ettiği cezanın biran önce uygulanmasını ister gibi daha büyük suçlar işler; kendisini yargılayacak kimselere çatar, onları kötüler, öfkelerini üzerine çeker ![]() ![]() Eden bulur, inleyen ölür ![]() Bir durumun nasıl sonuçlanacağı olayın gidişatından bellidir ![]() ![]() ![]() Eğilen baş kesilmez ![]() Bize teslim olan, hatasını anlayıp af dileyen, bize sığınan kişi bağışlanmalıdır ![]() ![]() Eğreti ata (el atına) binen tez iner ![]() Başkasının malına, yetkisine ve gücüne güvenerek iş yapan yarı yolda kalır ![]() ![]() Eğri otur, doğru söyle ![]() Yalnızca seni ilgilendiren konularda özgür sayılabilirsin, sana kimse karışamaz; istediğin gibi yer, içer, giyinir ve oturursun ![]() ![]() Ekmeden biçilmez ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını ![]() Bir işten sağlıklı bir sonuç almak istiyorsan onu sağlam temel üzerine oturt ![]() ![]() ![]() Elçiye zeval olmaz ![]() İki taraf arasında uzlaşma sağlanması, bir işin bitirilmesi için birinin yanına söz götürmekle görevli kimse, götürdüğü sözler ne kadar kötü de olsa, bu sözlerden sorumlu tutulamaz ![]() ![]() ![]() El elden üstündür ![]() Bir kimse, kendisinden üstün olan bir başkasının da olabileceğini bilmeli; “hiç kimse bu işi benden daha iyi yapamaz” dememelidir ![]() El el ile, değirmen yel ile ![]() Nasıl ki bir değirmenin dönüp buğdayı öğütebilmesi için rüzgâra ihtiyacı varsa, insanın da birtakım ihtiyaçlarını karşılaması, işlerini görebilmesi için diğer insanlara ihtiyacı vardır ![]() ![]() El elin eşeğini türkü çağırarak arar ![]() Hiç kimse, başkasının içine düştüğü derdi tam anlamıyla kavrayamaz ![]() ![]() ![]() El eli yıkar, iki el de yüzü ![]() Toplu yaşama biçimi herkese bir görev yükler ![]() ![]() ![]() El için kuyu kazan, evvelâ kendi düşer ![]() Başkasının kötülüğünü düşünen, bunun için tuzaklar kuran kimse, kurduğu tuzağa önce kendisi düşer, hiç kimsenin yaptığı kötülük yanına kalmaz, ona yarardan çok zarar getirir ![]() El ile gelen düğün bayram ![]() Bir topluluğun hep birlikte uğradığı bir sıkıntıya yakınmasız katlanılır; çünkü insanın sadece kendisi değil, herkesin sıkıntı içinde olduğu düşünülür ![]() El kazanı ile aş kaynamaz ![]() Başkasının hazırladığı imkânları kendi hesabımıza kullanarak iş yapamayız ![]() ![]() El mi yaman, bey mi? Baştakiler ne kadar güçlü görünürlerse görünsünler, asıl güç halktadır; halk yöneticilerden her zaman ağır basar ![]() El yarası onulur (geçer, iyi olur) dil yarası onulmaz (iyi olmaz) ![]() Silâh, bıçak, taş ve sopa ile açılan yara çabuk iyi olur ![]() ![]() ![]() Emanete hıyanet olmaz ![]() Bize güvenerek korumamız altına bırakılan şeylere el uzatmamalı, kötülük etmemeli, haince davranmamalıyız ![]() ![]() ![]() Emek olmadan yemek olmaz ![]() Özenle ve çok çalışmadan bir şey kazanıp meydana getiremeyiz ![]() ![]() Er ekmeği er kursağında kalmaz ![]() Mert, cömert olan insanlar gördükleri iyiliği unutmazlar; bunun karşılığını mutlaka bir gün öderler ![]() Erkek arslan dişisinden kuvvet alır ![]() Toplum hayatında kadınların yeri ve görevi asla küçümsenemez ![]() ![]() ![]() Er olan ekmeğini taştan çıkarır ![]() Çalışkan, namuslu, gücüne ve kendine güvenen kişi aç kalmaz; başkasına muhtaç olmamak için en zor işlerde bile çalışır, her zorluğa katlanır, rızkını arayıp bulur ![]() Erteye kalan, arkaya kalır ![]() Bir iş zamanında yapılmalı, başka bir zamana bırakılmamalıdır ![]() ![]() ![]() Esirgenen göze çöp batar ![]() Titizlikle korunmak istenen, üzerine fazla düşülüp titrenen şeye çoklukla bir zarar gelir ![]() ![]() ![]() Eski dost düşman olmaz, yenisinden vefa gelmez ![]() Temeli çok eskiye dayanan ve devam eden dostluklar sağlamdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Eşeğe altın semer vursalar, eşek yine eşektir ![]() Hiçbir yeteneği, bilgisi olmayan, kavrayıştan ve faziletten yoksun kimse, hangi mevkiye geçerse geçsin, ne kadar yetki ve mal sahibi olursa olsun değerli ve saygın kılınamaz ![]() ![]() Eşeğini sağlam kazığa bağla, sonra Allah`a ısmarla ![]() Akıl insan içindir ![]() ![]() Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme; kimi uzun, kimi kısa der ![]() Kimi işlerimiz vardır ki onları yalnız yapmamız daha uygundur ![]() ![]() Eşek bile bir düştüğü yere bir daha düşmez ![]() İçine düştüğümüz kötü durumlardan, başımıza gelen felâketlerden ders almalı, zarar gördüğümüz işe bir daha bulaşmamalı, hata yapmaktan geri durup kendimizi korumalıyız ![]() Eşek hoşaftan ne anlar; suyunu içer, tanesini bırakır ![]() Kavrayışsız, bilgisiz, kaba ve zevksiz kimseler bir şeyin gerçek değerini bilemez; küçümser, anlamsız bulup hiçler, güzellik ve inceliğin farkına varamaz ![]() Etle tırnak arasına girilmez ![]() Ortaya çıkan aile anlaşmazlıklarında bir yanı tutmak doğru değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Etme bulma dünyası ![]() Şurası muhakkak ki, yaptığı kötülük hiç kimsenin yanına kalmaz; cezasını çoklukla bu dünyada çeker ![]() ![]() Ev alma komşu al ![]() İnsanlar bir arada yaşarlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Evdeki hesap çarşıya uymaz ![]() Bir iş, bir sorun hakkında önceden yapılan tasarılar, hesaplar ve plânların çoklukla hayat gerçeklerine aykırı düştüğünü uygulamada açıkça görürüz ![]() ![]() Evi ev eden avrat, yurdu şen eden devlet ![]() Mutluluk havası ancak düzenli, temiz, güzel ve ekonomik açıdan rahat bir evde eser ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Evli evinde, köylü köyünde gerek ![]() Yaşanan sosyal hayat bir düzeni kurarken, kişilere de toplumda uygun bir yer, bir iş göstermiştir ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#7 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- F - Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp ![]() İnsanın kusur ve eksiği, ahlâkî yönü varlıkla belirlenemez ![]() ![]() ![]() Fare (sıçan) deliğe sığmamış, bir de kuyruğuna (kıçına) kabak bağlamış ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Faydasız baş mezara yaraşır ![]() Mademki yaşıyor, o hâlde bir işe yaramalıdır insan ![]() ![]() Fazla (artık) mal göz çıkarmaz ![]() O an için ihtiyaç duyulmayan mal, ne kadar ve ne türden olursa olsun elden çıkarılmamalıdır ![]() ![]() ![]() Fırsat her vakit ele geçmez ![]() Ele geçirilen imkân veya durumdan en iyi biçimde yararlanmak gereklidir ![]() ![]() Fukaranın tavuğu tek tek yumurtlar ![]() Yoksulun şansı hemen hemen hiç gülmez ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#8 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- G - Gafile kelâm, nafile kelâm ![]() Çevresindeki gerçekleri görmeyen, sezmeyen, bilgisiz, dalgın kimseye ne söylense kâr etmez ![]() ![]() ![]() Gammaz olmasa tilki pazarda gezer ![]() Gizli-saklı, kanunsuz yollarla çıkar sağlamayı iş edinen kimseleri, söz getirip götüren kimselerin varlığı korkutur ![]() ![]() Garip kuşun yuvasını Allah yapar ![]() Kimsesiz, zavallı, yoksul ve güçsüz kişiye yüce Allah yardım eder ![]() ![]() ![]() Gâvurun ekmeğini yiyen, gâvurun kılıcını çalar ![]() Kişi geçimini kimden sağlıyorsa, kimin hizmetinde ise, ne kadar merhametsiz ve acımasız olursa olsun, ne kadar fikirleri uyuşmazsa uyuşmasın onun yanında olur; onun istediklerini yerine getirir ![]() Gelene git denilmez ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Gelen gidene rahmet okutur (Gelen gideni aratır) ![]() Bir işe veya göreve sonradan gelen, orada daha önce çalışandan daha başarısız ve geçimsiz olabilir ![]() ![]() Gemisini kurtaran kaptan ![]() Tehlikeli, güç bir duruma düşüp de ortalık iyice karışınca kimileri kendi başlarının çaresine bakarlar ![]() ![]() Gençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir (anlaşılır) ![]() İnsanın gençliği göz açıp kapayıncaya kadardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Gençlikte para kazan (taş taşı), kocalıkta kur kazan (ye aşı) ![]() Gençlik, insanın en verimli çağıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Gidilmeyen yer senin değildir (olmaz) ![]() Ulaşıp yanına varamadığımız, kendisinden yararlanamadığımız yer bizim olsa ne olur? Bizim dediğimiz yer, elimizde bizzat tutup kendisinden yararlandığımız yer olmalıdır ![]() Gidip de gelmemek, gelip de görmemek (bulmamak) var ![]() Bulunduğu yerden uzaklara gidecek kimsenin geri dönmemesi, döndüğünde de bıraktıklarını bulamaması mümkündür ![]() ![]() Göğe direk, denize kapak olmaz ![]() Öyle işler vardır ki, insanın gücünü ve imkânlarını aşar; gerçekleştirilmesi mümkün değildir ![]() ![]() Gönlün yazı var, kışı var ![]() Hayat inişli çıkışlıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Gönül bir sırça saraydır, kırılırsa yapılmaz ![]() Gönül; sevgi, istek, düşünüş, anma ve hatır gibi kalpte var sayılan duygu kaynağıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Gönülden gönüle (kalpten kalbe) yol vardır ![]() ![]() İnsanları bir araya getiren huy, zevk, alışkanlık, fikir ve inanç birliğidir ![]() ![]() ![]() Gönül ferman dinlemez ![]() Ne denli engel, ne denli yasak konursa konsun gönül sevdiğinden asla vazgeçmez ![]() ![]() Gönülsüz namaz göğe (göklere) ağmaz (Gönülsüz davara giden köpekten hayır gelmez) ![]() İçten gelen bir istekle kılınmayan namazın kabul olunacağı her zaman şüphe götürür ![]() ![]() ![]() ![]() Gönülsüz yenen aş, ya karın ağrıtır, ya baş ![]() İstenmeden, zorla yenen yemek insana nasıl dokunup zarar verirse (sindirim sistemini bozma, bulantı ve kusma yapma), zorla ve istenmeden yapılan iş de benzer bir şekilde kötü ve hayırsız bir sonuç verir ![]() Gön yufka yerinden delinir ![]() ![]() Hemen her iş, olay, durum ve konunun zayıf ve çürük bir yanı vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Görenedir görene, köre nedir köre ne? Bir şeye karşı takınılacak sağlıklı tavır, onu görmeye ve anlamını kavramaya bağlıdır ![]() ![]() ![]() Gören gözün hakkı vardır ![]() Kendisinden faydalanılan, elde de yeterince bulunan, başkalarında bulunmayan yiyecek ya da imrenilecek bir şeyden gören kimselere de mümkünse vermek gerekir ![]() ![]() Görünen köy kılavuz istemez ![]() Apaçık ortaya çıkan belli gerçekler karşısında duraksamak, ayrıcı bir açıklama yapmaya kalkışmak yersizdir ![]() Gözden ırak olan, gönülden de ırak olur ![]() Ayrı düşenlerin arasındaki sevgi de zamanla azalır ![]() ![]() ![]() Göz görmeyince gönül katlanır ![]() Yakınımızda bulunmayanların özlemine, acısına daha kolay dayanabiliriz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulamaz ![]() Gözü bir türlü doymayan, sürekli çıkarını düşünen, onun peşinde koşan ve bu uğurda her türlü işe kalkışan kimse, yakasını tehlikelerden kurtaramaz; başına türlü belâlar gelir ![]() Gülme komşuna, gelir başına ![]() Birinin başına gelen kötü bir durum, gün olur senin de başına gelir ![]() ![]() ![]() Gülü seven dikenine katlanır ![]() Seven kişi, sevdiği kimse veya sevdiği iş yüzünden başına gelecek sıkıntılara ses çıkarmadan katlanır ![]() ![]() Gün doğmadan neler doğar ![]() Yüce Allah`tan başka kimse yarının ne getireceğini bilemez ![]() ![]() ![]() Güneş balçıkla sıvanmaz ![]() Açıkça meydana çıkmış, hemen herkesin bildiği gerçeği inkâr etmek, gizlemeye çalışmak, yalan dolanla değiştirmeye yeltenmek mümkün değildir ![]() ![]() Güneş girmeyen eve doktor girer ![]() Güneşin insan sağlığı açısından önemi tartışma götürmez ![]() ![]() ![]() ![]() Güvenme dostuna, saman doldurur postuna ![]() Dost sandığı birtakım kimseler, çıkarları söz konusu olduğunda sana kolaylıkla kötülük edebilirler ![]() ![]() ![]() Güvenme varlığa, düşersin darlığa ![]() Varlık gelip geçicidir ![]() ![]() ![]() Güzün gelişi yazdan bellidir ![]() Başlangıç ve gidişat bir işin nasıl sonuçlanacağı konusunda aşağı yukarı bir fikir verir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#9 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- H - Hacı hacı olmaz gitmekle Mekke`ye, dede dede olmaz gitmekle tekkeye ![]() Bir işte asıl olan iyi niyet, samimiyet ve içtenliktir ![]() ![]() ![]() Haddini bilmeyene bildirirler ![]() Hemen herkesin toplumda belli bir konumu, sınırı ve yetkisi vardır ![]() ![]() Hak deyince akan sular durur ![]() Bir meselenin çözümünde, bir anlaşmazlıkta adaletli ve tarafsızca davranılır, doğru yol tutulur, hakkaniyet gözetilirse hiç kimse bir şey söyleyemez, herkes verilen kararı kabul eder ![]() Hak gelince, batıl gider ![]() Kur`anıkerim`deki “Hak geldi, bâtıl zâil oldu” âyetinden yola çıkılarak oluşturulan bu atasözünde, “Hak”, Yüce Allah`ın emri, hükmü anlamındadır; “bâtıl” ise doğru ve gerçeğin karşıtıdır ![]() ![]() Hak yerde kalmaz ![]() Gerçek, doğru, adalet, insaf ve haklı kazanç hiçbir şekilde yok edilemez ![]() ![]() ![]() Hak yerini bulur ![]() Haksızlık er veya geç ortaya çıkar, bunun da hesabı kuşkusuz sorulur ![]() ![]() Hamala semeri yük değildir (olmaz) ![]() İnsana kendi işi ağır gelmez ![]() ![]() Hamama giren terler ![]() Bir işe girişen kimse, o işin güçlüklerini, sıkıntılarını ve masraflarını göze almalıdır ![]() ![]() Haramın temeli olmaz (Haramdan şifa olmaz) ![]() Yüce Yaratıcı`nın yasak ettiği yollardan, emeksiz ve haksız olarak bir şeye el atıp sahip olmak haramdır ![]() ![]() göremez ![]() Harman dövmek keçinin işi değil ![]() Hemen her işin bir yapılma biçimi ve ustası vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Hastalık sağlık bizim (insan) için ![]() Sağlıklı bir insan organizmasında birtakım değişikliklerin ortaya çıkmasıyla fizyolojik görevlerin aksaması, dolayısıyla sağlığın bozulması son derece tabiîdir ![]() ![]() Hatasız kul olmaz ![]() Hiçbir insan tam değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Hay`dan gelen, Hu`ya gider (Selden gelen, suya gider) ![]() Sözün gerçek anlamında “Hay” ve “Hû” Allah demektir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hayır dile komşuna, hayır gele başına ![]() Kim başkaları için iyi niyet besler, iyilik diler, hayır isterse, başkaları da onun için aynı şeyleri düşünür ![]() ![]() ![]() Hayvanlar koklaşa koklaşa, insanlar söyleşe söyleşe ( konuşa konuşa) anlaşır ![]() İnsanlar konuşarak birbirlerini daha iyi anlarlar ![]() ![]() ![]() Hayvan yularından, insan ikrarından tutulur ![]() Yular, bir hayvanın idare edilmesinde oldukça önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hayvanı yardan düşüren bir tutam ottur ![]() Bk ![]() ![]() Hekimden sorma, çekenden sor ![]() Bir hastanın ne çektiğini, hekim değil hasta bilir ![]() ![]() ![]() Hekimsiz, hâkimsiz yerde oturma ![]() Sağlığımızı yitirdiğimiz, hastalandığımız zaman kapısını çalacağımız tek kişi hekimdir ![]() ![]() ![]() Her ağacın meyvesi olmaz ![]() Etrafımızda yaşayan insanların dış görünüşlerine bakarak onlardan bir verim beklenmemelidir ![]() ![]() Her ağaçtan kaşık olmaz ![]() Kimi nesne, iş ya da durumun kendine has bir özelliği vardır ![]() ![]() ![]() Her çok azdan olur ![]() Çoğun temelinde az yatar ![]() ![]() ![]() Her damardan kan alınmaz ![]() İnsanların yapıları birbirine uymaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan ![]() Hiç kimse içyüzünü iyi bilmediği, yeterince incelemediği, hakkında bilgi sahibi olmadığı, denemediği bir işi yapmaya kalkışmamalıdır ![]() ![]() Her Firavun`un bir Musa`sı olur ![]() Her zalimden toplumu kurtaracak, zalime yaptıklarının hesabını soracak bir kurtarıcı mutlaka çıkacaktır ![]() Her horoz kendi çöplüğünde öter ![]() Herkes ancak kendi çevresinde bir değer taşır, kuvvet bulur ve sözünü geçirebilir ![]() ![]() Her inişin bir yokuşu vardır ![]() Hayatın akışında hiçbir durum olduğu gibi kalmaz ![]() ![]() ![]() ![]() Her işin başı sağlık ![]() İnsanın yapacağı her şey vücut sağlığına bağlıdır ![]() ![]() ![]() Her kaşığın kısmeti bir olmaz ![]() Her insanın talihi, kaderi bir değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Herkes bildiğini okur ![]() İnsanlar çoklukla kendi akıllarını beğenirler ![]() ![]() Herkesin arşınına göre bez vermezler ![]() Genel kurallar herkesin istek ve ihtiyacına göre bozulamaz ![]() ![]() ![]() Herkesin ettiği yoluna gelir ![]() Bir kimse başkasına nasıl davranıyorsa, başkaları da ona öylece karşılık verirler ![]() ![]() Herkesin tenceresi kapalı kaynar ![]() Kimsenin durumu, içinde bulunduğu yaşayış şartları başkalarınca gereği gibi bilinemez ![]() Herkesin yorulduğu yere han yapılmaz ![]() Bir yerde, bir düzende herkesin uymak zorunda olduğu genel kurallar vardır ![]() ![]() Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya getiremez ![]() Herkes bir iş yapar ama istenildiği kadar güzel ve kusursuz biçimde yapıp da ortaya çıkaramaz ![]() ![]() Herkes ne ederse kendine eder ![]() Kişi çevresine nasıl davranırsa, çevresi de ona benzer şekilde davranır ![]() ![]() ![]() Her koyun kendi bacağından asılır ![]() Herkes kendi davranışlarından sorumludur ![]() ![]() ![]() Her kuşun eti yenmez ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Her şeyin bir vakti var, horoz bile vaktinde öter ![]() Bir işten olumlu sonuç bekleniyorsa zamanında yapılmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Her şeyin yenisi, dostun eskisi (makbuldür) ![]() Sürekli kullanılan eşya yıpranır, eskir, gözden düşer, gittikçe de insana sıkıntı verir, yenisini aratır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır ![]() Herkesin kendine özgü bir çalışma yöntemi, bir iş yapma biçimi vardır ![]() ![]() Her yiğidin gönlünde bir arslan yatar ![]() Herkesin kendine göre yüksek bir emeli vardır ![]() ![]() Her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez ![]() Gerçekleştirmek istediğiniz bir iş için uygun şartları dilediğiniz anda bulmanız mümkün değildir ![]() ![]() ![]() Her ziyan bir öğüttür ![]() Bilerek ya da bilmeyerek uğradığı her zarar kişiye ders olur ![]() ![]() Hesapsız kasap, ya bıçak kırar ya masat (Hesabını bilmeyen kasap, ne satır bırakır, ne masat) ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Hırsızlık bir ekmekten, kahpelik bir öpmekten ![]() Hırsızlığın büyüğü küçüğü olmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hiddetle kalkan nedâmetle oturur ![]() Öfkeyle, kızgınlıkla hareket eden kişi ne yaptığını pek bilmez; sağı solu incitir, kırar ![]() ![]() ![]() Hocanın (imamın) dediğini yap (söylediğini dinle), arkasından gitme (yaptığını yapma) ![]() Bir din görevlisinin anlattıkları dinin buyruklarıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Hocanın (öğretmenin) vurduğu yerde gül biter ![]() Öğretmen ne yaptığını bilen adamdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Horoz ölür, gözü çöplükte kalır ![]() Yaşanılmış, erişilmiş, alışılmış bir durum veya makam yitirildikten sonra, yine o durum veya makamda gözü kalır insanın ![]() ![]() Horozu çok olan köyde sabah geç olur ![]() Karışanı çok olan işlerden güç sonuç alınır ![]() ![]() ![]() Huy canın altındadır ![]() Bk ![]() ![]() Huylu huyundan vazgeçmez ![]() Doğuştan gelen özellikler kolay kolay değiştirilemez ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#10 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- I - Irmak kenarına çeşme yapılmaz ![]() Bir yerde ihtiyacı karşılayan bir şey varsa, onun yanına yine aynı ihtiyaca yönelik ve üstelik de daha küçük bir şeyi yapmak gereksizdir; ayrıca bu, boşuna bir çabadır; geri durmak gereklidir ![]() Irmaktan geçerken at değiştirilmez ![]() Yürütülmekte olan bir işin tam ortasında, işi tehlikeye düşürebilecek bir yöntem, bir araç-gereç değişikliği girişiminden kaçınılmalıdır ![]() ![]() ![]() Irz insanın kanı pahasıdır ![]() Irz, bir kimsenin başkaları tarafından dokunulmaması, saygı gösterilmesi gereken iffetidir ![]() ![]() ![]() Isıracak it dişini göstermez ![]() Kötülük edecek kimse, bunu daha önceden haber vermez ![]() ![]() Isırgan ile taharet olmaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Islanmışın yağmurdan pervası yoktur ![]() Daha önce kötülük görmüş, zarara uğramış kimse, kendisini bu duruma düşüren şeyden artık çekinip korkmaz ![]() Issız eve it buyruk ![]() Sahip çıkılmayan, başında bulunulmayan mal ya da iş, seviyesiz ve niteliksiz, bayağı kişilerin eline geçer; onlarca kullanılır ve idare edilirler ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#11 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- İ - İbadet de gizli, kabahat de ![]() Yüce Allah`ın buyruklarını yerine getirmek her insana borçtur ve gösterişten uzaktır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır ![]() Hoşlanılmayan bir davranışın en küçüğünü, başkalarından önce kendimizde deneyip etkiyi görmeli; ondan sonra bunun daha büyüğünü başkalarına uygulamanın ne denli uygun olup olmayacağına karar vermeliyiz ![]() İki at bir kazığa bağlanmaz ![]() Kendi başına buyruk, kimseden izin almaksızın dilediği gibi davranan iki kişi, aynı iş üzerinde görevlendirilip çalıştırılamaz ![]() ![]() İki baş bir kazanda kaynamaz ![]() Fikirleri, eğilimleri ve davranışları birbirinden farklı olan iki kişi belli bir konuda, bir iş üzerinde uyuşamazlar; görüş ayrılıkları yüzünden ortaya bir şey çıkaramazlar ![]() İki cambaz bir ipte oynamaz ![]() Kurnazlıkta eşit olan iki kimse bir iş üzerinde birlikte çalışamazlar; birbirlerini aldatmak, saf dışı bırakmak için uğraşırlar ![]() ![]() İki dinle (bin işit) bir söyle ![]() Haddinden fazla konuşmak, gereksiz ve yanlış sözlerin ağızdan çıkmasına yol açar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İki el bir baş içindir ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İki karpuz bir koltuğa sığmaz ![]() Kimisi, önemi büyük birkaç işi bir arada yapmaya kalkışır ![]() ![]() ![]() ![]() İki ölç, bir biç ![]() Hangi iş olursa olsun, bir işe kalkışmadan önce işin ayrıntıları iyice düşünülmeli; boyutları gözden geçirilmeli; nasıl başlanıp nasıl gelişeceği ve nasıl sonuçlanacağı, ne alıp ne götüreceği dikkatle hesaplanmalı ve daha sonra işe başlanmalıdır ![]() İnsan beşer, kuldur şaşar ![]() Hiçbir insan hatasız değildir ![]() ![]() ![]() ![]() İnsan doğduğu yerde değil, doyduğu yerde ![]() İnsan doğduğu andan itibaren sosyal bir hayatın içine girer ![]() ![]() ![]() ![]() İnsan göre göre, hayvan süre süre (alışır) ![]() Bir işi öğrenmenin en iyi yolu, o işi görmekten, denemekten ve defalarca yapmaktan geçer ![]() ![]() ![]() İnsan insanın (adam adamın) şeytanıdır ![]() Çoklukla görülür ki, kötü ve art niyetli kimi uygunsuz kişiler, bazı saf ve iyi niyetli kişileri kurdukları tuzaklarla doğru yoldan saptırıp yanlış yola sürüklerler ![]() İnsanoğlu çiğ süt emmiş ![]() Şurası muhakkak ki, insanın ne zaman ne yapacağı belli olmaz ![]() ![]() ![]() İnsan yedisinde ne ise, yetmişinde de odur ![]() Kişi pek çok özelliğini doğuşuyla birlikte getirir ![]() ![]() ![]() İp inceldiği yerden kopar ![]() Bir durum, bir olay ve bir iş en zayıf yerinden, en çürük noktasından bozulur veya kopar ![]() İslam`ın şartı beş, altıncısı insaf demişler ![]() “Kelime-i şahadet getirmek, namaz kılmak, oruç tutmak, hacca gitmek, zekât vermek” İslâm dininin beş temel buyruğudur ![]() ![]() ![]() İsteyenin bir yüzü kara, vermeyenin iki yüzü ![]() Birinden bir şey isteyen biraz utanır ama isteği yerine getirmeyen daha çok utanması gerekir ![]() ![]() İşine hor bakan (sanatını hor gören) boynuna torba takar ![]() Kişi, nasıl olursa olsun işini ya da sanatını küçük görmemelidir ![]() ![]() ![]() ![]() İş insanın aynasıdır ![]() Bir kişi hakkında yargıya varmak, nasıl bir kişi olduğunu öğrenmek mi istiyorsunuz? O hâlde onun yaptığı işe bakınız ![]() ![]() İşleyen demir ışıldar (pas tutmaz) ![]() Durağan durumdan hareketli duruma geçmek ve çalışmak, insandaki hantallığı, isteksizliği ve uyuşukluğu söküp atar; onu canlı, yetenekli ve verimli kılar ![]() ![]() İş olacağına varır ![]() Her işin kendine has bir akışı ve sonucu vardır ![]() ![]() ![]() ![]() İşten artmaz, dişten artar ![]() Kazanç ne kadar çok olursa olsun, tutumlu davranılmazsa para biriktirilemez ![]() ![]() İt derisinden post olmaz ![]() Ahlâksız, bayağı ve değersiz kimseler bir göreve veya mevkiye gelip önemi büyük, yüce bir amaç için hizmet yapamazlar ![]() İtin (köpeğin) duası kabul olunsaydı gökten kemik yağardı ![]() Eğer art niyetli, aşağılık kişilerin istedikleri yerine gelseydi, onlar mutlu olurken dünya kötülüklerle dolar; iyilere de barınacak yer bulunamazdı ![]() ![]() İt itin ayağına (kuyruğuna) basmaz ![]() Hilebaz, ahlâksız, başkalarına kötülük etmeyi kural hâline getiren insanlar birbirlerini gayet iyi tanırlar ![]() ![]() İtle çuvala girilmez ![]() Bilgisiz, düzenbaz, bayağı, taşkın kimselerden uzak dur ![]() ![]() İtle yatan bitle kalkar ![]() Bk ![]() ![]() İt ürür, kervan yürür ![]() Gerçekleşmesi doğal olan işlere, durumlara karşı çıkılsa da engellenemez ![]() ![]() İyi dost kara günde belli olur ![]() Bk ![]() ![]() İyi evlât babayı vezir, kötüsü rezil eder ![]() İstenilen ve beğenilen nitelikleri taşıyan, yararlı olup iyilik sunan evlâtlar baba ve anne için övünç kaynağı; kötülük yapan, sağlıksız, yararsız ve şerefsiz insanlar da utanç kaynağı olurlar ![]() İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe iyilik er kişinin kârı ![]() İyilik yapan bir kişiye iyilik yapmak kolaydır ![]() ![]() ![]() ![]() İyilik eden iyilik bulur ![]() Bir karşılık beklemeden yardım yapan, kayıran, yardımcı olan, yararlı işlerde bulunan kimse, hemen herkes tarafından sevilir ![]() ![]() İyilik et, denize at, balık bilmezse Hâlik bilir ![]() Yaptığın iyiliklerden karşılık bekleme; yaptığın iyilik boşa çıksa da kıymeti bilinmese de sen iyilik yapmaya devam et ![]() ![]() ![]() de kat kat fazlasıyla ![]() İyilik (muhabbet) iki baştan ![]() Gerek iş, gerek evlilik, gerekse herhangi bir konuda iki kişi arasında kurulacak sağlıklı bir ilişkide yalnız birinin iyi davranış göstermesi yeterli değildir ![]() ![]() ![]() İyi olacak hastanın hekim ayağına gelir ![]() Eğer Yüce Allah, kötü durumda olan birinin düzelip iyi olmasını murat etmişse, türlü sebepler yaratarak ona hiç ummadığı yerlerden yardım gönderir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#12 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- K - Kaçan balık büyük olur ![]() Çok önemsiz, çok küçük de olsa, her nedense elden kaçırılan fırsat ah vah edilerek gözde büyütülür ![]() Kaçanın anası ağlamamış ![]() Karşı koyamayacağı bir tehlikeden ve saldırıdan kaçan kişi kazançlı çıkar ![]() ![]() Kalaylı bakır küflenmez ![]() Saf, temiz, dürüst ve namuslu kimseye kimse kara çalamaz; onun şahsiyetine kimse leke süremez ![]() Kalıp kıyafetle adam, adam olmaz ![]() Ne kadar güçlü, gösterişli, sağlıklı bir vücuda sahip olursa olsun; bu vücudu ne kadar iyi, güzel ve çekici giyim, kuşamla donatırsa donatsın, bütün bunlar kişiyi değerli kılmaz ![]() ![]() Kalp kalbe karşıdır ![]() Sevgi karşılıklıdır ![]() ![]() ![]() Kanaat gibi devlet olmaz ![]() Elindekinden hoşnut olan, onu yeter bulan, fazlasını istemeyen, ihtiras beslemeyen kişi kolay doyuma ulaşır ve mutlu olur ![]() ![]() Kanatsız kuş uçmaz (olmaz) ![]() Gerekli şartları sağlanmayan, araç ve gereci temin edilmeyen, kimi dayanaklardan yoksun bırakılan iş ya da insandan başarı beklenemez ![]() Kanı kanla yumazlar, kanı su ile yurlar ![]() Bir kötülük, kötülük yapılarak düzeltilemez; hatta böyle bir karşılıkta bulunmak işi daha da vahim hâle sokar, içinden çıkılmaz yapar ![]() ![]() Kara haber tez duyulur ![]() Ölüm veya felâket haberi, kötü haber çabuk duyulur; ağızdan ağıza geçerek hızla yayılır ![]() Karaya sabun, deliye öğüt neylesin ![]() Esası, özü bozuk olan şeyi düzeltmek hemen hemen imkânsızdır ![]() ![]() ![]() Kardeş kardeşi atmış, yar başında tutmuş ![]() Kardeşler ne kadar geçimsiz, anlaşmaz, kavgalı, dargın olurlarsa olsunlar yine de kötü bir durumda birbirlerine yardım ederler ![]() ![]() Kardeş kardeşi bıçaklamış, dönmüş yine kucaklamış ![]() Bk ![]() ![]() Karga, kekliği taklit edeyim demiş; kendi yürüyüşünü şaşırmış ![]() İnsanlar yetiştikleri çevrenin eğitimini alırlar ![]() ![]() ![]() ![]() Karga yavrusuna bakmış, “benim ak-pak evlâdım” demiş ![]() Yaptığı iş ne kadar kusurlu, çocuğu ne kadar çirkin olursa olsun, kişiye bunlar iyi ve güzel görünür ![]() ![]() Kartala bir ok değmiş, o da kendi yeleğinden ![]() Kişi, hayatta karşılaşacağı en büyük kötülüğü çoklukla en yakınlarından görür ![]() Kâr, zararın kardeşidir (ortağıdır) ![]() Ticarette sadece kâr etmek düşünülemez, zarar da edilebilir ![]() ![]() Katıra “baban kim?” demişler, “dayım attır” demiş ![]() Kişi kusurlu yanının açığa çıkmasını istemez, bunu gizlemeye çalışır ![]() ![]() Kaynayan kazan kapak tutmaz ![]() İçin için gelişen olaylar veya duygular bir yerde patlak verir, önüne geçilemez, kolay kolay yatıştırılamaz ![]() Kaza geliyorum demez ![]() Can veya mal kaybına sebep olan kötü olayın ne zaman olacağını kestirmek mümkün değildir ![]() ![]() Kazanmayanın kazanı kaynamaz ![]() Yiyip içmek, geçimini temin etmek isteyen insan çalışıp kazanç sağlamak zorundadır ![]() ![]() Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez ![]() Büyük çıkarlar beklenen yer için küçük fedakârlıklar yapılmalı, kimi sıkıntılara girilmeli ve bundan kaçınılmamalıdır ![]() Kazma elin kuyusunu, kazarlar kuyunu ![]() Sen başkasına kötülük yaparsan, o da sana kötülük yapacaktır ![]() ![]() ![]() Keçi can derdinde, kasap yağ derdinde ![]() Kötü bir duruma düşmüş, büyük zarara uğramış kimi kimseler acı içinde kıvranırken, kimileri de küçük yararlarını düşünürler ve hiç umursamadan bu durumdan istifade etmeye çalışırlar ![]() Keçi nereye çıkarsa oğlağı da oraya çıkar ![]() Küçükler daima büyüklerini taklit ederler, örnek alırlar ![]() ![]() Keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur ![]() Açgözlü, gözü doymaz, hırslı insanlar küçük bir çıkar için bütün varlığını tehlikeye atar ![]() Kedinin boynuna ciğer asılmaz ![]() Kendisine güvenilmeyecek birine bir şey bırakmak, emanet etmek doğru değildir ![]() ![]() Kedi uzanamadığı (yetişemediği) ciğere pis (murdar) der ![]() Kimileri, çok istedikleri hâlde elde edemedikleri şeyi hor göstermeye kalkışırlar; beğenmiyor görünürler ![]() ![]() Kele, köseden yardım gelmez ![]() Yardıma muhtaç olan kişi, ihtiyaç duyduğu şey konusunda kendi dururken başkasına yardım edemez ![]() Kelin ilâcı olsa başına sürer ![]() Bk ![]() ![]() Kel ölür sırma saçlı olur, kör ölür badem gözlü olur ![]() Önce değersiz bulunan, beğenilmeyen bir kimse, küçük bir şey veya bir fırsat elimizden çıkıp yok olunca birden kıymet kazanır; çok önemli ve iyi gibi görülür ![]() Kem göz, kalp akçe sahibinindir ![]() Kötü sözü kimse kabul etmediği gibi, sahte parayı da kimse kabul etmez ![]() ![]() Kendi düşen ağlamaz ![]() Girdiği bir işte kendi zararına kendi sebep olan bir kimsenin yakınmaya hakkı yoktur ![]() ![]() ![]() Kesilen baş yerine konmaz ![]() Bir iş yapıldıktan sonra eski durumuna getirilemez ![]() ![]() Keskin sirke küpüne (kabına) zarar verir ![]() Öfkeli, sert, sinirli kimsenin zararı kendisinedir ![]() ![]() Kılavuzu karga olanın burnu boktan kurtulmaz ![]() Kişi öncelikle kime danışacağını, kimin peşinden gideceğini iyi bilmelidir ![]() ![]() Kılıç kınını kesmez ![]() Ne kadar sert ve öfkeli olursa olsun hiçbir kişi yanındakilere, yakınlarına zarar vermez ![]() Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan ![]() Kişi, kiminle arkadaşlık ederse, ondan etkilenir; onun alışkanlıklarına, düşüncelerine eğilim duyar; huyunu, gidişini kapar ![]() Kırkından sonra azanı teneşir paklar ![]() Yaşlandıktan sonra yaşına uymayan davranışlarda bulunan, ahlâksız bir yola sapan, kötü işlere bulaşan insanları doğru yola getirmek çok zordur ![]() ![]() Kırk yıllık Kâni, olur mu Yani ![]() İyi alışkanlıklar edinmiş ve bunu uzun yıllar sürdürmüş kişi, kolay kolay bu yapısından vazgeçip de kötülük edemez ![]() Kısmetinde ne varsa kaşığına o çıkar ![]() Kişi ne kadar çalışırsa çalışsın, çabalarsa çabalasın alın yazısındaki şeye ulaşır ![]() ![]() Kızı gönlüne (keyfine) bırakırsan ya davulcuya varır, ya zurnacıya ![]() Evlenme çağındaki kızı büyükleri uyarmazlarsa uygun olmayan birisiyle evlenir ![]() ![]() ![]() Kızını dövmeyen, dizini döver ![]() Kızını, çocuğunu daha küçük yaşta eğitme yoluna gitmeyen, terbiye kurallarını öğretmeyen, gerekirse dövmeyen ileride çok pişman olur; ancak iş işten geçmiştir ![]() Kimi köprü bulamaz geçmeye, kimi su bulamaz içmeye ![]() Hayat sıkıntılarla, çelişkilerle doludur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kiminin parası, kiminin duası ![]() Öyle işler vardır ki, kiminden para, kiminden de dua alınarak yürütülür ![]() ![]() ![]() Kimse ayranım (yoğurdum) ekşi demez ![]() Herkes sattığı malı; kendi işini, tutumunu ve davranışını över ![]() ![]() Kimseden kimseye hayır yok (gelmez) ![]() İnsan, yapacağı işte başkasının yardımına güvenirse, hayal kırıklığına uğrar ![]() ![]() Kimsenin âhı kimsede kalmaz ![]() Güçlü bir kimsenin dine, yasaya veya vicdana aykırı olarak başkasını uğrattığı kötü durum, kıyım, acımasızlık, haksızlık ve cefa asla karşılıksız kalmaz ![]() ![]() Koça boynuzu yük değil ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Komşu komşunun külüne muhtaçtır ![]() Hayat şartları insanları bir arada yaşamaya zorunlu kılmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür ![]() Başka bir kimsenin malı, kişiye olduğundan daha değerli görünür ![]() ![]() ![]() Kork Allah`tan korkmayandan ![]() Allah korkusu, öte dünyaya inanan insanları pek çok kötülükten uzak tutar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Korku dağları bekletir ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Korkulu rüya (düş) görmektense uyanık yatmak yeğdir (hayırlıdır) ![]() Tehlikeli bir işe girişmektense o işin sağlayacağı kazançtan vazgeçmek daha iyidir ![]() ![]() Korkunun ecele faydası yoktur ![]() Kişi korkmakla kendisine gelecek bir kötülüğü önleyemez ![]() ![]() ![]() önleyemeyecektir ![]() Koyunun bulunmadığı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi derler ![]() İstenilen nitelikteki şey bulunamayınca onun daha düşük nitelikte olanına da razı olunur ![]() ![]() Köpeğe gem vurma kendisini at sanır ![]() Hiçbir değeri olmadığı hâlde kendisine değer verilen, lâyık olmadığı hâlde bir makama getirilen kişi, kendisini gerçekten kıymetli sanıp buna da inanmaya başlar ![]() Köpek ekmek veren kapıyı tanır ![]() Şurası unutulmamalıdır ki, köpek bile kendisini besleyen yeri bilir; o yerin insanına karşı bunu iyi davranışlarıyla belli eder ![]() ![]() ![]() Köpek sahibini ısırmaz ![]() Köpek bile kendisini besleyen, kendisini koruyan sahibine saygılı davranır ![]() ![]() Köpeksiz sürüye (köye) kurt dalar (iner) ![]() Koruyucusuz kalan yere veya ülkeye düşman girer, saldırır, ne var ne yok hepsini talan eder ![]() ![]() Köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı derler ![]() Kişi işini gördürünceye kadar yardım beklediği kimseye dil döker, onu över, ne kadar kötü de olsa onu göklere çıkarır ![]() ![]() ![]() ![]() Körler memleketinde şaşılar padişah olur ![]() Bilgisiz, anlayışsız, beceriksiz insanların bulunduğu bir yerde, çok az bilgi, anlayış ve becerisi bulunan kişiler başa geçip yönetimi ele alırlar ![]() Körle yatan şaşı kalkar (İtle yatan bitle kalkar) ![]() Değersiz, kötü, ahlâksız kişilerle ilişki kurup arkadaşlık yapanlar ister istemez onlardan etkilenir ve kötü huylar kaparlar ![]() ![]() Kötü komşu insanı (adamı) hacet sahibi eder ![]() İnsanlar en çok birbirlerine yakın olan insanlarla yardımlaşırlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kötülük her kişinin kârı, iyilik er kişinin kârı ![]() Bk ![]() Kötü söyleme eşine, ağu katar-aşına ![]() Yakın ilişkide bulunduğun kimselere (aile fertleri, komşu, arkadaş, mesai arkadaşları vs ![]() ![]() ![]() Kul azmayınca Hak yazmaz ![]() Kişinin başına gelen felâketler hep onun azgınlığı, sapkınlığı yüzündendir ![]() ![]() ![]() Kul hatasız (kusursuz) olmaz ![]() Bk ![]() ![]() Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez ![]() Sıkıntıda olan, dara düşen ve kendisine inanan insanları Yüce Allah darda koymaz ![]() ![]() Kurda, “Neden boynun (ensen) kalın?” demişler; “İşimi kendim görürüm de ondan” demiş ![]() Kendi işini kendisi gören, başkasına bırakıp yaptırmayan kişinin içi rahattır; çünkü işin bütün yükü ve sorumluluğu ona aittir ![]() ![]() Kurt dumanlı havayı sever ![]() Kötü niyetli kimseler ortalıktaki karışıklıklardan yararlanma yoluna giderler ![]() ![]() ![]() Kurt kocayınca köpeklere maskara olur ![]() Güçlü, kuvvetli bir kurt ile köpekler kolay kolay başa çıkamazlar, ondan çekinip korkarlar ![]() ![]() Kurt tüyünü (köyünü) değiştirir, huyunu değiştirmez ![]() Kötü, zalim kimseler kılık-kıyafetlerini, oturdukları ev ve yerlerini değiştirseler de huylarını değiştirmezler; onların bu kötü yapıları devam edip gider ![]() Kuru lâf karın doyurmaz ![]() Anlamsız, yersiz, boş sözlerle bir iş yapılamaz ![]() ![]() Kurunun yanında yaş da yanar ![]() Bir düzeni kurmak, huzuru sağlamak için girişilen bir eylem sırasında suç işlemiş kötülerin yanı sıra, suçsuzların da cezalandırıldığı ve zarara uğratıldığı görülür ![]() Kusursuz dost arayan dostsuz kalır ![]() Eksiksiz, noksansız kişi olmaz, hiç kimse mükemmel değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Kuzguna yavrusu güzel (anka) görünür ![]() Bak ![]() Küçük suda büyük balık olmaz ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kürkçünün kürkü olmaz, börkçünün börkü ![]() Başkalarının ihtiyaçlarını karşılayan bir meslek dalında çalışıp çabalayan kişi, kendi ihtiyaçlarını ha bugün, ha yarın diyerek ihmal eder ve savsaklar ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#13 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- L - Lâfla peynir gemisi yürümez ![]() Yalnız konuşarak, yaparım ederim diyerek bir yere varılmaz ve hiçbir iş gerçekleştirilemez ![]() ![]() Lâf torbaya girmez ![]() Ağızdan söz bir kez çıktı mı artık onu gizlemek mümkün değildir ![]() ![]() ![]() Lâtife lâtif gerek ![]() Şaka yaparken bile kaba, kırıcı olmamak, incelikten ayrılmamak gerektir ![]() Leyleğin ömrü laklakla geçer ![]() Aylak, işsiz-güçsüz, bir iş yapmak istemeyen kişi zamanını boş ve anlamsız konuşmalarla geçirir ![]() ![]() Lodosun gözü yaşlı olur ![]() Güneyden veya güney batıdan esen rüzgâr, ardından çoğunlukla yağış getirir ![]() Lokma çiğnenmeden yutulmaz ![]() Her iş bir emekle yapılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#14 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- M - Mahkeme kadıya mülk değil ![]() Hiçbir kimse, hizmet için bulunduğu kamuya ait bir makam ya da mevkide ömrünün sonuna kadar kalamaz ![]() ![]() ![]() ![]() Mal bulunur, can bulunmaz ![]() Mal ve mülk kazanmakla elde edilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Mal canın yongasıdır ![]() İnsan, malına gelen zarardan, canına gelmişçesine acı duyar ![]() ![]() Mart kapıdan baktırır, kazma-kürek yaktırır ![]() Mart ayı şiddetli soğukların olduğu bir aydır ![]() ![]() ![]() Mart`ta yağmaz, Nisan`da dinmezse sabanlar altın olur ![]() Mart ayı oldukça soğuk bir aydır ![]() ![]() ![]() ![]() Maşa varken elini ateşe sokma ![]() 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Mayasız yoğurt çalınmaz (tutmaz) ![]() Bir işin başarıyla yürütülebilmesi, bir işten verim alınabilmesi için uygun bir ortama, gerekli araç-gerece, az da olsa bir sermayeye ihtiyaç vardır ![]() Mazlumun âhı, indirir şahı (yerde kalmaz) ![]() Bk ![]() ![]() Merhametten maraz doğar ![]() Bir kimsenin karşılaştığı kötü durum karşısında üzüntü duyar ve o kişiye yardımda bulunur, iyilik ederiz ![]() ![]() Mermer iyi taştan, iyilik iki baştan ![]() Bk ![]() ![]() Mescide gerek olan meyhaneye haramdır ![]() Her özellikli şeyin gerekli olduğu bir yer vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Meyveli ağacı taşlarlar ![]() Öyle sıradan kimselerle pek uğraşan olmaz ![]() ![]() ![]() Mızrak çuvala sığmaz (girmez) ![]() Herkesin gözü önünde duran, apaçık bilinen gerçeklerin gizli tutulması, örtbas edilerek yokmuş gibi gösterilmesi imkânsızdır ![]() Minareyi çalan kılıfını hazırlar ![]() Kolay kolay saklanamayacak kadar büyük bir yolsuzluk yapan kimse, sorumluluktan kurtulma yollarını iyiden iyiye düşünür ve ortaya çıkmasını önleyecek tedbirleri önceden alır ![]() Mirî malı balık kılçığıdır, yutulmaz ![]() Devletin malını mülkünü kendisine mal etmek son derece zor ve tehlikelidir ![]() ![]() Misafir kısmeti ile gelir ![]() Geleneklerimiz ve dinimiz olan İslâm, yoldan gelene, yolcuya, konuğa gerekli ilgiyi göstermeyi ve ikramda bulunmayı emreder ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Misafir on kısmetle gelir; birini yer dokuzunu bırakır ![]() Bk ![]() ![]() Misafir umduğunu değil, bulduğunu yer ![]() Bir yere konuk olan, ev sahibinin kendisine özel olarak yapılmış çok güzel şeyler ikram edeceğini düşünebilir ![]() ![]() ![]() Misafir üç gün misafirdir ![]() Geleneğimiz bir yerde haddinden fazla kalınmasını ve ev sahibine fazla sıkıntı verilmesini hoş görmez ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Muhabbet iki baştan ![]() Bk ![]() ![]() Mum dibine ışık vermez ![]() Konumu ve yapısı gereği etrafına ışık saçan mum, kendi dibini aydınlatamaz ![]() ![]() ![]() Mühür kimde ise Süleyman odur ![]() Hz ![]() ![]() ![]() Mürüvvete endaze olmaz ![]() Yiğit, mert, iyiliksever, cömert olmanın ne ölçüsü, ne de sınırı vardır ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Atasözleri'nin Açiklamalari |
![]() |
![]() |
#15 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atasözleri'nin Açiklamalari- N - Ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına ![]() Kişi, çalışma miktarına ve biçimine göre karşılık görür ![]() ![]() ![]() Ne ekersen onu biçersin ![]() Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün ![]() ![]() Ne karanlıkta yat, ne kara düş gör ![]() İleride zarara uğrayıp üzülmek istemiyorsan, karşına çıkabilecek tehlikelere karşı şimdiden tedbir al ![]() ![]() Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli ![]() Kişi ummadığı bir duruma ulaşabilir, varlıklı ve başarılı olabilir ![]() ![]() ![]() Nerde birlik, orda dirlik ![]() Hangi yerde, toplumda duygu, düşünce ve inanç birliği varsa dirlik ve düzenlik de oradadır ![]() ![]() Nerde hareket, orda bereket ![]() Hareket olan yerde bolluk olur ![]() ![]() ![]() Ne verirsen elinle, o gider seninle ![]() Yaşadığı sürece yoksula, yetime, yolda kalmışa yardım eden, onları doyurup giydiren ve gözeten kimse, bunların karşılığını öbür dünyada alacaktır ![]() ![]() Ne yavuz (azgın) ol asıl, ne yavaş (şaşkın, miskin) ol basıl ![]() Sertlikten kaçın, ona buna saldırıp kimseyi ezme, yoksa seni kötü biçimde cezalandırırlar ![]() ![]() ![]() Nikâhta keramet vardır ![]() Nikâh evlenenleri sevgi bağıyla bağlar ![]() ![]() ![]() Nisan yağmuru altın araba, gümüş tekerlek ![]() Bk ![]() Niyet hayır, akıbet hayır (selâmet) ![]() Bir şeyin yapılması önceden iyi niyetle istenip düşünülmüşse, o şeyin sonu hayırlı olur ![]() |
![]() |
![]() |
|