İndüksiyon Bobininin Tanıtılması Ve Çalışma İlkesinin İncelenmesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

İNDÜKSİYON (RUMKORF) BOBİNİNİN TANITILMASI VE ÇALIŞMA PRENSİBİNİN İNCELENMESİ
(Gazların İletkenliği)
DENEYİN AMACI: Gazların iletkenliğini Geissler tüplerini kullanarak görmek, indüksiyon bobinin çalışmasını kavramak
HAZIRLIK SORULARI:
1-İndüksiyon bobinin yapısını ve çalışma prensibini araştırınız
2-Florasan lambalarının yapısını inceleyerek çalışma sistemi hakkında bilgi edininiz
3-Gazların elektriği iletip ilemediklerini tartışınız Sebeplerini araştırınız
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER:
1indüksiyon bobini 3alçak gerilim güç kaynağı
2bağlantı kablosu 4geissler tüpleri
DENEY DÜZENEĞİ:

DENEYİN YAPILIŞI:
1-Şekilde görülen devreyi kurunuz
2-Güç kaynağının doğru akım uçlarından alacağınız 6 voltluk gerilimi indüksiyon bobinin tablası üzerindeki girişe uygulayınız
NOT: İndüksiyon makarasından yüksek gerilim uygulanacağı için sistem çalışırken indüksiyon makarasına dokunmayınız
3-İndüksiyon bobini sekonder çıkış uçlarındaki mesafeyi değiştirerek kıvılcım atlamasını gözleyiniz
4-İndüksiyon bobinin sekonder çıkışını Geissler tüplerine bağlayınız Dokunma kalemiyle Geissler tüplerinin uçlarına sıra ile dokunup tüplerin ışık vermelerini gözleyiniz
5-Tüplerden birine dokunma kalemi ile 5 dakika dokunduktan sonra akımı kesiniz Tüpün ısınıp ısınmadığını elinizle kontrol ediniz
DENEYİN SONUCU:
Geissler tüplerinde (+) ve (-) yüklü gaz iyonları ve serbest elektronlar vardır (-) kutba bağlı olan uç (+) yüklü iyonları, (+) kutba bağlı olan uç ise (-) yüklü iyonları çekerek hareketlendirir Hareketleri sırasında gaz moleküllerine çarparak oluşturdukları yeni iyon ve elektronlar, akımın geçmesini sağlar
O halde gazların basıncı azaltılınca iletkenliği artar Gazlarda elektrik yükü elektronların ve gaz iyonlarının hareketi ile taşınır(Gazların basıncı 16 mm-civanın altına düşürülürse iletkenlik özelliği gösterirler)
TEORİK BİLGİ:
İndüksiyon bobininde bir demir çekirdek üzerine sarılı, birbirinden yalıtılmış iki sargı vardır Primer devreyi oluşturan sargı az sarımlı ve kalın tellidir Sekonder devre ise ince telli ve çok sarımlıdır
Sekonder devrede oluşan elektromotor kuvvet (Emk) çok büyüktür Bu devreye bağlı uçlar arasında bir kıvılcım atlaması görülür Normal şartlarda gazlar içinde yeteri kadar serbest elektron ve iyon bulunmaz Bu nedenle de gazlar elektriği iletmezler
Tüp içerisindeki gaz basıncı düşürüldükçe iyonların nötrleşmeden anot ve katoda ulaşmaları kolaylaşır Böylece iletkenlik sağlanmış olur Basıncı düşürülmüş tüplerdeki elektrotlara indüksiyon makarası ile yüksek gerilim uygulanırsa tüp içinde bir ışıma meydana gelir Tüp içindeki gazın cinsi ve basıncı değiştikçe ışığın rengi de değişir

10-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İndüksiyon Bobininin Tanıtılması Ve Çalışma İlkesinin İncelenmesi İNDÜKSİYON (RUMKORF) BOBİNİNİN TANITILMASI VE ÇALIŞMA PRENSİBİNİN İNCELENMESİ (Gazların İletkenliği) DENEYİN AMACI: Gazların iletkenliğini Geissler tüplerini kullanarak görmek, indüksiyon bobinin çalışmasını kavramak HAZIRLIK SORULARI: 1-İndüksiyon bobinin yapısını ve çalışma prensibini araştırınız 2-Florasan lambalarının yapısını inceleyerek çalışma sistemi hakkında bilgi edininiz 3-Gazların elektriği iletip ilemediklerini tartışınız Sebeplerini araştırınız KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER: 1indüksiyon bobini 3alçak gerilim güç kaynağı 2bağlantı kablosu 4geissler tüpleri DENEY DÜZENEĞİ: DENEYİN YAPILIŞI: 1-Şekilde görülen devreyi kurunuz 2-Güç kaynağının doğru akım uçlarından alacağınız 6 voltluk gerilimi indüksiyon bobinin tablası üzerindeki girişe uygulayınız NOT: İndüksiyon makarasından yüksek gerilim uygulanacağı için sistem çalışırken indüksiyon makarasına dokunmayınız 3-İndüksiyon bobini sekonder çıkış uçlarındaki mesafeyi değiştirerek kıvılcım atlamasını gözleyiniz 4-İndüksiyon bobinin sekonder çıkışını Geissler tüplerine bağlayınız Dokunma kalemiyle Geissler tüplerinin uçlarına sıra ile dokunup tüplerin ışık vermelerini gözleyiniz 5-Tüplerden birine dokunma kalemi ile 5 dakika dokunduktan sonra akımı kesiniz Tüpün ısınıp ısınmadığını elinizle kontrol ediniz DENEYİN SONUCU: Geissler tüplerinde (+) ve (-) yüklü gaz iyonları ve serbest elektronlar vardır (-) kutba bağlı olan uç (+) yüklü iyonları, (+) kutba bağlı olan uç ise (-) yüklü iyonları çekerek hareketlendirir Hareketleri sırasında gaz moleküllerine çarparak oluşturdukları yeni iyon ve elektronlar, akımın geçmesini sağlar O halde gazların basıncı azaltılınca iletkenliği artar Gazlarda elektrik yükü elektronların ve gaz iyonlarının hareketi ile taşınır(Gazların basıncı 16 mm-civanın altına düşürülürse iletkenlik özelliği gösterirler) TEORİK BİLGİ: İndüksiyon bobininde bir demir çekirdek üzerine sarılı, birbirinden yalıtılmış iki sargı vardır Primer devreyi oluşturan sargı az sarımlı ve kalın tellidir Sekonder devre ise ince telli ve çok sarımlıdır Sekonder devrede oluşan elektromotor kuvvet (Emk) çok büyüktür Bu devreye bağlı uçlar arasında bir kıvılcım atlaması görülür Normal şartlarda gazlar içinde yeteri kadar serbest elektron ve iyon bulunmaz Bu nedenle de gazlar elektriği iletmezler Tüp içerisindeki gaz basıncı düşürüldükçe iyonların nötrleşmeden anot ve katoda ulaşmaları kolaylaşır Böylece iletkenlik sağlanmış olur Basıncı düşürülmüş tüplerdeki elektrotlara indüksiyon makarası ile yüksek gerilim uygulanırsa tüp içinde bir ışıma meydana gelir Tüp içindeki gazın cinsi ve basıncı değiştikçe ışığın rengi de değişir