Tıbbi Tekstiller

Tıbbi Tekstiller

TIBBİ TEKSTİLLER

1Tıbbi Tekstillerin Özellikleri

Tıp ve cerrahi ve ilgili uygulamalar, tekstil endüstrisinin sunduğu geniş imkanlardan faydalanan pek çok alan içinde en önemli ve hızlı gelişen bir bölümdür Polimer teknolojisine bağlı olarak mevcut liflerin geliştirilmesi ve yeni liflerin üretilmesi ve tekstil yapılarının çeşitlenmesi sonucu, tıp ve cerrahinin pek çok alanında kullanılmaya uygun tıbbi tekstiller dediğimiz bu ürünler insanların ve hayvanların tıbbi bakımı ve hijyeni için kullanılırken ,personelin ve teçhizatın korunmasını da yardım ederlerTıbbi tekstiller genelde tekstil dışında bir materyal ile birleşmiş halde, tıp ve cerrahinin hemen hemen her alanda kullanılmaya uygun tekstil materyalleridirMukavemeti ve esnekliği bünyesinde bir arada bulundurması yanında geniş ürün çeşidi sunması ,çok fonksiyonlu karaktere ,çevre ve doku ile biyolojik uyum gösterebilmesi ve çeşitli materyallerle birleşebilmesi tıbbi tekstillerin özellikleri arasındadır

2Tıbbi Tekstillerin Sınıflandırılması

Tekstil materyalleri tıp ve cerrahide çeşitli amaçlar için kullanılırTıp uygulamaları için tekstil materyallerini, dış uygulamalarda kullanılanlar ve iç uygulamalarda kullanılanlar olarak olarak iki temel grupta toplamak mümkündürDış uygulamalar alanındaki ilerlemeler sınırlı iken iç uygulamalar sahasında son 20 yıl boyunca önemli gelişmeler kaydedilmiştir

Alt başlıkları ile iç ve dış uygulamalar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir

A)Dış Uygulamalar

1-İmplant edilemeyen yara bakımı amacı ile kullanılan ürünler
2-Vücut dışında kanı temizlemek amacı ile kullanılan cihazlar
3-Ameliyathanede hijyen amacı ile kullanılan ürünler

B)İç uygulamalar

1-Ameliyat İplikleri
2-Yumuşak doku implantları
3-Ortopedik implantlar
4-Kadovaskular implantlar

İmplant Edilmeyen Ürünler

Bu materyaller, vücudun dışındaki uygulamalarda kullanılırDeri ile temas edebilir veya etmeyebilirTablo-1 de bu ürünlerde kullanılan lifler, tekstil yapıları ve fonksiyonları verilmektedirBu sınıfta önemli ve çok miktarda kullanılan tekstil materyalleri yara sargısı ve bandajdır

A)Yara Sargısı

Bu materyalin fonksiyonu, belli çeşit bir ilacı yaraya veya deri üzerine uygulamak, enfeksiyona karşı yarayı korumak, kan ve salgıları absorbe etmek, iyileşmeyi kolaylaştırmak ve bazen yaraya ilaçla birlikte uygulamaktır

Genelde kullanılan yara sargısı, yaraya temas eden bir tabaka ile esnek ana materyal arasına yerleştirilmiş absorbent bir tabakadan oluşan kompozit bir materyaldiryara sargısı, yaraya temas eden bir tabaka ile esnek ana materyal arasına yerleştirilmiş absorbent bir tabakadan oluşan kompozit bir materyaldirYaraya temas eden tabak yaraya sargının yapışmasını önleyen ve yeni doku gelişimini bozmadan yerinden kolayca ayrılabilen pamuk muslin veya nonwoven kumaştırAbsorbent ped kan ve sıvıları absorbe eder ve yarayı korumak için bir yastık etkisi yapar

Pamuk veya yün dolgusu içerirAna materyal, sargının yaraya uygulanmasını temin ederArka yüzeyi sargıyı yerinde tutmak için uzatılabilir bir akrilik yapıştırıcı ile kaplanır ve böylece bandaj ihtiyacı ortadan kalkar

B)Bandaj

Bandajın en yaygın kullanımı, yara üzerindeki sargıyı yerinde tutmaktırBöyle bir bandaj, sağlamlaştırılmış, ağılaştırılmış ve sterilize edilmiş, çeşitli uzunluk ve genişliklerde şeritler halinde kesilmiş pamuk veya viskon düz dokuma kumaştır

Bir diğer bandaj tipi, burkulmuş bir bileği veya dokuyu desteklemek için kullanılan esnek bandajdırYüksek bükümlü pamuk veya krep iplikler ile dokunmasından dolayı elastik özelliklere sahiptirBandaj tersinir olarak uzayıp kısalabilir ve bir eklem etrafında uygulandığında iyileşme süresince gerilimini korur

Aynı özellik biri normal diğeri yüksek gerilim altında iki tip çözgü ile dokunan bandajlarda da elde edilirBu fonksiyon yuvarlak örme makinelerinde tüp formunda örülmüş bir bandaj tarafından da yerine getirilebilirBu tip bandajlarda %25 elastik iplik kullanılır

Basınç bandajları, bir diğer bandaj çeşididirDerin damar thrombosisi, bacak ülseri ve varisli damarların önlenmesinde ve tedavisinde kullanılırNonwoven ortopedik yastık bandajları ve plasterler altında kullanılırNonwoven ortopedik yastık bandajları, polyester ve polipropilen liflerinden üretilir

İmplant edilmeyen materyallerden olan ve cerrahide önemli fonksiyonlara sahip diğer materyaller gaze,lint ve tampondurGaze seyrek bir dokumadırParafin vaks ile kaplandığında yanık ve haşlamaların tedavisinde ilaç sürmek veya ifrazatı temizlemek için kullanılırCerrahi uygulamalarda kanı silmek için pens ucuna tutturulmuş olarak kullanıldığında absorbend bir materyal olarak görev yaparLint, pamuklu bezayağı kumaştan oluşan, bir yüzü düz, diğer yüzü tüylü bir bezdirCerrahide sargı amacı ile kullanılırTampon ise, yüksek absorbend bir materyaldirLif kaybını veya yaraya yapışmasını önlemek için nonwoven kumaşla kaplıdır

Tablo –1 İmplant Edilmeyen Yara Bakımı Amacı İle kullanılan Tekstil Materyalleri

Ürün Çeşidi
Lif tipi
Tekstil Yapısı
Fonksiyonları
Yara Sargısı

Belli bir ilacı yaraya ve deri üzerine uygulamak Enfeksiyonlara karşı yarayı korumak,kan ve sargıları absorbe etmek iyileşmeyi kolaylaştırmak
Yara Temas Tabakası
ipek,PA,Viskon,PE
Örme,Dokuma,Nonwoven
Absorbend Ped
Pamuk,Viskon
Nonwoven
Anan Materyal
Viskon,Plastik Film
Nonwoven,Dokuma
Bandaj
Pamuk,Viskon,PA,Elastomer iplik
Dokuma,Örme, Nonwoven
Yara üzerindeki sargıyı yerinde tutmak
Plaster
Viskon,Plastik Film,Pamuk,PP,PES,Cam Lifi
Örme,Dokuma,Nonwoven
Deriye ilaç uygulamak,hareketi önlemek yara kenarlarını birleştirmek,ağrıyı kesmek
Gaze
Pamuk ,viskon
Dokuma Nonwoven
Sıvı veya salgıları absorbe etmek
Tampon
Viskon,Pamuk lintleri,Odun Hamuru
Nonwoven
Herhangi bir boşluğa yerleştirilerek sıvıları absorbe etmek

Vücut Dışında Kullanılan Cihazlar

Bu cihazlar lifli materyallerden imal edilen,vücut dışında kanı temizlemek amacı ile kullanılan mekanik organlardırÜç büyük organı içerir, Suni böbrek, suni akciğer ve suni karaciğer

Tablo-2 de Her birinin fonksiyonu, imalatında kullanılan lif tipi ve uygulanılan sistemler verilmektedirler

CİHAZ
LİF TİPİ
UYGULANAN SİSTEM
FONKSİYONLARI
Suni Böbrek
İçi boş Viskon lifi,
İçi boş PES lifi,PAN,
Polimetilmetakrilat,Kitin
Hemodiyaliz,
Hemodifilitrasyon

Hastanın kanından atık ürünleri
Ve suyu uzaklaştırmak elektrolit konsantrasyonunu kontrol etmek
Suni Karaciğer
İçi Boş Viskon lifi,Karbon lifi,Polieterüretan
Plamapheresis
Hemoperfusion
Hastanın Plazmasını ayırmak ve yok etmek kana taze plazma salgılamak
Suni Akciğer
İçi boş PP lifi,İçi Boş silikon,Silikon Zar,Polisülfon
Hemoperfusion
Hastanın kanından karbondioksiti uzaklaştırmak ve taze oksijen sağlamak

A)Suni Böbrek

Çekilen ızdırap nedeni ile pek çok hasta suni böbreği kullanmaktadırSuni böbreğin fonksiyonu hastanın kanının sirkilasyonunu sağlamak için kandaki atık ürünleri ve suyu uzaklaştırarak elektrolit konsantrasyonunu kontrol etmektirBunun için bir zar kullanılır

Zar, değişen yoğunluklarda çok sayıda iğne ile delinmiş Nonwoven kumaş kullanılan lifler,viskon ve polyesterdirİçi boş liflerin amacı kanın sirküle edilmesidirBöbrek hastalıklarının kandaki 10000-30000 molekül ağırlıklı proteinler tarafından oluştuğuna inanılmaktadırBu nedenle lif üreticileri, içinden bu molekül ağırlığına sahip zararlı proteinleri geliştirmeyi amaçlamışlardır

Ancak,diyaliz cihazı vücuda yabancı bir madde olduğu için uzun süreli kullanımı çeşitli komplikasyonlar oluşturulurKan, diyaliz cihazaı ile sirküle edildiğinde kandaki lökosit miktarı ilk 20 dakika boyunca düşer

Bu yüzden suni böbrek üreticilerinin amacı, içi boş liflerin yüzeyin lokosit düşüşünü engelleyecek şekilde gerçekleşmektedir

B)Suni Karaciğer

Başlangıçta kalp cerrahisi esnasında akciğer fonksiyonunun yerine geçen bir cihaz olarak geliştirilmiştirGünümüzde bu amaç için Amerika da yılda 250 bin, Japonya da yılda 20 bin kişi tarafından kullanılmaktadır

Suni akciğer kana oksijen temin etmek ve karbondioksiti uzaklaştırmak için kullanılan bir gaz değiştiriciden oluşurBu amaçla içinden gazın geçmesine izin verecek mekanik bir akciğerin yapılması için silikon veya PP içi boş lifler kullanılır

C)Suni Akciğer

Fonksiyonu hastanın plazmasını ayırarak, hastanın kanına taze plazma sağlamaktırSuni böbrek için kullanılanlara benzer zarlar veya selüloz içi boş liflerden yapılır

AMELİYATHANEDE KULLANILAN TEKSTİL MATERYALLERİ

Ameliyathanede çeşitli amaçlarla kullanılan tekstil ürünlerinin temel fonksiyonları, hastayı ve personeli korumak ve hijyen sağlamak, yara enfeksiyonunu önlemek, operasyon yeri ve steril teçhizatın bakteri taşıyan partiküller ile doğrudan temasını kesmek ve hastadan cerraha ve cerrahtan hastaya enfeksiyon taşıma riskini azaltmaktırAIDS,Hepatit B ve diğer tehlikeli hastalıklar göz önüne alındığında, özellikle hastadan cerraha hastalık taşıma riski önem kazanmıştır

Ameliyathanelerde kullanılan tekstil materyalleri geniş bir ürün ranjına sahiptirGenel olarak, cerrah, personel ve hasta giysilerini, hasta örtü ve perdesini, yatak takımını, idrar tutucu ürünleri, çeşitli bezleri, cerrahi çorap ve atletleri içerirTablo-3 bu ürünlerin üretiminde kullanılan lifleri,tekstil yapılarını ve fonksiyonlarını göstermektedir

Ameliyathanede kullanılan belli kriterlere sahip olmak zorundadırlarBunlar aşağıdaki gibi sıralanır,

1-Toz ve tüy oluşturmamalı
2-Toz ve vücut partiküllerinin içinden geçmesine izin vermemeli
3-Antiseptik olmalı
4-Mekanik hasara dayanıklı olmalı
5-Islanmaya karşı dayanıklı olmalı
6-Sıvıları geçirmemeli
7-Absorbe edici özelliğe sahip olmalı
8-Defalarca sterilize edilebilmeli
9-Defalarca yıkanıp ütülenmeye dayanıklı olmalı
10-Uzun süreli kulanım boyunca özelliklerini koruyabilmeli
11-Giyilmek için hafif ve konforlu olmalı

Doğrudan temas yada ameliyathanede ki hava ile bulaşan hastalıklarla başa çıkmak için geliştirilen çözümlerden biri çok sıkı dokunmuş bir kumaş kullanmaktırAmaç; deri pullarının geçmesine izin vermeyecek kadar küçük aralıkları olan bir kumaş elde etmektirBunun için özel bitim işlemleri uygulamak veya mikro incelikte sentetik liflerden kumaş oluşturmak gerekirBöylece giysi, bakteri taşıyan partiküllerin serbest kalmasını önlemek için bir bariyer oluşturacaktırFakat geçirgenliği oldukça azaltılmış bu kumaştan yapılmış giysilerin giyilmesi konforsuz olacaktırKonfor özelliği uzun süren operasyonlarda bulunan personel için ve fiziksel durumları nedeni ile normal hareketlerini yerine getiremeyen engelli ve yaşlılar için önemlidir

Ameliyat hanedeki cerrahlar, hemşireler ve diğer personel için patiskadan yapılmış elbiseler uzun süreden beri kullanılmaktadırPamuk genelde statik elektrik yüklerinden doğabilecek tehlikeleri uzaklaştırmak için kullanılırSentetik lifler ise statik yükleri artırmaya ve elektrik kıvılcımlarının oluşmasına eğilimlidirAmeliyathanede narkoz olarak kullanılan gaz karışımları oksijen içerir ve çabuk tutuşur veya patlarBu yüzden alevlerden ve kıvılcımlardan kaçınmak gerekirBununla birlikte pamuk yüksek seviyede toz oluşturan bir kirlilik kaynağı olarak görülmektedirSon yıllarda bir kere kullanıldıktan sonra atılan polyester ve polipropilen Nonwoven giysilerin kullanımı hastaya bulaşılabilecek enfeksiyon kaynaklarını önlemek için yaygınlaşmıştırBu ürünlerin kullanıldıktan sonra yok edilmek zorunda olmaları onları pahalı ve çevreye zararlı yapmasına rağmen ABD de cerrahi giysilerin %70 i,Avrupa da %50 si bu kumaşlardan yapılır

Tablo - 4 Hijyen Amaçlı Ameliyathanede Kullanılan Tekstil Materyalleri

ÜRÜN ÇEŞİDİ
LİF TİPİ
TEKSTİL YAPISI
FONKSİYONLARI
Cerrahi giysi
Elbise

Başlık
Maske

Pamuk Polyester PP Karbon lifi

Viskon
Viskon Polyester Cam Lifi
Nonwoven, Dokuma

Nonwoven
Nonwoven
Personelden hastaya hastadan personele enfeksiyon geçişini önlemek, vücut partiküllerinin ortama yayılmasına engel olmak, tozlara karşı bariyer oluşturmak
Cerrahi Örtüler
Perdeler
Örtüler

Polyester,PE
Polyester,PE

Nonwoven, Dokuma
Nonwoven, Dokuma
Ameliyathanede
hastayı ya da hasta çevresindeki alanı örtmek, sıvıların ve enfeksiyonun geçişini önlemek
Yatak Takımı Battaniye
Çarşaf
Minder

Pamuk,Polyester
Pamuk,Kapak
Yün,Pamuk

Dokuma,Örme
Nonwoven, Dokuma
Dokuma

Enfeksiyonun ve
sıvıların geçişini önlemek

Bezler
Viskon;
Nonwoven
Yarayı ve deriyi temizlemek, pişikler ve yanıkları tedavi etmek
Cerrahi Çorap

PA, Polyester

Pamuk elastomer
İplikler
Örme

Destek vermek, toplar damarlara ait rahatsızlıkları tedavi etmek, sıkıştırmak veya korumak
Cerrahi aletler
Cam Lifi

Vücudun içinden bir görüntü elde etmek için ışığın geçişime izin vermek
Ameliyathanede kullanılan çeşitli bezler, yara sarılmadan önce yaralan veya deriyi temizlemek için ya da pişiklere ve yanıkları tedavi etmek için kullanılır Antiseptik apre ile ıslatılabilen selüloz nonwoven kumaşlardan veya kağıt dokuda yapılır

Dereceli sıkıştırma özellikleri olan cerrahi çorap, organa hafif destek vermekten, toplar damarlara ait rahatsızlıkları tedavi etmeye uzanan pek çok amaç için kullanılır
Yuvarlak örme esnasında şekillendirilebilen ve elastomer iplikler istenen diz ve dirsek başlıkları, fiziksel aktif sporlar esnasında destek ve sıkıştırma sağlamak için veya koruma için kullanılır
Implanta Edilen Tekstil Materyalleri

Implant edilebilir tekstil materyalleri ya yara kapatma (ameliyat ipliği) ya da çıkarı!m;ş bir parça ya da organın görevini görmek üzere cerrahi yerleştirme (protez) amacı ile, vücudun onarılmasında kullanılır Bu materyaller vücut içine yerleştirildikleri için vücut tarafından kabul edilmelerini sağ ayacak bazı özelliklere sahip olmalıdırlar Bu özelliklerin içinde en önemlisi biyolojik uyum özelliğidir Implantasyon süresine göre ımplantların boy stabilitesi, temas durumu ve biyolojik uyumu diğer tıbbi tekstillerden daha katı kurallarla belirlenmiştir Tekstil implantların, vücudun implant edilen materyale göstereceği reaksiyonu etkileyen biyolojik, mekanik ve yapışa! özelliklere aşağıdaki gibi sıralanabilir
a) Biyolojik özellikler
1- Alerjik, toksit olmamalı
2- Mutajenik, teratojenik, kanserojen reaksiyon oluşturmamalı
3- Alışılmamış yabancı madde reaksiyonuna sahip olmamalı
4- Hücre büyümesi üzerine istenmeyen bir etki oluşturmamalı
5- İstenmeyen biyolojik bozulmaya sahip olmamalı
6- Bakteri oluşumuna el verişsiz olmalı
7- Ateş yükseltici madde içermeli
8- Kan ile uyumlu olmalı, kanın bileşiminde ve özelliklerinde değişime sebep
olmamalı

b) Mekanik özellikler
1- Optimum gerilme mukavemetine sahip olmalı
2- Yeterli dikiş izi mukavemetine sahip olmalı
3- Uzun süreli yükleme altında yeterli stabiliteye sahip olmalı
4- Yerleştirildiği dokunun yük-uzama karakteristikleri ile uyum göstermeli
5- Optimum esnekliğe sahip olmalı
6- Implantasyon süresince fiziksel stabilitesini korumalı
c) Yapısal Özellikler
1- Gözeneklilik: Materyalin gözenekliliği insan dokusunun gelişmesini ve implantın kapsüllenme hızını belirleye en önemli faktördür Bağlanan doku yalnız 20mm'den büyük gözenekli yapılar üzerinde gelişebilir Tekstil materyallerinin lifli yapıları yüzünden gözenek boyutunu tayin etmek mümkün değildir Çünkü, dairesel enine kesitle ideal bir gözenek yerine, lifler tarafından iki taraflı maskeleme ile 3D gözenek aralıkları vardır Bu nedenle, gözeneklilik için belirli bir tanımlama getirilmiştir Bu, tanımlanmış şartlar altında gazlar veya sıvılar tarafından geçirgenliktir Tablo-13'te tekstil yapılarının gözenekliliği verilmektedir
Tablo - 5 Tekstil Implantların Gözenekliliği

YAPI
MATERYAL
GÖZENEKLİLİK
Çözgülü Örme
Multi filament polyester
>1500cm3 H2O / crn2 dk (oldukça gözenekli)
Dokuma
Multi fliament polyester
<500cm3 H2O / cm2 dk (düşük gözenekli)
Nonwoven
Poliüretan
<100cm3 H2O / cm dk (mikro gözenekli)
2-Yüzey Pürüzlülüğü: Implant materyali hücrelerin tutunabilmesi için belli pürüzlülüğe sahip elmalıdır Ancak sadece pürüzlü yüzeyler değil ok pürüzü yüzeylerde yaralı doku oluşumuna sebep olur

3-Enine Kesit: Küçük dairesel lifler, düzgün olmayan enine kesitli daha geniş üflerden doku tarafından cana iyi kapsüllenir böylece materyalin dokuya kaynaşması hızlanmış olur15 mm çapında ince filamentli iplikler hücre bağlantısı açısından bağlantısı açısından diğerlerinden daha iyi sonuç verir

4- Tekstil materyalinin implantasyon suresince, yapısında, gözenekliliğinde ve geometrisinde istenmeyen önemli bir değişiklik olmamalıdır

5-Uygun boyutlarda elde edilebilmelidir

6-Toksisite: Lif polimerleri tarafından toksit maddelerin salınması ve materyal üzerindeki yağlayıcı ve haşıl maddeleri gibi yüzey kirlilikleri doku üzerinde olumsuz etki yapacaktır Bu yüzden materyal bunlardan arındırılmalıdır

7-Biyolojik Bozunurluluk: Biyolojik bozunurluluğa göre polimerin özellikleri implantın başarısını etkiler Impiantasyonda kullanılan malzemeler arasında poliamid, iki yıl sonra bozunarak bütün mekanik özelliklerini kaybeden en reaktif malzemedir PTFE, en düşük reaktifliğe sahiptir Polipropilen ve polyester bu ikisi arasında yer alır

Ameliyat İplikleri
Ameliyat ipliği: Mekanik bir destek olmaksızın gerilime dayanacak yeterli mukavemet ile cerrahi sebepler yüzünden açılan veya tesadüfen kesilen vücut dokularını, yaranın iyileşmesi sağlanıncaya kadar birbirine yapıştırmak ve kan damarlarını bağlamak için kullanılan doğal veya sentetik orjinli cerrahi dikiş malzemesidir ve yaklaşık 4000 yıldır yaraların kapatılmasında kullanılmaktadır
Cerrahi sebepler yüzünden kesilen dokularda veya kendinden oluşan vücut yaralarında ameliyat ipliği kullanımının temel amacı normal gerilim güçlerine karşı koymaya yeterli bir iyileşme sağlanıncaya kadar yara kenarlarını karşılıklı tutturmaktır Ameliyat ipliği malzemesinden beklenen en kısa zamanda en fazla iyileşme için yara dokusunu hassas bir şekilde yakınlaştırmasıdır

Günümüzde doğal ve sentetik materyalliden imal edilen pek çok ameliyat ipliği vardır Yüzyıllardır en ideal ameliyat ipliğini hazırlamak için çalışmalar yapılmaktadır Fakat tüm cerrahi uygulamalarda kullanılan ve aranan bütün özellikleri taşıyabilecek bir malzeme mevcut değildir Cerrahın seçeceği malzemenin uygulanacak cerrahi işlem sırasında ve sonrasında en uygun sonucu verebilecek özelliğe sahip olması tercih edilir

İdeal bir cerrahi dikiş malzemesinde aranan özellikler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
1-İşlenmesi kolay ve üretimi ucuz olmalıDüzgün bir yüzeye ve kolay düğüm atılabilmesini sağlayacak bir yapıya sahip olmalı,
2-Elastik olmalı,
3-Yeterli gerilim mukavemeti ve düğüm güvenilirliği olmalı,
4-İyileşme süresince mukavemetini korumalı,
5-Yara iyileşmeden absorbe edilmemeli,
6-İyileşme tamamlandıktan sonra en kısa sürede absorbe olmalı,
7-Kolayca sterilize edilebilmeli,
8-Dokuda minimum reaksiyon oluşturmalı,
9-Elektrolitik, alerjik ve kanserojen olmamalı

Ameliyat iplikleri, vücut içindeki biyolojik bozunurluluğa göre sınıflandırılır Gerilme mukavemetlerini 60 günlük bir periyod içinde kaybeden ve vücut içinde bozunarak yok olan iplikleri sınıfına girer Bu malzemeler vücut hücreleri içinde kompleks maddeler olan doku enzimleri tarafından sindirilir veya doku sıvılarınca hidrolize edilir Absorbe olmayan ameliyat iplikleri ise mukavemetlerini 60 günden daha fazla koruyabilen dikiş malzemeleridir Canlı dokudaki enzimler tarafından sindirilmeye etkili bir şekilde karşı koyarlar Lif, sindirilmek yerine doku tarafından kapsül içine alınmış veya çevrilmiştir Derinin kapatılması için kullanıldıkları ameliyattan sonra alınırlar Absorbe olan ameliyat iplikleri genelde vücut içinde hızla iyileşen ve uzun süre iplik mukavemetine ihtiyaç duyulmayan yerlerde (ağız ve yutak yapıları, mide, ince bağırsak, karın zarı, deri altı tabakası, idrar ve safra yollarında) kullanılırlar

Ameliyat iplikleri monofilament veya multifilament (Braided veya bükümlü) olarak kullanılırlar Malzemenin cinsi yanında yapısı da ipliğin son kullanım özelliklerini etkiler Multi filament ameliyat iplikleri genelde monofilamentlerden daha kolay tutulur ve düğüm atılır Çünkü malzemenin Braided veya bükümlü yapısı yüksek bir sürtünme katsayısı sağlar ve düğümler açılmazlar
Protez Implantlan

Bir protez takma dişlerden kalp nakline kadar vücudun pek çok parçası için bir vekil görevi görür Vücut içine implant edilmiş suni protezin kullanımındaki zorluklardan biri, ters bir reaksiyona sebep olmayan ve çevre tarafından etkilenmeyen bir materyal bulmaktır

a) Yumuşak Doku Implantları
Tekstil materyallerinin mukavemet ve esnekliği bir arada taşıma özelliği, onları özellikle yumuşak doku implantları için uygun yayar Pek çok cerrahi uygulama, tendonlarm, ligamentlerin ve kıkırdakların yerleşiminde bu özellikten yararlanır
Suni tendon, tekstil materyallerini kullanan gelişmekte olan implantlardan birisidir Silikon bir kılıf tarafından kuşatılmış polyester ve karbon liflerinden dokuma veya branded, gözenekli ağlar veya şeritler formundadır Implantasyon esnasında doğal tendon, suni tendon vasıtası ile bağlanır ve zamanla kası kemiğe birleştirmek için kendi kendine kaynaşır
Diz ligamentleri, zarar görmüş olanları değiştirmek için kullanılan, biyolojik uyum yanında kullanılacağı uygulama için gerekli olan fiziksel özelliklere de sahip olması gereken tekstil materyalleridir Braided polyesterden yapılan suni ligamentler güçlüdür ve uzun süreli yüklenmeye (sürünmeye) karşı dayanıklılık gösterirler Daha sonra yabancı madde kalıntı bırakmadan hidroliz yolu ile kimyasal olarak parçalanır Polilaktik aside dayalı materyaller özellikle böyle implantlar için uygundur
Vücut içinde her biri farklı görevi yerine getiren iki tip kıkırdak vardır Bunlardan cam gibi şeffaf olan kıkırdak, serttir ve yoğundur Rijitlik gereken yerlerde kullanılır Elastik kıkırdak ise, daha esnektir ve koruyucu yastık işlemi görür Yüz, burun, kulak ve boğaz kıkırdaklarını değiştirmek için düşük yoğunluklu polietilen kullanılır Materyal özellikle bu amaç için uygundur Çünkü pek çok yönden doğal kıkırdağa benzer
Tekstil materyallerinden yararlanılarak üretilen bir diğer tıbbi malzeme, yumuşak dokuların konstrüksiyonu için kullanılan hernostatik ajanlardır Bunlar kimyasal ve / veya fizikokimyasal etkileşimler sayesinde kan akışını durdurabilen veya kontrol eden ve pıhtılaşmaya yol açan ajanlardır Bu ajanlar, okside selüloz lifleri, kollajen ince toz veya sünger ve sentetik absorbe olabilen polimerlerden lif keçesi formunda olabilir (5)

Tablo - 14 Protezlerin Sınıflandırılması

URUN
LİF TIPI
TEKSTİL YAPISI
FONKSİYONU
Yumuşak Doku Implantları :
Suni Tendon Suni Ligament Suni Kıkırdak
Teflon, Polyester, PA PE İpek
Polyester Karbon Düşük Yoğunluğu PE
Dokuma, Braided Braided
Kası kemiğe veya diğer kasa kaynaştırmak için doğal tendonu bağlamak
Zarar görmüş diz ligamentleri ile değiştirmek
Suni Deri Kontak Lens / Suni
Kitin, Kollajen, Nylon / Silikon
Polimetilmetakriiat Silikon Kollajen
Nonwoven
Yüz, burun, kulak ve boğaz kıkırdaklarını değiştirmek
Doku yüzeyine yapışarak enfeksiyonu ve sıvı kaybını önlemek, ağrıyı gidermek
Kornea

Yüzeye yapışmak, resorbe olmak ve ağrıyı gidermek
Ortopedik implantlar :
Suni Eklem / Kemik
Silikon, Poliasetal, PE Polimetilmetakriiat, Polisülfon, Karbon lifi
Lif Takviyeli Kompozit
Görevini yerine getiremeyen eklemleri ve kemikleri değiştirmek
Kardiovaskular İmplantlar:
Vaskular Graftlar Kalp Kapakçığı
Polyester, Teflon Polyester
Örme, Dokuma Örme, Dokuma
6mm, 8mm, 1cm çapında kalın atardamar veya toplardamarları değiştirmek, doku büyümesini desteklemek Metal desteklerle kapakçıkları kafesleyerek çevre dokuya kapakçığın kaynaşmasını sağlamak
b) Ortopedik Implantlar:
Bunlar eklemleri ve kemikleri değiştirmek için kullanılan sert dokulu materyallerdir Günümüzde lif takviyeli kompozit materyaller, suni eklem ve kemikler için gerekli mukavemet ve biyolojik uyum özelliklerine sahip olması nedeniyle metal implantlar yerine kullanılmaktadır Bu metaryallerden beklenen en önemli kriter, yerleştirildiği bölgede yüke maruz kalması nedeni ile, implantasyon süresince mekanik özelliklerini korumasıdır İmplant etrafında doku büyümesini hızlandırmak için Grafit ve Teflondan yapılan nonwoven bir keçe kullanılabilir Bu lifi keçe, implant ile komşu sert ve yumuşak doku arasında bir ara yüzey olarak rol oynar Bu sınıfa, kırılan kemikleri sağlamlaştırmak için kullanılan takviyelendirme materyalleri de dahildir Fıtık onarımı ve göğüs kafesinin yeniden oluşturulması için, absorbe edilen ve / veya edilmeyen liflerden yapılan ağ yapılar kullanılır

c) Kardiovaskular Implantlar:
Tekstil yapılarının kardiovaskular uygulamalarda kullanılan, polyesterler, polipropilen veya teflondan kalp kapakçıklarını, lif takviyeli esnek ağ veya filmlerden kalbe yardımcı cihazları ve tekstüre edilmiş veya edilmemiş sentetik ipliklerden dokuma veya örme suni kan damarlarını içerir
Kardiovaskular implantlarda tekstil materyallerinin ilk uygulamalarından 1, suni kan damarlardır 1950'lerde, gözenekli tekstil yapıları ile bağlanan dokunun gelişmeye müsait olduğu ve böyle yapıların endothelyum hücreler tarafından kaplandığı fark edilmiştir Böylece, poliamid'ten ilk suni damar üretilmiştir Fakat bu materyal yeterince stabil olamamış, su absorbsiyonu ile mukavemetini kaybederek küçülmüştür Bunun üzerine uzun süre kullanıma uygun suni damar i:k defa polyesterden üretilmiştir
Suni kan damarları, 6mm, 8 mm veya 1 cm çapında kalın atardamarları değiştirmek için kullanırlar Bu implantların üretiminde kullanılan lif materyallerrden;
a) Kanın pıhtılaşmasına izin vermemesi,
b) Kan hücrelerine ve enzimlere zarar vermemesi,
c) Kan elektrotlarının tüketimine sebep olmaması,
d) Plazma proteinlerinin değişimine izin vermemesi,
e) Çevre dokuya zararlı olmaması,
f) Kullanıldığı yere göre optimum mukavemete, optimum esnekliğe ve
optimum yorulma dayanımına sahip olması beklenir
Suni kan damarları, dokuma veya örme tekniği kullanılarak polyester veya teflondan (PTFE) üretilirler Örme tekniği ile, boru şeklinde yapılar yanında dallanmış yapıları da üretmek mümkündür Üretilen bu tüpler fiziksel özellikleri açısından doğal kan damarlarına benzer Yani yeterli mukavemet ve esnekliğe sahiptirler Polyester suni kan damarları, biyolojik uyumlu olmasına ve böylece doku büyümesini desteklemesine rağmen, kan pıhtılaşmasını önleme aktivitesi zayıftır Diğer taraftan, gözenekli teflon hem iyi uyum hemde kan pıhtılaşmasını önleme aktivitesi gösterir Ancak, teflondan yapılan 3 mm'den daha ince kan damarları başka problemlere yol açar
Polyesterden üretime tüp formundaki damarlar, termoplastik özelliğinden faydalanarak, kullanım karakteristiklerini, geliştirmek üzere kıvrımlı bir yapı halinde ısıl işleme tabi tutulurlar Böylece cerrah, implantasyon esnasında tüpün dairesel kesintisini koruyarak ve karışmasına yol açmadan damarın uzunluğunu yaralayabilir Böyle tüpler aort temel atardamarının değiştirilmesi için uygundur Fakat daha da dar kan damarları için kullanıldığında memnun edici olmazlar