Türkiye'de İnsan Hakları Alanında Anayasal,Yasal Değişiklikler Hakkında Bilgilendirme

3 Ekim 2001 tarihinde TBMM?de kabul edilen Anayasa değişiklikleri: 17 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir 34 değişiklikten 27?si insan haklarıyla ilgilidir Düşünce ve ifade özgürlüğü, işkencenin önlenmesi, demokratik ve sivil otoritenin güçlendirilmesi, dernek kurma ve toplanma özgürlüğü, adil yargılanma hakkı, konut dokunulmazlığı, haberleşme özgürlüğü, kadın-erkek eşitliği vb alanlarda anayasal güvenceler güçlendirilmiştir Gözaltı süresi ve ölüm cezası verilebilecek haller yeniden düzenlenmiştir

- Medeni Kanun: 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir Yeni Medeni Kanun ile kadın-erkek eşitliği, dernek kurma özgürlüğü, çocuk haklarının korunması vb alanlarda özgürlükleri daha da genişletici hükümler yer almaktadır

- Birinci Uyum Paketi: 6 Şubat 2002 tarihinde kabul edilmiştir Türk Ceza Kanunu?nun (TCK) 159 ve 312 maddeleri, Terörle Mücadele Kanunu?nun (TMK) 7 ve 8 maddeleri, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun?un 16 maddesi ile Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu?nun 107 ve 128 maddeleri Anayasa hükümleriyle uyumlu hale getirilmiştir

- İkinci Uyum Paketi: 26 Mart 2002 tarihinde kabul edilmiştir Anayasa değişiklikleri ve Medeni Kanun?da yer alan hükümler uyarınca, İl İdaresi Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Siyasi Partiler Kanunu, Dernekler Kanunu, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu, Basın Kanunu, Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanunu ile Devlet Güvenlik Mahkemeleri Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun?da değişiklikler yapılmıştır

- Üçüncü Uyum Paketi: 3 Ağustos 2002 tarihinde kabul edilmiştir İdam cezası, Türk hukuk sisteminden savaş ve yakın savaş tehdidi halleri dışında kaldırılmıştır (Bu çerçevede, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi?ne Ek, İdam Cezasının Kaldırılmasına İlişkin 6 Numaralı Protokol, 26 Haziran 2003 tarihinde TBMM tarafından onaylanmıştır) Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ile Yabancı Dil Eğitimi ve Öğretimi Kanunu?nda yapılan değişikliklerle Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde yayın yapılması ile bu dil ve lehçelerin özel kurslarda öğretilmesi mümkün kılınmıştır Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu?nda yapılan düzenlemelerle, ceza ve hukuk davalarında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin verdiği ihlal kararlarının ardından yargılanmanın iadesi imkanı getirilmiştir Vakıflar Kanunu?nda yapılan değişiklikle, Türkiye?deki azınlıklara ait cemaat vakıfları taşınmaz mal edinip bunların üzerinde tasarrufta bulunabileceklerdir Bu paketle ayrıca, Türk Ceza Kanunu, Dernekler Kanunu, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu, RTÜK Kanunu, Basın Kanunu, Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu, Serbest Bölgeler Kanunu ve Vakıflar Genel Müdürlüğü?nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname?de değişiklikler yapılmıştır

- 26 Aralık 2002 tarihinde TBMM tarafından kabul edilen Anayasa değişiklikleri: Anayasa'nın milletvekili seçilme yeterliliği ile Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimleri düzenleyen maddelerinde değişikliğe gidilmiştir Bu çerçevede, ideolojik eylemlere katılan ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından biriyle hüküm giymiş olanların affa uğramış olsalar bile milletvekili seçilmelerinin önündeki anayasal engel kaldırılmıştır Türk Ceza Kanunu'nun 312/2 maddesi de bu kapsamdadır

- Dördüncü Uyum Paketi: 2 Ocak 2003 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiştir DGM Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun ile 430 sayılı Olağanüstü Hal Bölge Valiliği ve Olağanüstü Halin Devamı Süresince Alınacak İlave Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de yapılan değişikliklerle, gözaltı koşullarını iyileştirici ve işkenceyle mücadeleye ilişkin düzenlemeler yapılmıştır (Bu konuda ayrıntılı bilgi ?İşkenceyle Mücadele? başlığı altında yer almaktadır) Dernekler Kanunu ve Türk Medeni Kanunu?nun çeşitli maddeleri, örgütlenme özgürlüğünün kapsamını genişletecek şekilde değiştirilmiştir Gayri müslim cemaatlere ait vakıfların taşınmaz edinmelerini kolaylaştırıcı bir yaklaşımla, cemaat vakıflarının da diğer vakıflarda olduğu gibi taşınmaz mal edinilebilmeleri için Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden izin alınması esası getirilmiştir Siyasi Partiler Kanunu, Milletvekili Seçimi Kanunu ve Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun?da Anayasa değişiklikleri uyarınca düzenlemeler yapılmıştır Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, Adli Sicil Kanunu, Basın Kanunu, Dilekçe Kanunu, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Kanunu?nda bireysel hak ve özgürlükler açısından iyileştirmelere gidilmiştir Damga Vergisi Kanunu?nda AİHM kararları uyarınca tazminat ve dostane çözüm ödemeleri de gözeten bir düzenleme yapılmıştır

- Beşinci Uyum Paketi: 23 Ocak 2003 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiştir Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu?nun (CMUK) ?Mahkum Lehine Muhakemenin İadesi Sebepleri? başlıklı 327maddesine yeni bir bent eklenerek AİHM?nin ihlal kararı vermesi durumunda yargılanmanın iadesinin AİHM kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl içinde istenebilmesi mümkün kılınmıştır Benzer bir düzenleme Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun (HMUK) ?İadeyi Muhakeme? başlıklı 445 ve iadeyi muhakeme müddetine ilişkin 447maddelerinde yapılmıştır Kanunda yer alan geçici bir maddeyle yargılamanın yenilenmesine ilişkin hükümlerin, Kanun yürürlüğe girdiği tarihte AİHM?nin kesinleşmiş kararları ile Kanun yürürlüğe girdikten sonra AİHM?ye yapılacak başvurulara ilişkin verilecek kararlar hakkında uygulanması hükme bağlanmıştır Kesinleşmiş olan AİHM kararlarına ilişkin yargılanmanın yenilenmesi istemleri Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılabilecektir Sözkonusu düzenlemeler doğrultusunda, 3 Ağustos 2002 tarihli ve 4771 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Üçüncü Uyum Paketi) ile düzenlenen CMUK ve HMUK?taki yargılamanın yenilenmesine ilişkin hükümler ile aynı kanunun yargılanmanın iadesine dair hükümlerin, ilgili maddelerin yürürlüğe girdiği tarihten sonra AİHM?ye yapılan başvurular üzerinde verilecek kararlar hakkında uygulanacağını öngören geçici ikinci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır

Dernekler Kanunu?nun 82maddesinde yapılan değişiklikle, anılan Kanun?un çeşitli maddelerinin ihlali halinde daha önce üç aydan altı aya kadar hapis cezası öngörülen suçlar için ağır para cezası öngörülmüştür

-Altıncı Uyum Paketi: Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun?da yapılacak değişikle Yüksek Seçim Kurulu?nun özel radyo ve televizyon kuruluşlarına yönelik yaptırım yetkisi daha hafif ve kademeli hale getirilecektir

Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun?da yapılacak değişikliklerle, Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde hem kamu, hem de özel radyo ve televizyon kuruluşları aracılığıyla yayın yapılması yasal güvenceye kavuşturulacak ayrıca seçim dönemlerindeki yayın yasağının süresi daraltılacaktır

Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu?nda yapılacak değişikliklerle, denetim konusundaki sınırlama sebeplerinin azaltılması, Denetleme Kurulu?nun oluşumundan Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği?nin çıkartılması ve yetkili merciin kararı bakımından hakim güvencesinin getirilmesi amaçlanmaktadır

Terörle Mücadele Kanunu?nun terör tanımıyla ilgili maddesine terör suçunun oluşmasında şiddet ve cebir şartı getirilecek, ayrıca, düşünce ve ifade özgürlüğünün genişletilecektir (8madde)

Vakıflar Kanunu?nda yapılacak değişiklikle, cemaat vakıflarının tasarrufları altında bulunduğu belirlenen taşınmaz malların vakıf adına tescili için yapılacak başvurular bakımından öngörülen ?altı aylık? süre ?on sekiz ay?a çıkarılacaktır

Farklı din ve inançlara sahip bireylerin ibadet yerlerine ilişkin özgürlüklerinin genişletilmesi amacıyla İmar Kanunu?nda düzenlemelere gidilecektir

İsim koyma konusunda Nüfus Kanunu?nda yer alan kriterler daraltılarak, farklı kültürlere ve örf-adetlere sahip bireylerin özel hayatlarına ve aile hayatlarına ilişkin özgürlükler korunacaktır

Ölüm cezası, savaş ve yakın savaş tehdidi halleri dışında Türk mevzuatından tamamıyla çıkarılacaktır

Türk Ceza Kanunu?nda yapılacak değişikliklerle, ?namus için çocuk öldürme? suçunun failine verilen cezalar ağırlaştırılacak ve ?töre cinayetleri? olarak bilinen durumlarda fiilin cezasında indirim yapılmasını içeren madde yürürlükten kaldırılacaktır

İlgili Kanun?da yapılacak düzenlemeyle, yakalanan ve tutuklanan şahısların haklarına ilişkin Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin Devlet Güvenlik Mahkemelerinin görev alanına giren suçlarda da uygulanması sağlanacaktır

İdari Yargılama Usulü Kanununda yapılacak değişiklikle, hukuk ve ceza davaları açısından mümkün olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında yargılamanın iadesi yoluna başvuru hakkı, idari davalar açısından da olanaklı kılınacaktır

-Yedinci Uyum Paketi: 30 Temmuz 2003 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiştir Yabancı Dil Eğitimi ve Öğretimi ile Türk Vatandaşlarının Günlük Yaşamlarında Geleneksel Olarak Kullandıkları Farklı Dil ve Lehçelerin Öğrenilmesi Hakkında Kanun?da da mevcut kurslarda öğrenime imkan sağlanmasını amaçlayan düzenlemeler yapılmıştır

Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanunu?nda gerçekleştirilen değişikliklerle, Genel Sekreterliğin işlevleri de danışma organı niteliğinde bulunan Kurul?un Sekreterya hizmetlerine uygun hale getirilmiştir Ayrıca Kurul?un ayda bir yerine iki ayda bir toplanması, Genel Sekreterlik makamına atamanın doğrudan Başbakanın teklifi ve Cumhurbaşkanın onayı ile gerçekleştirilmesi (atamanın Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları arasından yapılması halinde Genel Kurmay Başkanının olumlu görüşünün alınması gerekmektedir) hükme bağlanmıştır DİĞER YASAL DÜZENLEMELER - RTÜK Kanunu: 15 Mayıs 2002?de kabul edilmiş ve 21 Mayıs 2002 tarihinde Resmi Gazete?de yayımlanmıştır Yeni kanunla ekran karartma cezasına ancak en son yaptırım olarak başvurulabilecektir

- DGM?lerin sivilleştirilmesi: 1999 Haziran ayında yapılan Anayasa değişikliği uyarınca DGM?ler tamamen sivil hakimlerden oluşmaktadır

- Basın Affı: Ağustos 1999?da Basın ve Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun? kabul edilmiştir

- Kamulaştırma faizlerinin artırılması: Aralık 1999?da ?Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun? kabul edilmiş, böylelikle kamulaştırma bedellerinin ödenmesindeki gecikmelerde belirlenen yasal faiz ve temerrüt faizi oranları piyasa koşullarına uygun şekilde yükseltilmiştir

- Polis Yüksek Öğretim Kanunu: 25 Nisan 2001 tarihinde TBMM?de kabul edilen kanunla Polis Akademisi yasal bir statüye kavuşturulmuştur Ayrıca, Polis Akademisi?ne bağlı, eğitim-öğretim süresi iki yıl olan polis meslek yüksek okulları kurulmuştur İŞKENCEYLE MÜCADELE: - Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Yönetmeliği: 1998 yılı Ekim ayında yürürlüğe giren yönetmeliğin bazı maddeleri, 18 Eylül 2002 tarihinde Resmi Gazete?de yayımlanan Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle yeniden düzenlenmiş ve Avrupa Konseyi standartlarına uyumlu hale getirilmiştir

- TCK?nın 243, 245 ve 354 maddeleri: 1999 yılı Ağustos ayında yapılan değişiklikle işkence ve kötü muamelenin tanımı uluslararası sözleşmelere uygun şekilde düzenlenmiş, cezalar arttırılmış ve gerçeğe aykırı raporlar düzenleyerek işkenceyi gizleyen sağlık personeline cezalar getirilmiştir

- Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun: 1999 Aralık ayında kabul edilen kanunla kamu görevlileri hakkında soruşturma ve takibat hızlandırılmıştır

- Anayasa değişiklikleri ve Birinci Uyum Paketi: Gözaltı süreleri uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilmiştir

- İkinci Uyum Paketi: İşkence ya da gayri insani muamele nedeniyle Avrupa İnsan Mahkemesince verilen kararlar sonucu ödenen tazminatların sorumlu personele rücu ettirilmesi kararlaştırılmıştır

- Dördüncü Uyum Paketi: DGM Kanununda yapılan değişiklikle, DGM Kanunu kapsamına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya gözaltına alınan kişilerin adi suçlardan yakalananlarla aynı haklara sahip olması ve yakalandıkları andan itibaren avukat yardımından faydalanmaları sağlanmıştır Türk Ceza Kanunu'nda yapılan değişiklikle, işkence ve kötü muamele suçlarından dolayı verilen cezalarının para cezasına ve tedbire çevrilmemesi ve ertelenmemesi hükme bağlanmıştır Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, ayırım olmaksızın tüm kamu görevlilerinin işkence ve kötü muamele iddialarında idari izin prosedürü kapsamı dışında tutularak, yargılanmalarına imkân sağlayacak bir düzenleme getirilmiştir 430 sayılı Olağanüstü Hal Bölge Valiliği ve Olağanüstü Halin Devamı Süresince Alınacak İlave Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de yapılan değişiklikle, olağanüstü hal ilanına neden olan suçların soruşturmasında ifade alma, yer gösterme, yüzleştirme, teşhis ve tıbbi muayene için Olağanüstü Hal Bölge Valisi?nin teklifi üzerine, yetkili Cumhuriyet Savcısı?nın talebi ve hakimin kararıyla, hükümlü ve tutukluların her defasında dört günü geçmemek üzere ceza infaz kurumu ve tutukevlerinden alınabilmesi ve hakimin her defasında karar vermeden önce hükümlü veya tutukluyu dinlemesi hükme bağlanmıştır Değişiklikle, hükümlü veya tutuklunun bu süre içinde yasal konumunun gerektirdiği haklardan yararlanması ve ceza infaz kurumu veya tutukevinden ayrılış ve dönüşlerinde sağlık durumunun doktor raporu ile tespit edilmesi amaçlanmıştır

- Altıncı Uyum Paketi: Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun?da yapılacak değişiklikle, dördüncü uyum paketiyle 16 maddenin dördüncü fıkrasının yürürlükten kaldırılmasına paralel olarak, müdafii ile görüşme konusundaki Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin Devlet Güvenlik Mahkemelerinde uygulanması yönündeki değişiklik madde başlığına yansıtılacaktır 18111992 Tarihli ve 3842 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu ile Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun?un 31 maddesinde yapılacak değişiklikle, yakalanan ve tutuklanan şahısların haklarına ilişkin Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin Devlet Güvenlik Mahkemelerinin görev alanına giren suçlarda da uygulanabilmesi sağlanacaktır

- Yedinci Uyum Paketi: İşkencenin önlenmesi bağlamında, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununa eklenen bir madde ile de (Ek Madde 7), işkence ve kötü muamele suçlarına ilişkin soruşturma ve kovuşturmaların acele işlerden sayılacağı, öncelik ve ivedilikle ele alınacağı, bu suçlarla ilgili davalarda zorunluluk olmadıkça duruşmalara otuz günden fazla ara verilemeyeceği, adli tatilde de bu davaların görüleceği düzenlenmektedir Bu sayede bu suçlara ilişkin soruşturma ve kovuşturmalar ile yargılamanın hızla sonuçlandırılmasının sağlanması hedeflenmektedir

OLAĞANÜSTÜ HAL

- 30 Mayıs 2002 günü toplanan Milli Güvenlik Kurulu?nun aldığı tavsiye kararı doğrultusunda olağanüstü hal (OHAL) uygulaması 30 Kasım 2002 sonu itibariyle tamamen kaldırılmıştır

- Gözaltı sürelerinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi standartlarına indirilmesiyle, AİHS?nin kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını ve gözaltı sürelerini düzenleyen 5 maddesini OHAL bölgesinde askıya almamıza ilişkin beyanımız 29 Ocak 2002 tarihinde geri çekilmiştir

İNSAN HAKLARIYLA İLGİLİ KURUMSAL YAPININ GÜÇLENDİRİLMESİ

- 12 Nisan 2001 tarihinde kabul edilen bir kanunla, 1997 yılında Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş olan İnsan Hakları Üst Kurulu?na yasal bir kimlik kazandırılmış, Başbakanlık bünyesinde İnsan Hakları Başkanlığı ve İnsan Hakları Danışma Kurulu kurulmuştur İnsan Hakları Danışma Kurulu?nda sivil toplum kuruluşları da temsil edilmektedir Ayrıca, insan hakları ihlali iddialarını yerinde incelemek ve araştırmak üzere heyetlerin oluşturulmasına olanak sağlanmıştır - Öte yandan, uygulama alanındaki aksamaların belirlenmesi ve hızla giderilmesi amacıyla, İnsan Haklarından sorumlu Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı?nın başkanlık ettiği bir Reform İzleme Grubu oluşturulmuştur

- 2 Kasım 2000 tarihinde Resmi Gazete?de yayınlanan bir yönetmelik ile İnsan Hakları İl ve İlçe Kurulları oluşturulmuştur

İNSAN HAKLARI EĞİTİMİ

- İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Ulusal Komitesi: BM İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Eylem Planı?nın Türkiye?de uygulanması ve buna göre insan hakları eğitiminin çağdaş anlayışla düzenlenmesi ve geliştirilmesi amacıyla Haziran 1998?de yayınlanan bir Yönetmelikle kurulmuştur

- Avrupa Konseyi - Avrupa Birliği ve AB ülkeleriyle yürütülen ikili projeler çerçevesinde güvenlik güçleri başta olmak üzere kamu görevlililerinin insan hakları alanında eğitimine yönelik projeler devam etmektedir

ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERE TARAF OLUNMASI

- Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme ile Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme?nin onaylanması : 15 Ağustos 2000 tarihinde imzalanan Sözleşmeler, TBMM tarafından 4 Haziran 2003 tarihinde onaylanmıştır Sözleşmelerin onay belgeleri, 23 Eylül 2003 tarihinde BM Genel Sekreterine tevdi edilmiştir

Anılan sözleşmelerin onay işlemlerinin tamamlanmasının ardından ülkemiz altı temel BM insan hakları sözleşmesinin tümüne taraf hale gelmiştir Diğer sözleşmeler, İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayri İnsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı BM Sözleşmesi, Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Hakkında Sözleşme ile Çocuk Hakları Sözleşmesi?dir

- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi?ne Ek, İdam Cezasının Kaldırılmasına İlişkin 6 Numaralı Protokol: Hukuk sistemimizde idam cezasının savaş ve yakın savaş tehdidi halleri dışında kaldırılmasını takiben, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi?ne Ek, İdam Cezasının Kaldırılmasına İlişkin 6 Numaralı Protokol 26 Haziran 2003 tarihinde TBMM tarafından onaylanmıştır Protokol?ün onay belgesi 12 Kasım 2003 tarihinde Avrupa Konseyi Sekreteryasına tevdi edilerek onay işlemleri tamamlanmıştır

CEZAEVİ KOŞULLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ:

- Cezaevlerinin BM Cezaevleri Asgari Standartları ve Avrupa Konseyi Cezaevleri Kuralları?na uygun hale getirilmesi: Tutuklu ve hükümlülerin ortak kullanım alanları terör suçlularına da açılmış ve kullanım süresi uzatılmıştır F-Tipi cezaevlerindeki terör suçlularına da dini ve ulusal bayramlarda yakınlarıyla görüşme imkanı sağlanmıştır Hükümlü ve tutuklulara yakınları ile haftada bir gün telefonla görüşme imkanı sağlanmıştır ?İnfaz Hakimliği Kanunu?? ile ?Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulları Kanunu? yürürlüğe girmiştir