Nakdi Tazminat Ve Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelik

Bakanlar Kurulu Karar Tarihi - No : 25/11/1992 - 92/3809

Dayandığı Kanun Tarihi - No : 03/11/1980 - 2330

Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi - No : 18/01/1993 - 21469

BİRİNCİ KISIM : AMAÇ, KAPSAM, HUKUKİ DAYANAK

AMAÇ

Madde 1 - (Değişik madde: 09/01/1996 - 96/7821 K)

Bu Yönetmeliğin amacı; 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakti Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 2566 sayılı Bazı Kamu Görevlilerine Nakti Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu, 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu, 3497 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanun ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen hallerde ölen, yaralanan ve sakat kalanlara, bu Kanunlara göre nakdi tazminat verilmesi, aylık bağlanması ve yapılacak diğer yardımların esas ve usullerinin düzenlenmesidir

KAPSAM

Madde 2 - (Değişik madde: 09/01/1996 - 96/7821 K)

Bu Yönetmelik;

a) İç güvenlik ve asayişin korunmasında, kaçakçılığın men, takip ve tahkikinde, güven ve asayişi ihlal eden eylemler nedeniyle yakalanan, gözaltına alınan, tutuklanan veya hükümlü bulunanların muayene ve tedavilerinde, kaçakçılığın men, takip ve tahkiki maksadıyla mayınlanmış sahaların temizlenmesinde, 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanununun 28 inci maddesinde belirtilen görev ve işlerin yerine getirilmesinde, Devlet istihbarat faaliyetlerinde, Devletin kara sınırlarının korunması ve güvenliğinin sağlanmasında ve terörle mücadele faaliyetlerinde görevlendirilen;

(1) Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin,

(2) Türk Silahlı Kuvvetler mensuplarının,

(3) Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarının,

(4) Çarşı, mahalle ve kır bekçilerinin,

(5) Orman memurları ve personeli ile gümrük muhafaza memurlarının,

(6) Sağlık personelinin,

b) Güvenlik ve asayişi ihlal eden eylemlerle, kaçakçılığa ilişkin olayların soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürüten adli ve askeri hakimler, Cumhuriyet başsavcısı ve savcıları ile askeri savcı ve yardımcılarının,

c) Güvenlik ve asayişi ihlal eden eylemlerin önlenmesi esnasında güvenlik kuvvetleriyle birlikte olay mahallinde bizzat görev yapan mülki idare amirlerinin,

d) Ceza ve tutukevlerinin iç ve dış güvenliğini sağlamakla görevli bulunan personelin,

e) Güvenlik ve asayişin korunmasında hizmetlerinden yararlanılması zorunlu olan ve yetkililerce kendilerine bu amaca yönelik görev verilen kamu görevlileri ve sivillerin,

f) İç güvenlik ve asayişin korunmasında veya kaçakçılığın men, takip ve tahkiki ile ilgili olarak güvenlik kuvvetlerine kendiliklerinden yardımcı olmuş ve faydalı oldukları yetkililerce tevsik edilmiş şahısların,

g) Devlet güçlerini sindirme amacına yönelik olarak yapılan saldırılara maruz kalan kamu görevlilerinin,

h) Yurt dışında sürekli görev veya her türlü geçici görev nedeniyle bulunan ve bu görevlerinden dolayı (görevleri sona ermiş olsa bile) yurt dışında tedhişe maruz kalan veya suikasta uğrayan Türk uyruklu kamu personelinin,

ı) Yukarıda sayılanların, yaptıkları görevler veya yardımlar sebebiyle saldırıya maruz kalan eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin,

Bu görev ve yardımlarından dolayı veya görev ve yardımları sona ermiş olsa bile yaptıkları bu görev ve yardımları nedeniyle ya da devlet güçlerini sindirme amacına yönelik saldırı sonucu, derhal veya bu yüzden maruz kaldıkları yaralanma ve hastalık sonucu ölmeleri halinde 2330 sayılı Kanunda belirtilen hak sahiplerine verilecek nakdi tazminat ile dul ve yetimlerine bağlanacak aylıkların, sakat kalmaları halinde kendilerine verilecek nakdi tazminat ile bağlanacak aylığın, yaralanmaları halinde ise kendilerine verilecek nakdi tazminatın ve yapılacak öğretim ve sağlık yardımının esaslarını kapsar

Anayasanın 92 ncı maddesi veya Türkiye'nin taraf olduğu andlaşmalar ya da 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek 10 uncu maddesi gereğince görevlendirilenler ile yabancı ülkeler veya uluslararası sahalarda yapılan eğitim, tatbikat, manevra veya harekatta görev alanların, bu görevler sırasında vukuu bulması kaydıyla, ölmeleri, sakat kalmaları veya yaralanmaları halinde kendileri ile dul ve yetimleri hakkında da bu yönetmelik hükümleri aynen uygulanır

2330 sayılı Kanun kapsamına giren bir olay nedeniyle ölen, sakatlanan veya yaralanan ve 2629 sayılı Kanuna göre tazminat ödenmiş olan personel veya kanuni yakınları, şartlarını taşımaları halinde, bu yönetmelikte öngörülen öğrenim ve sağlık yardımından yararlanırlar

HUKUKİ DAYANAK

Madde 3 - Bu Yönetmelik 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi gereğince hazırlanmıştır

İKİNCİ KISIM : NAKDİ TAZMİNATIN ÖDENME USULÜ VE ŞEKİLLERİ

NAKDİ TAZMİNATIN TESBİTİNDE ESAS ALINACAK AYLIK

Madde 4 - Nakdi tazminatın tesbitinde esas alınacak aylık, tazminat verilmesine dair karar tarihindeki en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarıdır

ÖLÜM HALİ

Madde 5 - Ölüm halinde 4 üncü maddede belirtilen aylığın 60 katı tutarının;

a) Ölenin eş ve füruu veya yalnızca füruu ile içtima etmeleri halinde ve ölüm tarihinde sağ olan ana ve babasının her birine ayrı ayrı olmak üzere % 15'erlik kısmı ödendikten sonra kalanı içtima eden diğer mirasçılara ödenir Ancak ana ve babaya verilen tazminat çocukların her birine ödenen tazminattan fazla olamaz

b) Diğer hallerde miras hükümleri uygulanır

Mirasçılara intikal edecek tazminatın hesap ve tahakkukunda veraset ilamı ile aile nüfus kayıt örneği esas alınır

SAKATLANMA HALİ

Madde 6 - ( Değişik fıkra: 09/01/1996 - 96/7821 K) Sakatlanma halinde ilgili sosyal güvenlik kurumu veya TC Emekli Sandığınca belirlenecek sakatlık derecesine göre;

a) Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz ve hayatını başkasının yardım ve desteği olmaksızın sürdüremeyecek şekilde malul olanlara 4 üncü maddede belirtilen aylığın 100 katı,

b) Diğer sakatlanma hallerinde 5 inci maddedeki tutar esas alınarak aşağıdaki cetvelde gösterilen oranlarda ödeme yapılır

Sakatlık dereceleri, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu uyarınca vazife malulü olanlar hakkında uygulanan Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkında Nizamname hükümlerine göre tesbit edilir

Sakatlık Derecesi Ödenecek Tazminat Yüzdesi

6 % 25

5 % 35

4 % 45

3 % 55

2 % 65

1 % 75

YARALANMA HALİ

Madde 7 - Yaralanma halinde, 6 ncı maddede belirtilen sakatlık derecelerine girmeyen yaralanmalarda, yaranın raporla belirlenen iş ve güce engel olma süresi ile arıza bırakıp bırakmadığı dikkate alınarak 5 inci maddede belirtilen tutarın % 20'sini aşmamak şartı ile, iş ve güce engel bulunan her gün için, arıza bırakmaması halinde 5 inci maddedeki tutarın % 1'i, arıza bırakması halinde % 2'si oranında tazminat ödenir

AVANS

Madde 8 - (Değişik fıkra: 09/01/1996 - 96/7821 K) Kesin raporun alınmasının uzayacağı yaralının tedavi gördüğü sağlık kuruluşlarınca verilecek rapordan anlaşılanlara, olay tarihinde ölüm nedeniyle ödenmesi gereken tazminatın % 1'i esas alınarak on katı tutarı bütçe dışı avans olarak ödenir

Verilen bu avans, kesin rapor sonucu ödenecek olan tazminat miktarından düşülür

BAĞLANACAK AYLIKLAR

Madde 9 - 2 nci madde kapsamında bulunanların aynı maddede belirtilen görevlerde sakat kalmaları veya ölmeleri halinde, bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumlarınca (TC Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklar gibi);

a) Sakatlanarak emekliye ayrılanlara görev malullüğü aylığı bağlanır

b) Emekli aylığı almakta iken sakatlananların almakta oldukları aylıkları ilgili sosyal güvenlik kurumunca görev malullüğü aylığına dönüştürülür

c) Görevde bulunduğu sırada ölenlere bağlanması gereken görev malullüğü aylığı veya emekli iken ölenlerin aldıkları emekli aylığı görev malullüğü aylığına dönüştürülmek suretiyle dul ve yetimlerine intikal ettirilir

Bu hallerde bağlanacak görev malullüğü aylığı % 25 artırılarak ödenir

Ancak, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun değişik 64 üncü maddesinden yararlananlar için bu artırma yapılmaz

d) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayanların sakat kalmaları halinde öğrenim durumlarına göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesi hükümlerine göre belirlenecek giriş derece ve kademeleri üzerinden (öğrenimi bulunmayanlar için ilkokul mezunu gibi) kendilerine, ölümlerinde dul ve yetimlerine 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre TC Emekli Sandığı tarafından görev malullüğü aylığı % 25 artırılarak bağlanır

Ancak, bu madde gereğince TC Emekli Sandığınca artırılarak bağlanacak aylıklar hiç bir surette aynı derece, kademe ve ek göstergedeki emsaline 5434 sayılı Kanunun değişik 64 üncü maddesinin (e) fıkrasının son bendi gereğince bağlanması gereken miktardan fazla olamaz

SONRADAN MEYDANA GELEN YARALANMA, SAKATLANMA VE ÖLÜM

Madde 10 - 2 nci maddede sayılanlardan, görevleri ve yardımları sona erenlerin bilahare kendilerinin veya eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin yaralanmaları, sakatlanmaları, ölümleri halinde, bu hallerin evvelce ifa ettikleri hizmetten dolayı meydana geldiğinin mahkeme ilamı ile sübuta ermesi veya olay failinin saptanamamış yahut kaçak olması gibi sebeblerle mahkeme ilamı alınamayan hallerde, maruz kaldıkları halin evvelce ifa ettikleri hizmetler nedeniyle husule geldiğine dair savcılıklardan alınacak belgelere veya hizmet yaptıkları kurumdan alınan, olayın bu şahsın hizmeti ile ilişkisini gösteren yazılı belgelere dayanılarak saptanması halinde; ilgili kurumca tazminat ödenmesi, bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumunca da aylık bağlanması işlemleri yerine getirilir

Yaralanma veya sakatlanmadan sonra meydana gelen ölümlerde, ölümün 2 nci maddede belirtilen bir olay sonucu meydana gelen yaralanma veya sakatlanmaya bağlı olduğu tam teşekküllü hastane sağlık kurulu raporu ile belirlenmiş bulunanlara da birinci fıkra hükmü uygulanır

NAKDİ TAZMİNAT VE AYLIĞIN ETKİSİ

Madde 11 - 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenecek tazminat ile bağlanacak aylıklar, uğranılan maddi ve manevi zararlar karşılığı olup yargı mercilerinde bu amaçla açılacak davalarda hükmedilecek tazminatların hesabına esas olmak üzere ilgili kurumlarca (EK-A, B) deki kayıtlar tutulur

ÜÇÜNCÜ KISIM : NAKDİ TAZMİNAT VERECEK MAKAMLAR, NAKDİ TAZMİNAT KOMİSYONU VE TAZMİNATIN ÖDENME USULÜ

NAKDİ TAZMİNAT VERECEK MAKAMLAR

Madde 12 - 2 nci maddede sayılanların bu Yönetmelikte belirtilen durumlarda ölmeleri, yaralanmaları veya sakat kalmaları halinde;

a) Güvenlik ve asayişin korunmasında hizmetlerinden yararlanılması zorunlu görülen ve bu amaca yönelik görev verilen veya güvenlik kuvvetlerine kendiliklerinden yardımcı olan şahıslar ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin tazminatları İçişleri Bakanlığınca,

b) Diğer kamu personeli ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin tazminatları bu personelin bağlı olduğu bakanlık veya kurum tarafından,

Ödenir

NAKTİ TAZMİNAT KOMİSYONU

Madde 13 - Bu Yönetmelikte belirtilen tazminatların ödenip ödenmemesi hususu ilgili bakanlık veya kurumca belirlenecek personel, maliye, hukuk ve sağlıkla görevli birim amirleriyle konu ile ilgili diğer yetkililerden oluşan bir komisyon tarafından incelenir

Komisyon kararları ilgili bakanlık veya kurumun en üst amiri veya bunların yetkili kılacağı merci tarafından onaylanır

(Ek fıkra: 09/01/1996 - 96/7821 K) Nakdi tazminat ödenmesine ilişkin işlemler, ilgili Bakan veya yetkili kılınan kişiler tarafından onaylandıktan sonra olayın 2330 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik kapsamına girmediği gerekçesiyle saymanlıklarca ödeme işlemi geciktirilemez

TAZMİNATIN ÖDENME USULÜ

Madde 14 - 13 üncü madde çerçevesinde onaylanan karar ve diğer belgeler, ilgili bakanlık ve kuruluşlarca kişinin özlük haklarının bağlı olduğu veya idarece görülmesi halinde tazminatını almak istediği yerdeki kurum ve kuruluşlara gönderildikten sonra bu kurum ve kuruluşların saymanlıklarınca nakdi tazminat hak sahiplerine ödenir

DÖRDÜNCÜ KISIM : ÖĞRENİM VE SAĞLIK YARDIMI

ÖĞRENİM YARDIMI VE ESASLARI

Madde 15 - Ölenlerin veya çalışamayacak derecede sakat kalanların çocuklarının öğrenim yardımlarından faydalanma esasları aşağıda gösterilmiştir

a) İlk ve orta öğretim kurumlarında;

1) Yatılı bölge okullarına sınavsız ve öncelikli alınırlar

2) Devlete ait orta öğretim ve eğitim kurumlarının pansiyonlarından, Devlet parasız yatılı sınavını kazananlar gibi öncelikle yararlanırlar

3) Devlete ait orta öğretim ve eğitim kurumlarından, özel kayıt koşullarına tabi olanların giriş sınavlarını kazanmak ve diğer kayıt şartlarını da taşımak koşuluyla 2 numaralı bend hükümlerinden yararlanırlar

Yukarıda belirtilen ilk ve orta öğretim ve eğitim kurumlarından herhangi bir nedenle ayrılanlardan tazminat istenmez

b) Yüksek öğrenim hakkını kazananlar; Devlete ait yurtlar ile Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilmekte olan krediden öncelikle yararlanırlar

Her öğretim dönemi içinde iki defa sınıfta kalanlar yukarıdaki bentlerde yazılı hakları kaybederler

AĞLIK YARDIMI VE ESASLARI

Madde 16 - Bu Yönetmelik kapsamında bulunanlardan, tedavi giderleri kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılanmayanların tedavileri; Devlet, üniversite, Sosyal Sigortalar Kurumu hastaneleri ile askeri hastanelerde ücretsiz olarak yapılır

15 inci madde ile bu madde hükümlerinden yararlanma hakkını taşıyanlar için (EK-C) belge düzenlenir Bu belge hak sahiplerine,18 yaşından küçükler için veli veya vasisinin,18 yaşından büyük olanlara (18 yaş dahil) bizzat kendilerinin talebi üzerine nakdi tazminatı ödeyecek bakanlık veya kurum tarafından verilir

BEŞİNCİ KISIM : TAHAKKUKA ESAS BELGELER VE BELGELERİ DÜZENLEYECEK MAKAM

TAZMİNAT TAHAKKUKUNA ESAS BELGELER

Madde 17 - a ) (Değişik bent: 09/01/1996 - 96/7821 K) Yaralanmalarda;

1- Olayın cereyan tarzını ve yaralanmaya konu teşkil eden durumu açıklayan ayrıntılı olay tutanağı,

2- Yaralanma durumunu, araz bırakıp bırakmadığını, yaralının kaç gün iş ve gücünden geri kaldığını içeren, kurumlarınca sevk edildikleri Devlet, askeri, Sosyal Sigortalar Kurumu veya üniversite hastanelerinden verilen kesin sağlık raporları veya sağlık kurulu raporları,

3- Görev emri (görev sözlü verilmiş ise yazı ile tevsik edilecek, yazılı ise emir sureti eklenecektir)

b) Sakatlanmalarda, (a) fıkrasında belirtilen belgelere ek olarak; tam teşekküllü hastane sağlık kurulundan verilen ve ilgili sosyal güvenlik kurumunca sakatlık derecesi tesbit edilmiş kesin rapor,

c ) (Değişik bent: 09/01/1996 - 96/7821 K) Ölüm halinde, (a) fıkrasında belirtilen belgelere ek olarak; ölü muayene ve otopsi tutanağı, vukuatlı nüfus kayıt örneği, veraset ilamı,

d) Sonradan meydana gelen yaralanma, sakatlanma ve ölüm halinde (a), (b) ve (c) fıkralarında belirtilen belgelere ek olarak;

1 - Ölüm, yaralanma veya sakatlanmanın evvelce ifa edilen görev veya yapılan yardımlardan yahut bunların yakınları olmalarından dolayı meydana geldiğini belgeleyen mahkeme ilamı,

2 - Mahkeme ilamı alınamayan hallerde, savcılıklardan bu durumu açıklayan yazılı belge,

3 - Yukarıdaki belgelerin temin edilememesi durumunda, olayla ilgili olduğunu gösteren ve ilgili kurumlarca hazırlanan yazılı belgeler,

4 - Yaralanma veya sakatlanmalardan sonra meydana gelen ölümlerde, ölümün daha önce meydana gelen olay nedeni ile ortaya çıkan yaralanmaya ve sakatlanmaya bağlı olduğunu gösteren tam teşekküllü hastane sağlık kurulu kararının,

bulunması gereklidir

BELGELERİ DÜZENLEYECEK MAKAMLAR

Madde 18 - Tazminat tahakkukuna esas belgeler

a) Güvenlik ve asayişin korunmasında hizmetlerinden yararlanılması zorunlu görülen kamu görevlileri ve diğer şahıslar ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşleri için, bu amaca yönelik görev veren kamu kuruluşu,

b) Kendiliklerinden yardımcı olmuş şahıslar ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşleri için yardımcı oldukları kamu kuruluşları,

tarafından düzenlenir

ALTINCI KISIM : ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

TAZMİNAT ÖDENMEYECEK HALLER

Madde 19 - ( Değişik madde: 09/01/1996 - 96/7821 K)

Bu Yönetmeliğin nakdi tazminat ödenmesi, aylık bağlanması, öğretim ve sağlık yardımları ile ilgili hükümleri; ölüm, sakatlanma ve yaralanmanın görevli kişinin kendi kasdı sonucu meydana geldiğinin idarece saptanması halinde uygulanmaz

YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN HÜKÜMLER

Madde 20 - 03/05/1981 tarihli ve 8/2832 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır

EK MADDE

Ek Madde 1 - (Ek madde: 11/07/1997 - 97/9598 K)

Nakdi tazminat hak sahibine ödendikten sonra, aynı olay nedeniyle yeni bir sağlık raporu alınması veya Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünce belirlenecek sakatlık derecesine göre ilk sağlık raporundaki kararın değişmesi halinde, önceden ödenen tazminat miktarı, ikinci rapor veya Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünce belirlenen sakatlık derecesine istinaden son Nakdi Tazminat Komisyonu karar tarihi esas alınarak ödenecek tazminat miktarından aynen düşülür

YÜRÜRLÜK

Madde 21 - Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer

YÜRÜTME

Madde 22 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür

EK - A

2330 SAYILI KANUNA GÖRE NAKDİ TAZMİNAT ÖDENECEK PERSONELE AİT BİLGİ FİŞİ

FİŞ SIRA NO: YIL:

01 ADI VE SOYADI

02 BABA VE ANA ADI

03 DOĞUM YERİ VE TARİHİ

04 DAİMİ İKAMETGAH ADRESİ

05 DURUMU (ÖLÜ-YARALI-SAKAT)

06 OLAY

07 OLAYIN MEYDANA GELDİĞİ YER

08 OLAYIN TARİHİ

09 OLAY SIRASINDA GÖREV YERİ

10 TAZMİNAT EVRAKINI DÜZENLEYEN MAKAM

11 TAZMİNAT KARARI TARİHİ VE SAYISI

12 ÖDENEN TAZMİNAT MİKTARI

13 BAKİYE ÖDENMESİ GEREKEN TAZMİNAT MİKTARI

ONAYLAYAN :

ADI, SOYADI :

GÖREV ÜNVANI :

İMZA VE MÜHÜR :

EK - B İÇİN İLGİLİ RESMİ GAZETEYE BAKINIZ

EK - C

2330 ve 3713 SAYILI KANUNLARDAN

Amblemi YARARLANANLARA VERİLEN ÖĞRENİM-

SAĞLIK-SEYAHAT BELGESİ

BELGE SAHİBİNİN

ADI

SOYADI Fotoğraf

BABA ADI

ANA ADI

DOĞUM YERİ

DOĞUM TARİHİ

YARARLANACAĞI YARDIMLAR

GEÇERLİLİK SÜRESİ

BELGEYİ VEREN MAKAM

BELGE NO:

ONAYLAYAN :

ADI, SOYADI :

GÖREV ÜNVANI :

İMZA VE MÜHÜR :

EK - D

(09/01/1996 tarih ve 96/7821 sayılı Kararname ile yürürlükten kaldırılmıştır)