Yapay Radyoaktiflik

YAPAY RADYOAKTİFLİK

Eğer kararlı bir çekirdek bazı taneciklerle bombardıman edilirse yapay radyoaktiflik meydana gelir Bombardımanı yapan taneciklerin enerjisi yeteri kadar büyükse çekirdek bunlarla birleşerek yeni bir çekirdek oluşturur Eğer bu yeni oluşan çekirdek kararsızsa radyoaktif bozunmaya uğrar Mesela 12C çekirdeği enerjisi arttırılmış protonlarla bombardıman edilirse radyoaktif hale gelir

Yeni oluşan çekirdeği radyoaktiftir atomu radyoaktif

bozunmaya uğrayacaktır

Yapay çekirdek tepkimeleri şu özellikleriyle kimyasal tepkimelere benzer

a Tepkime sırasında enerji alınır ya da verilir

b Tepkimelerin genellikle belirli bir aktifleşme enerjisi vardır

Yapay çekirdek tepkimeleri kimyasal tepkimelerden farklı olarak;

a Atomdaki proton nötron sayıları değişir

b Toplam madde miktarında çok az olsa ölçülecek kadar değişme olur

c Tepkimeler yalnızca o izotopa özgüdür

Çekirdek tepkimeleri ile tabiatta bulunmayan elementlerin izotopları sentezlenebilir

Fisyon (Bölünme) Tepkimeleri

Kararlılığı az ve büyük olan çekirdeklerin kararlı küçük çekirdeklere dönüşmesine fisyon tepkimesi denir

Bu olayda büyük miktarda enerji açığa çıkar

Bölünme tepkimeleri atom bombalarının yapımında kullanılmıştır

Füzyon (Kaynaşma) Tepkimeleri

Hafif ve kararlılığı az olan çekirdeklerin birleşerek ağır ve kararlı çekirdek oluşturmasına füzyon tepkimesi denir

Bu olayda da çok enerji açığa çıkar Hidrojen bombasının temeli bu tepkimedir

Bu tepkimenin güneşte de olduğu kabul edilmektedir Kaynaşma tepkimeleri çok yüksek sıcaklıklarda gerçekleştirilebilmektedir Bu nedenle hidrojen bombasının yapılması atom bombasındaki çekirdek tepkimesinden elde edilen enerji ile gerçekleştirilebilmektedir