![]() |
Analitik Kimya Numune Hazırlanması |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Analitik Kimya Numune Hazırlanması01 ![]() ![]() Katı örnekler değişen miktarda nem içerirler ![]() ![]() ![]() Eğer katı örneği kristal suyunu uzaklaştırarak analiz etmemiz gerekiyorsa örneği daha yüksek sıcaklıklarda ısıtmakta yarar vardır ![]() Katı örnekleri çözelti haline getirmek için ilk yapılması gereken o örnek için doğru çözücüsünün bulunması olmalıdır ![]() ![]() Bazı katılar çözünmesi çok zordur ![]() ![]() Analiz yaparken sonucun doğruluğundan emin olmak için paralel çalışılması şarttır ![]() ![]() 02 ![]() İki veya daha fazla maddenin homojen karışımına çözelti denir ![]() ![]() ![]() ![]() Gazların sudaki çözünürlüğü sıcaklık arttıkça azalır basınç arttıkça artar ![]() ![]() ![]() Katıların çözücücüleri içerisindeki çözünebilirlikleri değişkendir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Doymamış çözelti bir katının çözücüsü içerisinde çözünebileceği maksimum değerden daha az miktarda çözünmesi ile oluşur ![]() Doygun çözeltidekinden daha çok madde içeren çözeltiye aşırı doymuş çözelti denir ![]() ![]() Analitikte bir diğer kavram seyreltik ve derişik çözeltilerdir ![]() ![]() ![]() 03 ![]() Çözeltideki çözünen madde miktarı derişim (konsantrasyon) olarak tanımlanır ![]() ![]() ![]() 03 ![]() ![]() Yüzde derişim üç şekilde ifade edilir ![]() ![]() 03 ![]() ![]() ![]() Ağırlıkça yüz birim çözeltide bulunan çözünenin ağırlıkça kesridir ![]() % (w/w) = çözünen maddenin ağırlığı (g) / [çözünen madde (g) +çözücünün ağırlığı (g)] x100 Örnek: 250 ml % 10?luk (w/w) KCl çözeltisi nasıl hazırlanır? Eğer çözelti su ile hazırlanacaksa suyun yoğunluğu (d) 10 g/mL olduğundan ağırlıgı hacmine eşittir ![]() % 10 = [x / (x +(250 ?x)] x 100 x = 25 g çözünen O halde bu çözeltinin hazırlanmasında 25 gr KCl alınır az miktarda suda çözülerek hacim 250 mL'ye tamamlanır ![]() 03 ![]() ![]() ![]() Hacimce yüzde hacimce 100 parça çözeltide bulunan çözünenin hacimce kesridir ![]() ![]() %(v/v) = (Vçözünen / V çözelti) x 100 Örnek 150 mL % 28?lik (v/v) sulu etil alkol çözeltisi nasıl hazırlanır? Çözüm: % 28 = (x / 150 mL) x 100 x = 42 mL Sonuçta 42 mL etil alkol alınır ve hacim su ile 250 mL ye tamamlanır ![]() 03 ![]() ![]() ![]() Hacimce 100 parça çözeltide bulunan çözünenin ağırlıkça kesridir ![]() ![]() %(w/v) = ( w1 /v) ![]() Örnek 500 ml % 50 (w/v) NaOH çözeltisi hazırlamak için kaç gram NaOH gerekir? %(w/v) = ( w1 /v) ![]() %50 = (w1/500) x 100 w1 = 250 g Öyleyse 250 g NaOH tartılır suda çözülerek hacim su ile 500 mL ye tamamlanır ![]() 03 ![]() ![]() Molarite bir litre çözeltide bulunan çözünenin mol sayısını gösterir ![]() M = n (mol) / V (L) Analitik reaksiyonlarda madde tamamen ya da kısmen iyonlaştığından denge anında başlangıç derişiminde azalma olur ![]() CH3COOH örnek verecek olursak CH3COOH+H2O CH3COO+H3O Başlangıç 0 ![]() Değişim -x +x +x Denge (0 ![]() Örnek 2 g sodyum hidroksit (NaOH ) 500 mL su içerisinde çözülüyor ![]() Ma (NaOH) = 23+ 16+1 = 40 g/mol n (mol) = m (g) / Ma (g/mol) = 2 (g) / 40 (g/mol) n = 005 mol M = n / V M = 005 (mol) / 05 (L) Bazı analitik işlemlerde çözeltinin yoğunluğu verilir ![]() 03 ![]() ![]() Eser miktardaki çözeltilerin derişimini belirtmek amacıyla kullanılır ![]() ppt = (g çözünen / g çözelti ) x 103 ppm = mg çözünen / L ![]() ppb = ( gçözünen/ g ![]() ![]() ÖRNEK Bir su örneğinin analizi sonucunda bulunan Na2+ derişimi 200 ppm olarak bulunmuştur ![]() ![]() ![]() Çözelti seyreltik olduğundan yoğunluk l g/mL alınabilir ![]() ![]() n (mol) = m (g) / Ma (g/mol) formülünden önce mol sayısı bulunur ![]() nNa2+ = ( 200 x10-3 g) / (23 g/mol) = 870 x 10-3 mol V = 1 lt olduğu için n = M [Na2+] = 870 x 10-3 M Bu aynı zamanda NaCl nin molaritesidir ![]() 03 ![]() ![]() Mol kesri çözeltideki bileşenlerden birinin mol sayısının toplam mol sayısına oranıdır ![]() ![]() ![]() X çözünen = n çözünen / n toplam X çözücü = n çözücü / n toplam X çözünen + X çözücü = 1 dir ![]() ÖRNEK 15 mol metanol 50 g suda çözülüyor ![]() CH3OH (32 g/mol)H2O (18g/mol) ![]() n (mol) = m (g) / Ma (g/mol) formülünden suyun mol sayısını bulalım ![]() n (mol) = 50 / 18 = 278 mol X etil alkol= (15 / (15+278)) = 0 ![]() % X etil alkol = 100 x 0 ![]() X çözünen + X çözücü = 1 X çözücü = 1 - X çözünen X çözücü = 1 - 0 ![]() % X su = 100 x 0 ![]() 03 ![]() ![]() 1000 g çözücüde çözünen maddenin mol sayısını gösterir ![]() ![]() m = (n / w) x 1000 03 ![]() ![]() Çözeltinin 1 ml?sinde bulunan çözünen maddenin milieşdeğer gram sayısıdır ![]() ![]() N = eşdeğer gram sayısı / L Eşdeğer gram sayısı: Molekül ağırlığı / Tesir değerliği Tesir Değerliği (TD): Asitlerin ortama verdiği H+ iyonu sayısı bazların ortama verdiği OH- iyonu sayısı tuzların ise ortama verdiği veya aldığı elektron sayısına tesir değerliği denir ![]() Örneğin H2SO4 için bu değer 2 dir ![]() ![]() NaOH HNO3 HCl için bu değer 1 dir Molarite ve normalite arasında |
![]() |
![]() |
|