Felsefe Neye Yarar? |
10-09-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Felsefe Neye Yarar?Felsefe bilgelik arayışı, yaşam ve bilginin sorgulanmasıdır Peki ya felsefe kendini sorgularsa şüphesiz ki ortaya çıkacak olan çelişki sayısız olacaktır Tabi bu dâhil bütün genellemeler yanlıştır belki Felsefe bir bilim mi? Peki bilim bir felsefe dalı olabilir mi? Gerçek bizde mi saklı, yoksa deney ve gözleme mi dayalı? Felsefe sorgular mı, dogmalarla mı ilerler? Önce tarihe bir bakalım, ve bilim ve felsefeyi aynı anda sorgulayalım Biyolojinin tarihinde baktığınızda ?mekanikçiler-fizikselciler? diye bir akımla karşılaşırsınız Bu kişiler Dünya ve evrendeki her şeyi ve canlılar ile canlılık faaliyetlerini fiziksel formül ve yasalara indirgeyebileceklerini savını öne sürdüler Fakat vücut sıcaklığını ?yaşamsal güç? adını verdikleri fizikötesi yani m etafiziksel bir yargıya bağladılar Böylece bir çelişki oluşmadı mı? O dönemlerde fizikselcilerin bilim adamı olduğu kesindi ancak m etafizikten başka bir şey yapmamışlardı Felsefe bilim olarak yakın tarihe kadar hep fiziği ele aldı Çünkü fizik açıklayamadıklarını hep felsefenin bir alanı olan m etafizikle açıklıyordu O zamanda bilimin temel ilkesine aykırı soyut kavramlar ortaya çıkıyordu Yani fizik bir bilim midir? Yoksa m etafizik gibi felsefenin derinliklerine girebilir mi? Bilim kendini açıklamaya giriştiği an felsefeye girer ve bilim ?Ne??, ?Nasıl??, ?Niçin?? gibi soruları arar Tesadüftür ki felsefede aynı soruların yanıtlanmasını konu alır İlk yargıyla ikinci yargıyı harmanladığımızda felsefe bir bilim olabiliyorsa bilim, felsefenin içinde bilim felsefesi, fizik felsefi ve bunlar gibi değil de fizik, kimya gibi salt olarak yer almıyor Zıtların karşıtlığı ilkesini bilim ve felsefeye uyarlayalım; ?Bilim bilimdir, felsefe felsefedir? Bu şu anlama gelir felsefe ya bilimdir ya felsefedir ikisi bir arada olamaz O zaman bir yerlerde yanlışlık olmadı mı? Felsefede şöyle bir tanım var; ?Gerçek, tek ve değişmezdir? Teorilere bakalım Emprizim ve Rasyonalizmi ele alalım Kutup kutba zıt teoriler , biri; ?Bilgi doğuştan bizde saklıdır? Diyor Diğeri; ?Bilgiye deney yapmadan ulaşılmaz?? Gerçeğin olduğuna şüphe yok ama hangisi? Hatta Rasyonalizmci Sokrates doğuştan her şeyi bildiğini savunmasına rağmen bildiği tek şeyin, hiçbir şey olduğunu söylemekten geri kalmıyor Bir başka durum İdealizm akımı ile Agnostizm akımı? Biri Tanrı hiçbir şeyin bilinemeyeceğini, diğeri ise her şeyin ilahi güçlerce düzenlendiğini savunur ve aynı durum Ateizm ile İdealizm içinde geçerlidir Düşünebilirsiniz ?Teori ve düşünceleri ele alınca durum değişir? diye Hemen bakalım deontolojiye Nedir? Bir mesleğin icrasında uygulanacak evrensel ahlaki geçerlilikleri inceleyen felsefe dalı yani etik Birde Friedrich Nietzsche?nin şu düşüncesine bakın: ?Ahlak, evrensel değildir? Gerçeklik konusuna tekrar bakalım Demosthenes: ??Bir insan arzu ettiği şeyin gerçek olduğuna inanır? diyor Teorik olarak bir sürü yalan gerçek yaratabilirim öyleyse? Çok kullanılan bir kavrama bakalım şimdi: ?Dogma? Dogma; kesinliği sorgulanmadan kabul gören gerçekliktir Dogmaların en geçerli olduğu alan din alanıdır, burada yalnızca inanılır Aynı durum m etafizik içinde geçerlidir |
|