10-09-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Protozoa (Tek Hücreliler)
Protozoa (Protista) üyelerinin tek ortak özelliği, bir hücreli oluşlarıdır Bir protozoan hücresi, bir metazoan hücresinden çok daha karmaşık yapılı olabilir Çünkü protozoa'da hücrenin kendisi bir organizmadır
Protozoa'nın sınıflandırılması, vücut içi organelleri ve hareket organellerine göre yapılır Hemen hemen tüm Protozoa üyeleri hücre duvarına sahip değillerdir, aerobik solunum yaparlar ve su olan her yerde bulunabilirler
Kloroplast içeren türler, foto-ototrof özellik gösterir Bazıları ise kloroplast içermelerine rağmen organik besinlerle de beslenirler (Mixotroph) Euglena buna en güzel örnektir Tatlı sularda yaşayan bir hücrelilerde, Kontraktil Vakuol adı verilen boşaltım organeli bulunur
Protozoa üyeleri 4 phylum (şube) içerisinde incelenir:
Phylum (Şube): Sarcomastigophora (Kök bacak ve kamçı taşıyanlar)
Bu şubenin üyeleri, hareket organeli olarak kök bacak veya kamçı taşırlar Tümü bir hücreli olan sucul canlılardır Kamçı veya kök bacak taşımalarına göre, 2 alt şube içerisinde incelenirler
(Kamçılılar)
Hareket organeli olarak kamçı taşıyan bir hücreli canlılardır Bazı türlerde, koloni halinde yaşam da görülebilir Klorofil taşıyıp taşımamalarına göre, 2 sınıfa ayrılırlar
Kök bacaklılar)
Bu alt şubedeki canlılar, hareket organeli olarak kök bacaklar taşırlar Besin, pseudopod yardımıyla ve fagositoz yolu ile alınır
İçeriğine ve şekline göre, başlıca 4 kök ayak tipi görülür:
1 Lobopod: Lob şekillidir ve hem ektoplazma hem de endoplazma içerir
2 Filopod: İplik şeklindedir ve sadece ektoplazma içerir
3 Retikülopod: Ağ şeklindedir ve sadece ektoplazma içerir
4 Aksopod: İğne şekillidir ve mikrotübül içerir
2 Phylum (Şube): Apicomplexa
Şubenin neredeyse tüm üyeleri endoparazitiktir Şubenin ismi, hücrelerin uç kısmında bulunan ve konak canlının vücuduna girişte rol oynayan "apicomplexa" (rhoptry ve mikronem) olarak bilinen yapılardan gelir Bu canlıların hareket organelleri, sadece bazı hücre arası evrelerde belirgindir Üreme, uzantı taşımayan sporlar veya oocyst ile gerçekleşir
3-Phylum (Şube): Microspora
Şubenin tüm elemanları, zorunlu hücre içi parazitleridir Mitokondrileri bulunmaz ve tek hücreli sporlar meydana getirirler Böcekler için patojen olan canlıların çoğu, bu şubenin üyeleridir Hayat evrelerinde hem hücre içi hem de hücre dışı yaşam görülür Hücre içi eşeyli ve eşeysiz devreler boyunca, konak canlıya zarar verilir Sonuçta da, çok dayanıklı bir spor hücresi üretilir
4-(Silliler)
En gelişmiş protista grubudur Çok sayıda mikronükleus (küçük) ve tek bir makronükleus (büyük) taşırlar Mikronükleus üremeden sorumludur ve mitotik bölünür, makronükleus ise metabolizmadan sorumludur ve amitotik bölünür
Sililerde bulunan protein yapıdaki zara "pelikula" adı verilir ve pelikulanın kalınlığı, türlere göre değişkenlik gösterir
Boşaltımdan, kontraktil vakuol sorumludur
|
|
|