Mantarların Sınıflandırılması

Son zamanlarda mantarlar alemini doğal bir sisteme oturtabilmek amacıyla çeşitli öneriler yapılmıştır Önerilen sistemler büyük ölçüde benzerlikler taşımakla birlikte, oldukça belirgin farklılıklar da bulunmaktadır
Bu önerilerden bir tanesini, genel bir fikir vermesi açısından, büyük mantarların söz konusu edildiği bu sitede, fazla detay olacağı için, bazı çıkartmalarla birlikte aşağıda aktarıyoruz Öneri 1983 yılında yapılmış olup bazı ufak eklemelerle degiştirilmiştir
Grup isimleri İsveçcedir Türkiye'de bu şekilde çalısmalar olmadığından Türkçe karşılıklar bulunmamaktadır Bir anlamda fikir versin diye, bizim tarafimizdan konulan Türkçe karşılıklar, aynı zamanda bu konuda atılacak adımlar için bir öneri niteliği de taşımaktadır Bilinen karşılıklar (isimler) var ise bildirilmesini bekliyoruz
Not: Bilimsel sınıflandırmalarda kademeler latince son eklerle belilenmektedir
Örneğin: sınıf = cetes, takım = ales, familya(aile) = aceae
olan tür gelir Bir mantar türü isimlendirilirken uluslararası kurala uyulmak zorunluğu vardır Kural ise şöyledir: İsim iki kelimeden oluşur Birinci kelime cinsi belirler ve, dünyanın her yanında bir örnekliği sağlamak amacıyla, Latince olmak zorundadır İkinci kelime ise türün özelliklerini belirtir
Familyalardan sonra cins gelmektedir Bunun için ise herhangibir ek verilmemiştir Daha ileri gidilirse bölüm ve en alt basamak Örneğin: Bizim acılı mantar adını verdiğimiz mantarın latince (bilimsel) adı "Lactarius piperatus"dır Burada Lactarius, cins adıdır ve kırılgan saplı ve sütlü, lamelli mantarları tanımlamaktadır Piperatus ise türün özelliğini belirtmektedir, yani: biberli
Grup tanımlamasının ise herhangibir bilimsel karşılığı bulunmamaktadır Sadece şu veya bu şekilde ortak özellikleri olan bireyleri kapsayan bir tanımlamadır Bu nedenle grup, bazan bir tek cinsi kapsadığı gibi, örneğin: RISKOR grubu = Lactarius cinsi, bir kaç cinsi de kapsayabilmektedir, örneğin: SOPPAR grubu = Boletus cinsi + Sullius cinsi + vb

MANTARLAR ALEMİ
Bölüm MYXOMYCOTA
Sınıf MYXOMYCETES (Düşük mantarlar -sümüksü mantarlar- takriben 500 tür)
Bölüm EUMYCOTA (Aslında beş adet alt bölümü var)
(Yüksek mantarlar )
Alt Bölüm DEUTEROMYCOTINA (Fungi imperfecti -sporlarını cinsel yolla üretmiyorlar- Eşeysel üreme)
Alt Bölüm ASCOMYCOTINA -28000 tür-
Sınıf ASCOMYCETES (Spor keseli mantarlar)
Grup MURKLOR (Beyin mantarları)
Grup SKÅLSVAMPAR (Kase mantarları)
Grup TRYFFLAR (Yer mantarları)
Alt Bölüm BASIDIOMYCOTINA -16000 tür-
Sınıf GASTEROMYCETES (Karınlı mantarlar)
Alt sınıf GASTEROMYCETIDAE -takriben 1000 tür-
Grup STINKSVAMPAR (Kötü kokulu mantarlar)
Grup BRÖDKORGSVAMPAR (Sepet mantarları)
Grup ROTTRYFFLAR
Grup RÖKSVAMPAR (Duman mantarları)
Grup ÄGGSVAMPAR (Yumurta mantarları)
Sınıf HYMENOMYCETES
Alt sınıf HOLOBASIDIOMYCETES (Tek hücreliler)
Takım BOLETALES
Grup RÖRSOPPAR (Boru altlı mantarlar - süngerli mantarlar)
Grup PLUGGSKIVLINGAR (Tapa mantarları - lamellileri-)
Grup SLEMSKIVLINGAR (Sümüksü lamelliler)
Takım RUSSULALES
Grup KREMLOR (Gevrek lamelliler)
Grup RISKOR (Sulu -sütlü- lamelliler)
Takım TRICHOLOMATALES
Grup VAXINGAR (Balmumu lamelliler)
Grup MUSSLINGAR (Midye tipli lamelliler)
Grup TRATTSKIVLINGAR (Konik lamelliler)
Grup HONUNGSSKIVLINGAR (Bal lamellileri)
Grup MUSSERONER
Grup NAGELSKIVLINGAR (Tırnak lamellileri)
Grup HÄTTOR (Şapkalar)
Takım PLUTEALES
Grup MJÖLSKIVLINGAR (Un lamellileri)
Grup RÖDLINGAR (Al mantarlar - Kırmızımsılar)
Takım CORTINARIALES
Grup SPINDELSKIVLINGAR (Örümcek lamellileri)
Grup TRÅDINGAR (İpliksi lamelliler - iplikli şapkalılar)
Grup TOFSSKIVLINGAR (Püsküllü lamelliler)
Takım AGARICALES
Grup SPRÖDINGAR ( Gevrek lamelliler)
Grup BLÄCKSVAMPAR (Mürekkep mantarları)
Grup CHAMPINJONER
Grup FJÄLLSKIVLINGAR (Pullu lamelliler)
Grup PARASOLSKIVLINGAR (Şemsiye lamellileri)
Grup KAMSKIVLINGAR (Tarak lamellileri)
Grup FLUGSVAMPAR (Kase dipli mantarlar - yakalı mantarlar)
Takım APHYLLOPHORALES (Bon'a göre)
Grup KANTARELLER
Grup FINGERSVAMPAR (Parmak mantarları)
Grup BLOMKÅLSVAMP (Karnıbahar mantarı)
Grup SKINNSVAMPAR (Deri mantarları)
Grup VÅRTÖRA
Grup TAGGSVAMPAR (Dikenli mantarlar)
Grup TICKOR (Odunsu mantarlar - ağaç mantarları)
Grup OXTUNGSVAMP (Öküz dili)
Alt sınıf PHRAGMABASIDIOMYCETES (Jelatinimsi mantarlar -Çok hücreliler)
Aile DACRYMYCETACEAE -sarı boynuz-
Aile TREMELLACEAE
Aile AURICULARIACEAE -kulak-

Liste Başına Dön/ En Başa Dön

Mantar sınıflandırma şeması:

Büyük mantarların gövdesi, kabaca biz bunları şapkalı mantarlar olarak tanımlıyoruz, genel olarak bir sap ve şapkadan oluşmaktadır Ancak tüm büyük mantarlar böyle şapkalı değildirler Bazan da sap olarak tanımlanabilecek bir kısım olmayabilir Mantarların sporları işte bu şapka dediğimiz bölümde, humenium içinde oluşurlar Humeniumun biçimine göre mantarlar gruplandırılabiliyor
Aşağıdaki şema genel geçerliliğe göre, humeniumun fiziksel görünüşü göz önüne alınarak yapılmıştır Grup yada örnek isimleri Türkçe karşılıkları olmadığından Latince olarak verilmiştir Lamel tipleri yada diğer özelliklerle ilgili bilgi için: (bak: Lameller)
Humeniumun Görünüşü:

Lamelli
Şapka sapa sıkıca bağlı
Sporları beyaz-yada açık renkli (bak: Spor izi)
Sapları kırılgan
Mantarın kesilen yüzeylerinden sıvı çıkıyor Lactarius türleri
Kesiklerde süt yok Russula türleri
Sap etleri lifli
Lamelleri balmumu yapısında Hygrocybe türleri
Sert etli, lamelleri çentikli Tricholoma türleri
Sapta yüzükler var, lameller inişli Armillaria mellea
Lameller inişli Clitocybe türleri
Sapları kıkırdak yapılıCollybia vb türleri
Mantarın tümü kıkırdak yapılı Marasmius türleri
Sapları eksantrik yada hiç yok Plerotus vb türleri
Küçük konik mantarlar, lamelleri inişli Omphalina türleri
Küçük çan biçiminde, radyal çizgili şapkalar Mycena türleri
Sporlari kahverengi
İç zar örümcek ağı yapısında Genel olarak şapka kenarında ve ayakların yukarı kısımlarında saçak (püskül) şeklinde kahverengi zar kalıntıları bulunur Cortinarius türleri
Şapkaların üstü iplık iplik Inocybe türleri
Değişik türlerde küçük kahverengimsi mantarlar
Sporları kırmızı
Un kokulu mantarlar, lamelleri inişli Clitopilus türleri
Diğer kırmızı lamelliler Entoloma türleri
Sporları siyah
Ayakları yüzüklü Lamelleri bitişik Stropharia türleri
Şapka kenarı ile ayak arasında bir örtü bulunuyor Hypholoma türleri
Şapka ile sap birbirinden kolaylıkla ayrılabiliyor
Ayak uçları kase yada çorap içerisinde
Beyaz sporlu
Ayakları yüzüklü Amanita türleri
Ayakları yüzüksüz Bunlar yüzüksüz Amanita türleridir
Kırmızı sporlu Yüzüğü yok Volvariella türleri
Ayakları çıplak
Beyaz sporlu
Ayaklarında yüzük var Macrolepiota procera (Turna bacağı)
Kırmızı sporlu Ayakları yüzüksüz Pluteus türleri
Ayaklar yüzüklü Agaricus (Champinion) türleri
Ayaklarda yüzük yok Coprinus (mürekkep mantarı) türleri,
Yivli
Cantharellus türleri (Horoz mantarı vb)
Damarlı
Craterellus (Siyah huni mantarı)
Dikenli
Hydnum repandum vb
Borulu
Borulu (Süngerimsi) Gelişkinlerde borular şapka etinden ayrılabiliyor
Borucuklar çok kısa, gözenek şeklinde ve şapka etinden ayrılamıyor
Parmak biçimi
Dallı, budaklı parmak şeklinde Ramaria formoza (saçaklı) vb
Diğer biçimler Bu mantarların ortak özelliği karın mantarları olmalarıdır Yani bunlarda sporlar, değişik biçimde olmakla birlikte, gövdenin içerisinde oluşurlar Olgunlaştıktan sonra herhangi bir yolla gövdeden dışarı atılırlar
Basidie tipi olanlar
Duman mantarları Lycoperdon türleri vb
Yumurta mantarları Bovista türleri
Pis kokulu mantarlar Phallus impudicus vb
Karnıbahar mantarı Sparassis crispa
Spor kesesi tipli olanlar
Beyin mantarları Cıvık mantar
Yer mantarları Domalan
Kase mantarları Yeryaran