Sürüngenler (Reptılıa)

Sürünerek hareket ettiklerinden Reptilia adi verilmistir Permien'in baslangicinda iki yasamlilarin Labyrinthodontia alt sınıfindan, üremek için suya gereksinme duymayan ve karasal yaşamın kosullarina tümüyle uyum gösteren Reptilia sınıfı örnekleri olusmuslardir

Çogu Paleontologa göre sürüngenler bes ana hat boyunca evrim geçirerek olusmuslardir Bunlar: 1) Memelilerin meydana gelmesini saglayan memeli benzeri ilkel sürüngenler, 2) Tümüyle deniz yasamina uyum göstermis Ichtyosauria örnekleri, 3)uzun boyunlu olan ve denizlerde yasayan Synaptosauria örnekleri, 4) Kaplumbağalar ve 5) Dinosaurs'larin timsahlarin ve uçan sürüngenlerin olusmasini saglayan Archosauria hatlaridir

Derilerinin sert ve keratinli bir yapi göstermesi ve vücutta pullarin bulunmasi bu hayvanlarin su kaybini büyük ölçüde önler, bu nedenle de kurak bölgelerde kolayca yasayabilirler Mezozoik'te 16 takim halinde çok genis bir yayilis gösteren bu sınıfın günümüzde yasayan ancak 4 takimi bulunmaktadir

Karakteristik özellikleri:

Vücut, epidermisten olusmus keratinlesmis pullardan meydana gelen bir ekzoiskelet (dış iskelet) ile kaplidir Bazen buna ek olarak dermal kökenli kemik plaklarda bulunabilir Derideki salgi bezleri çok azdir

Iki çift üyeleri vardir Genellikle her bir üyede 5 parmak ve parmak uçlarında da keratin yapisinda tirnaklar bulunur Üyeler kosmaya, tirmanmaya , sürünmeye uyum göstermislerdir Deniz kaplumbağalarında kürek seklini almisdir Bazi kertenkelelerde üyeler dejenerasyona ugramış, bazı yılan ve kertenkelelerde ise tümüyle körelmistir

Iskeletleri çok iyi bir sekilde kemiklesmistir Kaburga ve sternum (gögüs kemigi) iç organlarin iyi bir sekilde korunmasina yarayan bir gögüs kafesi olustururlar

Kalpleri, 3 gözlü kalple 4 gözlü kalp arasında bir yapı gösterir Bunlarin kalbi 2 kulakçik vwe kısmen ortadan ikiye bölünmüş bir karıncık içerir Timsahlarda karıncık tam anlamiyla ortadan ikiye bölünmüstür Alyuvarları çekirdekli ve oval yapıdadir Yalniz bir çift aort yayları vardirSolunumları daima akciğerlerle yapilir Sucul kaplumbagalarda kloak vasitasiyla da solunum yapilabilir

Vücut sıcaklığı çevreye bagli olarak degisiklik gösterir (Poikilotherms) Bunlarda kuş ve memelilerde oldugu gibi sicaklik kaybini önleyecek kıl ve tüy şeklindeki olusumlar yoktur Gerekli olan sıcaklığı çevreden alırlar (Ektoderm)

Beyinlerinden 12 çift sinir çıkar

Ayrı eseylidirler Kopulasyon organlari mevcuttur ve döllenme daima iç döllenme seklindedir Yumurtaları büyüktür ve bir derimsi veya kalker kabuk içerisindedirler Genellikle ovipardirlar Bazi yılan ve kertenkelelerde ovovivipar ve vivipar sekilde üreme görülür Segmentasyon meroblastik sekildedir

Metamorfoz yoktur, yavru yumurtadan çiktiginda ergin hayvanın minyatürü seklindedir Gelisme dönemlerinde Amnion, Chorion ve Allantois gibi embriyonik tabakalar olusr Yani yavrunun karada gelismesini saglayan Amniota tipi bir yumurtaya sahiptirler

Sürüngenler, iki yasamlılardan daha evrim geçirmis bir sınıftır Sürüngenlerin iki yasamlılardan daha evrim geçirmis oldugunu kanıtlayan özellikler sunlardir: 1) Kara hayatina uymus kuru ve pullu bir derinin bulunmasi, 2) Daha hızlı hareketi saglayan üyelerin varligi, 3) Temiz ve kirli kanin kismen de olsa birbirnden ayrilmasini saglayan bir kalbin bulunmasi, 4) Tam kemikleşmiş bir iskelete sahip olmalari ve 5) Karada gelismesini tamamlayan bir embriyoyu koruyacak olan yumurta kabuğunun bulunmasidir

ÖRNEK TÜRLER:

Emys orbicularus (Benekli kaplumbaga), Testuda hermanni (Trakya tosbagasi), Caretta caretta Adi deniz kaplumbagasi), Cyrtodactylus heterocercus (Mardin keleri), Draco volans (Uçan dragon), Chamaeleo chamaeleon (Adi bukalemun), Mabuya vittata (Seritli kertenkele), Ophiomorus punctatissimus (Toprak kertenkelesi), Lacerta viridis (Yesil kertenkele), Lacerta saxicola (Kaya kertenkelesi), Eryx jaculus (Mahmuzlu yılan), Coluber caspius (Ok yilani), Naja naja (Kobra), Vipera ammodytes (Boynuzlu engerek),