Kan Dokusu

KAN DOKUSU:Kan,çeşitli maddeleri taşıma,vücudu mikroplara karşı koruma,vücut ısısını düzenlemek gerektiğinde pıhtılaşma gibi görevler yaparHücreler ve hücreler arası maddelerden oluşmuşturDamarlar içinde dolaşırPlazma denilen ara maddesi sıvıdırPlazmanın çoğunu su oluşturur,ayrıca sindirilmiş besinler,hormonlar,enzimler,antikorlar,erimiş gazlar ve artık maddeler içerirHafif bazik özelliktedir

Kandan,kan hücreleri ve pıhtılaşan maddeler çıktıktan sonra geriye kalan sıvıya serum denirKan,bir tüpe konduğunda dipte oluşan pıhtının üstünde kalan serumdurPıhtıda ise kan hücreleri ve fibrin bulunurKan hücreleri 3 çeşittir:

1Alyuvarlar 2Akyuvarlar 3Kan pulcukları

Alyuvar(Eritrosit);ortası çukur,kırmızı renkli kan hücresidirBaşlangıçta çekirdeklidirler ama kana karışırken çekirdeklerini kaybederlerAlyuvarlar akciğerden aldıkları oksijeni vücut hücrelerine,vücut hücrelerinden aldıkları karbondioksiti akciğere götüren hücrelerdir

Oksijen ve karbondioksit taşınmasında yapısında bulunan demirli bir protein olan hemoglobin görev yaparBir alyuvar yaklaşık 280 milyon hemoglobin molekülüne sahiptir

Alyuvarların ömrü yaklaşık olarak 120 gündürYaşlı alyuvarlar dalakta ve karaciğerde parçalanırKemik iliğinde yenisi üretilirBirim zamanda dokulara ulaşan oksijen miktarının azalması vücutta alyuvar üretimini hızlandırır

aKan kaybı

bDeniz seviyesinden yükseklere çıkılması

cBazı solunum ve dolaşım sistemi hastalıkları gibi durumlarda alyuvar üretimi artar

Yüksek yerlerde yaşayanlarda sahildeki insanlardan daha fazla alyuvar bulunurOlgunlaşmış alyuvarlarda çekirdek,ribozom,eretikulum ve mitokondri yoktur

Akyuvarlar(Lökositler);çekirdekli,gerçek kan hücreleridirKan sıvısı içinde aktif hareket ederlerHemoglobin taşımadıkları için renksizdirlerKanda ortalama 7000-9000 kadardırBu sayı:

aMikrobik hastalıklar

bVücuda giren yabancı proteinler,bakteri ve kimyasal toksinler

cDoku tahribi halinde sayısı artar

Sitoplazması tanecikli olanlara granüllü akyuvar denirÇekirdeği boğumludurBunlar nötrofil,eosinofil ve bazofil diye adlandırılırTanecikli olmayanlarada granülsüz akyuvar adı verilirÇekirdeği fasulye tanesine benzeyen tiplerine monosit,yuvarlak iri çekirdekli olanlarına lenfosit denirMonositler kemik iliğinde,lenfositler dalak,tümüs bezi ve lenf düğümlerinde üretilirler

Akyuvarlar vücudu hastalıklara karşı korurMonositler,mikropları fagositozla yutar ve parçalarÇoğu zaman amipsi hareketlerle kan damarlarından çıkarak doku sıvısındaki mikropları yok ederAyrıca bazı lenfositler vücuda zarar veren maddelere karşı ?antikor? üretirler

Kan pulcukları(trombositler);kemik ilğindeki dev hücrelerin(megakaryosit) parçalanması sonucu sitoplazma parçalarıdırÖmürleri birkaç gündürKanın pıhtılaşmasında etkili olan özel bir protein bulundururlarBuna trombosit tromboplastini denir

KIKIRDAK DOKU:Esnek,dayanıklı,hafif sert dokudurOmurgalılarda kemik doku ile beraber iskeleti oluştururKöpekbalıkları hariç diğer omurgalılarda embriyo geliştikçe kıkırdak doku yerini kemik dokuya bırakır

Bu doku,kıkırdak hücreleri ?kondrosit? ile hücrelerin arasını dolduran ara madde ?kondrinden? oluşurKondrosit bir kapsülle çevrilidir

Kıkırdak dokuda kan damarı bulunmazBesin ve gerekli maddeler difüzyonla etrafını saran bağ dokunun kılcallarından alınırMetabolizma ürünü artıklarıda yine difüzyonla atılır

Kıkırdak doku,ara maddesine göre hiyalin,elastik ve lifli kıkırdak olmak üzere 3?e ayrılır

aHiyelin kıkırdak;soluk borusu,kaburga uçları,uzun kemiklerin başı ve burunda yer alırBütün omurgalıların embriyoları ile kıkırdaklığı balıkların embriyo ve erginlerinde bulunur

bElastik kıkırdak;dış kulak yolu,kulak kepçesinde bulunur

cLifli kıkırdak;uzun kemiklerin eklem yerinde yer alırKollojen lifleri fazladırHücreler arası madde ve hücreleri azdır