Afrika Ve Asyacılık

Afrika ve Asyacılık

Afrika ve Asya'daki eski sömürgeleri bir araya getiren ve bu ülkelerin eskiden bağlı bulundukları devletlere, daha genelde Avrupa' ya ve ABD'ye karşı ortak bir tutum saptamalarını öngören dayanışma hareketi

—ANSİKL Afrika-asyacılık hareketinin kökenleri ağustos 1926'da Bierville'de toplanan Uluslararası Barış konferansı ve özellikle şubat 1927'de Brüksel'de düzenlenen Ezilen Halklar kongresi'ne kadar uzanır 1947'de Nehru, Hindistan Dünya sorunları meclisi (Indian Council for World Affairs) aracılığıyla Asya ilişkileri konferansı'nı(Asian Relations Conference) toplantıya çağırdı Konferans 23 mart 1947'de, Yeni Delhi'de toplandı Bağımsızlıklarını elde etmek isteyen ulusların bu ilk dayanışma gösterisi, yalnızca Asya uluslarının delegelerini bir araya getirdi Delhi'de toplanan ikinci konferansa Etyopya ile Mısır'ın da katılması, 20 ocak 1949'dan başlayarak harekete giderek artan bir Afrika havası getirdi O tarihten sonra, Birleşmiş Milletler'de önce Arap-Asya, sonra da Af rika-Asya adı verilen bir gruplaşma oluştu


Başlangıçta on iki üyesinden yalnızca biri (Mısır) afrikalı olan, sömürgeciliğe ve bloklaşmaya karşı çıkan bu grup, kısa bir süre sonra "Üçüncü Dünya" adı verilecek halkları, amerikan ve sovyet blokları arasındaki çekişmenin dışında tutmayı amaçlayan bir siyaset izledi Afrika-Asya grubu Çin'de komünizmin kurulması (aralık 1949), Çinhindi'nde-ki savaşın 1954'e kadar uzaması ve Kore savaşı'nın patlak vermesi üzerine sarsıntı geçirdi Üyelerinin birçoğunun yine içlerinden bazı üyelere karşı (Mao Zi-dong'un Çin'ine ve Nasır'ın Mısır'ına) kurulan örgütler bünyesinde ABD, ingiltere ve Fransa ile bir araya getiren SEATO Paktı'nın (6 eylül 1954) ve Bağdat Paktı' nın (24 şubat 1955) kurulmasıyla bölündüO tarihte Çin Halk Cumhuriyeti de dahil olmak üzere yirmi dört devletten oluşan Afrika-Asya grubu bir konferans düzenleyerek birlik ve bütünlüğünü yeniden gözden geçirme gereğini hissetti

Güney-Doğu Asya'dan beş bağımsız devletin (Hindistan, Endonezya, Birmanya, Seylan ve Pakistan) isteği üzerine Bandung'da toplanan konferans, Afrika -Asyacılık hareketinin en yüksek aşaması olduğu kadar, gerilemeye geçişinin başlangıcıdır da Çin'in bu toplantıya katılması, komünistler ile komünist olmayanları birbirine düşüren ideolojik farklılıklar ayrılık tohumlarının atılmasına yol açtı Zaten hareketin ağırlık merkezi de Afrika' daki ingiliz ve fransız sömürgelerinin bağımsızlıklarına kavuşmaları (1956-1964) nedeniyle Batıya kayıyordu Yeni Afrika -Asya konferansları da bu yüzden Afrika' da toplandı Kahire Konferansı'nda, Bandung'da yirmi dört olan üye sayısı otuz beşe ulaşmıştı Aynı konferansa aralık 1957'de Japonya ve SSCB temsilcileri de (asyalı büyük devletler olarak) kabul edildiler Daha sonra da Conakry'de (aralık 1960), Tanzanya'da Moşi kentinde (4-10 şubat 1963), Gana'da Winneba kentinde (1965) konferanslar düzenlendi

Öte yandan ABD, SSCB ve hatta Çin, Afrika-Asya ülkelerine ekonomik gelişmelerini yönlendirmek üzere, giderek daha yoğunlaşan ısrar ve vaatlerde bulunmaya başladılar Böylece çeşitli bölünmeler ortaya çıktı Kimi ülkeler, pozitif yansızlık ve bağlantısızlık öğretisine oldukça sadık kalmakla birlikte SSCB'den ekonomik yardım almaktan geri durmadılar (Arap blokunun ve özellikle Nasır Mısırı'nın Assuan barajının yapımı için Sovyet yardımı alması) Kimisi, SSCB'ye çok yakın olmakla birlikte, aynı zamanda Çin'in yardımına gerek duydu (Gine, Mali, Doğu Afrika ülkeleri) ya da israil'e başvurmayı yeğledi (bu eğilim genellikle 1962'de son buldu) Ve sonunda, içlerinde Tanzanya' nın da olduğu bir grup ülkeyse Çin'i örnek almakla birlikte, ABD'den yardım gördü Öte yandan, afrikalı bazı ülkeler, sistemli bir Batı aleyhtarlığını ve eskiden

bağlı bulundukları devletlerle tüm ilişkilerini kesmeyi reddettiler (Senegal, Fildişi Kıyısı, Kenya, vb) Örneğin, Madagaskar ve Afrika Birliği devletleri, 1962'de Avrupa Ekonomik topluluğu'yla bir ortaklık sözleşmesi imzaladılar

Ayrıca, önce Çin ile Birmanya'yı (1956-1959), sonra da Çin ile Hindistan'ı (1959-1963) karşı karşıya getiren sınır anlaşmazlıkları, Afrika-Asya ülkeleri arasındaki dayanışmayı daha da sarstı 28-30 haziran tarihlerinde Kahlre'de Eyüp Han, Nasır, Sukarno ve Cou Inlai arasındaki son uzlaşma girişimlerine karşın 1965'te grubun belli başlı üyeleri arasındaki çekişmeler Cezayir konferansının belirsiz bir tarihe ertelenmesine neden oldu; Asya-Afrika ülkeleri arasındaki dayanışma bozuldu

1966 yılı başında (3-15 ocak) Havana konferansı, Asya, Afrika ve Latin Amerika halkları arasında, merkezi Havana olan bir dayanışma örgütü kurdu, harekete üç kıta boyutu kazandırarak Bandung'da egemen olan görüşü sürdürmeye çalıştı