Avukatlar Yalan Söyler Mi ?

Yalanin Tarifi
Evet Kisaca evet diyebiliriz bu soruya karsilik Avukatlar yalan söylerler Bir doktor kadar, bir esnaf kadar, bir ögrenci, bir ögretmen, bir mühendis kadar, belki de bir imam kadar yani toplumdaki her hangi biri kadar avukatlar da yalan söylerler

Elbette ki önce yalani tanimlamak gerekir insanin yalanci olup olmadigini tanimlamak için

Yalan nedir?

Türk Dil Kurumunun Güncel Sözlügünde “ 1-Aldatmak amaciyla bilerek ve gerçege aykiri olarak söylenen söz, kitir, 2- sifat Gerçek olmayan, asilsiz, uydurma” olarak geçiyor

“Webster Collegiate Sözlügü (1971) yalan söylemeyi 1)Konusmacinin kandirmak niyeti ile gerçek olmayan bir seyi ortaya atmasi, 2) kisinin yanlisa yönlendirilmesi olarak tanimlamaktadir Yaygin sekilde kullanilan bu tarif, iki temel unsuru içermektedir: Birincisi, yalani söyleyenin konunun dogru olmadigini bilmesi; ikincisi yalani söyleyenin niyetidir Bu tarifle niyet ön plana çikmaktadir Oysa psikologlar tarafindan yapilan arastirmalarda, yalan kelimeleri yansitmasi baglaminda incelenmektedir”

Yalan söylemekle ayni anlamda kullanilabilecek fiillerden bazilari söyle siralanabilir:

Hile yapmak, kandirmak, taklit etmek, uydurmak, riyakarlik yapmak, fikir çalmak, rol yapmak, iftira atmak, gizlemek, saklamak, abartmak, el altindan halletmek, blöf yapmak, asilsiz haber yazmak, iki yüzlülük yapmak, dolandirmak, sahtekarlik yapmak, dolandirmak, kopya çekmek, aldatmak, örtbas etmek, yanlis bilgilendirmek, göz yummak, görmezden gelmek vs

Yalanci ile ayni anlamda kullanilabilecek bazi kelimeler ise söyle siralanabilir:

Düzenbaz, Hileci, Yapmacik, Taklitçi, Iki Yüzlü, Sahtekar, Üç Kagitçi, Dolandirici vs

Yalanlar ve neden söylendikleri uzmanlar tarafindan söyle siniflandirilmaktadir

Faydali Yalanlar-Iliskilerimizin Iyiligi için

Histerik Yalanlar-Ilgi Toplamak için

Savunma için Söylenen Yalanlar-Kendimizi Zor Durumdan Kurtarmak için

Telafi Etmek için Söylenen yalanlar-Baskalarini Etkilemek için

Kötülük için Söylenen Yalanlar-Kisisel Çikarlar Elde Etmek için

Dedikodu için Söylenen Yalanlar-Abartarak Laf Yaymak için

Imali Yalanlar-Yari Dogru ile Yanlis Yönlendirmek için

Aska Gelip Söylenen Yalanlar-Baskalarinin Çikarlarini Gözetmek için

Patolojik Yalanlar-Kendimizi ve Baskalarini Hirpalamamak için

Asagidaki terimler de yalani çesitlemek baglaminda oldukça yaygin bir sekilde kullanilmaktadir

Beyaz Yalanlar-Karsimizdaki insanlarla iliskilerimizi iyi tutmak için, tasarlamadan o anda söyledigimiz yalanlardir Çogu zaman karsidaki kisiyi övmek için söylenir

Muziplik için Söylenen Yalanlar-Karsimizdakileri eglendirmek ve güldürmek için söylenen yalanlardir Niyet hosça vakit geçirmektir Abarti içerirler

Baskalarini Korumak için Söylenen Yalanlar-Baskalarinin çikarlarini gözetmek, sonradan üzülmeyi önlemek ve kendi benlik saygimizi garantiye almak için söylenmis yalanlardir

Savunma için Söylenen Yalanlar-Kendimizi ve yeri geldiginde diger insanlari korumak, saldiri ve cezaya karsi önlem almak, kendi benlik saygimizi kaybetmemek için söylenmis yalanlardir Savunma için söylenen yalanlar, özrü en kabul edilebilir yalanlardir Bu tür yalanlar baskalarini korumak için söylenen yalanlar ile ayni gurupta incelenebilir

Kirici Yalanlar-Karsimizdaki kisiyi kirmak, üzmek ve kendimize avantaj saglamak için söylenmis yalanlardir

Patolojik Yalanlar-Kisinin kendisine faydasini yada zararini önceden düsünmeden öylesine söyledigi yalanlardir

Yanilgi Fantezisi-Patolojik yalanin bir baska türüdür Yalanci hem geçmisi, hem bugünü ve hem de gelecegi içine alan hikayeler uydurur

(Yalan DrCharles V Ford) Sayfa 30

Eger söylüyor ise yada söylemek zorunda kaliyor ise söylediginin yalan olup olmadigini ve bu yalanin yukaridaki kategorilerden hangisine yada hangilerine girdigini irdeleyecegiz

Unutulmamasi gereken ise burada incelenen olayin “avukatin yalan söyleyip söylemedigidir” yani aslinda meslegin yalancilik meslegi olup olmadigidir, kisaca bu meslegin icrasinda yalanin zorunlu olup olmadigini tartisacagiz Yoksa bu meslegi icra eden sevgili meslektaslarimizin meslek disinda –eger yapiyorlar ise- yalan konusuyor olmalari bu meslege atfedilecek bir kusur olamaz Zira bir avukat da bir insan olarak her hangi bir baskasi kadar –bir mühendis, bir ögretmen yada esnaf kadar- yalancidir yada dürüsttür

Avukat yalan söyler mi sorusuna yanit ararken, avukatlik mesleginin asla imamlik yada ögretmenlik gibi meslekler ile karistirilmamasi gerektigini de kabul etmeliyiz

Avukat meslegi geregi toplum kurallarina ve dolayisi ile topluma aykiri hareketler yaptigi iddia ve ilan edilen kisilerin savunuculugunu yapacaktir Yani bu durum avukati pozisyon olarak toplum ile karsi karsiya getirmektedir Bir yanda toplumun ve magdurun/ magdurenin avukati (savci ve hatta müdahiller), diger yanda ihlali yaptigi iddia edilen kisi ve kahramanimiz avukat olacaktir

Avukat ne kadar kibar, terbiyeli, ve bilgili olursa olsun süpheli (dava sirasinda sanik) ile artik ayni karededir Maalesef avukatin –özellikle savunma avukatinin- isi sirasinda verecegi pozlarda –meslegi geregi- pek az iyi adam kareye girecektir Artik avukat kötü adamin arkadasi ve dostudur! Ne demisler “Bana arkadasini söyle sana kim oldugunu söyleyeyim!”

Bizler yani bu meslegin içindekiler bunu kabul etmesek bile, toplum maalesef ayni yargi ile bu konuyu degerlendirmeyecektir

Avukatlik mesleginin ortaya çikma nedenleri arastirildiginda bu meslegin savunma ihtiyacindan kaynaklandigi yani defansif bir özellik tasidigi görülecektir Özellikle yasal savunma söz konusu oldugunda savunulanin haklarini koruyan ve tüm toplumlarin kabul ettigi evrensel kaideler de ortaya dökülecektir

Bunlarin en basinda sanigin –artik ona süpheli denmektedir- kendi aleyhine ifade vermeye zorlanamamasi, susma gibi haklari sayilabilir Tabii bu haklar özünde herkes suçu ispatlanana kadar suçsuzdur ilkesinden güç almaktadir

Simdi buna göre ortada süpheli bir durum ve tabii ki bir süpheli vardir Bu süreç içinde bu süpheliyi bir avukatin savunmasi gerekmektedir

Yukarida sayilan saniga yada süpheliye haklar savunmayi yapan bir avukat oldugunda degil her halükarda verilmistir Yani bu haklari bir avukati olmasa da kullanabilecektir Kisaca bu haklar avukatin meslek geregi edindigi ayricalikli haklari degil, savunma ihtiyaci içindeki süphelinin yasalardan kaynaklanan haklaridir

Bu süpheliyi savunma durumunda kalan avukatin - müvekkili aleyhine olan- bazi olaylari saklamis olmasi, yada müvekkiline susma hakki da dahil bazi haklari –görevi geregi ve zorunlu olarak- hatirlatmasi, toplumun bir çok kesiminde ve hatta avukatin bu yükümlülügünden ve de sanigin haklarini en iyi bilmesi gereken bazi profesyonellerce –hakim, savci, polis vs- dahi uygunsuz bulunmakta ve avukat yasa geregi yapmasi gereken bu davranislari nedeniyle dahi horlanabilmektedir

Yani olayi sanik kendi saklasa bir problem yoktur Sanigin sirrinin emanetçisi durumundaki avukat ise yalanci durumuna düsmektedir

Bazen bu süpheli hakkinda toplum tarafindan bir karar –pesin hüküm- verilmis olabilir Ama profesyonelce süpheliyi savunmak zorunda olan avukat için durum öyle olmayacaktir

Toplumun bu konuda bekledigi söyle bir sey olabilir mi?

Avukat mahkeme salonunda heyete dönecek ve “evet sayin hakim müvekkilim her ne kadar mahkemeniz huzurunda kabul etmese de toplum kurallarini ihlal etmis bir suçludur Bana meslegim geregi güvenerek anlattiklarini toplumun menfaatleri geregi size açiklayacagim Ben de toplumun bir ferdiyim ve toplumu aldatanlar cezasiz kalmamali” diyecektir

Bu durum kabul edilebilir mi? Avukat müvekkili adina yasal haklari kullanmayacak yada müvekkilini bu haklari kullanmasi konusunda uyarmayacaksa bu meslegin bir anlami kalabilir mi?