10-07-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kutup Ayıları Nasıl Kılık Değiştirir?
Siyah burunlarını beyaz pençeleriyle kapatırlar, öyle değil mi?
Kulağa hoş geliyor ama asılsız bir şey Öte yandan kutup ayıları solak da değildir Doğa bilimciler kutup ayılarını yüzlerce saat gözlemledi ve burunlarını gizlediklerine ya da solak olduklarına dair herhangi bir bulguya rastlamadı
Buna karşılık kutup ayıları diş macununu sever Kutup ayılarının Kuzey Kutup bölgesindeki turist kampları yerle bir ettiklerine, çadırları devirdiklerine, alet edevatları ezip geçtiklerine ve bütün bunları bir diş macunu tüpünü emmek için yaptıklarına dair sürekli anlatımlar var
Manitoba'daki Churchill kasabasında büyük bir "kutup ayısı hapishanesi" bulunmasının sebeplerinden biri bu olabilir Kasabada gezinen bütün ayılar yakalanıp buraya tıkılır Bazıları topluluğun içine salıverilmeden önce aylarca hapis yatar ve çıktıklarında acı dolu, ıslah edilmiş ve başıboşturlar Eskiden bir askeri üssün deposu olan yer, resmen D-20 Binası olarak belirlenmiştir Burası aynı anda 23 ayı alabilir Kutup ayıları yazın birşey yemez, bu yüzden hapisteki bazı kutup ayılarına aylarca yemek verilmez Bunlar ilkbahara ya da sonbahara kadar (bu mevsimler avlanma mevsimleridir) burada tutulur; böylece serbest kaldıklarında balık tutmaya giderler ve Churchill'de dolanmamış olurlar
Bilinen en eski tutsak kutup ayısı Mısırlı II Ptolemeus'a (MÖ 308-246) aitti ve Ptolemeus'un İskenderiye'deki özel hayvanat bahçesinde tutuluyordu MS 57'de Roma'lı yazar Calpurnius Siculus, suyla kaplı bir anfiteatrda kutup ayılarıyla fok balıklarının kapıştırıldıklarını yazıyordu Viking avcılar, anne kutup ayılarını öldürüp derilerini yüzdükten sonra postlarını karın üzerine seriyorlar, kutup ayısı yavruları da postun üzerine geldiğinde bu yavruları yakalıyorlardı
Bilimsel adlandırmalar bazen yanıltıcı olabilir Ursus arctos kutup ayısı demek değildir, boz ayı anlamına gelir Ursus Latincede "ayı" demekken, arctos da Yunancada "ayı" anlamına gelir Kutup bölgesine ayının adı verildi, ayıya Kutup bölgesinin adı değil; orası "ayının bölgesiydi", ayıların yaşadığı ve gökyüzündeki Büyük Ayı'nın (Büyük Ayı takım yıldızının) işaret ettiği yer Kutup ayısı Ursus maritimus'tur (deniz ayısı anlamına gelir)
Büyük Ayı takım yıldızı birçok kültür (doğuda Japon Ainu, batıda Amerikalı Kızılderililer, ortada Avrupalılar) tarafından ayı olarak tanımlanmıştır Bütün kutup ayıları tam anlamıyla Büyük Ayı takımyıldızının altında doğmalarına rağmen bu ayıların hepsi Oğlak burcudur (Aralık sonu ya da Ocak başı doğarlar)
Boz ayı (Ursus arctos), Kuzey Amerika boz ayısıyla (Ursus horribilis) aynı türdendir; zaten Kuzey Amerika'nın içlerinde yaşayan boz ayılara bu ad verilir İngilizcede erkek ayıya "boar", dişi ayıya da "sow" adı verilir, aynı zamanda "boar" erkek domuz ve "sow" da dişi domuz anlamına gelir; halbuki ayılar domuzlara, neredeyse fok balıklarının koalalara olduğu kadar yakındır Aslında ayının en yakın akrabası köpektir
|
|
|